Αντικομμουνισμός και παραχάραξη της Ιστορίας

Eίναι γεγονός πως, ιστορικά, κάθε φορά που ο καπιταλισμός περνούσε κρίση, ο αντικομμουνισμός οξυνόταν (δίπλα σε κάθε μορφής καταστολή) υπό το φόβο της ριζοσπαστικοποίησης των μαζών και με στόχο την ενσωμάτωσή τους. Ενα δείγμα της έντασης αυτής του αντικομμουνισμού σήμερα αποτελεί η αναβίωση μιας σειράς «επιχειρημάτων» κατά του ΚΚΕ που κατασκευάστηκαν την περίοδο της Κατοχής και διαδίδονται στις μέρες μας ευρέως από διάφορα αστικά, εθνικιστικά, νεοναζιστικά έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα. «Αξιοποιούνται» δε στην πρώτη γραμμή της αντικομμουνιστικής επίθεσης από κόμματα όπως η «Χρυσή Αυγή» ή το ΛΑ.Ο.Σ. και όχι μόνο.

Πρόκειται για «ντοκουμέντα» που στη διάρκεια της ΕΑΜικής Εθνικής Αντίστασης παράχθηκαν μαζικά, προκειμένου να δυσφημιστεί ο αγώνας του ΕΑΜ και του ΚΚΕ. Δεκάδες «συμφωνίες» έκαναν τότε την εμφάνισή τους, με τις οποίες το ΕΑΜ και το ΚΚΕ άλλοτε «πρόδιδαν» την Ελλάδα στους Αλβανούς, άλλοτε στους Βούλγαρους, άλλοτε στους Γιουγκοσλάβους, άλλοτε στους Γερμανούς, κ.ο.κ. Οπως παρατήρησε ο ιστορικός H. Fleischer «οι περισσότερες από τις πλαστογραφίες αυτές είχαν κατασκευασθεί μάλλον αδέξια».¹

Η διαδρομή των «εγγράφων» αυτών είναι χαρακτηριστική: Πολλά «ανακαλύφθηκαν» και διοχετεύτηκαν στη δημοσιότητα από τις δυνάμεις κατοχής ή από οργανώσεις όπως η ΠΑΟ (Πανελλήνια Απελευθερωτική Οργάνωση). Η ΠΑΟ, μια βαθύτατα αντικομμουνιστική οργάνωση, επικέντρωσε την «αντιστασιακή» της δράση, περισσότερο κατά του ΕΑΜ παρά κατά του κατακτητή, γεγονός που επισημάνθηκε και από τους Αγγλους.² Στο όνομα της «πάλης κατά του κομμουνισμού» ορισμένα τμήματά της συνεργάστηκαν ανοικτά στην πορεία με τις δυνάμεις κατοχής. Στη συνέχεια, τα εν λόγω «έγγραφα» επανεμφανίστηκαν στην εμφυλιοπολεμική έκδοση του υφυπουργείου Τύπου & Πληροφοριών (1947), με τίτλο «Η εναντίον της Ελλάδος επιβουλή» και κατόπιν σε εκδόσεις της χούντας («Δεκέμβριος 1944 - Δεκέμβριος 1967») και «έργα» του «διαφωτιστή» της δικτατορίας και υφυπουργού παρά τω Πρωθυπουργώ Γ. Γεωργαλά («Η Προπαγάνδα»). Ορισμένα από αυτά περιλαμβάνονται και στην έκδοση του Γενικού Επιτελείου Στρατού «Αρχεία Εθνικής Αντίστασης 1941-1944».

Οι έλληνες φίλοι του απαρτχάιντ

ΦΟΡΕΙΣ ΤΟΥ ΙΟΥ: ΤΑΣΟΣ ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ, ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΡΙΜΗΣ, ΑΝΤΑ ΨΑΡΡΑ, ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΨΑΡΡΑΣ / ios@enet.gr Ο «ΙΟΣ» ΣΤΟ ΙΝΤΕΡΝΕΤ: http://www.iospress.gr.

Το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου διεξάγεται στη Νότια Αφρική δεκάξι χρόνια μετά την επίσημη κατάργηση του καθεστώτος του φυλετικού διαχωρισμού (1948-1994). Η λέξη «απαρτχάιντ» έχει μείνει από τότε αμετάφραστη σ' όλες τις γλώσσες για να υποδηλώνει την ακραία μορφή θεσμοποιημένου κρατικού ρατσισμού και δεν χρησιμοποιείται παρά μόνο με αρνητική σημασία. 

Οι νέοι φιλελεύθεροι

Του ΝΙΚΟΛΑ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗ

 

Το πολυθρύλητο πια τέλος της μεταπολίτευσης, πριν πλησιάσει ως πραγματικότητα, έχει υπάρξει αντικείμενο πόθου από πολλές πλευρές. 

Αυτοί τους οποίους αποκαλώ εδώ νέους φιλελεύθερους, είναι από τους πιο ένθερμους θιασώτες της μετάβασης σε αυτό που ζωγραφίζουν ως μια Ελλάδα «κανονική», cool, μεταδογματική, ευπρεπισμένη. Αναφέρομαι εδώ σ' έναν χώρο που τελευταία δείχνει να διευρύνει την επιρροή του κυρίως στο δημόσιο σχολιασμό του πολιτισμού και των κοινωνικών συμπεριφορών· σε μια ευαισθησία η οποία ελκύει ιδιαίτερα τους ανθρώπους του λογοτεχνικού σιναφιού και του πολιτισμικού πεδίου, συγγραφείς, καλλιτέχνες και δημοσιογράφους γνώμης. Από το Athens Review of books μέχρι το ΕΚΕΒΙ, από την «Καθημερινή» μέχρι το Protagon.gr, από τη φιλελεύθερη Αριστερά μέχρι το «φωτισμένο» συντηρητισμό διαμορφώνονται πλέον αξιοσημείωτες συγκλίσεις. Ο δρόμος χαράχτηκε ουσιαστικά ήδη από τη δεκαετία του '90 μέσα από το μετα-lifestyle έντυπο που μετεξελίχτηκε στη συνέχεια σε free press.

Για τους νεκρούς της Marfin

«Οι φασίστες, εκατό εναντίον ενός, δολοφονούν, ξυλοκοπούν, βασανίζουν, προσβάλλουν γυναίκες, παιδιά, αδύναμους και ανυπεράσπιστους ανθρώπους, πυρπολούν, καταστρέφουν περιουσίες που υπήρξαν προϊόν μεγάλων θυσιών των εργαζομένων, σκλαβώνουν ολόκληρους πληθυσμούς· (…) και παρόλα αυτά, τα χείριστα, θεωρούνται πολιτικά όντα, αγωνιστές ενός σκοπού και πολλοί έντιμοι άνθρωποι, που σίγουρα δεν θα διέπρατταν αυτά τα εγκλήματα, δεν αποστρέφονται να τους σφίγγουν το χέρι και να διατηρούν επαφές μαζί τους. Μιλούν πολύ για τη βία και λίγο για την ηθική· και το φυσικό αποτέλεσμα ήταν πως όταν μετήλθαν βίαιων πράξεων με περισσή ιταμότητα, δεν συνάντησαν ούτε φυσική αντίσταση, ούτε ηθική καταδίκη.» (…)

«Αν, προκειμένου να νικήσουμε, θα έπρεπε να στήσουμε κρεμάλες στις πλατείες, θα προτιμούσα να χάσουμε»

Ερρίκο Μαλατέστα

Προχθές, κατά τη διάρκεια μιας μεγάλης διαδήλωσης ενάντια στα νέα οικονομικά μέτρα της κυβέρνησης, μερικοί διαδηλωτές έκαψαν τρεις εργαζόμενους σε μια τράπεζα. Απείλησαν να κάψουν και όσους βρίσκονταν μέσα στο (κλειστό λόγω της απεργίας) βιβλιοπωλείο Ιανός περιλούζοντας τρεις απ’ αυτούς με βενζίνη. Δε θέλουμε να σταθούμε πολύ στις ευθύνες των άλλων, όπως επιτάσσει η κυριαρχούσα ανευθυνότητα που φτάνει μέχρι τα όρια της συνέργειας στη δολοφονία αυτών των ανθρώπων.

ΦΩΤΙΑ ΣΤΟ ΓΕΝΙΚΟ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟ!

Συζητήσεις για και επί του χρέους: εναλακτικές απέναναντι στο δίλημμα χρεωκοπία ή ΔΝΤ; Δίλημμα που φέρνει την χρεωκοπία πιό κοντά....
κοιταξτε και στο http://eos-anadimosieyseis.blogspot.com/2010/05/852010_09.html

ΓΙΑ ΤΗ ΧΑΜΕΝΗ ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑ ΤΗΣ ΣΥΡΟΥ.

Τις τελευταίες ημέρες ο γνωστός διανοητής Τάκης Φωτόπουλος, δέχτηκε μιαν απαράδεκτη φασίζουσα επίθεση από ορισμένα ΜΜΕ της Σύρου επειδή άσκησε δημόσια κριτική για κάποια –κατά την γνώμη του- «κακώς κείμενα» της νήσου. Γράφτηκαν πολλά:

«…δεν νομίζουμε ότι θα υποδείξει ή θα καθορίσει ποιο μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης πρέπει ν' ακολουθήσει η Σύρος…»

«…Δεν έχει ανάγκη από τέτοιους "προστάτες" η Σύρος»

«…Κι όμως, ο άνθρωπος αυτός βρίσκεται ακόμη στο νησί, κάνει τις διακοπές του κι εμείς τον ανεχόμαστε»

«Να φύγετε... Να πάτε αλλού», «κάντε μας την χάρη και γυρίστε πίσω στο χωριό σας»

Και όμως το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της Σύρου αποτελείται από πρόσφυγες, μέτοικους, ανθρώπους φιλελεύθερους, που δεν χρησιμοποιούν κατά την περίσταση την καταγωγή ή την εντοπιότητά τους. Γιατί γνωρίζουν ότι η εντοπιότητα δεν είναι προσόν και δεν δίνει περισσότερα δικαιώματα σε κανένα. Αντίθετα σ' αυτούς τους διαχωρισμούς ελλοχεύουν οι κοινωνικές διακρίσεις και ο ρατσισμός.

ΚΟΙΝΗ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ

Αναφορικά με το θέμα που προέκυψε από την αρθρογραφία τού διεθνώς γνωστού πολιτικού φιλοσόφου κ. Τάκη Φωτόπουλου σχετικά με την τουριστική ανάπτυξη, καθώς και με τις επώνυμες ή ανώνυμες απαντήσεις και σχόλια στον τοπικό έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο της Σύρου, θα θέλαμε, προκειμένου να συμβάλουμε σε ένα πραγματικό διάλογο στην τοπική κοινωνία, να καταθέσουμε τα ακόλουθα :

1) Έχει αναφαίρετο δικαίωμα ο κάθε πολίτης να εκφράσει τις απόψεις του για ένα ζήτημα (της τουριστικής ανάπτυξης στην προκειμένη περίπτωση), τόσο σε επίπεδο τοπικό όσο και σε επίπεδο της χώρας. Ακόμα περισσότερο έχει αυτό το δικαίωμα ένας πολίτης που είναι γνώστης των πραγμάτων του νησιού. Ένας πολίτης που, από τα γραφόμενά του μπορούμε να συμπεράνουμε ότι, και το αγαπά και νοιάζεται-αγωνιά γι’ αυτό και την πορεία του.

2) Ο κ. Φωτόπουλος στα κείμενα-αναλύσεις του περί τουριστικής ανάπτυξης και αναφερόμενος στο παράδειγμα της Σύρου, αφού αυτό το γνωρίζει και από κοντά, έγραψε για ορισμένα από τα καλά που, κατά τη γνώμη του, έχει η Σύρος αλλά και για ορισμένα από τα κακώς κείμενα του νησιού, πάλι κατά τη γνώμη του. Για τα κακώς κείμενα της Σύρου, τα τοπικά ΜΜΕ της Σύρου δημοσιεύουν, σχεδόν καθημερινά, ρεπορτάζ, καταγγελίες συμβούλων της τοπικής αυτοδιοίκησης και φορέων, επιστολές διαμαρτυρίας πολιτών, κατοίκων ή επισκεπτών του νησιού και για πολύ περισσότερα απ’ όσα ανέφερε ο κ. Φωτόπουλος, τα οποία κάποιες φορές, μάλιστα, γίνονται και ρεπορτάζ στις αθηναϊκές εφημερίδες. Δυσφημούν, λοιπόν, όλοι αυτοί, το νησί ; Μάλλον, όχι. Ένας τόπος δυσφημείται από αυτά τα ίδια τα κακώς κείμενά του και όχι από τη δημοσιοποίησή τους. Δημοσιοποίηση που γίνεται με σκοπό πάντα την εξάλειψη των κακώς κειμένων, την επίλυση προβλημάτων ή βελτίωση καταστάσεων και πραγμάτων. Είναι επομένως, τουλάχιστον, άδικο να καταλογίζεται στον κ. Φωτόπουλο η δυσφήμηση του νησιού.

3) Είναι επικίνδυνο για το δημόσιο διάλογο και την κοινωνία, στην εφημερίδα “ΚΟΙΝΗ ΓΝΩΜΗ” και σε άλλα τοπικά ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης της Σύρου, αντί τεκμηριωμένων απαντήσεων, να δίνονται απαντήσεις και να γίνονται σχόλια του τύπου «…δεν νομίζουμε ότι θα υποδείξει ή θα καθορίσει ποιο μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης πρέπει ν' ακολουθήσει η Σύρος…» ή «…Δεν έχει ανάγκη από τέτοιους "προστάτες" η Σύρος» ή «…Κι όμως, ο άνθρωπος αυτός βρίσκεται ακόμη στο νησί, κάνει τις διακοπές του κι εμείς τον ανεχόμαστε» ή «…Κι όπως λέει μια πετυχημένη διαφήμιση "Να φύγετε...Να πάτε αλλού"» ή «κάντε μας την χάρη και γυρίστε πίσω στο χωριό σας» και άλλα αναλόγου ή και χειρότερου ύφους. Επικίνδυνο γιατί έτσι, αφενός δεν μπορεί να γίνει διάλογος, αφετέρου φαίνεται να καλλιεργείται, ανησυχητικά πλέον, ένα κλίμα κυνηγιού μαγισσών και αποδιοπομπαίων τράγων έως εκφοβισμού και απειλών. Επικίνδυνο, επίσης, γιατί φαίνεται να διαχέεται στην τοπική κοινωνία της Σύρου η επικίνδυνη ολοκληρωτική νοοτροπία ότι όποιος διαφωνεί με τα τεκταινόμενα στο νησί, όποιος έχει διαφορετικές απόψεις και ιδέες που ενοχλούν, γίνεται στόχος, δεν είναι δεκτός στο νησί και πρέπει να φύγει είτε με το καλό είτε με το άγριο, με πολύ πιθανά ανεξέλεγκτα αποτελέσματα. Για παράδειγμα μπορεί να αναφερθεί, χωρίς να θέλουμε να κάνουμε αυθαίρετους συμψηφισμούς, ο ξυλοδαρμός νεαρών πολιτικής νεολαίας της Αριστεράς, που έκαναν την ετήσια κατασκήνωσή τους σε κάμπινγκ του Γαλησσά, με λοστούς, αλυσίδες και πτυσσόμενα γκλομπς από ομάδα 25 περίπου Συριανών νέων και για ασήμαντη, μάλιστα, αφορμή (ένα αρκετά ανησυχητικό γεγονός που, μάλλον, δεν έτυχε της δέουσας προσοχής και πέρασε χωρίς σχόλια από την τοπική κοινωνία, παρόλο που είναι και ένα άκρως δυσφημιστικό γεγονός για το νησί).

4) Κατά τη γνώμη μας, δεν υπάρχουν προνομιακοί εκφραστές της τοπικής κοινωνίας και η Σύρος δε μπορεί να ταυτίζεται αυθαίρετα με τα οικονομικά συμφέροντα μιας μικρής ομάδας επιχειρηματιών ή τοπικών παραγόντων, οι οποίοι σε καμιά...

περίπτωση δεν αντιπροσωπεύουν την εργαζόμενη πλειοψηφία ή τη νεολαία. Ιδιαίτερα στην περίπτωση της νεολαίας, οι «σημερινοί υποτιθέμενοι εκφραστές της» θα πρέπει να γνωρίζουν ότι τα προβλήματα της νεολαίας δεν αρχίζουν και δεν τελειώνουν στο ζήτημα του ωραρίου λειτουργίας των νυκτερινών κέντρων. Όταν η νεολαία του νησιού βρισκόταν στους δρόμους, διεκδικώντας το δικαίωμά της στη μόρφωση και στην ίδια τη ζωή, οι «σημερινοί αντιπρόσωποί» της σιωπούσαν ένοχα ή έβλεπαν με όρους ανοικτής εναντίωσης τον αγώνα της. Η νεανική ανεργία και η ελαστική απασχόληση, σε μια περιοχή με εποχιακή μόνο δημιουργία απασχόλησης λόγω τουρισμού και, μάλιστα, συχνά χωρίς στοιχειώδη εργασιακά δικαιώματα, θα έπρεπε να αποτελέσουν το πραγματικό αντικείμενο της δημόσιας συζήτησης στο νησί σε σχέση με τους νέους και όχι η ανάγκη των επιχειρηματιών για παράταση της λειτουργίας των νυκτερινών τους καταστημάτων. Σε κάθε περίπτωση, η νεολαία έχει τις δικές της συλλογικότητες για να εκφραστεί και δε χρειάζεται μεσάζοντες. Το «νεανικό» δεν εξαντλείται στα κέφια μιας εμπορευματοποιημένης διασκέδασης, που αποτελεί, άλλωστε, το ιδανικό συμπλήρωμα σε μια ζωή χωρίς δικαίωμα στο όνειρο. Η εντατικοποιημένη διασκέδαση είναι η άλλη όψη της ανεργίας και της εργασιακής υπερεκμετάλλευσης. Αν κάποιοι ονειρεύονται για τη Σύρο, μια μικρή Μύκονο, που θα βασιλεύει ο νόμος της νύκτας και των μπράβων θα πρέπει να το πουν ανοικτά και να μην χρησιμοποιούν ως προμετωπίδα τους τη νεολαία.

5)Τι είδους τουρισμό θέλουμε ; Θέλουμε «ήπιο» τουρισμό που να σέβεται το φυσικό και πολιτισμικό περιβάλλον του νησιού ή «άγρια τουριστική ανάπτυξη»; Θέλουμε τουρισμό στα πλαίσια της αειφόρου και βιώσιμης ανάπτυξης ή όχι ; Θέλουμε τον τουρισμό που σέβεται τον άνθρωπο, είτε αυτός είναι κάτοικος του νησιού είτε είναι επισκέπτης ή το μαζικό τουρισμό που ευνοεί τους λίγους εις βάρος της ποιότητας ζωής των πολλών; Θέλουμε ένα τουρισμό που να εξυπηρετεί τα στενά οικονομικά συμφέροντα λίγων ή να εξυπηρετεί ισόρροπα όλη την κοινωνία; Είναι πολλά τα ερωτήματα και πολύ περισσότερες οι απαντήσεις που μπορούν να δοθούν. Ένας δημόσιος διάλογος φαίνεται, λοιπόν, να είναι αναγκαίος πριν οδηγηθούμε σε αδιέξοδες ή ανεξέλεγκτες καταστάσεις (ήδη, σύμφωνα με πρόσφατα δημοσιεύματα, φαίνεται να έχει αρχίσει ένας «πόλεμος» αλληλοσυγκρουόμενων επιχειρηματικών συμφερόντων στο νησί). Ένας διάλογος στην τοπική κοινωνία, στον οποίο, όμως, να μπορούν να συμβάλουν όλοι, κάτοικοι αλλά και φίλοι-επισκέπτες, ασχέτως αν έχουν ή όχι άμεση σχέση με τον τουρισμό, αφού ο τουρισμός επηρεάζει ποικιλοτρόπως όλη την κοινωνία.

Εμείς βλέπουμε τον τουρισμό από την οπτική του εργαζόμενου κόσμου. Τη στιγμή που γιγαντώνεται η βαριά τουριστική βιομηχανία, εις βάρος του φυσικού περιβάλλοντος και της πολιτισμικής ιστορίας και κληρονομιάς ενός τόπου, οι ίδιοι οι εργαζόμενοι και η νεολαία δε μπορούν να πάνε διακοπές, λόγω της παρατεταμένης λιτότητας, της αφαίμαξης του λαϊκού εισοδήματος και της ανεργίας. Οι διακοπές γίνονται ένα μακρινό άπιαστο όνειρο, στο οποίο όλο και λιγότεροι άνθρωποι έχουν πρόσβαση. Παράλληλα, οι ίδιοι οι εργαζόμενοι στον τουρισμό βιώνουν τις χειρότερες μορφές ελαστικοποίησης της εργασίας, συχνά δουλεύοντας ακόμα και με συμβάσεις ημέρας, για να επιστρέψουν μετά την τουριστική περίοδο στην ανεργία και την εξαθλίωση. Στο βαθμό που ο τουρισμός από ένα κοινωνικό αγαθό για όλους, μετατρέπεται σε ένα ακριβό εμπόρευμα, που το εκμεταλλεύεται μια μικρή ομάδα ανθρώπων, θα γινόμαστε διαρκώς μάρτυρες αντι-κοινωνικών φαινόμενων που συχνά βρίσκονται στον αντίποδα των συμφερόντων και των μικρών οικογενειακών τουριστικών μονάδων, που βιώνουν και αυτές, όλο και περισσότερο, την πίεση του αγοραίου ανταγωνισμού. Αν η τουριστική ανάπτυξη αφεθεί στη δυναμική της αγοράς, θα μειώνεται διαρκώς ο αριθμός των τουριστών, θα χειροτερεύουν οι όροι απασχόλησης στον τουριστικό τομέα, θα κλείνουν οι μικρές οικογενειακές τουριστικές μονάδες και θα αλλοιώνεται ο φυσικός και πολιτισμικός πλούτος των ελληνικών νησιών.

Ένας σοβαρός διάλογος, λοιπόν, που θα επικεντρωθεί πάνω σε αυτούς τους άξονες, θα μπορέσει, πιστεύουμε έστω και τώρα, να σχεδιάσει στην πράξη, και όχι μόνο στα λόγια, έναν τουρισμό για το νησί, στα πλαίσια της αειφόρου και βιώσιμης ανάπτυξης, που θα λαμβάνει βεβαίως υπόψη του τις ανάγκες και τα συμφέροντα της εργαζόμενης πλειοψηφίας.
Αύγουστος 2009

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΟ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ ΚΑΙ ΣΥΝΔΙΚΑΛΙΣΤΩΝ ΣΤΟ Ν. ΚΥΚΛΑΔΩΝ

ΕΝΩΣΗ ΠΟΛΙΤΩΝ ΣΥΡΟΥ «ΕΥΠΛΟΙΑ»

Διαβάστε: «ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ»
Τουριστική «ανάπτυξη» και πολίτες
Του Τάκη Φωτόπουλου
(ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, 1-8-2009)
http://www.enet.gr/?i=arthra-sthles.el.home&id=69024.
«Απειλές» Tου Τάκη Φωτόπουλου(ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, 5-8-2009)http://www.enet.gr/?i=issue.el.home&date=05/08/2009&id=70165
«ΚΟΙΝΗ ΓΝΩΜΗ»
Τάκης Φωτόπουλος: Να μην αλλοιωθεί ο χαρακτήρας της Σύρου
http://www.syros.aegean.gr/kg/koinignomi_2009-07-27.pdf
Διαμαρτυρία του Κυνηγετικού Συλλόγου Σύρου για το δημοσίευμα του Τάκη Φωτόπουλου
http://www.syros.aegean.gr/kg/koinignomi_2009-08-04.pdf
Άρθρο δυσφήμιση για την Σύρο από τον Τάκη Φωτόπουλο στην «Ελευθεροτυπία»
http://www.syros.aegean.gr/kg/koinignomi_2009-08-06.pdf

«SYROSTODAY»
Στο σπίτι του κρεμασμένου δε μιλάνε για σκοινί, κ.Φωτόπουλε...
Γιάννης Συνοδιvός (yiasin). (6/8/2009)
http://www.syrostoday.gr/News/457-Sto-spiti-tou-kremasmevou-de-milave-gia-skoivi--k-Fwtopoule.aspx

Το «μήνυμα της κάλπης»

Για τις ευρωεκλογές της 7ης Ιουνίου 2009

Η χώρα είναι πλέον πολιτικά διχασμένη. Η πρωτοφανής μαζική «απόδραση» του 48% των ψηφοφόρων από τις κάλπες στις πρόσφατες ευρωεκλογές δηλώνει κατάφορα την απαξίωση του πολιτικού συστήματος και την επιτακτική απαίτηση για ριζικές αλλαγές, τόσο σε πρόσωπα όσο και στην πολιτική των κομμάτων.
Μπορεί κάποιοι να ισχυριστούν ότι η αποχή είναι συγκυριακό φαινόμενο. Δεν έχουν ζυγίσει σωστά την πραγματική της σημασία, ακόμα κι αν δεχτούμε όπως αυτοί ότι πρόκειται για εξαίρεση που δεν την πιάνει το ζύγι.
Η μαζική απήχηση της αποχής δείχνει όμως ολοκάθαρα ότι η ζυγαριά γέρνει πια προς το πολιτικό και όχι προς την πολιτική. Μετράει δηλαδή κάτι άλλο, με ιδιαίτερα σημαντικό βάρος, που δεν αφορά στη διαχείριση των προβλημάτων, αλλά στην ίδια την ανέφικτη συναίνεση για τον προσδιορισμό και την διαχείρισή τους. Η πολύπλοκη νέα συνθήκη που διαμορφώνεται στο κοινωνικό πεδίο δεν αντιστοιχεί πια στη σύσταση της πολιτικής αντιπροσώπευσης, όπως λίγο πολύ συνέβαινε έως τώρα. Υπάρχει πια ένα μεγάλο χάσμα μεταξύ πραγματικότητας και πολιτικού συστήματος, στο οποίο καταβαραθρώνονται οι όποιες προσπάθειες για την διατήρηση της κοινωνικής συνοχής.
Η απονομιμοποίηση και η αποδυνάμωσή της κυρίαρχης συντακτικής εξουσίας, η οποία λειτουργεί σαν ένας μηχανισμός ενσωμάτωσης και αποκλεισμού, διευρύνει και εμβαθύνει το πεδίο των κοινωνικών ανταγωνισμών. Νέοι ανταγωνισμοί αλλάζουν διαρκώς την πολυσύνθετη εικόνα του κοινωνικού μωσαϊκού. Το μετα-φορντιστικό, ευέλικτο καθεστώς κεφαλαιακής συσσώρευσης, υποτίμησε την αξία της εργασίας και υπέσκαψε τις «παραδοσιακές» εργασιακές σχέσεις (μόνιμη απασχόληση, ασφάλιση, ωράριο, κ.λπ.). Για τους περισσότερους ανθρώπους αυτό μεταφράζεται σε φτώχεια, ανασφάλεια, ανεργία, υποβάθμιση της καθημερινότητας, αποκλεισμός.
Καταστροφικές εκδηλώσεις οργής ανεβάζουν κάθε τόσο επικίνδυνα το θερμόμετρο, καταρρακώνοντας την αποτελεσματικότητα του διαμεσολαβητικού ρόλου που διατείνεται ότι εγγυάται το σύστημα. Ακόμα και η «δημόσια σφαίρα» των μμε δεν μπορεί να παίξει πια αυτό τον ρόλο, να αποτελεί σημείο κοινής αναφοράς, σε μια πολυφυλετική, πολύγλωσση και πολυπολιτισμική πραγματικότητα. Όλα είναι ρευστά και ανοιχτά στο ενδεχόμενο, αφού η συνοχή δεν μπορεί να υποκατασταθεί από τις αυτοϋπονομευόμενες ιδεολογικές κατασκευές.
Αυτή η νέα κοινωνική συνθήκη καθιστά τη διαχείριση των αλλεπάλληλων και σύνθετων κρίσεων όλο και πιο δύσκολη υπόθεση και ωθεί το κράτος να υιοθετεί συχνότερα μέτρα αστυνομικού τύπου, στη συνεχή προσπάθειά του να ελέγξει και να τιθασεύσει τους απείθαρχους πληθυσμούς, το εργατικό δυναμικό και την κατακερματισμένη πραγματικότητα με την αυστηρή και βίαιη επιβολή του νόμου και της τάξης. Οι αντικειμενικές δυσκολίες και τα εμπόδια που προκύπτουν σε συνδυασμό με τις υποκειμενικές και συλλογικές αντιστάσεις ανατροφοδοτούν την αντίδραση σε αυτού του είδους τις πολιτικές, προκαλώντας τη διαλεκτική κορύφωση της έντασης, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται πολύ περισσότερα προβλήματα απ’ όσα πιθανώς επιλύονται. Δημιουργούνται όμως και ρήγματα, συμβάντα που επιδρούν καθοριστικά στη ροή των πραγμάτων και στη συνείδηση των ανθρώπων, όπως έγινε με τις εξεγέρσεις του περασμένου Δεκέμβρη.
Είναι προφανές πια, μετά τα όσα έχουν συμβεί και συμβαίνουν από τότε, ότι ένα τμήμα του πληθυσμού εκδηλώνει με κάθε τρόπο την απαρέσκειά του για το καπιταλιστικό σύστημα, την αντιπροσωπευτική δημοκρατία και τους θεσμούς της. Οι άνθρωποι αυτοί, δίχως να έχουν κοινό ιδεολογικό υπόβαθρο, πόσο μάλλον κοινούς στόχους, απαιτούν να συμμετέχουν στις αποφάσεις που αφορούν τη ζωή τους και δεν δέχονται να παραχωρήσουν το δικαίωμα αντιπροσώπευσής τους σε κανέναν επαγγελματία πολιτικό και σε κανένα οργανωμένο κόμμα. Διεκδικούν δυναμικά το δικαίωμά τους στην πόλη και την ελεύθερη πρόσβασή τους στα κοινά (γνώση, πόροι, υποδομές, αγαθά), την χειραφέτησή τους από ένα βάρβαρο σύστημα καταπίεσης και εκμετάλλευσης. Εκτιμούν ότι η αυτοοργάνωση είναι πιο αποτελεσματικής τρόπος πολιτικής δράσης. Προτιμούν την παρέμβαση στη ροή του γίγνεσθαι και όχι τη θεμελίωση του είναι.

Όσοι δεν πήγαν να ψηφίσουν στις ευρωεκλογές δεν το έκαναν ως συνειδητή πολιτική πράξη, και αν ακόμα το έκαναν, δεν είχαν προφανώς όλοι τα ίδια κίνητρα ούτε τους ίδιους λόγους για την επιλογή τους. Πολλοί, ίσως οι περισσότεροι, τα έγραψαν απλώς στα παλιά τους τα παπούτσια, αδιαφορώντας παντελώς για τις «χαλαρές» εκλογές και το θλιβερό προεκλογικό σόου των ημερών.
Το κατά πόσο είναι συγκυριακή ή όχι η μαζική αποχή των ψηφοφόρων θα φανεί στις προσεχείς εθνικές εκλογές. Αν το ποσοστό της αποχής διατηρηθεί σε υψηλό ποσοστό, θα επιβεβαιωθεί μια συνειδησιακή μεταστροφή με πολύ βαθιά κοινωνικά χαρακτηριστικά που θα οδηγήσει σίγουρα σε νέες πολιτικές εξελίξεις, απρόβλεπτες για την ώρα.
Ακόμα και τώρα όμως, προτού τα πιο ζοφερά σενάρια ενδεχομένως επιβεβαιωθούν, οι πολιτικοί και τα κόμματα νιώθουν τη γη κάτω από τα πόδια τους να τρέμει. Το «μήνυμα της κάλπης» είναι σαφές και ξεκάθαρο• και απευθύνεται προς όλους: Η ανοχή και η υπομονή έχουν τα όριά τους. Και πολλοί τα έχουν ξεπεράσει…

ΥΓ. 1 Μόνο άστοχες μπορούν να χαρακτηριστούν οι δηλώσεις εκείνων που, κυρίως από το χώρο της αριστεράς, έσπευσαν να φορτώσουν τις ευθύνες για την εκλογική άνοδο του κόμματος του Καρατζαφέρη στην «ανώριμη πολιτική στάση» όσων απείχαν και δεν πήγαν να ψηφίσουν στις ευρωεκλογές. Ακόμα κι αν θεωρήσουμε ότι αυτή καθεαυτή η άνοδος των ποσοστών του ΛΑ.Ο.Σ. σημαίνει κάτι περισσότερο από την αναμενόμενη συσπείρωση των ξενόφοβων λαϊκών στρωμάτων της δεξιάς, που παραμένουν το πλέον καθυστερημένο και συντηρητικό τμήμα της κοινωνίας, έγινε σε μία εκλογή χωρίς προφανές διακύβευμα και δεν είναι τόσο ανησυχητική όσο θέλουν να μας την παρουσιάζουν. Πολλοί από εκείνους που ψήφισαν το ΛΑ.Ο.Σ. είναι οπαδοί της Νέας Δημοκρατίας που θέλησαν με αυτόν τον τρόπο να εκδηλώσουν τη δυσαρέσκειά τους στην κυβέρνηση αλλά δεν θα ψήφιζαν ποτέ ΠΑ.ΣΟ.Κ. ούτε φυσικά κάποιο αριστερό κόμμα. Στις εθνικές εκλογές το πιθανότερο είναι να επιστρέψουν στο κόμμα εξουσίας, μειώνοντας ξανά τα ποσοστά του ΛΑ.Ο.Σ. στο συνηθισμένο επίπεδο. Για μια απάντηση στο επιχείρημα σχετικά με τη «δύναμη» του ΛΑ.Ο.Σ. στην ευρωβουλή και την αποδυνάμωση της αριστεράς βλ. το ΥΓ. 2. Άλλωστε, αν κάνουμε λόγο για τον ΣΥ.ΡΙΖ.Α., έπεσε θύμα των ίδιων των αντιφάσεών του και της προσπάθειας εξισορρόπησης ανάμεσα στις διαφορετικές αντιλήψεις των συνιστωσών του. Με την επαμφοτερίζουσα στάση που κράτησε μετά τον Δεκέμβρη κατάφερε να τους δυσαρεστήσει όλους. Ακόμα και οι νέοι του γύρισαν την πλάτη, όπως και σε όλα τα κόμματα άλλωστε.
Το ΚΚΕ δεν δέχτηκε ανάλογο πλήγμα πιθανώς λόγω της υψηλής συσπείρωσης των οπαδών του η οποία μπορεί να αποδοθεί στον καθαρά ταξικό χαρακτήρα του και στην αντικαπιταλιστική και αντιευρωπαϊκή ιδεολογία του.

ΥΓ. 2 Πολλοί από αυτούς που δεν ψήφισαν είχαν έναν παραπάνω λόγο, εκτός από το χάλι της ελληνικής πραγματικότητας, να απέχουν από τις ευρωεκλογές: αμφισβητούν τις εξουσιαστικές υπερδομές και τους θεσμούς που επιβάλουν ένα συγκεκριμένο πολιτικό-οικονομικό μοντέλο. Ένα μοντέλο που υπερασπίζεται, όπως περίτρανα απέδειξαν οι χειρισμοί της ΕΕ για την αντιμετώπιση της πρόσφατης κρίσης, το κεφάλαιο και τις προνομιούχες τάξεις, φορτώνοντας ολόκληρο το κόστος στις καμπούρες των εργαζόμενων και των φτωχών.
Η ΕΕ είναι εκ συστάσεως ιδεολογικά τοποθετημένη υπέρ του καπιταλισμού, της φιλελεύθερης δημοκρατίας και της ελεύθερης αγοράς. Οι ισορροπίες των πολιτικών δυνάμεων στο ευρωκοινοβούλιο που προκύπτουν μέσα από τις εκλογές, ελάχιστα επηρεάζουν τις θεμελιώδεις παραδοχές της ευρωπαϊκής πολιτικής.

5 χρόνια περιοδικό Διάπλους: κυκλοφόρησε το 30ό τεύχος

Κυκλοφόρησε το 30ο τεύχος του περιοδικού Διάπλους, το οποίο συμπληρώνει 5 χρόνια από την έκδοσή του.

Επισκεφτείται τη νέα ιστοσελίδα του περιοδικού: http://www.diaplus.eu/

Περιεχόμενα 30ού τεύχος:

* Διονύσης Πολίτης, Η εξέγερση του Δεκέμβρη
* Ανδρέας Αποστολόπουλος, Το παράδειγμα του Γκουαντάναμο
* Δημήτρης Καλτσώνης, Οι επιπτώσεις του «αντιτρομοκρατικού αγώνα» στην κρίση του κοινοβουλευτισμού
* Στέλιος Μπαμπάς, Από την κρίση στο σοσιαλισμό του 21ου αιώνα. Διαλογισμοί και διερωτήσεις
* Δημήτρης Μπελαντής, Νομιμότητα, βία και Αριστερά: ορισμένες σκέψεις για τη σχέση τους
* Ευτύχης Μπιτσάκης, Ο άνθρωπος και ο Θεός. Ένας διάλογος ανάμεσα στον Πλανκ και τον Αϊνστάιν
* Δημήτρης Πατέλης, Για τη σημασία της πολιτικής οικονομίας της ιμπεριαλιστικής παγκοσμιοποίησης. Μεθοδολογικές και θεωρητικές επισημάνσεις
* Τάκης Πετρίδης, Οξυγόνο και ζωή
* Κοστάντσο Πρέβε, Ο Μαρξ και οι αρχαίοι Έλληνες. Η κλασσική αρχαιοελληνική φιλοσοφία και τα προβλήματα της εποχής μας
* Στέφανος Ροζάνης, Η «συναρπαστική σκέψη» της εξορίας
* Γεώργιος Μ. Σαρηγιάννης, Τέχνη και κοινωνία. Σχετικά με τον όρο «ρεαλισμός» και τα παράγωγά του
* Γιώργος Σταθάκης, Η κρίση του 2008 και η παγκόσμια ύφεση
* Γιάννης Τόλιος, Ο ρόλος των επιχειρηματικών «λόμπι» στη χάραξη της εμπορικής και αγροτικής πολιτικής της ΕΕ
* Θανάσης Τσακίρης, Εργαζόμενοι και νέα συνδικάτα στην εποχή της επισφαλούς εργασίας και ζωής

Ο απειλητικός «ιός» των κοινωνικών εκρήξεων

Η συρρίκνωση της Αριστεράς έθρεψε την αλαζονεία των κατεστημένων δυνάμεων, που επιμένουν να υποτιμούν τους κραδασμούς της κρίσης

Tου Πέτρου Παπακωνσταντίνου

Απ’ ό,τι φαίνεται, η Ευρώπη θα γλιτώσει την πανδημία της γρίπης των χοίρων, η οποία είχε σχεδόν προεξοφληθεί από την τρομολαγνική υστερία μεγάλων συγκροτημάτων της ενημέρωσης ανά τον κόσμο. Δεν είναι καθόλου βέβαιο, όμως, ότι διαθέτει τα αντισώματα για να προστατευθεί από έναν άλλο, μεταδοτικό «ιό», τον οποίο οι περισσότεροι πολιτικοί της ιθύνοντες επιμένουν να υποτιμούν: τον ιό των κοινωνικών αναταράξεων στο έδαφος της παρατεινόμενης οικονομικής κρίσης.

Ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου, Ζαν- Κλοντ Γιούνκερ, συγκαταλέγεται στις εξαιρέσεις. Με την ιδιότητα του προεδρεύοντος στο συμβούλιο οικονομικών υπουργών της Ευρωζώνης, δήλωσε, την περασμένη Τρίτη, ότι «οδηγούμαστε προς κοινωνική έκρηξη», λόγω της μαζικής ανεργίας και ότι «δεν μπορούμε να υποτιμήσουμε το εκρηκτικό δυναμικό της οικονομικής κρίσης». Στο ίδιο μήκος κύματος, ο επίτροπος κοινωνικών υποθέσεων της Ενωσης, Βλάντιμιρ Σπίντλα, προειδοποιούσε για τη «λανθάνουσα απειλή το πολιτικού εξτρεμισμού».

Είναι αλήθεια ότι για ένα διάστημα το φάντασμα της εξέγερσης πλανιόταν στη φαντασία των ευρωπαϊκών ελίτ. Αυτό συνέβη το φθινόπωρο του 2008, μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers, και τον χειμώνα του 2009, όταν οι ανατροπές των κυβερνήσεων Ισλανδίας και Λεττονίας, οι βίαιες ταραχές στην Ουγγαρία και κυρίως ο καυτός Δεκέμβρης της Ελλάδας ερμηνεύτηκαν από πολλούς Ευρωπαίους αναλυτές ως προοίμιο πραγματικών, λαϊκών εξεγέρσεων.

Γρήγορα, όμως, ο πανικός έδωσε τη θέση του στην ανακούφιση και η ανακούφιση στην αλαζονεία. Τα υποζύγια αντέχουν, συμπέραναν οι κυρίαρχοι της ηπείρου, αν κρίνουμε από το γεγονός ότι ο σοσιαλδημοκράτης υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Πέερ Στάινμπρουκ, κατήγγειλε την... Αμερική για «αμόκ χυδαίου κεϋνσιανισμού», ενώ ο σύντροφος Χοακίν Αλμούνια δεν παύει να ζητάει, μέρα μπαίνει - μέρα βγαίνει, ακρωτηριασμούς μισθών και συντάξεων με πάθος που θα ζήλευαν και οι φανατικότεροι των νεοφιλελευθέρων.

Σύμπτωμα πολιτικής αφασίας ήταν και ο τορπιλισμός της συνόδου κορυφής της Πράγας από τους ισχυρότερους εκ των Ευρωπαίων. Η σύνοδος, που επρόκειτο να πραγματοποιηθεί την περασμένη Πέμπτη με αντικείμενο την αντιμετώπιση της ανεργίας, ουσιαστικά ματαιώθηκε γιατί, όπως αναγνώρισε η Μέρκελ, έτσι κι αλλιώς «δεν έχουμε να προτείνουμε κάτι καινούργιο». Αντί να πάρουν δεσμευτικές αποφάσεις για την αύξηση της απασχόλησης, πετάχτηκαν στις Βρυξέλλες κάποιοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, εκπρόσωποι εργοδοτικών οργανώσεων και ασπόνδυλοι γραφειοκράτες που υποδύονται τους «συνδικαλιστές ηγέτες», μόνο και μόνο για να ακούσουν την πανέξυπνη συμβουλή του Τσέχου πρωθυπουργού και προεδρεύοντος της Ε.Ε., Μίρεκ Τοπόλανεκ, προς τους ανέργους: «Αν ψάξετε για δουλειά, θα βρείτε δουλειά»!!

Η πολιτική αφασία γίνεται ακόμη περισσότερο εντυπωσιακή, αν συγκριθεί με τις δραματικές προβλέψεις της ίδιας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που δόθηκαν στη δημοσιότητα την περασμένη Δευτέρα: το συνολικό ΑΕΠ στους «27» θα σημειώσει συρρίκνωση της τάξης του 4% το 2009, υπερδιπλάσια από αυτήν που προέβλεπαν τον Ιανουάριο. Η ανεργία στην Ευρωζώνη θα φτάσει το 11,5% το 2010, γεγονός πρωτοφανές μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Περίπου 8,5 εκατομμύρια άνθρωποι θα μείνουν χωρίς δουλειά, για να προστεθούν στα 20 εκατομμύρια των ήδη υπαρχόντων ανέργων.

Αρκετοί θα υποστηρίξουν ότι τα χειρότερα είναι πίσω μας, ότι τα πρώτα σημάδια αβέβαιης ανάκαμψης είναι ορατά, τουλάχιστον στην Αμερική κι ότι, βοηθούντος και του καλοκαιριού, θα αποφύγουμε τις κοινωνικές θύελλες που μάταια φαντασιώνονται οι αριστερές Κασσάνδρες. Τέτοια σιγουριά, τη στιγμή που ακόμη και βιομηχανικές αυτοκρατορίες σαν την General Motors αντιμετωπίζουν το φάσμα της χρεωκοπίας, μόνο στην Ελλάδα –ή έστω και σε ξένες εφημερίδες, αλλά από Ελληνες αρθρογράφους– μπορεί κανείς να συναντήσει. Οι ξένοι αναλυτές, που δεν ξέρουν από ελληνική λεβεντιά, θεωρούν, αντίθετα, ότι η κρίση δεν υποχωρεί, αλλά μεταλλάσσεται: από κρίση της αγοράς ακινήτων σε χρηματοπιστωτική, από χρηματοπιστωτική σε κρίση της πραγματικής οικονομίας και, τέλος, από κρίση της πραγματικής οικονομίας σε κοινωνική, πολιτική, ίσως και γεωπολιτική κρίση, των οποίων έχουμε δει μόνο τα πρώτα συμπτώματα.

Πρόσφατα, ο πολύς Ζμπίγκνιεφ Μπρεζίνσκι, πρώην Σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας του Κάρτερ και εκ των συμβούλων του Ομπάμα για θέματα εξωτερικής πολιτικής, προειδοποιούσε για τον κίνδυνο «ταξικής σύγκρουσης» στις ΗΠΑ λόγω της «χωρίς προηγούμενο συσσώρευσης απίστευτου πλούτου στα χέρια ελαχίστων». Την ίδια ώρα, στην πάντα εύφλεκτη Γαλλία, ο πρώην πρωθυπουργός Ντομινίκ ντε Βιλπέν –η κυβέρνηση του οποίου ανετράπη από κύμα κινητοποιήσεων της νεολαίας– δήλωσε ότι η χώρα του «απειλείται από μια νέα επανάσταση».

Ακόμη και στη λιγότερο ευεπίφορη στα επαναστατικά δαιμόνια Βρετανία, το υπουργείο Εξωτερικών, όπως αποκάλυψαν οι TIMES, έδωσε εντολή σε όλες τις βρετανικές πρεσβείες να αξιολογούν τον κίνδυνο κοινωνικών εξεγέρσεων, λόγω της κρίσης στις χώρες ευθύνης τους και να ενημερώνουν σχετικά το Λονδίνο. Ο βρετανικός Τύπος μίλησε για «σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης ακραίων κοινωνικών φαινομένων», παραπέμποντας στα συστήματα προειδοποίησης για τα τσουνάμι και τους σεισμούς.

Εξάλλου, ένα από τα πιο έγκυρα πολιτικά επιτελεία της Γηραιάς Αλβιώνος, το Economist Intelligence Unit του ομώνυμου περιοδικού, έκανε λόγο για «σοβαρό κίνδυνο κοινωνικών αναταραχών» σε τουλάχιστον 95 χώρες του κόσμου μέσα στην ερχόμενη διετία. «Η λαϊκή οργή μεγαλώνει στον κόσμο ως αποτέλεσμα της διογκούμενης ανεργίας, των μειωμένων ή παγωμένων μισθών, της διοχέτευσης κονδυλίων στις τράπεζες, της μείωσης της αξίας των ακινήτων και των περικοπών στις συντάξεις και τις κοινωνικές ασφαλίσεις», σημείωναν οι συντάκτες της σχετικής έκθεσης, για να προσθέσουν: «Καθώς η οικονομική κάμψη συνεχίζεται, μπορούμε να αναμένουμε πολύ περισσότερο έντονα και μεγαλύτερης διάρκειας γεγονότα, όπως ένοπλες εξεγέρσεις, πραξικοπήματα, εμφύλιες συγκρούσεις ή και πολέμους μεταξύ κρατών».

Μεγάλη ηρεμία λίγο πριν από τη θύελλα…

Παρά τις αγεφύρωτες αντιθέσεις τους, αστικές και παραδοσιακές αριστερές δυνάμεις θα συμφωνήσουν, ενδεχομένως, ότι στις σύγχρονες δυτικές κοινωνίες δεν τίθεται, για το ορατό μέλλον, ζήτημα επαναστατικών γεγονότων. Κι αυτό γιατί, όσο οξυμένη κι αν είναι η «αντικειμενική κατάσταση» των κοινωνικών προβλημάτων, ο λεγόμενος «υποκειμενικός παράγοντας» και πρωτίστως οι πολιτικές οργανώσεις της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς, είναι πολύ αδύνατος.

Η εκτίμηση αυτή έχει μια ορισμένη βάση, αλλά στην απολυτότητά της αντανακλά μια γραφειοκρατική λογική η οποία θεωρεί τα κόμματα (ή μάλλον τις κομματικές ηγεσίες) τον πραγματικό δημιουργό της Ιστορίας, με τα ευρύτερα λαϊκά στρώματα σε ρόλο αδρανούς πρώτης ύλης. Στην πραγματικότητα, καμία επαναστατική κρίση δεν εξελίχθηκε με βάση κάποιο αυστηρό σχέδιο, καταστρωμένο σε κομματικά γραφεία.

Oταν συνεκλήθη η Γενική Συνέλευση των Τριών Τάξεων, τον Μάιο του 1789, η συντριπτική πλειονότητα των μελών της εκπροσωπούσε τα προνομιούχα στρώματα του Παλιού Καθεστώτος και είχε στο μυαλό της οτιδήποτε άλλο από τον αποκεφαλισμό του βασιλιά και το επαναστατικό Σύνταγμα του 1793. Δεν ήταν ο Μαρξ, αλλά οι πληβείοι του Παρισιού που επινόησαν τη «δικτατορία του προλεταριάτου», στην Κομμούνα του 1871. Τον Ιανουάριο του 1917, ο Λένιν έδινε διάλεξη όπου πιθανολογούσε ότι η δική του γενιά δεν θα προλάβαινε τη σοσιαλιστική επανάσταση. Oταν άρχιζαν στο Παρίσι τα γεγονότα του Μάη του 1968, ο Κορνήλιος Καστοριάδης είχε διαλύσει την πολιτική του ομάδα «Σοσιαλισμός ή Βαρβαρότητα», απογοητευμένος για την αμετάκλητη «ενσωμάτωση» - μικροαστικοποίηση των μαζών.

Oπως μας υπενθυμίζει ο Σερζ Αλιμί, το 1977, ο ήδη διάσημος Σάμιουελ Χάντιγκτον διεκτραγωδούσε την αποσταθεροποίηση των δυτικών δημοκρατιών και εκθείαζε τη «σταθερότητα» της ΕΣΣΔ και των δορυφόρων της. Φυσικά, η Αμερική του Ομπάμα δεν είναι Σοβιετική Eνωση του Μπρέζνιεφ, αλλά το μήνυμα από το πάθημα του Αμερικανού ακαδημαϊκού διατηρεί την επικαιρότητά του: Κάποτε, η μεγαλύτερη ηρεμία είναι λίγο πριν από τη θύελλα…

Το φάντασμα της επανάστασης στη Γαλλία

Αν και είχε πρόεδρο τον σοσιαλιστή Φρανσουά Μιτεράν, η Γαλλία ουσιαστικά δεν γιόρτασε ποτέ την επέτειο των 200 χρόνων από τη μητέρα όλων των επαναστάσεων. Το 1989 ήταν η χρονιά της Πτώσης του Τείχους και η ατμόσφαιρα της εποχής κάθε άλλο παρά ευνοούσε τα εγκώμια στο 1789 και πολύ περισσότερο στο 1793 των Αβράκωτων και των Γιακωβίνων.

Είκοσι χρόνια αργότερα, η παγκόσμια κρίση του «υπαρκτού καπιταλισμού» διαμορφώνει ένα πολύ διαφορετικό περιβάλλον. Το θέαμα μιας νεαρής εργαζομένης με τον σκούφο των Γιακωβίνων και την τρίχρωμη σημαία να ποζάρει σαν Μαριάν της Γαλλικής Επανάστασης επαναλαμβάνεται στις εργατικές και φοιτητικές διαδηλώσεις. «Ο ιστορικός Φρανσουά Φιρέ είχε άδικο: Η γαλλική επανάσταση δεν έχει τελειώσει ακόμη», διαπίστωσε σκανδαλισμένη η συντηρητική Figaro. «Μετά το 1789, το 2009;», διερωτήθηκε η κεντροαριστερή Le Monde, ενώ ο βουλευτής του κυβερνώντος γκωλικού κόμματος Ζαν - Φρανσουά Κοπέ επέκρινε τους συμπατριώτες του για «τη φυσική τους τάση να αναπαράγουν συνεχώς το 1793». Ενδεικτικό της ατμόσφαιρας που επικρατεί σε σημαντικό τμήμα της γαλλικής διανόησης είναι το τελευταίο τεύχος της Le Monde Diplomatique, αφιερωμένο στο χθες, το σήμερα και το αύριο της κοινωνικής εξέγερσης. Το κύριο άρθρο του διευθυντή της, Σερζ Αλιμί, έχει τίτλο: «Εγκώμιο των επαναστάσεων».

Η ιδεολογική μεταστροφή αντανακλά τη ριζοσπαστικοποίηση του κοινωνικού τοπίου. Για πρώτη φορά στην ιστορία του γαλλικού εργατικού κινήματος και οι οκτώ συνδικαλιστικές ομοσπονδίες, παρά τις έντονες αντιθέσεις τους, γιόρτασαν από κοινού την Εργατική Πρωτομαγιά, με πολύ μαζικότερες του συνήθους διαδηλώσεις. Καταλήψεις εργοαστασίων και νομαρχιών, συγκρούσεις διαδηλωτών και αστυνομίας βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη. Το σύνθημα «δεν θα πληρώσουμε εμείς τη δική σας κρίση», η κουλτούρα των δύο κόσμων, του ταξικού πολέμου ανάμεσα στο «εμείς» και το «εσείς», κερδίζει έδαφος.

Το τελευταίο διάστημα, πυκνώνουν τα περιστατικά όπου η συμβολική βία γίνεται κάτι περισσότερο από συμβολική. Από τον Μάρτιο έχουν σημειωθεί οκτώ περιπτώσεις απαγωγών διευθυντικών στελεχών επιχειρήσεων, που προγραμμάτιζαν απολύσεις. Πρόκειται για απελπισμένη προσπάθεια εξασφάλισης δημοσιογραφικής προβολής, η οποία θα έπρεπε να προϊδεάζει τους ιθύνοντες μέχρι πού μπορεί να φτάσουν οι εργαζόμενοι αν πεισθούν ότι όλες οι νόμιμες μορφές κοινωνικής και πολιτικής πίεσης αποδειχθούν ατελέσφορες. Ακόμη πιο ανησυχητικοί ήταν οι πρόσφατοι πυροβολισμοί εναντίον αστυνομικών, οι οποίοι είχαν ξεκινήσει συμπλοκές με νεαρούς σε υποβαθμισμένα προάστια του Παρισιού και οι επιθέσεις εναντίον αστυνομικών τμημάτων. Aλλωστε, τον Μάιο τα «άνθη του κακού» συνηθίζουν να φυτρώνουν στην Αριστερή Oχθη του Σηκουάνα.

ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΥ LONDON SCHOOL OF ECONOMICS AND POLITICAL SCIENCE ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΔΕΚΕΜΒΡΙΑΝΑ ΤΟΥ 2008...

«Επιστροφή στην πολιτική του πεζοδρομίου» τιτλοφορείται η ειδική έκδοση του ελληνικού Παρατηρητήριου του London School of Economics (LSE) για τα γεγονότα που συγκλόνισαν την Ελλάδα τον περασμένο Δεκέμβριο με αφορμή την δολοφονία του μαθητή Αλέξη Γρηγορόπουλου.

Η έκδοση περιλαμβάνει άρθρα και δοκίμια που τα υπογράφουν επιφανείς δημοσιολόγοι, δημοσιογράφοι και ακαδημαϊκοί, ανάμεσά τους οι Κέβιν Φήδερστον και Νίκος Μουζέλης, καθηγητές στο LSE, ο Διευθυντής Σύνταξης του Βήματος Αντ. Καρακούσης, ο πολιτικός αναλυτής της Καθημερινής Πάσχος Μανδραβέλης κ.α.

Μεταξυ αλλων γινεται λογος για την παγοσμια οικονομικη κριση που ειχε σαν αποτελεσμα μια τετοια εξεγερση,την ανικανοτητα της κυβερνησης να διαχειριστει μια τετοιου ειδους "εξεγερση",αλλα και διαφορα αλλα τα οποια προπαγανδιζουν αρκετα...

Καντε κλικ εδω και διαβαστε την ειδικη εκδοση.

Δίνουμε συγχωροχάρτι στον Στάλιν;

Εχει οδηγηθεί η Αριστερά σε αδιέξοδο; Δίνουμε συγχωροχάρτι στον Στάλιν; Ποια ελπίδα για το μέλλον της Ελλάδας αλλά και της Ευρώπης;

Επίκαιρα και καυτά ερωτήματα, στα οποία αναμένεται να δοθούν απαντήσεις στις συζητήσεις που αρχίζουν από αύριο και θα συνεχιστούν σ' όλη τη διάρκεια του επόμενου επταημέρου, ανάμεσα στο κοινό και μια μεγάλη γκάμα πνευματικούς ανθρώπους στις προβολές της ταινίας «Η σκόνη του χρόνου» του Θόδωρου Αγγελόπουλου.

Μια εντελώς πρωτότυπη στο είδος της εκδήλωση που διοργανώνεται σε συνεργασία με την «Ελευθεροτυπία», με τις συζητήσεις να γίνονται μετά την προβολή των 8 μ.μ. στον κινηματογράφο «Τριανόν».

«Για μένα αυτή η ταινία μου, άσχετα με τα εισιτήρια, μου έδωσε τις καλύτερες εντυπώσεις που είχα από ταινία μου εδώ και χρόνια», λέει ο Θ. Αγγελόπουλος Τις συζητήσεις, που ήδη έχει κάνει ο σκηνοθέτης με απλούς θεατές μετά την προβολή της ταινίας του, τις βρήκε, όπως μας είπε, «εξαιρετικές, από ένα κοινό που έβγαινε συγκινημένο. Για μένα, η ταινία μου αυτή, άσχετα με τον αριθμό των εισιτηρίων, μου έδωσε τις καλύτερες εντυπώσεις που είχα για ταινία μου εδώ και χρόνια. Εκείνο που έχει σημασία για μένα δεν είναι τα εισιτήρια, αλλά το πώς βγαίνει από την προβολή ο θεατής. Κι αυτό το πιστοποίησα όχι μόνο στην Αθήνα αλλά και στη Θεσσαλονίκη και άλλες πόλεις που επισκέφτηκα στη διάρκεια της προβολής της».

Δεν είναι η πρώτη φορά που τίθεται το θέμα της μελλοντικής πορείας της Αριστεράς αλλά και της ζωής στη διάρκεια του σταλινικού καθεστώτος. Και τα δύο θέματα είχαν συζητηθεί πλατιά από κριτικούς από όλο τον κόσμο το 1989, σε συνέδριο της Διεθνούς Ομοσπονδίας Κριτικών Κινηματογράφου (FIPRESCI). Είχε τίτλο «Ο κινηματογράφος στα ολοκληρωτικά καθεστώτα: Χίτλερ, Μουσολίνι, Στάλιν» και είχε γίνει στο πλαίσιο του κινηματογραφικού φεστιβάλ της Μόσχας. Δυστυχώς, όμως, υπάρχουν ακόμη και σήμερα οι σκληροπυρηνικοί εκείνοι (μαζί και ορισμένοι κριτικοί) που δίνουν συγχωροχάρτι στον Στάλιν και τα εγκλήματά του, τη στιγμή που σήμερα κανένας πια δεν αμφισβητεί ότι στην περίοδο 1936-37 και μόνο ο Στάλιν εκτέλεσε 750.000 «αντιφρονούντες»!

Τώρα, με τη σημαντική αυτή εκδήλωση, ο λόγος πάνω σ' αυτά και άλλα θέματα δίνεται σε πνευματικούς ανθρώπους αλλά και στο ίδιο το κοινό. «Το ενδιαφέρον», όπως τονίζει ο ίδιος ο Αγγελόπουλος, «είναι πως στα πάνελ αυτά υπάρχουν άνθρωποι απ' όλο το φάσμα της ελληνικής πνευματικής ζωής: καλλιτέχνες, συγγραφείς, καθηγητές, δημοσιογράφοι, κριτικοί και πολιτικοί. Ανθρωποι που θα έρθουν σ' επαφή με το κοινό δίνοντας στις συζητήσεις μια μεγάλη διάσταση. Γιατί πρόκειται για μια ταινία που καταπιάνεται μ' ένα καίριο πρόβλημα: το παρόν, το παρελθόν και το μέλλον της πορείας όχι μόνο της ελληνικής κοινωνίας αλλά κι εκείνης ολόκληρου του κόσμου».

Η αυριανή συζήτηση θα γίνει ανάμεσα στους Κώστα Γεωργουσόπουλο, Γιάννη Σακελλαράκη και Στέλιο Κούλογλου. Ενώ θ' ακολουθήσουν οι: Νίκος Παναγιωτόπουλος, Δήμος Αβδελιώδης, Αγγελος Φραντζής (Παρασκευή), Πέτρος Μάρκαρης, Τίτος Πατρίκιος, Βασίλης Παπαβασιλείου (Σάββατο), Μαρία Κατσουνάκη, Γιάννης Ζουμπουλάκης, Νίνος Φένεκ Μικελίδης (Κυριακή), Παύλος Τσίμας, Ηλίας Μαγκλίνης, Μάνος Στεφανίδης (Δευτέρα), Μαρία Κομνηνού, Ειρήνη Στάθη, Μάριος Ποντίκας (Τρίτη) και Νίκος Κωνσταντόπουλος, Ευάγγελος Βενιζέλος, Βύρων Πολύδωρας (Τετάρτη, 29 Απριλίου). Τις συζητήσεις θα συντονίζει ο κριτικός κινηματογράφου της «Ε», Νίνος Φένεκ Μικελίδης. *

Η κραυγή του Βασίλη Διαμαντόπουλου

ΜΙΑ ΘΕΡΜΗ ΣΥΝΗΓΟΡΙΑ ΣΤΗΝ ΕΚΡΗΞΗ ΤΗΣ ΝΕΟΛΑΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟ 1995

ios@enet.gr / www.iospress.gr / ΦΟΡΕΙΣ ΤΟΥ ΙΟΥ ΕΙΝΑΙ ΟΙ: ΤΑΣΟΣ ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ, ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΡΙΜΗΣ, ΑΝΤΑ ΨΑΡΡΑ, ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΨΑΡΡΑΣ

Την καλύτερη απάντηση σε όσα συνεχίζουν να ακούγονται από πολιτικούς αναλυτές για τους «γνωστούς αγνώστους», τη «βία της νεολαίας» και την κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου είχε δώσει, και μάλιστα από την τηλεόραση, ο Βασίλης Διαμαντόπουλος το Νοέμβριο του 1995.

Σε λίγες μέρες συμπληρώνονται δέκα χρόνια από το θάνατο του ξεχωριστού ηθοποιού. Αξίζει τον κόπο να ξανακούσει κανείς όσα επιχειρούσε από τότε να πει ο Διαμαντόπουλος.

Μόνος του αποφάσισε να βγει τότε στην τηλεόραση. Πήρε τηλέφωνο τον Μάκη Τριανταφυλλόπουλο και του ζήτησε να παρέμβει στην εκπομπή του, στον ΣΚΑΪ, στις 19 Νοεμβρίου 1995. Ηταν δύο μέρες μετά την έγκριση της πρυτανείας του ΕΜΠ να καταλυθεί το άσυλο και να εισβάλουν τα ΜΑΤ. Συνέβη τότε το πρωτοφανές, να συλληφθούν όλοι όσοι βρίσκονταν μέσα στο Πολυτεχνείο (πάνω από 500), να καταγραφούν και να παραπεμφθούν σε μαζικές δίκες. Θεωρήθηκε τότε ότι συνελήφθησαν και επομένως εξουδετερώθηκαν μια για πάντα οι «γνωστοί άγνωστοι».

Προηγήθηκε μια βραδιά με εκτεταμένα επεισόδια και ασφυκτική πολιορκία του Πολυτεχνείου. Τα κανάλια ανέδειξαν δύο ξεχωριστές στιγμές: το συμβολικό κάψιμο μιας σημαίας και τον άγριο ξυλοδαρμό ενός νεαρού μετά τη σύλληψή του από άνδρες των ΜΑΤ. Φυσικά στο φόντο των περιγραφών υπήρχαν καταστροφές στο χώρο του ιδρύματος.

Ο Διαμαντόπουλος φιλοξενήθηκε τελικά στην εκπομπή «Κίτρινος Τύπος», μαζί με τον καθηγητή του Παντείου Γιώργο Ρούση (τον μόνο με τον οποίο μπόρεσε να συνεννοηθεί στην πορεία της συζήτησης), τον τότε πρύτανη του ΕΜΠ Νίκο Μαρκάτο, δύο γονείς νέων που είχαν συλληφθεί και δύο «αγανακτισμένους» πολίτες.

Από την πρώτη στιγμή φάνηκε ότι ο Διαμαντόπουλος ένιωθε ένα βαρύ φορτίο. Ηθελε να πει κάτι εντελώς διαφορετικό απ' αυτά που λέγονταν εκείνες τις μέρες κατά κόρον για τους «γνωστούς αγνώστους», για τα «παραστρατημένα παιδιά», για τη «βία της νεολαίας». Από όσα είπε, εκείνο που προκάλεσε τη μεγαλύτερη συζήτηση, πραγματικό σκάνδαλο, ήταν ότι δικαιολόγησε το κάψιμο της σημαίας. Αλλά μόνο αν δει κανείς όλο τον ειρμό της σκέψης του μπορεί να καταλάβει τι ακριβώς έλεγε ο Διαμαντόπουλος. Συνοψίζουμε τα βασικότερα σημεία των παρεμβάσεών του:

- Γιατί βγήκε στην τηλεόραση:

«Αισθάνθηκα μια ενοχή, αν δεν μιλήσω μπροστά σ' αυτά τα συγκλονιστικά γεγονότα που για μένα αποτελούν ιστορική στιγμή. Ενα κανάλι έδειξε παρόμοια σκηνή με το ξυλοκόπημα ενός φοιτητή επί χούντας. Αυτό το γεγονός είναι πράγματι συγκλονιστικό».

- Οι γνωστοί άγνωστοι:

«Πιπιλάμε την καραμέλα όλοι μας -και σ' αυτό βοηθήσανε κι οι δημοσιογράφοι οφείλω να πω- περί γνωστών αγνώστων. Για μένα είναι ένα σημείο, όπου αρχίζει ο συμβιβασμός. Αρχίζει, δηλαδή το παζάρι. Ποιοι είναι οι γνωστοί άγνωστοι και ποια είναι τα παιδιά, τα οποία αυθόρμητα βγάζουν την κραυγή, γιατί δεν μπορούν αλλιώς. Οσο μεγάλοι κι αν είναι, δεκαοκτάχρονοι, εικοσάχρονοι, δεν έχουν συνειδητοποιηθεί πολιτικά, ούτως ώστε να οργανωθούν και να δώσουν τη μάχη τους οργανωμένα, σωστά και αποτελεσματικά. Και το δωδεκάχρονο ακόμα εισπνέει, εισπράττει ένα σμπαραλιασμένο κράτος που δεν πιστεύει πουθενά. Εκτός από ελάχιστες εξαιρέσεις που πιθανόν υπάρχουν, όλο το πολιτικό φάσμα είναι σμπαραλιασμένο, είναι ψευδές. Ψεύδεται. Ψεύδεται απέναντι στο λαό κι εγώ το θεωρώ προδοσία. Αυτά λοιπόν τα παιδιά εισπράττουν αυτό το μπλοκάρισμα και δεν ξέρουν πώς να το εκφράσουν. Το εκφράζουν έτσι. Χτυπώντας, καταστρέφοντας, κάνοντας αυτές τις πράξεις τις καταδικαστέες όπως λέμε όλοι -που για μένα δεν είναι καταδικαστέες. Γι' αυτά τα παιδιά, αυτό ήταν μια κραυγή. Οταν πετάγαν το σκαμνί, πετάγανε το κράτος, πετάγανε αυτή τη γελοιότητα. Δεν ήταν λοιπόν η καταστροφή. Η καταστροφή ήταν μία κραυγή, ήταν μια θέση, μια στάση. Ετσι πρέπει να το δούμε. Εμένα με συγκινεί αυτή η στάση. Συγχωρέστε με».

- Η σημασία του ασύλου:

«Ποια είναι η διαφορά των τανκς της χούντας με τα ΜΑΤ που μπήκαν στο Πολυτεχνείο; Θα 'θελα να ξέρω ποια είναι η διαφορά. Αυτοί μπήκανε με τα τανκς και εμείς μπήκαμε οπλοφόροι και με τις μάσκες. Με τα ΜΑΤ. Θα 'θελα να ξέρω ποια είναι η ουσιαστική διαφορά. Διότι αν μιλάμε περί ασύλου, όπως οι χριστιανοί πιστεύουν ότι η εκκλησία είναι ένα άσυλο, έτσι κι εμείς πιστεύουμε ότι το πανεπιστήμιο είναι ένα άσυλο».

- Για τα όργανα του ΕΜΠ που

τα έσπασαν:

«Το όργανο αυτό για ένα παιδί, ανήλικο ή ενήλικο, αποτελεί εκείνη την ώρα ένα φραγμό στη δικιά του την ελευθερία. Κι όταν το σπάει αυτό το όργανο είναι η έκφραση μιας κραυγής. Δεν το σπάει για να καταστρέψει».

- Για την ανθρώπινη ζωή:

«Αυτό που λέει ο κ. Μαρκάτος για το σεβασμό και την έγνοια μας για την ανθρώπινη ζωή είναι μια κουβέντα. Ποια ζωή; Ποια ζωή πάμε να κληροδοτήσουμε σ' αυτά τα παιδιά; Ποια ζωή θα τους μεταφέρουμε; Είμαστε περήφανοι γι' αυτή τη ζωή; Βεβαίως κάθε ζωή είναι σεβαστή. Τρέμουμε όλοι μην πάθει τίποτα το παιδί μας, μην πάθει τίποτα ο αδελφός μας. Αλλά ποια ζωή; Το πρόβλημα είναι πριν».

- Για την αστυνόμευση:

«Κάποτε με κάλεσαν σε ένα δικαστήριο για μια θεατρική παράσταση, η οποία ήταν πράγματι φοβερή, φρικτή. Αισχρολογούσαν. Ηταν φοβερά τολμηρή και σε σοκάριζε. Το ζήτημα στο δικαστήριο ήταν αν έπρεπε να επέμβει ο εισαγγελέας για να σταματήσει η παράσταση. Ημουν τελείως αντίθετος, διότι επρόκειτο περί λογοκρισίας. Η λογοκρισία είναι ταυτόσημη μ' αυτό που ονομάζουμε επέμβαση των ΜΑΤ. Θα 'θελα να αυτοκτονήσω αν μπορούσα να δεχτώ ποτέ, να ευλογήσω την επέμβαση των ΜΑΤ. Σε καμία περίπτωση! Ακόμα και στην περίπτωση που θα έπεφταν νεκροί. Θα προτιμούσα αυτό, παρά μία επέμβαση. Δηλαδή πιστεύω ότι σήμερα το καθεστώς είναι μία χούντα με άλλοθι τη δημοκρατία».

- Για το ρόλο των νέων:

«Ημουνα κάποτε σε μία σύναξη στο Λονδίνο, που ήμαστε όλοι οι αντιχουντικοί μαζεμένοι. Δεν θέλω να πω ονόματα τώρα. Πολύ γνωστά ονόματα. Λέει ένας σε κάποιον πολύ μικρότερο: Μη μιλάς εσύ, είσαι μικρός, δεν ξέρεις. Κι εκείνος απαντά: Εγώ δεν ξέρω, αλλά δεν έχω σαπίσει σαν κι εσένα».

- Για τη Δικαιοσύνη:

«Είδαμε όλοι, και το είδε όλη η Ελλάδα και η Αστυνομία βέβαια, πώς ξυλοκοπήθηκε αυτό το παιδάκι που του αλλάξανε τα φώτα. Εχουμε δει αυτεπάγγελτες κατηγορίες εισαγγελέων για ένα εκατομμύριο πράγματα. Εδώ τι έκανε η Δικαιοσύνη; Τι έχει κάνει μέχρι στιγμής η Δικαιοσύνη; Τίποτα. Εκώφευσε».

- Για το κάψιμο της σημαίας:

«(Η σημαία) είναι ένα πανί που το δώσαν σε έναν ράφτη και που το 'ραψε καταλλήλως και δεν έχει καμία παραπέρα σημασία. Αφήστε με να τελειώσω. Δικαίωμά σου είναι να διαφωνείς. Αυτό που έχει τεράστια σημασία είναι αυτό που υπάρχει πίσω από αυτό το σύμβολο. Συμβολίζει μία κοινωνία πολιτισμένη που ξέρει τους στόχους της, μια κοινωνία αποφασισμένη να ορμήσει, να αγωνιστεί. Αυτό, ναι. Το σέβομαι και το προσκυνώ. Αλλά αυτό το πανί που κάψανε, καλά κάνανε και το κάψανε. Γιατί αυτό το πανί αντιπροσωπεύει μια σαπίλα σήμερα. Να διώξουμε τη σαπίλα πρώτα».

- Η διαφορά από τη χούντα:

«Η διαφορά μας από τη χούντα είναι τούτη: ότι η χούντα ήταν ένας ξεκάθαρος εχθρός, γι' αυτό και σχεδόν ολόκληρος ο λαός συμμετείχε (στην αντίσταση) ενάντιά της. Σήμερα, υπάρχει μία χούντα -επιτρέψτε μου να πω και έχω συνείδηση αυτού που λέω- η οποία καλύπτεται απ' το άλλοθι της δημοκρατίας. Οταν λοιπόν γίνονται αυτά τα γεγονότα στο Πολυτεχνείο, με τους βανδαλισμούς -σε εισαγωγικά, διότι εγώ δεν τους κρίνω βανδαλισμούς, είναι μια έκφραση κραυγής- και όλα τα δημόσια πρόσωπα, όλοι οι υπεύθυνοι του κράτους αυτού δεν έχουν συγκινηθεί, δεν έχουν ανατριχιάσει γι' αυτά τα γεγονότα καθόλου, από κει και πέρα καταλήγω στο συμπέρασμα -το φρικτό συμπέρασμα αν θέλετε- ότι οι πράξεις αυτές ήταν λίγες. Αφού δεν ξύπνησαν κανένα. Και ίσως πρέπει να πολλαπλασιαστούν για να ξυπνήσουμε κάποτε». *

Σειρά εκδηλώσεων/συζητήσεων με τον Alfredo Bonanno

Με αφορμή την έκδοση του βιβλίου:

Alfredo M. Bonanno

ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ ΚΑΙ ΕΞΕΓΕΡΣΗ

Στη μεταβιομηχανική κοινωνία.

Εσωκλεισμένοι και αποκλεισμένοι

Σειρά εκδηλώσεων-συζητήσεων με τον συγγραφέα στις παρακάτω πόλεις:

ΠΑΤΡΑ: Πέμπτη 5/3, Κατάληψη-Παράρτημα, 19:00

ΑΘΗΝΑ: Σάββατο 7/3, Πάντειο – αμφθιθέατρο Σάκη Καράγιωργα, 17:00

ΗΡΑΚΛΕΙΟ: Δευτέρα 9/3, Αίθουσα Ανδρόγεω, 17:00

ΒΟΛΟΣ: Παρασκευή 13/3, Πανεπιστήμιο- αμφιθέατρο Κορδάτου, 19:00

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: Σάββατο 14/3, Φάμπρικα Υφανέτ, 17:00

ΓΙΑΝΝΕΝΑ: Τρίτη 17/3, Καμπέρειο, 19:00

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ

ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Χωρίς συνείδηση...

• Ξεπαστρέψαμε λοιπόν δυο συρμούς του ΗΣΑΠ, δημιουργώντας αναστάτωση. Δεν είχαμε κανέναν ενδοιασμό να σαμποτάρουμε την διαδρομή όσων συμφιλιώνονται με την αποστειρωμένη μετακίνηση από και προς τις δουλειές τους, από και προς τα σπίτια τους, από και προς την διασκέδασή τους. Ίσως έτσι χαθεί το ψαρίσιο βλέμμα της απάθειας και της αδιαφορίας από τα πρόσωπά τους και αντικατασταθεί με ενεργητικά και ανήσυχα βλέμματα.

• Όσα εργοτάξια κι αν στήσουν, η ασφάλεια στις μεταφορές πλέον θα είναι αμφίβολη. Η ελεύθερη διακίνηση ανθρώπων σαν μεταφερόμενα εμπορεύματα, θα μετατατραπεί σε ελεύθερη διακίνηση ανασφάλειας στα κέντρα διοίκησης εντολών στην μητρόπολη.

• Στέλνουμε στην Κωνσταντίνα Κούνεβα τις καλύτερες ευχές μας και τον σεβασμό μας για την αξιοπρεπή στάση που έχει κρατήσει απέναντι στους τυμβωρύχους της πολιτικής που ήθελαν να την εξαργυρώσουν με μια θέση στα ευρωψηφοδέλτιά τους. Σε αντίθεση με την δουλοπρεπή μιζέρια της πλειοψηφίας των συναδέλφων της, ύψωσε το ανάστημά της έστω και στα πλαίσια του ρεφορμιστικού συνδικαλισμού.
• Γιατί άλλωστε να συμφιλιωθούμε με τον συνδικαλισμό στην εργασίακαι να μην αρνηθούμε την ίδια την εργασία μια και καλή
• δεν θα περιμένουμε την επόμενη "Κωνστανίνα" για να τσακίσουμε τα αφεντικά, για να τους χτυπήσουμε, να τους στήσουμε ενέδρες να τους κάψουμε τα αυτοκίνητα, να απαλλοτροιώσουμε τις εταιρείες τους, για να τους κάνουμε να τρέχουνε και να μην φτάνουν. Το κάλεσμα είναι ανοικτό για κάθε ενδιαφερόμενο.
• Ακόμα ευελπιστούμέ να προκλήθηκαν ικανά ψυχολογικά προβλήματα στους σεκιουριτάδες του ΗΣΑΠ τέτοια που να το σκεφτούν καλά αυτοί και τα φιλαράκια τους οι ελεγκτές πριν ξανατσαμπουκαλευτούν σε όσους δεν συμμορφώνονται με τον καθωσπρεπισμό του επιβατικού κοινού.
• Στέλνουμε τους επαναστατικούς μας χαιρετισμούς στα συντρόφια στα Χανιά, στις Σέρρες,στι βόλο, στην Ξάνθη, στην Καβάλλα, στα Γιάννενα και στο Ηράκλειο, όπου παρά τις δύσκολες συνθήκες τις επαρχίας αναδυκνείουν με τις εμπρηστικές επιθέσεις τους ότι το νέο λυσσασμένο αντάρτικο πόλης είναι εφικτό παντού.

Συμμορίες Συνείδησης / Εξτρεμιστές Περάματος.

((i)) Indymedia: Ανάληψη Ευθύνης

Αναζητά κανείς(καί) σε αυτή την ευφάνταστη ..."ανάληψη " την έννοια και το περιεχόμενο της πραγματικής ΕΥΘΥΝΗΣ.
Εάν τα "παλικάρια" που τα έβαλαν με τους εργαζόμενους στον ΗΣΑΠ,και τους εργαζόμενους επιβάτες για να απολαύσουν το "θαύμα" του καιόμενου συρμού,ώς επιβεβαίωσης,τάχα,του μωσαϊκού νόμου της κενής (γι'αυτούς) διαθήκης του Δεκέμβρη,έκαναν τον κόπο να αντιληφθούν το μέγεθος της-πολιτικής- ζημιάς που προκαλούν,θα αντιλαμβάνονταν πόσο μικρό είναι το οικονομικό κόστος,σε αντίθεση με το "επικοινωνιακό" όφελος, για το κράτος.
Εάν πραγματικά ενδιαφέρονταν να "σαμποτάρουν" τα μέσα μεταφοράς και όχι να ικανοποιήσουν το μείγμα του θεάματος και του γρήγορου "αποτελέσματος" ,θα επέλεγαν με συνέπεια το δρόμο που διάλεξε η Κωσταντίνα Κούνεβα, την οποία επικαλούνται.
Το δρόμο της αξιοπρέπειας,της καθαρής και κατα μέτωπο αναμέρτησης με την εργοδοσία.Με μοναδικό όπλο το δίκιο το δικό της και της τάξης της.Για το μεροκάμματο,τις συνθήκες απασχόλησης,τα ωράρια και τις συμβάσεις.

Η Κωσταντίνα έχει ταυτότητα,διεύθυνση και προορισμό.Κατάφερε να γίνει σύμβολο,για όλους τους εργαζόμενους,έλληνες και μετανάστες.
Η Κωσταντίνα ρίσκαρε.!!Ρίσκαρε τη δουλειά της,το μέλλον το δικό της και του παιδιού της,την ψυχική της υγεία,τη σωματική της ακεραιότητα και τη ζωή της.
Η Κωσταντίνα δέν το έβαλε στα πόδια.Στάθηκε όρθια πρίν την απόπειρα δολοφονίας της αλλά και μετά.
Με την αστραπαία και θεαματική δράση που άντεξε όσο και υλικά του βαγονιού ακινητοποιήθηκαν μερικά βαγόνια.
Η Κούνεβα όμως απο το κρεβάτι του Ευαγγελισμού κατόρθωσε να ακινητοποιήσει το τρένο και μπορεί με τη δική μας συμβολή και μαζική δράση,να κατορθώσει να το εκτροχιάσει.!!
Μαζί της και άλλοι συνάδελφοί της που πιθανά να μήν έχουν το μέγεθος της "γνώσης και της ταξικής συνείδησης" όλων εκείνων που νανουρίζονται τα βράδια με ακαθόριστες μελωδίες και την επομένη εξασκούνται σε "επαναστατικές δράσεις" χωρίς διάρκεια και περιεχόμενο,χωρίς νόημα και ευθύνη.
Μαζί της και εμείς, που χωρίς να αρνούμαστε τη σύγκρουση με το κράτος και τους μηχανισμούς του,επιλέγουμε με συνείδηση να ταυτιζόμαστε με τη μαζική,ανοιχτή και συλλογική δράση.Τη βασανιστική καθημερινή επιχείρηση ανατροπής συνειδήσεων.

• Επιλέγουμε τη σύγκρουση όχι συμβολικά αλλά πραγματικά.
• Επιλέγουμε τη μαζική και ανοιχτή αντιπαράθεση με την ουσία της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης,εκεί που γεννιέται,στους χώρους εργασίας,εκεί που αναπαράγεται και εκεί που συντηρείται.
• Προκαλούμε τη σύγκρουση με εκείνους που εκφράζουν την ταξική εξουσία του κεφαλαίου και την υλοποιούν σάν σχέση οικονομικής εκμετάλευσης και πολιτικής υπεροχής απέναντι στην εργαζόμενη κοινωνική πλειοψηφία.
• Επιλέγουμε τη σύγκρουση που προκαλεί και δεν υποκαθιστά τη μαζική δράση.
• Θέλουμε να ανατρέψουμε την ατομικότητα που τέτοιες πρακτικές ευνοούν,προυποθέτουν και αναπαράγουν με μία μαχητική και ανυπότακτη συλλογικότητα,ενάντια στο κράτος,τις κυβερνήσεις,τα υποταγμένα συνδικάτα και τις συμβιβασμένες κομματικές ηγεσίες.

Μετά το Δεκέβρη και στο όνομα αυτού βλέπουμε να πυκνώνουν όλο και ποιό πολύ δράσεις απο ομάδες που επιχειρούν να εκφράσουν το πνεύμα και τη συνέχεια της Εξέγερσης.
Δέν είναι του παρόντος να σχολιάσουμε το ύφος,το χαρακτήρα,τον πολιτικό λόγο και την αισθητική, δολοφονικών συμμοριών που στο όνομα κάποιου φαντασιακού αντάρτικου, με τη γλώσσα του περιθωρίου και την α-(κατα)νόηση της πραγματικότητας,επιχειρούν να παρέμβουν και να εισπράξουν το τίμημα της δόξας στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων και στα αστυνομικά δελτία των οκτώ.
Δέν θέλουμε να βάλουμε στην ίδια κατηγορία τους ένοπλους προβοκάτορες (που καταφέρνουν στο χρόνο και με τους στόχους που επιλέγουν, να πετυχαίνουν στην καρδιά του κινήματος αλλά να "αστοχούν"στα πόδια των θυμάτων τους),με τις ομάδες που αντιλαμβάνονται (μέσω δολιοφθορών στους μηχανισμούς του κράτους)την ύπαρξή τους ώς φωτισμένες μειοψηφίες, με προορισμό και στόχο την αφύπνινη του χειμαζόμενου πλήθους.
Θέλουμε απλά να θέσουμε το ζήτημα που έρχεται συχνότερα στην επικαιρότητα και πρέπει να απαντήσει με συλλογικό και ολοκληρωμένο τρόπο η επαναστατική αριστερά πρίν οδηγηθεί σε πρακτικές και αντιλήψεις που ο ,αναγκαίος, διαχωρισμός απο την τυφλή και ανούσια σύγκρουση και δράση των ομάδων αυτών, την ταυτίσει με συντηρητικές απόψεις και πρακτικές, που κυριαρχούν στο εργατικό κίνημα και προσδιορίζουν τη συνταγματική αριστερά.
Η επιχείρηση ενοχοποίσης της ανεξάρτητης αντικαπιταλιστικής δράσης,ενάντια στις συνέπειες της κρίσης, και τις καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις,για τη διεκδίκηση των σύχρονων αναγκών των εργαζομένων και της νεολαίας,έχει ήδη στοχοποιηθεί δημόσια, όχι μόνο στις μορφές αλλά και στο περιεχόμενο της.
Οι κουκουλοφόροι των ΜΜΕσων τύπου Πρετεντέρη,έδωσαν ένα στίγμα για το πώς αντιλαμβάνονται μορφές αγώνα που καί η επαναστατική αριστερά υιοθετεί.Η προσπάθεια να ταυτιστούν όλες οι μορφές δράσης και να ενταχθούν σε ένα ενιαίο σύνολο που χαρακτηρίζεται περιθωριακό και ακραίο επιχειρεί να θέσει "εκτός νόμου" όλες τις ασυμβίβαστες μορφές αντίστασης στην καπιταλιστική βαρβαρότητα,της κρατική καταστολή και την εργοδοτική ασυδοσία.
Η τραγική απουσία εκείνης της πολιτικής και οργανωτικής δύναμης που θα έχει τη δυνατότητα να δημιουργεί μαζικά γεγονότα,να επικοινωνεί με τις κοινωνικές ομάδες που αντιστεκονται και αμφισβητούν,θα έχει τη θέληση και την ισχύ να επηρεάζει σε ανατρεπτική κατεύθυνση με ριζοσπαστικά και επαναστατικά χαρακτηριστικά και μέσα απο μαζικές και αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες,(σε συνδιασμό με την κυριαρχία των αστικών,υποταγμένων και ρεφορμιστικών αντιλήψεων στο κίνημα των εργαζομένων)είναι παράγοντας που ευννοεί και δικαιολογεί τις τυφλές μορφές ατομικής δράσης,χωρίς νόημα,περιεχόμενο και διάρκεια.
Είναι απαραίτητο,τέλος,να "χτυπήσουμε καμπανάκι" ενάντια στο σχέδιο της κυβέρνησης που φαίνεται να βρίσκεται σε εξέλιξη και στόχο έχει να υποτάξει κάτω απο τη μπότα της συναίνεσης και με πρόσχημα την οικονομική κρίση, κάθε μορφή διαμαρτυρίας,να παγώσει αιτήματα,διεκδικήσεις και δικαιώματα.Η απειλή της "τρομοκρατίας" (που ενδεχομένος να μήν είναι και απαραίτητα ένοπλη στη λογική της κυβέρνησης) σε συνδιασμό με τη δράση της παρακρατικής και φασιστικής δεξιάς δέ θα επιχειρήσει μόνο να τρομοκρατήσει τους αγωνιστές των κινημάτων,αλλά θα επιδιώξει να περιθωριοποιήσει το μήνυμα και την πρακτική της αντικαπιταλιστικής και επανασταικής δράσης.

O αγώνας της Kωνσταντίνας θα δικαιωθεί!

Συνέντευξη με την Π.E.K.O.Π.

H Nέα Προοπτική στο πλαίσιο του κινήματος αλληλεγγύης στη συνδικαλίστρια καθαρίστρια από τη Bουλγαρία σ. Kωνσταντίνα Kούνεβα, μετά την επίθεση που δέχτηκε με βιτριόλι, συζήτησε με την πρόεδρο της Παναττικής Ένωσης Kαθαριστών και Oικιακού Προσωπικού (ΠEKOΠ) κ. Παπαθανάση και την αντιπρόεδρο και ταμία κ. Tσούνη. Mαζί με το ταξικό κίνημα αλληλεγγύης στην Kωνσταντίνα παλεύουν για το ξεσκέπασμα των Eταιρειών Kαθαρισμού που με τις πλάτες της Kυβέρνησης, του Kράτους και του παρακράτους, την συνενοχή της αντιπολίτευσης και τον απαράδεκτο ρόλο της γραφειοκρατικής ηγετικής κλίκας στη ΓΣEE, εκμεταλλεύονται χιλιάδες εργαζόμενους, πολλοί εκ των οποίων είναι μετανάστες.
ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΟΥΝΕΒΑ
Τη συνέντευξη πήρε ο Ερνέστο Αγγελής

H συνέντευξη στοχεύει στην αποκάλυψη σημαντικών πτυχών αυτού του συστήματος καπιταλιστικής εκμετάλλευσης ενάντια στο οποίο συνεχίζει να παλεύει η Kωνσταντίνα και η ΠEKOΠ, της οποίας είχε εκλεγεί γραμματέας.

N.Π.: Σε ποια κατάσταση βρίσκεται η υγεία της Kωνσταντίνας;

Πρ.: Eίναι πολύ σοβαρά. Nοσηλεύεται σε μονάδα υψηλής φροντίδας και έχουν ξεκινήσει οι επεμβάσεις πλαστικής χειρουργικής. H πρώτη επέμβαση αποτελούνταν από μια μεταμόσχευση και μια πλαστική της έκοψαν το πόδι και της το έβαλαν στον ώμο. Σήμερα (4/2) έχουμε την πληροφορία ότι μάλλον θα προχωρήσουν σε μια δεύτερη πλαστική γύρω από τα μάτια. Δυστυχώς στο θέμα των φωνητικών χορδών, ισοφάγου, στομαχιού και μέχρι το λεπτό έντερο, τα πράματα είναι πολύ σοβαρά και οι γιατροί δεν ξέρουν πως θα αντιδράσει ο οργανισμός και τι χειρουργία θα γίνουν εκεί. Aυτό που γνωρίζουμε είναι ότι οι φωνητικές της χορδές είναι κατεστραμμένες· δεν θα μπορέσει να ξαναμιλήσει. Έχει χάσει το ένα μάτι εντελώς και θα δούμε τι θα γίνει με το άλλο. H φροντίδα της Kωνσταντίνας γίνεται από τρεις αποκλειστικές που αρχικά πληρώνονταν από την Eπιτροπή Aλληλεγγύης Γιατρών και τώρα έχει αναλάβει την πληρωμή τους η AΔEΔY.

N.Π.: Στην περίπτωση της επίθεσης της Kωνσταντίνας, έχουμε ένα από τα πιο αποτρόπαια ταξικά και πολιτικά εγκλήματα στα χρονικά του εργατικού κινήματος. Ποιός έχει συμφέρον από το πέπλο σιωπής που έχει επιχειρηθεί να πέσει στην υπόθεση;

Πρ.: Yπάρχει μια συνυπευθυνότητα Kράτους και πολιτικής ηγεσίας. Tο γεγονός της Kωνσταντίνας ήρθε να αποκαλύψει την πλεκτάνη των εμπλεκόμενων σ’ αυτές τις εργολαβίες στον κλάδο μας. Γι’ αυτό αντέδρασαν και θα συνεχίσουν να αντιδρούν. Kι όσο εμείς προσπαθούμε, τόσο αυτοί θα μας κλείνουν τις πόρτες. Δεν συμφέρει κανέναν να ξεσκεπαστεί αυτό που επικρατεί στο χώρο μας.

N.Π.: Θεωρείται ότι υπάρχουν πολιτικές ευθύνες της Kυβέρνησης και στο ίδιο το έγκλημα και ποιές είναι αυτές;

Πρ.: Bέβαια υπάρχουν. H πολιτική ηγεσία δεν έχει βγάλει ούτε μια ανακοίνωση, ούτε έχει πει κάτι επί της ουσίας. Aυτό σημαίνει ότι υπάρχουν ευθύνες για την προώθηση και τη νομιμοποίηση του καθεστώτος εργολαβιών απ’ όλα τα κοινοβουλευτικά κόμματα. Tι κάνει η Kυβέρνηση κι ο Yπουργός Mεταφορών για το σκάνδαλο του HΣAΠ; Tι κάνει η αντιπολίτευση; Eδώ έχει βουΐξει όλη η Eλλάδα ότι η OIKOMET το μόνο που κάνει είναι να παίρνει δημόσιο χρήμα από τον HΣAΠ που δεν καταβάλει στον εργαζόμενο όσα προβλέπει η ίδια η σύμβαση έργου. Kανείς δεν έχει κάνει τίποτα γι' αυτό το συνεχές ποινικό αδίκημα, παρ? όλη την ενημέρωση που έχουμε κάνει. H ΠEKOΠ κάνει το πρώτο βήμα: στέλνει εξώδικο και θα κάνει μήνυση στον HΣAΠ.

N.Π.: Πως συντηρείται η δοσοληψία HΣAΠ-OIKOMET; Yπάρχουν ευθύνες και σε συνδικαλιστές;

Πρ.: Έχουμε κάποιες πληροφορίες για εμπλοκή συνδικαλιστών. O HΣAΠ μας ζητούσε διαρκώς στοιχεία για να καταγγείλει τη σύμβαση έργου. Aποδείχτηκε ότι υπάρχουν συνδικαλιστές που με διάφορες ενέργειες εμπόδιζαν τη συλλογή στοιχείων. Kαι σ? αυτό ευθύνεται και η επιθεώρηση. O HΣAΠ μας είπε ότι έκανε 90 ελέγχους που αποδείκνυαν τη νομιμότητα. Mετά το γεγονός της Kωνσταντίνας γίνεται ο 91ος έλεγχος και τον βρίσκουν πάλι νόμιμο. Mετά από τρεις μέρες κάνουμε μια αιφνιδιαστική και απροειδοποίητη παρέμβαση και παρουσιάζονται κάθε λογής παρανομίες.

Aντιπρ.: Kάναμε μια συνάντηση με τον Διευθύνοντα Σύμβουλο του HΣAΠ και μας είπε ότι με τη σύμβαση ο Oικονομάκης, πλήρωνε κανονικά τους εργαζόμενους 6ωρα με βαρέα. Δεν ελέγχεται από κανένα ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει; Mια εργαζόμενη έπαιρνε το 2007, 760 ευρώ και το 2009, παίρνει για τις ίδιες ώρες 560 ευρώ. O HΣAΠ δίνει τα λεφτά αλλά δεν ελέγχει τον Oικονομάκη; Δεν υπάρχουν κάποιες υπόνοιες εδώ;

N.Π.: Tι έχετε αντιμετωπίσει μετά την επίθεση στην Kωνσταντίνα, στην προσπάθειά σας να πολεμήσετε τα συμφέροντα των εργολάβων αλλά και για τη διελεύκανση του εγκλήματος;

Πρ.: Πρώτα απ’ όλα την αστυνομία που 42 ώρες μετά την επίθεση παραμένει ύποπτα αδρανής. Eπιπλέον έχουμε δει ότι πριν την επίθεση οι πόρτες για εμάς ήταν κλειστές. Aπ’ το γεγονός της Kωνσταντίνας και μετά είναι διπλοκλειδωμένες και απ’ έξω βρίσκουμε και τα MAT. Aυτή είναι η συμπεριφορά τους προς εμάς.

N.Π.: Πως κρίνετε τη μέχρι τώρα απαράδεκτη στάση της συνδικαλιστικής ηγεσίας στη ΓΣEE;

Πρ.: Όχι μόνο δεν έχει κάνει καμία ενέργεια, αλλά αντίθετα έχει καταδικάσει ενέργειες της ΠEKOΠ και πρώτα απ’ όλα τη μεγαλειώδη πορεία στις 22 Γενάρη που οργάνωσε η Πρωτοβουλία Σωματείων. O Παναγόπουλος σε μια εισήγησή του είπε ότι δεν θα έδινε ποτέ εντολή να στηρίξει την πορεία, διότι θα έθετε σε κίνδυνο τον κόσμο. Kατ’ αυτόν η πορεία ήταν άκρως επικίνδυνη γιατί διοργανώθηκε από "αναρχικούς" και όχι συνδικαλιστές του εργατικού κινήματος. Eπιπλέον διαβάζουμε εδώ κι εκεί διάφορες προτάσεις για τη λύση του εργασιακού μας προβλήματος. Δεν στηρίζει τις θέσεις μας για διώξιμο όλων των εργολάβων απ’ όλα τα δημόσια και ιδιωτικά έργα. Tώρα μιλάνε για τη «συνυπευθυνότητα». Tην κατάλληλη στιγμή μας πέφτει ένα έγγραφο στα χέρια όπου λέει ότι η διοίκηση ενός Nοσοκομείου έχει φτιάξει σύμβαση έργου με μια εταιρεία που απασχολεί π.χ. 50 άτομα. Έρχονται εκ των υστέρων κι αφού έχουν γράψει και βρίσκουν τρόπο γιατί δεν τους έβγαιναν τα κουκιά απ’ τις μίζες και δίνει εντολή ο διοικητής στο Σωματείο του Nοσοκομείου να πάρει απόφαση που να επιτρέπει στο συνεργείο καθαρισμού να «προσλάβει» επιπλέον προσωπικό χωρίς σύμβαση. Tα άτομα δεν μπήκαν ποτέ στο χώρο να δουλέψουν αλλά η Διοίκηση καταβάλλει τα χρήματα. Aν υπήρχε η «συνυπευθυνότητα» που προτείνει η ΓΣEE θα γίνονταν ότι θέλουν διοίκηση και εργολάβοι. Oύτε στοιχεία θα ήταν δυνατό να συλλέξουμε. Aκόμα και τώρα επικαλούνται «προσωπικά δεδομένα». Eίμαστε ένα μήνα τώρα στον Eυαγγελισμό όπου ο Διευθυντής μας παραπέμπει στη Δημόσια Yγειονομική Περιφέρεια (ΔYΠE) για τη σύμβαση έργου και η ΔYΠE ?στην οποία πήγαμε με πορεία? μας είπε ότι δεν έχει την παραμικρή αρμοδιότητα. Kαι είχαμε και τα MAT στην είσοδο. Aυτά ως απάντηση στη ΓΣEE στο πόσο έχει σκύψει στο πρόβλημα και τί ενέργειες σκέφτεται σε βάθος χρόνου να κάνει.

N.Π.: Tί έχουν κάνει το KKE και το ΣYPIZA απ’ τις 23 Δεκέμβρη και μετά;

Πρ.: Tο KKE δεν έχει κάνει και πολλά πράγματα. Mια ανακοίνωση μόνο και τώρα μας ζήτησαν μια συνάντηση. O ΣYPIZA έχει συμμετάσχει σε διάφορες κινητοποιήσεις και έχει κάνει και μια επιτροπή αλληλεγγύης στην Kωνσταντίνα. Eπί της ουσίας όμως και με ενέργειες δραστικές δεν έχουν κάνει κάτι. O καθένας το ζυγίζει απ’ την πλευρά του, για το κατά πόσο είναι επικίνδυνο ή μη να μπει στην υπόθεση και να παρέμβει. Mάλλον ο ΣYPIZA και το KKE υπολογίζουν κάποιο κόστος που θα έχουν.

N.Π.: H Kωνσταντίνα μαζί με την ΠEKOΠ συμμετείχαν στην εξέγερση του Δεκέμβρη με την παρουσία τους στην Kατάληψη της ΓΣEE. Tο κίνημα έχει παίξει αποφασιστικό ρόλο στην αλληλεγγύη προς την Kωνσταντίνα. Πως το βλέπετε και ποια είναι τα επόμενα βήματά της;

Πρ.: H ΠEKOΠ δεν πρόκειται να σταματήσει την πάλη της όσο υπάρχει. Σχεδιάζει να κάνει πιο ουσιαστικές και εντατικές παρεμβάσεις. Θα επιχειρήσουμε επίσης, να έρθουμε σε επαφή και να αποκτήσουμε σχέσεις με σωματεία εργαζομένων στον κλάδο από την Eυρώπη και την Aμερική. Xαιρόμαστε για το κίνημα που μετά το Δεκέμβρη έχει αναπτυχθεί. Tόσα χρόνια συζητούσαμε με την Kωνσταντίνα ότι είμαστε μόνοι μας, αλλά στο βάθος του μυαλού μας υπήρχε η προοπτική της ένωσης με άλλους εργαζόμενους. Kι αυτό έγινε. Δεν φοβόμαστε τίποτα. Όσο υπάρχουμε και ζούμε δεν πρόκειται να σταματήσουμε για κανένα λόγο όσο κι αν το θέλουνε πολύ. Oι αντίπαλοί μας δεν έχουνε κανένα. O κόσμος είναι δίπλα στην ΠEKOΠ.

Τη συνέντευξη πήρε ο Ερνέστο Αγγελής

Η Μακεδονία του Ηλία Πετρόπουλου

ΤΑ ΣΥΛΛΑΛΗΤΗΡΙΑ ΤΟΥ '92 ΚΑΙ Ο ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ

ΦΟΡΕΙΣ ΤΟΥ ΙΟΥ: ΤΑΣΟΣ ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ, ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΡΙΜΗΣ, ΑΝΤΑ ΨΑΡΡΑ, ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΨΑΡΡΑΣ / ios@enet.gr

Μια από τις πιο ενδιαφέρουσες συνεντεύξεις του Ηλία Πετρόπουλου φιλοξενήθηκε το 1992 σε περιοδικό των Σκοπίων. Μέσα από τις προσωπικές του εμπειρίες, ο συγγραφέας μιλάει για τη Θεσσαλονίκη, τη Μακεδονία και τον ελληνικό εθνικισμό.

Συμπληρώνονται, αυτή τη βδομάδα, 17 χρόνια από το μεγάλο συλλαλητήριο της Θεσσαλονίκης για το Μακεδονικό (14 Φεβρουαρίου 1992) που σημάδεψε τις κατοπινές εξελίξεις, εφόσον δέσμευσε κυβέρνηση και αντιπολίτευση στο αδιέξοδο και φιλοπόλεμο ιδεολόγημα ότι «η Μακεδονία είναι μία και ελληνική».

Τα ελληνικά κόμματα, αλλά ακόμα και συντηρητικοί αναλυτές έχουν, μετά από χρόνια, συμφωνήσει ότι η εθνικιστική υστερία εκείνης της εποχής ήταν ο χειρότερος σύμβουλος για την προώθηση των συμφερόντων της ίδιας της Ελλάδας στην περιοχή.

Σήμερα, με εξαίρεση την οργανωμένη ακροδεξιά και κάποιους βετεράνους τρόφιμους των μυστικών κονδυλίων, όλοι συμφωνούν ότι το κλίμα των αρχών του 1992 ήταν εκείνο που στοίχισε στην Ελλάδα την επίτευξη μιας έγκαιρης και αμοιβαία αποδεκτής λύσης στο πρόβλημα που είχε δημιουργηθεί μετά την κήρυξη της ανεξαρτησίας της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας.

Από το συλλαλητήριο για την ελληνικότητα της Μακεδονίας. Θεσσαλονίκη, 14/2/1992.
Αλλά αυτά που τώρα πια θεωρούνται περίπου ως δεδομένα για τη συντριπτική πλειοψηφία των πολιτικών αναλυτών και τις ηγεσίες των πολιτικών κομμάτων που κινούνται εντός του συνταγματικού τόξου, ήταν τότε ένα μεγάλο ταμπού. Και όσοι -ελάχιστοι- τόλμησαν το 1992 να αντιταχθούν στο μαζικό -και εν πολλοίς διατεταγμένο- κύμα εθνικιστικής υστερίας βρέθηκαν αντιμέτωποι με δικαστικές διώξεις και την άμεση απειλή λιντσαρίσματος από «αγανακτισμένους εθνικόφρονες» της χώρας μας.

Μέσα σ' αυτό το βαρύ και ανελεύθερο κλίμα, ο γνωστός συγγραφέας Ηλίας Πετρόπουλος (1928-2003) από το Παρίσι έδωσε μια συνέντευξη στο περιοδικό των Σκοπίων «Επόχα» που δημοσιεύτηκε στις 14 Μαρτίου 1992. Με τη γνωστή του προκλητική ευθύτητα, ο λαογράφος απαντά χωρίς περιστροφές στα ερωτήματα της Λιλιάνας Κότεβσκα, μεταφράστριας που ζούσε τότε κι αυτή στο Παρίσι.

Μόλις κυκλοφόρησε το περιοδικό, ο Πετρόπουλος μας έστειλε σε φωτοτυπία το δημοσίευμα και το δικό του κείμενο στα ελληνικά, «αποκλειστικά για την "Ε"». Φυσικά, ούτε λόγος τότε για να δημοσιευτεί αυτό το κείμενο σε ελληνική εφημερίδα. Του εξηγήσαμε τηλεφωνικά το πρόβλημα και αντιμετωπίσαμε την πικρή του συγκατάβαση.

Ανασύρουμε σήμερα από το αρχείο μας αυτή τη συνέντευξη και την παρουσιάζουμε, παρά το γεγονός ότι τον τελευταίο καιρό αναβιώνουν κάποια κρούσματα μακαρθισμού, παρόμοια μ' εκείνα που είχαμε ζήσει στις αρχές της δεκαετίας του '90.

Το χρωστάμε, άλλωστε, στον ίδιο τον Πετρόπουλο, που δεν δίστασε σε όλη του τη συγγραφική διαδρομή να λέει τα πράγματα με το όνομά τους, όπως εκείνος τα αντιλαμβανόταν και χωρίς να υπολογίζει το προσωπικό κόστος.

Πρόκειται για ένα ντοκουμέντο, το οποίο κανείς πρέπει να τοποθετήσει στην εποχή του για να αντιληφθεί τις σκληρές διατυπώσεις του.

Θεσσαλονίκη, 14/2/1992. Με «χορηγούς» τις τράπεζες και τον Ρήγα Φεραίο.
Αλλά η συνέντευξη έχει και μια δεύτερη αξία: περιέχει σημαντικά αυτοβιογραφικά στοιχεία, που βοηθούν στην κατανόηση του τόσο ανοιχτού αλλά και ταυτόχρονα κλειστού αυτού «λαογράφου του υπογείου».

Η συνέντευξη δόθηκε στις 28 Φεβρουαρίου 1992. Εκείνες τις μέρες διοργανώθηκε στο Παρίσι δημόσια συζήτηση για το ειδικό τεύχος του περιοδικού "Autrement", αφιερωμένο στη Θεσσαλονίκη, που κυκλοφόρησε σε ανάμνηση των 500 χρόνων από την εγκατάσταση των Εβραίων στην πόλη.

Το πρώτο κείμενο ήταν του Πετρόπουλου. Σ' αυτό το πλαίσιο έγινε και η εγκάρδια συνάντησή του με την Κότεβσκα. Ο Πετρόπουλος δέχτηκε πρόθυμα να της παραχωρήσει τη συνέντευξη. Η αφιέρωση στο βιβλίο που της προσέφερε έγραφε: «Στους γείτονές μου (ως Μακεδόνες και Παριζιάνους) από καρδιάς».

Ο Ηλίας Πετρόπουλος μιλά στο κρατικό κανάλι ΜΤΒ της ΠΓΔ της Μακεδονίας το 1993 στο σπίτι του στο Παρίσι. Η σκηνή είναι από την ταινία της Καλλιόπης Λεγάκη.
Στο εισαγωγικό της σημείωμα η Κότεβσκα σημειώνει: «Ο έλληνας συγγραφέας Ηλίας Πετρόπουλος ο οποίος πριν είκοσι χρόνια εγκατέλειψε την Ελλάδα και ζει στο Παρίσι αναλύει τις ρίζες της ελληνικής παράνοιας και του σοβινισμού. Η συνάντηση με τον Ηλία Πετρόπουλο, αυτοεξόριστο έλληνα ποιητή και συγγραφέα, συμπίπτει με την οργάνωση του συλλαλητήριου στη Θεσσαλονίκη που είναι η πιο πρόσφατη έκφραση του σοβινισμού στην Ελλάδα. Ξεκινώντας από το γεγονός ότι με μια συζήτηση δεν μπορεί να αποφασιστεί το μέλλον κάποιου λαού, πήρα το θάρρος να αναταράξω τη μοναχική ψυχή του δημιουργού, απλά κινούμενη από την επιθυμία να μοιραστώ τη γνωριμία μαζί του με όλους εκείνους τους αναγνώστες, οι οποίοι πιστεύουν και αναγνωρίζουν μια μοναδική δύναμη - τη δύναμη της ψυχής. Για τον εαυτό του λέει ότι δεν ανήκει σε κανέναν και ότι ο μοναδικός του οδηγός είναι η δουλειά».

- Ποιο είναι το μυστικό της αυτοεξορίας σας;

«Η ελευθερία. Η ελευθερία να γράφεις χωρίς φοβίες και η ελευθερία να δημοσιεύεις χωρίς νομικές συνέπειες. Ανέκαθεν ήθελα να φύγω από την Ελλάδα για να μπορέσω να ανασάνω. Τελικώς, ξεκίνησα να φύγω την εποχή της Χούντας, αλλά δεν μου έδοσαν διαβατήριο. Κατάφερα να φύγω το 75. Ποτέ δεν ξαναγύρισα στην χώρα μου».

- Το δοκίμιό σας για τη νοσταλγία και τη Θεσσαλονίκη ξεκινά με την εικόνα ελληνικής κατοχής της πόλης, το 1912. Ποιο είναι το περιεχόμενο των παιδικών σας αναμνήσεων;

«Η οικογένειά μας ανέβηκε "υποχρεωτικά" από την Αθήνα στην Θεσσαλονίκη, αφού ο πατέρας μου (ένας ασήμαντος δημόσιος υπάλληλος) πήρε μετάθεση για την βόρεια Ελλάδα. Αυτό έγινε στις αρχές της δεκαετίας του '30.

Συνεπώς, εγκατασταθήκαμε τότε σε μια Θεσσαλονίκη που ήτανε, ακόμη, η μεγάλη πολυεθνική πόλη, όπου κυριαρχούσε το εβραϊκό στοιχείο.

Οι εβραίοι, οι έλληνες, οι αρβανίτες (τους λέγαμε: αρναούτηδες), οι σέρβοι, οι αρμένηδες, οι σλαβομακεδόνες, οι βούργαροι, οι ρουμανόβλαχοι, οι λαζοί (άλλοι ήσανε ελληνόφωνοι κι άλλοι τουρκόφωνοι), οι καραμαλήδες (ορθόδοξοι τουρκόφωνοι από το εσωτερικό της Μικράς Ασίας), οι ντονμέδες (εξισλαμισθέντες εβραίοι), οι φραγκολεβαντίνοι. Ολες αυτές οι εθνότητες ζούσαν σε αρμονία. Στην Θεσσαλονίκη δεν υπήρχαν γκέτο. Οι εθνότητες ήσανε οργανωμένες με διάφορους τρόπους: γειτονιά, επάγγελμα, ενορία (γύρο σε μιαν εκκλησία, ή χάβρα, ή τζαμί). Υπήρχε μια ιδιάζουσα κάθετη και οριζόντια κοινωνική διάταξη. Οι άνθρωποι γνωριζόντουσαν από τις εθνικές τους ενδυμασίες. Οι καβάσηδες ήσαν αρβανίτες, οι φουρνάρηδες ηπειρώτες, οι σέρβοι είχαν πολλά ζαχαροπλαστεία, οι αρμένηδες είχαν το μονοπώλιο του καφέ, οι πλανόδιοι γαλατάδες ήσαν βλάχοι... Βέβαια, θυμάμαι τα πρώτα μου παιδικά χρόνια στην Αθήνα, που στο σπίτι μας την θεωρούσαμε σαν αληθινή πατρίδα μας. Εκείνη την μακρινή εποχή οι παλιοελλαδίτες αντιμετώπιζαν σαν αποικία την Βόρεια Ελλάδα. Αλλωστε, τους κάτοικους της Βόρειας Ελλάδας τους αποκαλούσαν "βούργαρους". Η σχετική παράδοση συνεχίζεται, μέχρι σήμερα, στα γήπεδα του φουτ-μπολ: κάθε φορά που μια ομάδα της Θεσσαλονίκης κατεβαίνει στην Αθήνα οι αθηναίοι θεατές ουρλιάζουν "έξω οι βούργαροι" και άλλα χειρότερα».

- Μετά τη διαίρεση της Μακεδονίας αυτή η βαλκανική μητρόπολη μετατρέπεται σε επαρχιακή πόλη;

«Πράγματι, από την στιγμή που η Θεσσαλονίκη έχασε την βαλκανική της ενδοχώρα ξέπεσε οικτρά. Παράδειγμα: πριν τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο το λιμάνι της Θεσσαλονίκης ήταν γεμάτο από ξένα πλοία. Μετά το 1925-1930 τα ξένα πλοία δεν είχανε κανένα λόγο να "πιάσουν" Θεσσαλονίκη. Υστερα από την απώλεια της βαλκανικής ενδοχώρας επακολούθησε κι ένα άλλο θανάσιμο πλήγμα: περίπου 40.000 εβραίοι εγκατέλειψαν για πάντα την Θεσσαλονίκη».

- Πώς αποφασίσατε να στραφείτε στη λαογραφία;

«Οι λαογράφοι αρχίζουν να γράφουν πολύ αργά - συνήθως μετά τα πενήντα τους. Είχα την τύχη ν' αρχίσω το γράψιμο σχετικώς νωρίς. Δουλεύω πάντα πάνω σε θέματα που αγνοούν, ή περιφρονούν, οι πανεπιστημιακοί. Ετσι, δουλεύοντας ουσιαστικώς δίχως βιβλιογραφία, ανατρέχω πάντα στην μνήμη μου, που την χρησιμοποιώ σαν τράπεζα πληροφοριών. Είχα αρχίσει να μαζεύω παλιές φωτογραφίες από τα φοιτητικά μου χρόνια, γύρο στο '50. Ετσι, μου είναι σχετικά εύκολο να δημοσιεύω διάφορα βιβλία για τη Θεσσαλονίκη. Ομως, το πρόβλημα είναι αλλού: δεν μπορείς να γράψεις τις λεζάντες των φωτογραφιών αν δεν κατέχεις απόλυτα την τοπογραφία της Παλιάς Σαλονίκης - μια τοπογραφία που έχει εξαφανιστεί εδώ και τριάντα χρόνια».

- Ποιοι είναι οι συγγραφείς που σας έχουν επηρεάσει περισσότερο;

«Δεν νομίζω ότι έχω δεχθεί συγκεκριμένες επιρροές από συγκεκριμένους συγγραφείς. Ο θεωρητικός οπλισμός μου και η ποιητική μου παιδεία βασίζεται κυρίως στην ελληνική και νεοελληνική γραμματολογία. Η γλώσσα μου είναι τα ελληνικά. Δουλεύω με αυτή τη γλώσσα. Για να μάθω καλά ελληνικά έπρεπε να μελετήσω προσεκτικά πώς μιλάει ο λαός μας και έπρεπε να διαβάσω τους έλληνες ποιητές και πεζογράφους. Από τους παλιούς αγαπώ τον Καβάφη, τον Κάλβο, τον Καρυωτάκη, τον Παπαδιαμάντη, τον Ροΐδη, τον Βιζυηνό. Δεν μου αρέσει καθόλου μήτε ο Καζαντζάκης, μήτε ο Ρίτσος. Προτιμώ άλλους: τον Αναγνωστάκη, τον Καρούζο, τον Εμπειρίκο, τον Γονατά, τον Ελύτη...»

- Και από τους ευρωπαίους;

«Απεχθάνομαι το περιβόητο esprit francais. Ωστόσο, υπάρχουν κάποιοι γάλλοι συγγραφείς που αγαπώ. Και πριν απ' όλους τον Σταντάλ. Θαυμάζω τους ρώσους κλασικούς, την αμερικάνικη λογοτεχνία εν γένει, καθώς και την αγγλική, τους μεγάλους ιταλούς συγγραφείς, ορισμένους σκανδιναβούς (τον Κνουτ Χάμσουν, τον Στρίνμπεργκ), ορισμένους γερμανούς (λέω "ορισμένους" γιατί λόγου-χάρη ο Τουχόλσκι με εντυπωσιάζει περισσότερο από τον Μπρεχτ)».

- Μια από τις πιο τραγικές περιόδους της Ελλάδας είναι η περίοδος του εμφυλίου πολέμου (1946-49). Οι αναμνήσεις σας από εκείνη την περίοδο;

«Ωχ! Το 1990 εδημοσίευσα το βιβλιαράκι "Πτώματα, πτώματα, πτώματα", όπου μιλάω για την γερμανική Κατοχή (1941-1944) και για τον Εμφύλιο Πόλεμο (1946-1949). Νομίζω ότι, η Γιουγκοσλαβία και η Ελλάδα είχανε τα πιο ισχυρά κομουνιστικά κόμματα της πολεμικής περιόδου. Το ελληνικό κομουνιστικό κίνημα πνίγηκε στο αίμα. Ομως, η χειρότερη περίοδος που περάσαμε, εμείς οι αριστεροί, ήταν η κρυπτοδικτατορία του Καραμαλή (1955-1963) - κι όχι ο Εμφύλιος Πόλεμος, ή η δικτατορία της Χούντας...»

- Γνωρίζετε το γεγονός ότι περίπου 28 χιλιάδες παιδιά μετά τον εμφύλιο πόλεμο είχαν διασκορπιστεί ως πρόσφυγες σ' όλο τον κόσμο;

«Το ξέρω πολύ καλά. Αλλά αυτά τα αρπαγμένα παιδιά δεν καταγόντουσαν μόνο από την Μακεδονία. Και ήσανε στην πλειοψηφία τους ελληνόπουλα από διάφορες περιοχές της Βόρειας Ελλάδας. Και το σπουδαιότερο: η ελληνική φασιστική Δεξιά (υπό την προστασία της βασίλισσας Φρειδερίκης) άρπαξε χιλιάδες άλλα παιδιά και τάκλεισε σε σχολεία-φυλακές που υπήρχαν σ' όλη την Ελλάδα, από την Θεσσαλονίκη ως την Ρόδο».

- Πώς εκτιμάτε την ήττα του Δημοκρατικού Στρατού και του στρατηγού Μάρκου, ο οποίος πρόσφατα αναπαύθηκε;

«Δεν μπορείς να απαντήσεις σε δυο-τρεις αράδες πάνω σε ένα τόσο δύσκολο θέμα. Σήμερα ξέρουμε, πια, ότι ο Στάλιν είχε εγκαταλείψει τους έλληνες αντάρτες, και, ότι, επίσης, ο Τίτο είχε πάψει να ενισχύει τον Δημοκρατικό Στρατό, και, επιπλέον, το καλοκαίρι του '49 είχε αφήσει τον ελληνικό στρατό να μπει στο έδαφος της Γιουγκοσλαβίας και να χτυπήσει πισώπλατα τους αντάρτες. Ο Μάρκος στην κατοχή και στον Εμφύλιο Πόλεμο έπαιξε έναν καλό ρόλο. Ομως, ούτε αυτός κατάφερε να αποτρέψει τους κομουνιστές από την μέθοδο των πολιτικών δολοφονιών».

Οι τάφοι των Βογομίλων της Βεύης στο νομό Φλώρινας. Σκίτσα και φωτογραφίες του Ηλία Πετρόπουλου. Η έκκλησή του στη Μελίνα Μερκούρη για τη σωτηρία των μνημείων έμεινε αναπάντητη.



- Εσείς αντιδράσατε γράφοντας ενάντια στον επίσημο ελληνικό σοβινισμό. Πώς ερμηνεύετε την εμφάνισή του;

«Πιστεύω ότι ο ρατσισμός είναι ένα φυσιολογικό φαινόμενο και ότι είναι αδύνατον να τον ξεριζώσουμε. Και ακριβώς γιαυτό, απαιτείται ένας συνεχής και έντονος αγώνας εναντίον του ρατσισμού, που, ως γνωστόν, εμφανίζεται με πολλές μορφές. Ο νεοελληνικός ρατσισμός οφείλεται, κατά μεγάλο μέρος, στην παιδεία μας που οδηγεί τα ελληνόπουλα στην παρανοϊκή αντιμετώπιση της βαλκανικής πραγματικότητας. Νομίζω ότι, το καλύτερο αντίδοτο κατά του ρατσισμού είναι η βαθιά γνωριμία μεταξύ των λαών.

Οσο για τους τάφους των βογομίλων της Βεύης, τους είδα με τα μάτια μου και τους εδημοσίευσα και στην Αθήνα και στο Παρίσι. Εννοείται πως η Μελίνα Μερκούρη δεν απάντησε ποτέ ούτε στην επίσημη επιστολή μου, ούτε στα άρθρα μου. Ετσι, η ψευτοσοσιαλίστρια υπουργίνα "απόδειξε" πως οι σλάβοι δεν πατήσανε ποτέ το "ιερόν έδαφος" της Ελλάδας!»

- Ποιες είναι οι αναμνήσεις σας από την περίοδο της στρατιωτικής χούντας στην Ελλάδα;

«Η δικτατορία των συνταγματαρχών ήτο περισσότερο γελοία, παρά σκληρή. Ναι, υπήρξαν πολλές περιπτώσεις βασανισμού. Αλλά, όταν ο Καραμαλής ήταν πρωθυπουργός είχαμε πολύ περισσότερους βασανισμούς. Με την μικρή διαφορά ότι, τότε, εβασάνιζαν τους κομουνιστές, ενώ ο Παπαδόπουλος "απετόλμησε" να βασανίζει πολίτες "πρώτης κατηγορίας" που ανήκαν στο Κέντρο, ή και στην Δεξιά. Αυτοί οι μπουρζουάδες, όταν βρέθηκαν στα μπουντρούμια της Ασφάλειας, ανακάλυψαν κα-τά-πλη-κτοι ότι η Αστυνομία είχε το "δικαίωμα" να βασανίζει, χρησιμοποιώντας επί τούτω ειδικευμένο προσωπικό, εργαλεία κτλ. Σήμερα στην Ελλάδα επανήλθαμε στα παλιά κλασικά βασανιστήρια. Ποτέ μου δεν επίστεψα στην αφέλεια των μπουρζουάδων».

- Η διένεξη μεταξύ του ορθόδοξου κλήρου και των περισσότερων Ελλήνων καλλιτεχνών είναι παρούσα στον 20ό αιώνα-τα παραδείγματα με τον Καζαντζάκη, η τελευταία ταινία του Αγγελόπουλου... Ποια είναι η προσωπική σας εμπειρία από αυτό το χώρο;

«Είμαι άθεος. Σιχαίνομαι τους παπάδες. Αυτομάτως είμαι στο πλευρό του σκηνοθέτη Αγγελόπουλου (καθώς, βεβαίως, και της Λιάππα), που προσπαθούν να τους τρομοκρατήσουν κάποιοι μητροπολίτες και κάποια τσογλάνια της Νέο-ορθοδοξίας. Η διένεξη του Καζαντζάκη με την Εκκλησία δεν είχε πολύ μεγάλη σημασία. Ο Καζαντζάκης δεν υπήρξε επαναστάτης. Στον τάφο του βλέπεις έναν πανύψηλο σταυρό. Πολύ σημαντικότερες ήσανε οι περιπτώσεις του Ροΐδη και του Λασκαράτου, που τους αφόρισε η Εκκλησία. Ο Ροΐδης είναι, πιθανότατα, ο σπουδαιότερος Ελληνας πεζογράφος. Και ο πιο καλλιεργημένος».

- Σήμερα είμαστε μάρτυρες μιας μαζικής εκδήλωσης σοβινισμού με τη διοργάνωση του συλλαλητηρίου στη Θεσσαλονίκη, το οποίο στρέφεται ενάντια στη διεθνή αναγνώριση της Δημοκρατίας της Μακεδονίας, μιας πρώην γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας. Πώς βλέπετε αυτό το πρόβλημα;

Η σύντροφος του Πετρόπουλου Μαίρη Κουκουλέ σκορπά τη στάχτη του στους υπονόμους του Παρισιού, σύμφωνα με την επιθυμία του συγγραφέα (2003).
«Η μεγάλη λαϊκή συγκέντρωση της Θεσσαλονίκης (η οργανωμένη από ΟΛΑ τα κόμματα!!!) ήταν μια σχιζοφρενική και επικίνδυνη εκδήλωση. Οι κάτοικοι της Θεσσαλονίκης δεν ξέρουν (ή παριστάνουν πως δεν ξέρουν) τι είναι οι σλαβομακεδόνες και ποιούς λέγαμε σλαβομακεδόνες. Η μάφια των πουλημένων καθηγητών των πανεπιστημίων έπραξε το παν για να αποδείξει την "ελληνικότητα" της Μακεδονίας, ενώ συχνά οι καθηγητές δεν είναι σε θέση να αποδείξουν την "ελληνικότητα" του εαυτού τους. Αυτό ισχύει για τον Καραμαλή που μιλάει απαίσια την γλώσσα μας (νομίζω ότι η μάνα του μίλαγε βουργάρικα και ο πατέρας του τούρκικα), για τον αρχαιολόγο Μανόλη Ανδρονίκογλου (ή κάπως έτσι...) και για όλους τους όψιμους "έλληνες", που, από κόμπλεξ μειονεξίας, παριστάνουν τους σούπερ-πατριώτες».

- Ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Καραμανλής από την αρχή αυτού του έτους γράφει επιστολές προς τους ευρωπαίους εταίρους του για να στρέψει την προσοχή τους προς το ζήτημα της Μακεδονίας, όπου και ο ίδιος έχει γεννηθεί. Η Ευρώπη θα τον ακούσει ή όχι;

«Στην Ευρώπη δεν μετράει η υπογραφή του Καραμαλή. Η Ευρώπη περνάει μιαν οδυνηρή μεταβατική περίοδο, όπου, αναγκαστικώς, έχει εμπλακεί και το βαλκανικό πρόβλημα. Η Ελλάδα, μη διαθέτοντας μιαν εθνική στρατηγική, προσπαθεί να αντιδράσει με σπασμωδικά διπλωματικά μέσα. Νομίζω ότι, η Ελλάδα έχει χάσει το παιχνίδι εκ των προτέρων. Αυτό που προέχει στην ευρύτερη περιοχή Βαλκάνια/Μαύρη Θάλασσα/Κασπία είναι η Τουρκία, που, ολοταχώς, αποβαίνει μια μεγάλη δύναμη. Οι έλληνες πολιτικάντηδες αδυνατούν να στοχαστούν πάνω στις νέες προοπτικές και, υπακούοντας σε μια τιποτένια δημαγωγική τακτική, αφήνονται στην γοητεία του εθνικισμού και του ρατσισμού. Η ελληνική κυβέρνηση έχει, ήδη, συναντήσει το νέο κράτος της Μακεδονίας σε αρκετές διεθνείς συμβάσεις, αλλά τώρα ήρθε η ώρα να αρνηθεί αυτό το κράτος. Η ελληνική κυβέρνηση είναι εξίσου τυφλή και στα εξωτερικά και στα εσωτερικά θέματα. Θέλω να πω ότι, ίσως δεν είμαστε πολύ μακριά από την μέρα που οι κρητικοί θα απαιτήσουν την ανεξαρτησία της Κρήτης».

- Τι σημαίνει για σας η Μακεδονία;

«Οι κούρδοι γυρίζουν, εκεί, ανάμεσα Αρμενία και Μεσοποταμία, πολύ πριν από την εποχή του Ξενοφώντα. Οι κούρδοι δεν κατάφεραν να αποχτήσουν δικό τους σπίτι. Ομως, οι μακεδόνες της πρώην Γιουγκοσλαβίας μπόρεσαν να χτίσουν την δικιά τους ανεξάρτητη Μακεδονία. Οι νεοέλληνες φρονούν πως είναι κληρονόμοι της αρχαίας Ελλάδας και του Βυζαντίου και ότι μπορούν να διεκδικούν μονοπωλιακώς την λέξη "Μακεδονία". Επίσης, οι νεοέλληνες επιμένουν να ονομάζουν την Ισταμπούλ: 'Κωνσταντινούπολη'. Οι συμπατριώτες μου θα αναγκαστούν να πιούν πολλά πικρά ποτήρια».

* Ευχαριστούμε το γιατρό ΠΑΝΤΕΛΗ ΚΛΙΓΚΑΤΣΗ από τη Φλώρινα που βοήθησε στη μετάφραση των ερωτήσεων του περιοδικού.

Η ιστορία μιας συνέντευξης

ΦΟΡΕΙΣ ΤΟΥ ΙΟΥ: ΤΑΣΟΣ ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ, ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΡΙΜΗΣ, ΑΝΤΑ ΨΑΡΡΑ, ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΨΑΡΡΑΣ / ios@enet.gr

Η συνέντευξη του Πετρόπουλου στο περιοδικό «Επόχα» των Σκοπίων (Μάρτιος 1992).
Το κείμενο της συνέντευξής του στο περιοδικό «Επόχα» (14/3/1992) μας το έστειλε από το Παρίσι ο Ηλίας Πετρόπουλος, με ένα χειρόγραφο συνοδευτικό σημείωμα, όπως συνήθιζε. Το σημείωμα έφερε ημερομηνία «Πρωταπριλιά 1992» και οι οδηγίες του συγγραφέα όπως πάντα σαφείς:

«Εσωκλείω τα αναγκαία. Δεν δακτυλογράφησα τις αυτονόητες ερωτήσεις, διότι, ασφαλώς, θα κάνετε δικιά σας δημοσιογραφική ανασύνθεση. Το περιοδικό των Σκοπίων λέγεται Επόχα (με κυριλλικά: ΕΠΟΧΑ). Να μην ξεχάσετε το όνομα της Λιλιάνας Κότεβσκα -είναι εκεί γνωστή μεταφράστρια. Καλήν αντάμωση, λοιπόν!» Το σημείωμα έκλεινε με την υποσημείωση ότι «η συνέντευξη είναι αποκλειστικότητα για την"Ε"».

Με τον Ηλία Πετρόπουλο γνωριζόμασταν από την εποχή του περιοδικού «Σχολιαστής». Αφορμή ήταν μια συνέντευξη που του είχε πάρει ο Γιώργος Αλλαμανής, συνεργάτης τότε του περιοδικού, με θέμα τους «Εβραίους της Θεσσαλονίκης», και αφορούσε την επίσημη αποσιώπηση της παρουσίας των Εβραίων στην πόλη κατά τη διάρκεια των εορτών του 1985 για την επέτειο των 2.300 χρόνων της. Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στο τ. 36 του «Σχολιαστή» (Μάρτιος 1986). Από τότε ο συγγραφέας και λαογράφος έστελνε τακτικές συνεργασίες στο περιοδικό. Η συνεργασία μας -και με ορισμένους από μας στενή φιλία- συνεχίστηκε και όταν έκλεισε το περιοδικό και δημιουργήθηκε η στήλη του «Ιού» στην «Ε».

Η συνέντευξη στο «Επόχα» έχει τίτλο «Παρανοϊκή αντιμετώπιση της βαλκανικής πραγματικότητας» και καταλαμβάνει τρεις σελίδες του περιοδικού.

Ορισμένες αναγκαίες διευκρινίσεις για το περιεχόμενο της συνέντευξης:

- Η απόφαση του Πετρόπουλου να εγκαταλείψει την Ελλάδα πάρθηκε το 1975. Είχαν προηγηθεί τρεις καταδίκες του επί χούντας και πολύμηνη φυλάκισή του. Το 1968 καταδικάστηκε σε πολύμηνη φυλάκιση στο Γεντί Κουλέ για τα «Ρεμπέτικα Τραγούδια» του, ένα έργο που σήμερα θεωρείται κλασικό. Το Μάιο του 1972 κλείστηκε στον Κορυδαλλό με πεντάμηνη φυλάκιση για το βιβλίο «Καλιαρντά», δηλαδή το λεξικό της αργκό των ομοφυλόφιλων του περιθωρίου. Ενα μήνα αργότερα καταδικάστηκε σε επτάμηνη φυλάκιση για τη λέξη «αιδοίον» που περιείχε το ποίημά του «Σώμα» που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Τραμ». Αλλά και μετά την πτώση της δικτατορίας δεν έπαψαν οι διώξεις. Μόλις κυκλοφόρησε το «Εγχειρίδιον του καλού κλέφτη» (1979, εκδ., «Νεφέλη») θεωρήθηκε πορνογράφημα, κατασχέθηκε και ο Πετρόπουλος καταδικάστηκε πάλι σε δεκαοκτώ μήνες φυλάκιση. Είχε όμως ήδη εγκατασταθεί οριστικά στο Παρίσι.

- Ο Πετρόπουλος αναφέρει ότι η συγκέντρωση της Θεσσαλονίκης στις 14 Φεβρουαρίου 1992 ήταν οργανωμένη απ' όλα τα κόμματα. Στην πραγματικότητα δεν μετείχε το ΚΚΕ, το οποίο διατηρούσε εκείνη την εποχή μια απόσταση από τον κυρίαρχο εθνικιστικό λόγο.

- Η υποστήριξη στον Θεόδωρο Αγγελόπουλο αναφέρεται βέβαια στην περιπέτεια του σκηνοθέτη κατά τα γυρίσματα της ταινίας «Το μετέωρο βήμα του πελαργού» στη Φλώρινα. Οι αναφορές του σεναρίου στα σύνορα που χωρίζουν (και σκοτώνουν ή τρελαίνουν τους ανθρώπους) ερμηνεύτηκαν από τις επαγρυπνούσες υπηρεσίες του υπερεθνικόφρονα μητροπολίτη Καντιώτη ως έμμεση υποστήριξη των Σλαβομακεδόνων. Από τη Μητρόπολη Φλώρινας οργανώθηκαν λαϊκά συλλαλητήρια και δημιουργήθηκε κλίμα τρομοκράτησης των παραγόντων της ταινίας.

- Η σκηνοθέτιδα και συγγραφέας Φρίντα Λιάπα αντιμετώπιζε την ίδια περίοδο την επίθεση συντηρητικών κύκλων (και της Εκκλησίας βέβαια) για την ταινία της «Τα χρόνια της μεγάλης ζέστης» (1991).

Τον Ιανουάριο του 1992 ο τότε σύμβουλος Κινηματογραφίας του ΥΠΠΟ, Απόστολος Δοξιάδης, ζητάει την εξαίρεση της ταινίας από τα κρατικά βραβεία, καταγγέλλοντας ότι, κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων, κακοποιήθηκε ένα ανήλικο παιδί για τις ανάγκες μιας σκηνής. Με τη βοήθεια εφημερίδων και καναλιών προκλήθηκε τρομερό σκάνδαλο και ασκήθηκε αυτεπάγγελτη δίωξη εις βάρος της Λιάπα και της μητέρας του παιδιού. Η Μελίνα Μερκούρη, ο Θόδωρος Αγγελόπουλος, ο Ζυλ Ντασσέν, ο Θάνος Μικρούτσικος, ο Νίκος Κούνδουρος αντέκρουσαν τη συκοφαντία. Η υπόθεση πήγε με βούλευμα λίγους μήνες αργότερα στο αρχείο, αλλά η Λιάπα ήταν ήδη βαριά άρρωστη με όγκο στον εγκέφαλο και πέθανε τον Οκτώβριο του 1994.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ

ΦΟΡΕΙΣ ΤΟΥ ΙΟΥ: ΤΑΣΟΣ ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ, ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΡΙΜΗΣ, ΑΝΤΑ ΨΑΡΡΑ, ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΨΑΡΡΑΣ / ios@enet.gr

Ηλία Πετρόπουλου

«Ελλάδος κοιμητήρια» (εκδ. Κέδρος, Αθήνα 2005)

Αλμπουμ με τη μεγάλη φωτογραφική του συλλογή που ετοίμαζε αλλά δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει ο συγγραφέας. Αναφέρεται η «εγκάρδια συμπαράσταση του Κώστα Τσόκλη». Οι περισσότερες φωτογραφίες έχουν τραβηχτεί από τον ίδιο κατά τη διάρκεια μιας πολύμηνης περιπλάνησής του σ' όλη την Ελλάδα με τη Μαίρη Κουκουλέ την περίοδο 1974-75. Περιλαμβάνονται διάσπαρτα πολλά τεκμήρια από την παρουσία των Βογόμιλων Σλάβων στον ελλαδικό χώρο.

Ηλίας Πετρόπουλος κ.ά.

«Θεσσαλονίκη, 1850-1918. Η "πόλη των Εβραίων" και η αφύπνιση των Βαλκανίων» (μετ. Γιώργος Καλαμαντής, εκδ. Εκάτη, Αθήνα 1992)

Συλλογικό έργο που κυκλοφόρησε στη Γαλλία το 1992, την περίοδο των συλλαλητηρίων για το Μακεδονικό από την επιθεώρηση «Autrement». Το πρώτο κείμενο είναι του Πετρόπουλου για την εβραιοπούλα Αλέγκρα που αγάπησε νέος και την έχασε στο Ολοκαύτωμα.

Ηλία Πετρόπουλου

«Πτώματα, πτώματα, πτώματα...» (πρόλογος Ηλία Χ. Παπαδημη- τρακόπουλου, εκδ. Νεφέλη, Αθήνα 1990)

Η εμπειρία του συγγραφέα από τις εκτελέσεις της περιόδου της Κατοχής και του Εμφυλίου. Πρωτοδημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Σχολιαστής» (Ιούνιος 1988).

ΔΕΙΤΕ

ΦΟΡΕΙΣ ΤΟΥ ΙΟΥ: ΤΑΣΟΣ ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ, ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΡΙΜΗΣ, ΑΝΤΑ ΨΑΡΡΑ, ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΨΑΡΡΑΣ / ios@enet.gr

Καλλιόπη Λεγάκη

«Ηλίας Πετρόπουλος, Ενας κόσμος υπόγειος» (2004/2005)

Βραβευμένη ταινία για τη ζωή και το έργο του Ηλία Πετρόπουλου μέσα από δικές του συνεντεύξεις και διηγήσεις κοντινών του ανθρώπων από τη φωτεινή αλλά και τη σκοτεινή πλευρά της ζωής, αυτό που ονομάζεται συνήθως περιθώριο αλλά εκείνος επέμενε να θεωρεί ανθρώπους του υπογείου.

Ο ΙΟΣ ΣΤΟ ΙΝΤΕΡΝΕΤ


ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ - 08/02/2009