Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Σάββατο 11 Οκτωβρίου 2008

ΠΑΡΑΓΚΟΥΠΟΛΕΙΣ, ΕΝΑ ΤΥΠΙΚΟ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ

(θα δημοσιευθεί στον «Διάπλου» τ.28 Αύγ.-Σεπτ. 2008)



Παραγκουπόλεις (slums, bidonvilles, favelas, poblaciones, barriadas[1]). Οι «παραγκουπόλεις», ως τόπος και μορφή κατοικίας εξαθλιωμένης εργατικής τάξης, εμφανίστηκαν με διάφορες μορφές παράλληλα με την εμφάνιση και γιγάντωση του καπιταλιστικού συστήματος από τον 19ο αιώνα μέχρι και σήμερα, ανάλογα με την χώρα και τον βαθμό της καπιταλιστικής της ανάπτυξης.



Γιά παράδειγμα, στην Μεγάλη Βρετανία είναι γνωστές ως slums τα οποία αναπτύχθηκαν στις αρχές της βιομηχανικής επανάστασης κυρίως στα μέσα του 19ου αιώνα, από τα μισά του 20ου αιώνα ανθούν στην Γαλλία οι bidonvilles (=κατασκευασμένες από τενεκέδες -μπιτόνια- τενεκεδουπόλεις) και στην λατινική Αμερική, οι «φαβέλες»[2] και μετά την διάλυση της αποικιοκρατίας και την εισβολή του καπιταλισμού δημιουργούνται και στην Αφρική, ενώ στo τέλος του 20ου αιώνα ανθούν και στην Κίνα στις περιοχές που εμφανίζεται ο άγριος νεοκαπιταλισμός της. Γενικά, αυτής της μορφής η κατοίκηση, εμφανίζεται σε χώρες με «άγριο», επιθετικό καπιταλισμό, και με αδύνατο συνάμα εργατικό κίνημα, δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι το φαινόμενο είναι έντονο στις λεγόμενες «χώρες του Τρίτου Κόσμου» ή «υποανάπτυκτες χώρες» σε διάφορους βαθμούς χωρίς να αποκλείεται και η εμφάνισή τους και σε ανεπτυγμένες χώρες –στην περίπτωση αυτή αφορούν συνήθως εξωτερικούς οικονομικούς μετανάστες, έχομε έτσι το φαινόμενο στο Μεξικό, την Νιγηρία, τις Ινδίες, αλλά και την χώρα μας, όπως και την Γαλλία από τους οικονομικούς μετανάστες από τις πρώην γαλλικές αποικίες.



Ποιά «αστυφιλία» και γιατί; Η αιτία του φαινόμενου, εντοπίζεται σε δύο επίπεδα: το πρώτο είναι στην ταχύτατη , συσσώρευση κατοίκων στα αστικά κέντρα και είναι γνωστό στην βιβλιογραφία ως «αστυφιλία» ή «αστικοποίηση». Ο πρώτος όρος ενέχει περιγραφική σημασία και υποδηλώνει την συσσώρευση κατοίκων από την ύπαιθρο στις μεγάλες πόλεις, ο δεύτερος είναι περισσότερο ουσιαστικός και υποδηλώνει την μετατροπή ενός αγροτικού πληθυσμού (και μάλιστα προκαπιταλιστικής αγροτιάς) σε κατοίκους αστικών κέντρων με παράλληλη αλλαγή της παραγωγικής του βάσης, από την αγροτική οικονομία σε αστική, εργασία δηλαδή που συντελείται στον αστικό χώρο, όπως εργάτες βιομηχανίας, υπάλληλοι, μικροεπιτειδευματίες, ευκαιριακά επαγγέλματα στην πόλη κ.α.



Σύμφωνα με την θεωρία (1945) του γάλλου οικονομολόγου Jean Fourastier[3] η μεταβολή του ποσοστού των απασχολουμένων ομαδοποιημένων στον πρωτογενή τομέα παραγωγής (γεωργία, κτηνοτροφία, αλιεία, μεταλλία κλπ, όπου παίρνουμε πρωτογενώς υλικά αγαθά από την Φύση), στον δευτερογενή (βιοτεχνία και βιομηχανία όπου επεξεργαζόμαστε τα πρωτογενή υλικά αγαθά) και τον τριτογενή, (όπου δεν παράγονται υλικά αγαθά αλλά παρέχονται υπηρεσίες – υπάλληλοι, επιστήμονες, στρατός και αστυνομία, θρησκευτικοί λειτουργοί κ.α.), ακολουθεί τα εξής στάδια :



στο πρώτο στάδιο ο πρωτογενής τομέας αποτελείται από το 80% των απασχολουμένων και οι δύο άλλοι από το 10% ο καθένας, μιλάμε τότε γιά πρωτογενή οικονομία ή πρωτογενή φάση πολιτισμού (π.χ. στην αρχαιότητα ή σε κάποιες πρώϊμες φάσεις του Μεσαίωνα) ή πρωτογενή περιοχή χώρας (αγροτική ενδοχώρα κλπ).

στο δεύτερο στάδιο, με την πρόοδο της επιστήμης και της τεχνικής απελευθερώνονται χέρια από τον πρωτογενή τομέα, (με έναν εργαζόμενο και ένα τρακτέρ μπορείς να καλλιεργήσεις γή γιά την οποία χρειαζόσουν εκατό και πλέον εργαζόμενους με την τσάπα), γιά να πραγματοποιηθεί όμως αυτό χρειάζονται να ασχοληθούν εργατικά χέρια στην επιστήμη, την βιομηχανία και την διοίκηση ενός συστήματος που απαιτεί δημόσια και ιδιωτική διοίκηση, ασφάλειες, τράπεζες, δυνάμεις «τάξεως» (και καταστολής) κλπ , έτσι το ποσοστό των απασχολουμένων στον πρωτογενή τομέα πέφτει στο 25-30%, ενώ στον δευτερογενή αντιστοιχεί περίπου το 40- 50% και στον τριτογενή το 25% περίπου, ανάλογα με το επίπεδο και την μορφή ανάπτυξης. Τότε μιλάμε γιά «βιομηχανική κοινωνία».

Τέλος, στο τρίτο στάδιο, η ανάπτυξη της τεχνικής αλλά και η εξέλιξη των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής απελευθερώνει εργατικά χέρια και από την βιομηχανία (φυσικά και από τον πρωτογενή τομέα) αλλά γιά να συμβεί αυτό αναπτύσσεται ραγδαία ο τριτογενής τομέας. Υπάρχει πλέον ένα σύμπλοκο τραπεζικό και ασφαλιστικό σύστημα, ένα ισχυρό κράτος με πολύπλοκη διοίκηση, και βέβαια και μιά ανάλογη ανάπτυξη της επιστήμης και της τεχνικής, και τελικά ο πρωτογενής και ο δευτερογενής τομέας πέφτουν στο 10-20% ο καθένας, ενώ ο τριτογενής διογκώνεται στο 60-70% , εδώ διάφοροι οικονομολόγοι μιλάν γιά «μεταβιομηχανική κοινωνία».



Ο Μαρξ, είχε ήδη περιγράψει γενικά αυτήν την κατάσταση με τα διάφορα στάδια του κυρίαρχου Κεφαλαίου, από τον χώρο της υπαίθρου στον πρώϊμο Μεσαίωνα, στην κυριαρχία του βιομηχανικού κεφαλαίου και στην συνέχεια την κυριαρχία του εμπορικού κεφαλαίου, αργότερα ο Λένιν πρόβλεψε την «κυριαρχία του τραπεζικού κεφαλαίου» επάνω σε όλη την οικονομία[4], πράγμα το οποίο συμβαίνει πλέον με τον εντονότερο και διαρκώς εντεινόμενο τρόπο στις μέρες μας, μιλάμε πιά γιά «χρηματιστική οικονομία» και την κυριαρχία του τραπεζικού Κεφαλαίου σε όλους τους τομείς της οικονομίας.



Μελετώντας το διάγραμμα του Fourastier μπορούμε να διακρίνουμε τις «τυπικές» μορφές οικονομίας, αλλά και τις στρεβλώσεις τους, πράγμα που συμβαίνει σε περιπτώσεις όπου διογκώνεται εκτός του πεδίου των καμπυλών ο τριτογενής τομέας, αυτό συμβαίνει στις λεγόμενες «μεταπρατικές» ή «κομπραδόρικες» οικονομίες[5], όπου –και ξαναγυρνάμε στο θέμα μας- συσσωρεύονται στις πόλεις άνεργοι, υποαπασχολούμενοι, εργαζόμενοι σε μή παραγωγικά επαγγέλματα κ.α. περισσότεροι από εκείνους που χρειάζεται μιά «υγιής» οικονομία. Το περίσσευμα αυτό, προκύπτει κυρίως από την διάλυση και κατάρρευση της προκαπιταλιστικής ή πρώϊμης καπιταλιστικής αγροτικής οικονομίας, και την αναγκαστική εισροή των κατεστραμμένων αγροτών στις πόλεις που επιβιώνουν μέσα σε μιά γενικώς παρασιτική οικονομία όσο η χώρα δεν είναι και βιομηχανικά αναπτυγμένη. Τέτοιες περιπτώσεις είναι αυτές που αναφέραμε ως «χώρες του Τρίτου Κόσμου», στην λατινική Αμερική, την Αφρική, αλλά και στην μεταπολεμική Ελλάδα κ.α.



Το φαινόμενο αυτό μπορεί να ενταθεί και από μιά σειρά άλλων γεγονότων, όπως εμφύλιοι ή διακρατικοί πόλεμοι, έντονες κλιματικές αλλαγές ή και συνδυασμός τους, όπως γιά παράδειγμα η θέσπιση κρατών και συνόρων σε περιοχές όπου πριν οι φυλές των κτηνοτρόφων έβοσκαν τα κοπάδια τους και που τώρα με τα «σύνορα» δεν μπορούν να μετακινηθούν και χάνουν τις δυνατότητες των αναγκαίων εποχιακών μετακινήσεων με αποτελέσματα την καταστροφή της οικονομίας τους, εμφύλιες συγκρούσεις, πείνα και τελικά εισροή στις πόλεις όπου υπάρχουν δυνατότητες έστω περιωρισμένης επιβίωσης. Τέτοιου είδους μεταβολές έχουμε στο Δυτικό Κέρας της Αφρικής (Σομαλία, Αιθιοπία, Σουδάν) ενώ προσφυγιά στις πόλεις από αποκλειστικά πολεμικές ενέργειες –αποτέλεσμα του καπιταλιστικού ανταγωνισμού και των εθνοκαθάρσεων που αυτές τελικά συνεπάγονται- έχουμε π.χ. στην Ελλάδα του 1922, και την Ελλάδα του Εμφύλιου του ’47-‘49, την Νιγηρία και την επαρχία της Μπιάφρα του 1970, μιά σειρά χωρών ακόμη της Αφρικής όπως το Σουδάν και την περιοχή του Νταρφούρ, τις σφαγές των Τούτσι κ.α. και φυσικά στα πλαίσια της παγκοσμιοποίησης τα κύματα των μεταναστών από χώρες που μαστίζονται από καπιταλιστικούς πολέμους όπως το Ιράκ, το Αφγανιστάν, χώρες της κεντρικής Ασίας και της Καυκασίας κ.α., κάτοικοι των οποίων σε μεγάλες μάζες εισρέουν είτε στις πόλεις των χωρών τους είτε σε άλλες χώρες, ως «οικονομικοί μετανάστες», των οποίων η τύχη έχει αναλυθεί από πολλούς συγγραφείς σε πολλά άρθρα και αφιερώματα του «Διάπλου».



Παράλληλα, ας μην παραβλέπουμε και τις μάζες των εξαθλιωμένων κατοίκων των καπιταλιστικών μεγαλουπόλεων όπως π.χ. των ΗΠΑ αλλά και της Ευρώπης, όπου οι άστεγοι αποτελούν σημαντικό ποσοστό του συνολικού αριθμού των κατοίκων τους. Στις ΗΠΑ αυτό είναι εντονότερο στον έγχρωμο πληθυσμό τους, είτε «ντόπιους» είτε πορτορικανούς κ.α. μετανάστες.



Τελικά, έχομε μιά εισροή κατοίκων της υπαίθρου ή και από άλλες χειρότερης οικονομίας περιοχές σε πόλεις της ίδιας ή άλλων χωρών που ας την ονομάσουμε όπως θέλουμε, αστυφιλία, αστικοποίηση, γιγάντωση των μεγαλουπόλεων, ή όπως αλλιώς εμφανίζεται στην βιβλιογραφία, και αναφέραμε για παράδειγμα πόλεις όπως το Ρίο ντε Ζανέϊρο (Βραζιλία), το Καράκας (Βενεζουέλα) , την Λίμα (Περού), το Νέο Μεξικό (Μεξικό), το Κάϊρο (Αίγυπτος), το Λάγος (Νιγηρία) αλλά και την Σαγκάη , το Πεκίνο (γενικά την λεγόμενη «ζώνη ελεγχόμενης ανάπτυξης» στην Κίνα), και ακόμη περιοχές της Νότιας Ιταλίας- του λεγόμενου Mezzogiorno, της νότιας Γαλλίας και των «προαστείων» των μεγαλουπόλεων, της Αθήνας (δυτικό Λεκανοπέδιο) αλλά και αγροτικού χώρου της Ελλάδας (Ηλεία, Πιερία κ.α. γνωστά γκέττο μεταναστών). Οι αριθμοί στην λατινική Αμερική είναι εκτός ελέγχου, μιλάμε γιά favelas από 10.000 ως και 200.000 κατοίκων (900.000 σε όλο το Ρίο, το ένα τρίτο του πληθυσμού του).[6]



Πού όμως και με ποιά μορφή θα κατοικήσουν αυτές οι μάζες των μεταναστών; Η ταχύτητα εισροής είναι μεγάλη, και συνήθως το κράτος δεν διαθέτει κεφάλαια γιά κοινωνική πρόνοια στην κατοικία, αυτό έγινε στον Μεσοπόλεμο στην Ευρώπη, και τέλειωσε στην δεκαετία του 1960. Χτίστηκε η «κόκκινη Βιέννη» με τα μεγάλα μπλόκ κατοικιών του 1923-1933, χτίστηκε η λοιπή μεταπολεμική Δυτική Ευρώπη με τα HLM (Habitations a Loyer Modere), κατοικίες χαμηλού κόστους κυρίως γιά χαμηλά οικονομικά στρώματα στην Γαλλία και μετανάστες από τις πρώην γαλλικές αποικίες, ή η Neue Heimat στην Δυτική Γερμανία και οι διάφορες «νέες πόλεις» γιά μεσαία και ανώτερα εισοδήματα σε μιά σειρά αναπτυγμένων καπιταλιστικών κρατών όπως την Σουηδία, την Φινλανδία, την Μεγάλη Βρετανία, την Γαλλία, την Ολλανδία, το Ισραήλ[7] κ.α.[8] Σημειώνεται ότι αντίστοιχη κοινωνική πολιτική υπήρξε σε γιγαντιαία κλίμακα στις σοσιαλιστικές χώρες όπου κτίστηκαν εκατομμύρια κατοικίες από το 1920 ως το 1970 ή 1980 περίπου, με τον αντίστοιχο όμως κοινωνικό εξοπλισμό (σχολεία, παιδικοί σταθμοί, καταστήματα, πολιτιστικά κέντρα κ.α.) παράλληλα όμως και με μιά πολιτική συγκράτησης της αστυφιλίας μέσα από την κατανομή της παραγωγικής δραστηριότητας σε όλο τον χώρο.



Σε χώρες όμως «άγριου καπιταλισμού» αλλά και σε «πολιτισμένες χώρες» όπου δεν υπάρχει πιά το «αντίπαλο δέος» των σοσιαλιστικών χωρών και όπου ανθεί επίσης ο «άγριος καπιταλισμός», οι εσωτερικοί και εξωτερικοί μετανάστες, στην πλειονότητά τους εξαθλιωμένοι πρόσφυγες, γίνονται αντικείμενο στυγνής εκμετάλλευσης από τους κάθε είδους νεοκαπιταλιστές εργοδότες, τόσο στην παραγωγή (μισθός, ασφάλιση) όσο και στην κατοικία.



Η γένεση της παραγκούπολης στην Ελλάδα του 19ου αιώνα. Μιά πρώτη ήπια (λόγω μεγέθους) περίπτωση ήταν η τυπική εργατική κατοικία κυρίως σε βιομηχανικές περιοχές. Τέτοιες ήταν στον 19ο αιώνα το Λαύριο, τα Αναφιώτικα, η περιοχή της οδού Ζαλόγγου-Κωλέττη και το γνωστό Γκαζοχώρι.



Στο Λαύριο, έγινε η επαναλειτουργία των μεταλλείων και η γαλλική εταιρεία οικοδόμησε κατοικίες γιά τα διευθυντικά στελέχη της, τους τεχνικούς της αλλά και τους εργαζόμενους, οι τελευταίοι κατοίκησαν στον «οικισμό Κυπριανού» σε μικρά οικήματα αλλά φροντισμένα που δεν είχαν να κάνουν τίποτα με τα slums του άγριου βρετανικού καπιταλισμού των μέσων του 19ου αιώνα.



Στα Αναφιώτικα δημιουργήθηκε αυθαίρετα ένας τυπικός κυκλαδίτικος οικισμός στα ριζά της Ακρόπολης, από αναφιώτες οικοδόμους που εργάζονταν στην οικοδόμηση της Νέας Αθήνας[9]



Στην περιοχή της οδού Ζαλόγγου, τότε εκτός σχεδίου, επίσης από οικοδόμους από διάφορα μέρη, έχει απομείνη τώρα μόνο το σχήμα του ρυμοτομικού και ίσως ένα δυό κτίσματα[10]



Το Γκαζοχώρι όμως ήταν ένας τυπικός εργατικός οικισμός. Μικρά οικήματα, μονόροφα το πολύ διόροφα «λαϊκού νεοκλασικισμού», στέγαζαν σε μάλλον άθλιες συνθήκες τουλάχιστον από πλευράς υγιεινής πλήθος εργαζομένων στις βιομηχανίες της περιοχής, το Γκάζι, το Μεταξουργείο, κ.α.[11]



Ετσι κι’ αλλιώς, δεν μπορούμε να μιλήσουμε ακόμη γιά «παραγκουπόλεις» κυρίως λόγω μεγέθους, είχαν απλά βολευτεί κάποιες μάζες εργατικής τάξης στις παρυφές της Αθήνας, και ανάλογα με την περίπτωση σε δυσμενείς ή όχι κλιματολογικά περιοχές, αλλά σε πολεοδομική μορφή μάλλον χωρίς προβλήματα.



Οι πρόσφυγες της Μικρασίας. Η δεύτερη φάση ήταν εκείνη που ακολούθησε την Μικρασιατική Καταστροφή, όπου πάνω από ένα εκατομμύριο πρόσφυγες βρέθηκε στην Ελλάδα, και από τους οποίους πάνω από τους μισούς εγκαταστάθηκαν στην Αθήνα[12], τον Βόλο[13] και την Θεσσαλονίκη[14]. Ειδικά η Αθήνα απορρόφησε περίπου 220 000 πρόσφυγες σε έναν πληθυσμό μόνον 453.037 κατοίκων. Εδώ τα πράγματα ήταν πολύ δύσκολα. ένα μικρό μέρος τακτοποιήθηκε σε οργανωμένη δόμηση ή σε παροχή οικοπέδου και χρηματικού βοηθήματος γιά οικοδόμηση, η πλειοψηφία τους όμως εγκαταστάθηκε σε «προσωρινούς» χώρους που παρέσχε το Κράτος (εκκλησιαστικά ή κρατικά οικόπεδα μέσα στον ιστό της πόλης όπως στην Καλλιθέα (Σκοπευτήριο, Χαροκόπου), τα Κουντουριώτικα, την Κοκκινιά, την Δραπετσώνα[15] και τον Κορυδαλλό κ.α. ή αυθαίρετα σε περιοχές εκτός σχεδίου ή ανάμεσα στους πλούσιους πολεοδομικά χώρους ανάμεσα στα κτήρια της οργανωμένης δόμησης όπως στην Κοκκινιά (πολυκατοικίες), την Νέα Φιλαδέλφεια, την Νέα Ιωνία και τις Τζιτζιφιές. Πρέπει να σημειωθεί ότι ανάμεσα στις από τις κτισμένες από το κράτος κατοικίες, εγκαταστάθηκαν και άλλοι πρόσφυγες είτε συγγενείς ή συγχωριανοί εκείνων που έλαβαν διαμέρισμα ή κατοικία, οι οποίοι κατοίκησαν κυριολεκτικά σε παράγκες ανάμεσα στα μπλόκ της οργανωμένης δόμησης, όπως γιά παράδειγμα στις Τζιτζιφιές.[16]



Εδώ πιά έχουμε κανονικές παραγκουπόλεις, μεγάλες σε μέγεθος με πληθυσμό από 2-4 χιλιάδες κατοίκους, σε πυκνά συσσωματώματα παραγκών, από κάθε υλικό και μορφή, όπου αρκετά αργότερα το κράτος τις εξόπλισε με στοιχειώδη ύδρευση και αποχέτευση, και όπου παρέμειναν οι πρόσφυγες μέχρι και το τέλος της δεκαετίας του 1960 και αργότερα.



Η εσωτερική μετανάστευση στον Εμφύλιο και μετά. Η τρίτη φάση, ήταν μετά τον Εμφύλιο, όπου στην δεκαετία του ’50 εγκαταστάθηκαν πάνω από μισό εκατομμύριο εσωτερικών προσφύγων και μεταναστών σε μιά Αθήνα που αριθμούσε μόλις 1 378 586 κατοίκους το 1951 (το 1961 η Αθήνα έφθασε τους 1 850 709 κατοίκους). Είναι γνωστή η τακτική του κυβερνητικού στρατού να καταστρέφει τα χωριά γιά να μην έχουν ανεφοδιασμό και εφεδρείες οι αντάρτες, και με την τακτική αυτή ξερρίζωσε γύρω στους 350.000 αγρότες οι οποίοι κατέφυγαν στις πόλεις[17], αυτό ήταν το πραγματικό Παιδομάζωμα[18], που εκτός των άλλων προμήθευσε και φθηνά εργατικά χέρια στα αστικά κέντρα. Παράλληλα όμως έχουμε και την εντατική αποδιοργάνωση της υπαίθρου (τόσο λόγω του Εμφυλίου αλλά και λόγω της οικονομικής εξέλιξης – το φαινόμενο είχε αρχίσει ήδη από την λήξη του Α.Παγκοσμίου Πολέμου). Γιά την Αθήνα μόνο υπολογίζονται σε μισό εκατομμύριο οι εσωτερικοί μετανάστες, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων στεγάστηκε σε αυθαίρετα στην δυτική πλευρά του Λεκανοπεδίου, οι υπόλοιποι, πιό ευκατάστατοι έχοντας πουλήσει κτήματα και επιχειρήσεις στην επαρχία, κατοίκησαν στις περίφημες «αθηναϊκές πολυκατοικίες», τα νεώτερα αυτά slums των μικροαστών. Γιά τα αυθαίρετα του ’50 έχουν γραφεί πολλές μελέτες, και οικονομικές, και κοινωνικές[19] και έχουν μελετηθεί τόσο ο τρόπος παραγωγής τους όσο η εξέλιξή τους (είδαμε στο προηγούμενο τεύχος του Διάπλου την μετεξέλιξη του προλεταριάτου των αυθαιρέτων σε μικροαστούς των πολυκατοικιών που κτίστηκαν επάνω στα αυθαίρετα με την ένταξή τους στο σχέδιο πόλης[20]).



Περιοχές που αναπτύχθηκαν τότε και που μέχρι να ενταχθούν στο σχέδιο ήταν πραγματικές παραγκουπόλεις ίσως όμως με καλύτερα υλικά από τις φαβέλες της λατινικής Αμερικής. Μιλάμε γιά μεγάλες εκτάσεις στο Μενίδι, τα Λιόσια, την Πετρούπολη, το Περιστέρι, και προς τον Πειραιά και το Θριάσιο το Πέραμα, τον Κορυδαλλό, τον Ασπρόπυργο, την Ελευσίνα, κ.α



Οι σημερινές παραγκουπόλεις. Τέλος σήμερα έχουμε ακόμη χειρότερες φάσεις, όπου μορφοποιούνται δομές κατοίκησης χειρότερες από τα βρετανικά slums του 19ου αιώνα, και που αφορούν κυρίως μετανάστες τόσο από τις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ενωσης (ελλήνων κυρίως ρωσσοποντίων, πολωνών, βουλγάρων, αλβανών κ.α.) όσο και από περιοχές καπιταλιστικών πολέμων όπως το Ιράκ, το Αφγανιστάν, χώρες της Αφρικής κ.α. Γιά τις πρώτες περιπτώσεις έχουμε ξανααναφερθεί σε προηγούμενα αφιερώματα του Διάπλου, ας δούμε σήμερα ακριβώς τις «παραγκουπόλεις» αυτών των μεταναστών.



Τυπικές περιοχές είναι ξανά του Δυτικού Λεκανοπέδιου η περιοχή του Δήμου Αχαρνών όπου διαβιούν ρωσσοπόντιοι, η Αγία Βαρβάρα πάλι με πρόσφυγες από την ΕΣΣΔ, κ.α.



Παράλληλα, υπάρχουν στον αστικό ή ευρύτερό του χώρο γεωργικές εκμεταλλεύσεις στις οποίες δημιουργούν οι ίδιοι οι μεγαλοαγρότες παραγκουπόλεις, με εντελώς απαράδεκτες συνθήκες διαβίωσης, πρόκειται γιά ένα στοίβαγμα εργατικών χεριών χωρίς εγκαταστάσεις υγιεινής, σε ελάχιστους χώρους με εντελώς ευτελή υλικά όπως πλαστικά και χάρτμπορντ και μάλιστα τους αναγκάζουν να πληρώνουν και ...νοίκι[21]. Αλλοι επιχειρηματίες κυρίως στην βιομηχανία εγκαθιστούν τους εργαζόμενους οικονομικούς μετανάστες σε παροπλισμένα πλοία, σε αποθήκες ή σε εγκαταλειμμένα βιομηχανικά κτήρια[22] σε συνθήκες που περιέγραφε ο Μαρξ γιά το βρετανικό προλεταριάτο στον 19ο αιώνα, όπως η ενοικίαση «με την ώρα» [23], πάντα σε απαράδεκτες συνθήκες διαβίωσης. Τέτοιες εγκαταστάσεις είναι γνωστές από χρόνια αλλά όλοι βολεύονται και δεν μιλάν γενικώς. Αρχικά έγραψε η Ελευθεροτυπία στις 20 και 21 Αυγούστου του 2002, και μετά τέσσερα χρόνια στις 26 Ιουνίου 2006[24], στην συνέχεια ο Ριζοσπάστης στις 20 Μαίου του 2007 και ένα ακόμη χρόνο μετά η Ελευθεροτυπία στις 30 Μαρτίου του 2008 και αμέσως μετά ο Ελεύθερος Τύπος στις 9 και 10 Μαϊου του 2008 γιά να γίνουν ξανά και πρόσκαιρα θέμα και γιά να ξαναξεχαστούν σύντομα. Το θέμα αναζωπυρώθηκε πρόσκαιρα με την παρέμβαση του ΠΑΜΕ και την επίθεση των τραμπούκων των φραουλοπαραγωγών ενάντια στους επικεφαλής του ΠΑΜΕ και στους μετανάστες φυσικά με την ανοχή της αστυνομίας και όλων των τοπικών Αρχών[25]. Και τί έγινε άλλωστε με την παρέμβαση του Συνήγορου του Πολίτη το 2002[26] ; ό,τι και με την «Επιθεώρηση Εργασίας» το 2008[27](καταδικάστηκε ένας (1) παραγωγός σε τρίμηνη φυλάκιση –εξαγοραζόμενη-)[28] ή την παρέμβαση στον Εισαγγελέα το 2008[29] (αλλού επεμβαίνει ο κ.Σανιδάς όπως είναι γνωστό!)



Η κοινωνική και πολιτική κατάσταση στις παραγκουπόλεις. Η παραβατικότητα. Σήμερα, οι νέες παραγκουπόλεις έχουν τις ιδιομορφίες τους και κυριαρχούνται από πολλαπλά φαινόμενα. Υπάρχουν περιοχές που παρ’ όλο τον προλεταριακό χαρακτήρα τους, κυριαρχούνται από τοπικές ή ευρύτερες μαφίες, φαινόμενο που θα πρέπει να θεωρηθεί ως συνέχεια της ανάπτυξης της μαφίας στη πρώην ΕΣΣΔ με την οποία συνεργάζεται (διαφόρων ομάδων, τσετσένικη μαφία, ρώσσικη μαφία, γεωργιανή, αλβανική κλπ στις οποίες το ελληνικό στοιχείο πολλές φορές παίζει και τον κυρίαρχο ρόλο – αυτό το τονίζουμε γιά να μην μας πούν ότι φταίνε οι ξένοι γιά το οργανωμένο έγκλημα στην Ελλάδα ! Βέβαια, το αναρχικό σύνθημα «τί είναι η ληστεία μιας Τράπεζας μπροστά στο έγκλημα της ίδρυσής της ;» δεν απέχει καθόλου από την πραγματικότητα, αλλά αυτό είναι μιά άλλη ιστορία, μιά και η εποχή του Ρομπέν των Δασών και του Τσακιτζή έχει μάλλον ακολουθήσει την φεουδαρχία στον τάφο της.

[1] Χρ. Αγριαντώνη, Αγώνες γιά την κατοικία στην Χιλή. Δελτίο ΣΑΔΑΣ τ.3/1973 σελ. 46, Δ.Δεμέναγα-Π. Κανελλόπουλος Οι bariadas της Lima, ο άτυπος τρόπος ανάπτυξης της πόλης. Φοιτητική διάλεξη στον Τομέα Πολεοδομίας του ΕΜΠ, Αθήνα 2000, Α.Κόκκινου-Δ.Πέππα Λατινική Αμερική, el hambre de la vivienda. Φοιτητική διάλεξη στον Τομέα Πολεοδομίας του ΕΜΠ, Αθήνα 2004

[2] Δεμέναγα ...οπ.παρ., Κόκκινου...οπ.παρ.

[3] Jean Fourastier, le grand esperant des XXeme siecle Paris 1945, ελλ. μτφρ. Η μεγάλη ελπίδα του 20ου αιώνα, Αθήνα 1972

[4] Β.Ι.Λένιν, Ιμπεριαλισμός, το τελευταίο στάδιο του καπιταλισμού (1910)

[5] Γ.Σαρηγιάννης Εισαγωγή στην ιστορία και θεωρία της πόλης, Αθήνα 1985 σελ. 103 , του ίδιου, Αθήνα 1830-2000 εξέλιξη, πολεοδομία, μεταφορές. Αθήνα 2000 σελ. 244

[6] Κ.Βασιλοπούλου, Ο Νόμος του Ζε, περιοδικό «Ε» της Ελευθεροτυπίας , Κόκκινου-Πέππα, οπ.παρ.

[7] R.Merlin, les villes nouvelles, Paris 1969, F.Osborn-A.Whittick, The new towns, F.Jaspert, vom Staedtebau der Welt, Berlin 1961 κ.α.

[8] γιά τις συνθήκες παραγωγής αυτών των «νέων πόλεων» και τον τρόπο κατοίκησης των οικοδόμων τους στην Ελβετία, βλ. Joern Janssen (ed.), “Goehnerswill”, Wohnungsbau im Kapitalismus, Zuerich 1972

[9] Κ.Μπίρης, Αι Αθήναι, σελ. 171, Αθήναι 1960.,Ιγκε Δάνου, Αναφιώτικα,- Δελτίο ΣΑΔΑΣ 3/1973 σελ. 8, της ίδιας, Ιστορία μιάς απαλλοτρίωσης από το δημόσιο, Δελτίο ΣΑΔΑΣ 1-2/1973

[10] Μπίρης, οπ.παρ. 172

[11] Μπίρης, οπ.παρ. 202 , 242, και ακόμη το αφιέρωμα του Δελτίου του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων «Γκάζι, Κεραμεικός, Μεταξουργείο» τ.6/1993

[12] Ελίζα Παπαδοπούλου-Γεώργιος Σαρηγιάννης, συνοπτική έκθεση γιά τις προσφυγικές περιοχές του Λεκανοπεδίου Αθηνών, Αθήνα 2006 (έκδοση σε CD του Σπουδαστηρίου Πολεοδομικών Ερευνών της Σχολής Αρχιτεκτόνων), συνοπτική δημοσίευση στο Monumenta, τ.1 Αθήνα 2007.

[13] Γρηγόρης Στουρνάρας, Η επέκταση του Βόλου στον Μεσοπόλεμο, η εγκατάσταση των προσφύγων και η συγκρότηση της Νέας Ιωνίας. Η περίπτωση των Τζαμαλιώτικων, μεταδιδακτορική έρευνα (χρηματοδότηση από το ΙΚΥ) Βόλος 2007

[14] Β.Χαστάογλου..................... Καλαμαριά, Θεσσαλονίκη ..........

[15] Εξωραϊστικός Σύλλογος – Ενωση Δημοτών Δραπετσώνας «Θυμοίτης», Στα 50 χρόνια του Δήμου Δραπετσώνας, 2002.

[16] Ελίζα Παπαδοπούλου.... οπ.παρ.

[17] Αγγελική Λαϊου, μετακινήσεις πληθυσμού στην ελληνική ύπαιθρο κατά την διάρκεια του Εμφυλίου πολέμου, στο «μελέτες γιά τον εμφύλιο πόλεμο1944-1949» (πρακτικά ομώνυμου Συνεδρίου) Αθήνα 1992, σελ. 67 κ.εφ.

[18] Δημ.Σέρβος, το παιδομάζωμα, και ποιοί φοβούνται την αλήθεια, Αθήνα 2001

[19] ενδεικτικά αναφέρονται η περίφημη γιά την εποχή της Εκθεση του Α.Σπανού Αθήνα 1962, τα άρθρα του Δ.Εμμανουήλ , του Α.Ρωμανού, του Γ.Αραχωβίτη κ.α.στο δελτίο του ΣΑΔΑΣ 1/1975, του Α.Ρωμανού κ.α. στο Ενημερωτικό Δελτίο του ΤΕΕ αρ. 820 της 21.12.74, την Εκθεση του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών «Πρόγραμμα Αναπτύξεως 1976-1980», Αθήνα 1976, το τεύχος «Κατοικία» του Σπουδαστηρίου Πολεοδομικών Ερευνών στην σειρά «πολεοδομικά πρότυπα» (1977) τα αφιερώματα του περιοδικού Αρχιτέκτονες, τ. 36/Νοε-Δεκ 2002 «Αρχιτεκτονική χωρίς αρχιτέκτονες (1ο), και 37/Ιαν-Φεβρ. 2003 (2ο), τ.54/Νοε-Δεκ. 2005 Αυθαίρετα...τότε και τώρα, βλ. ακόμη ανάλυση στου Γ.Σαρηγιάννη, Αθήνα 1830-2000 οπ.παρ. σελ. 161.

[20] Γ.Σαρηγιάννης, Εργατική τάξη και η εξέλιξή της στην Ελλάδα, Διάπλους τ.21, Αυγ.-Σεπτ. 2007, του ίδιου η μικροαστική πόλη, Διάπλους τ. 26 Ιούνιος-Ιούλιος 2008

[21] βλ. δημοσιεύματα που αναφέρθηκαν γιά την Ηλεία από το 2002 ως σήμερα

[22] Σ.Ζώτος, σε εγκαταλειμμένο πτηνοτροφείο της Αρτας κολαστήριο γιά μετανάστες... Ριζοσπάστης 28.12.2007

[23]« κοιμούνται με βάρδιες –σε ανήλιαγη αποθήκη στην Πλατεία Αμερικής 30 μετανάστες από την Μπουργκίνα Φάσο», Ριζοσπάστης 7.6.2008

[24] Μ.Νοδάρος, η πυρκαγιά έφερε στο φώς τους καταυλισμούς της ντροπής, Ελευθεροτυπία 26.6.06

[25] τα γεγονότα είναι γνωστά, ενδεικτικά αναφέρονται δημοσιεύματα του Ριζοσπάστη 19.4.08, 22.4.08, 23.4.08, 24.4.08, 25.4.08, 27.4.08, κ.α. της Ελευθεροτυπίας 19.4.08, 13.4.08, 22.4.08, κ.α.

[26] Μ.Νοδάρος, στον Συνήγορο του Πολίτη γιά τους καταυλισμούς, Ελευθεροτυπία 20.8.2002

[27] Μ.Νοδάρος κρύβουν τους «άθλιους» στα φραουλοχώραφα» Ελευθεροτυπία 11.4.08

[28] Μ.Νοδάρος, καμπάνες γιά τις φράουλες της ντροπής, Ελευθεροτυπία 14.4.08

[29] Μ.Νοδάρος, αναφορά στον Αρειο Πάγο γιά τους αθλίους της Νέας Μανωλάδας...Ελευθεροτυπία 23.4.08

Η ΜΙΚΡΟΑΣΤΙΚΗ ΠΟΛΗ

(δημοσιεύθηκε στο «Διάπλους» τ.26/Ιούν.-Ιούλ. 2008)



αφιερώνεται σε όλους εκείνους που αντιστέκονται

στον εφησυχασμό, στην εσωτερική Εξουσία,

στην ενσωμάτωση, και στην ένταξή τους στους

ακούσιους «διαχειριστές του Συστήματος»

(γιά τους άλλους δεν συζητάμε, είναι φανεροί

και συνειδητοί ταξικοί εχθροί)







Εισαγωγή- η έννοια του «μικροαστού»



«μικρά κι ανήλιαγα στενά / και σπίτια χαμηλά μου, / βρέχει στην φτωχογειτονιά / βρέχει και στην καρδιά μου...» (από την ταινία «Συνοικία τ’ όνειρο», σκηνοθεσία Αλέκου Αλεξανδράκη, μουσική Μίκη Θεοδωράκη, στίχοι Τάσου Λειβαδίτη)



Οι γνωστοί στίχοι του Τάσου Λειβαδίτη εκφράζαν ένα σημαντικό μέρος της εργατικής τάξης και της κατοικίας της του ’60. Προσφυγικές γειτονιές από την μιά : Ασύρματος (όπου αναφέρεται και ο Λειβαδίτης), Δραπετσώνα, Περιστέρι, Καισαριανή, Καλλιθέα, Νέα Ιωνία, Κορυδαλλός, Κερατσίνι.... Από την άλλη εσωτερικοί μετανάστες σε όλο το Δυτικό Λεκανοπέδιο, Περιστέρι, Λιόσια, Μενίδι, Αιγάλεω, Πετρούπολη, Πέραμα.... Παράλληλα και οι παληότερες περιοχές της αθηναϊκής εργατικής τάξης, Κολωνός, Μεταξουργείο, Ψυρρή, Γκάζι.



Μιά εργατική τάξη που είχε δραματικά βιώσει το ’22, την Αντίσταση, τον Εμφύλιο, την εσωτερική προσφυγιά του ’50, αλλά που διατηρούσε πολύ ψηλά το φρόνημα και την ταξική της συνείδηση, δίνοντας μέσα σε όλο το μετεμφυλιοπολεμικό κλίμα με τις εκτελέσεις, τις εξορίες και τις κάθε είδους διώξεις μόλις εννέα χρόνια μετά την επίσημη λήξη του Εμφύλιου 25% στην ΕΔΑ το 1958.



Χαρακτηριστική μιά μαρτυρία γιά τον προσφυγικό συνοικισμό Χαροκόπου στην Κατοχή, κοινή όμως και γιά όλες τις λαϊκές συνοικίες: «...έγινε ο συνοικισμός μας φωληά και στέκι. Παιδιά από άλλες συνοικίες, κυνηγημένα, διωγμένα και παράνομα, βρίσκαν στοργή και αποκούμπι στα φτωχικά μας σπίτια...»[1]



Υπήρχε διπλή πόλη τότε στο Λεκανοπέδιο; η πόλη της αστικής τάξης και η πόλη της εργατικής τάξης; Προφανώς και αναντίρρητα. Υπήρχε «μικροαστική πόλη» μέσα στον ίδιο χώρο; Σίγουρα, εφ’ όσον υπήρχε πάντοτε μικροαστικό στρώμα. Απλά γιά να ορίσουμε την «μικροαστική πόλη», θα πρέπει πρώτα να ορίσουμε την έννοια του «μικροαστού» και την εξέλιξή του, ώστε να εντοπίσουμε τον χώρο του και την εξέλιξή του.



Ο κλασικός μαρξιστικός ορισμός γιά τον «μικροαστό» είναι γνωστός, ο Μαρξ έγραφε ότι «...ο μικροαστός χαρακτηρίζεται από το «και με την μιά και με την άλλη πλευρά», τέτοιος είναι ως προς τα οικονομικά του συμφέροντα, γι’ αυτό τέτοιος είναι και στην πολιτική του, στις θρησκευτικές, επιστημονικές και καλλιτεχνικές του αντιλήψεις. τέτοιος είναι στην ηθική του, τέτοιος είναι in everything. Είναι ενσαρκωμένη αντίφαση...»[2] Εχει επίσης αναλυθεί η πολιτική στάση των μικροαστών σε διάφορες στιγμές της ιστορίας, όπου είναι πάντα αμφιταλαντευόμενες, «και με την μιά και με την άλλη πλευρά». Προφανής και η εξήγηση: μικροαστοί είναι εκείνοι που δεν είναι προλεταριάτο, κατέχουν μέρος ή σύνολο των μέσων παραγωγής τους, είναι όμως παραγωγοί υπεραξίας γιά τους κανονικούς αστούς, και κάποιες φορές καρπούνται και αυτοί ένα μέρος υπεραξίας έχοντας στην δούλεψή τους μικρό αριθμό εργαζομένων. Συνήθως οι μικροαστοί ήταν έμποροι και μικροαγρότες, σήμερα περισσότερο είναι παραγωγοί υπηρεσιών κάθε είδους. Ακόμη πρέπει να σημειωθεί ότι δεν είναι σταθερό κοινωνικό στρώμα, κάποιοι από αυτούς αναρριχώνται στην αστική τάξη, οι περισσότεροι μεταπίπτουν στην εργατική τάξη μέσα από διάφορες οικονομικές καταστροφές στα πλαίσια του καπιταλιστικού συστήματος όπου η συγκεντροποίηση κεφαλαίου εξαφανίζει τις μικρές και δυναμώνει τις μεγάλες επιχειρήσεις.



Επόμενη είναι και η ιδεολογία τους: «...δική μου δουλίτσα, σε μιά βιοτεχνία / .... / καλά τάχω με όλους, εμπόρους και φόρους / ....καλά όλα κι άγια / ησυχία, τάξη κι ασφάλεια...»[3] Η πολιτική διάσταση και ιδεολογία του μικροαστού, είναι αυτή ακριβώς που περιέγραψε ο Μαρξ, και με τον χωροφύλαξ και με τον αστυφύλαξ. Κάποτε συμμαχεί με την εργατική τάξη (κυρίως όταν διακυβεύονται προσωπικά του συμφέροντα) συνήθως όμως είναι προσκολλημένος σε καθαρά αστικά κόμματα, ακόμη και της άκρας δεξιάς ή το πολύ σε σοσιαλδημοκρατικά κόμματα, ακόμη και αν καταστραφεί η μικροαστική του οικονομία και ουσιαστικά είναι ξανά προλετάριος (εξ ού και η δύναμη του δικομματισμού...)



Και η πολιτισμική του ταυτότητα; Από τον ακαδημαϊσμό ως το κιτς, από τα σκυλάδικα μέχρι την Γιουροβίζιον : «...τι χρώμα και τι σχέδιον /ήταν σαν να μιλούσαν/ .../ νομίζω διάνα έκανα / ο πίνακας που βρήκα / πάει πολύ με τον μπουφέ / που είναι και αντίκα..»[4]



Εχουμε λοιπόν ένα κοινωνικό στρώμα ευμετάβλητο και συνεχώς εξελισσόμενο, που στις περισσότερες φορές ξεκίνησε από την εργατική τάξη αλλά πολλές φορές ξεκίνησε ήδη από μικροαστικό στρώμα ως μικροϊδιοκτήτης αγροτικής γής, ή ως συνεχιστής οικογενειακής επιχείρησης στο εμπόριο ή τις υπηρεσίες. Ετσι, και ο χώρος διαβίωσής του είναι ποικίλος, μόνο πολύ γενικά θα μπορούσαμε να ορίσουμε όρια στην «μικροαστική πόλη», και αυτά γιά περιορισμένο χρονικό διάστημα. Περισσότερη σημασία έχει ίσως η μεταλλαγή της εργατικής συνοικίας σε «μικροαστική περιοχή», και φυσικά αυτό σε συνδυασμό (πιό σωστά, ως συνέπεια) με την μεταλλαγή εκείνου του τμήματος του προλεταριάτου που μεταλλάσσεται σε μικροαστικό στρώμα.



Η μεταλλαγή μιάς εργατικής συνοικίας σε μικροαστική γίνεται με δύο τρόπους, είτε από μόνη της με την μετεξέλιξη του προλετάριου σε μικροαστό, είτε και βίαια από την αστική τάξη που προσπαθεί αφ’ ενός να επιταχύνει την μεταλλαγή αυτή, και αφ’ ετέρου να διαλύσει μαχητικούς πυρήνες εργατικής τάξης στην πόλη μέσα από την διάλυση μιάς γειτονιάς που έχει με κοινωνική συνοχή και συνείδηση εργατικής τάξης.



Η γειτονιά της εργατικής τάξης



Ας τα δούμε λοιπόν με την σειρά, την προλεταριακή γειτονιά παληότερα, και την μεταλλαγή της προλεταριακής γειτονιάς σε μικροαστική, (βίαιη και με μετεξέλιξη), και τέλος την μικροαστική πόλη σήμερα και τις προοπτικές της.



1. Ως προς την προλεταριακή γειτονιά αναφέραμε ήδη στην αρχή, περιοχές του Λεκανοπεδίου :



* παληές παραδοσιακές περιοχές ήταν στις παρυφές της πόλης ανάμικτες με βιοτεχνίες και βιομηχανίες (Γκάζι, Μεταξουργείο, Ψυρρή, Κολωνός, Πετράλωνα, Ρέντης, Μοσχάτο -το βόρειο μέρος και αργότερα και το παραθαλάσσιο-,



* οι περιοχές του Μεσοπολέμου, (κυρίως των προσφύγων) ήταν συνήθως εκτός της τότε πόλης των Αθηνών, σε βιομηχανικές περιοχές (Κερατσίνι, Δραπετσώνα, Υμηττός) ή σε περιοχές που αμέσως μετά την εγκατάσταση μετατράπηκαν σε βιομηχανικές: Κορυδαλλός, Νέα Ιωνία, Νέα Φιλαδέλφεια[5].



* οι νεώτερες περιοχές (των εσωτερικών μεταναστών του ’50) εξαπλώθηκαν στις εκτάσεις των αυθαιρέτων του Δυτικού Λεκανοπεδίου



* οι σημερινές, αφορούν κυρίως περιοχές οικονομικών μεταναστών ή νέων προσφύγων από την πρώην Σοβιετική Ενωση, συγκεντρωμένοι κυρίως στο Μενίδι και τα πέριξ, ή στο κέντρο της Αθήνας σε «υποβαθμισμένες» γιά τους έλληνες μικροαστούς περιοχές[6]



2. Τα κοινά πολεοδομικά χαρακτηριστικά τους ήταν :



* εξαθλιωμένες κατοικίες ελαχίστου μεγέθους, είτε αυτές ήταν προσφυγικές του Μεσοπολέμου, είτε αυθαίρετα του ‘50
* η κατασκευή τους ήταν γενικά ευτελής μεταλασσόμενη ως ένα σημείο. Ξύλα, λαμαρίνες, τούβλα και τσιμεντόλιθοι, υλικά συνήθως από κατεδαφίσεις.
* η πολεοδομική συγκρότηση ήταν στα μεν προσφυγικά ένας δαιδαλώδης ιστός από στενά δρομάκια όπου αναπτύσσονταν οι κατοικίες που προσπαθούσαν να επεκταθούν γιά να καλύψουν τις ανάγκες σε χώρο μετά την αρχική βεβιασμένη εγκατάσταση, στα δε αυθαίρετα του ’50, σειρές οικοπέδων 8Χ8 ή 10Χ10 που δημιουργούνταν σε επιμήκεις ιδιοκτησίες 15 Χ 100, τα λεγόμενα «λαχίδια», πρώην αγροτικά κληρονομικά μερίδια, αλλά και «σχεδιασμένα» οικοδομικά τετράγωνα (με τις ίδιες διαστάσεις οικοπέδων) σε κυρίως καταπατημένες περιοχές από τους επιτήδειους οικοπεδεμπόρους της κάθε περιοχής.





3. η κοινωνική σύνθεση των κατοίκων ήταν:



* εργάτες βιομηχανίας και βιοτεχνίας που εργάζονταν στο Περιστέρι, το Θριάσιο, την Νέα Ιωνία, τον Πειραιά, το Αιγάλεω, το καλυκοποιείο του Υμηττού κ.α. ανάλογα με την περιοχή
* οικοδόμοι, που εργάζονταν σε διάφορα σημεία του Λεκανοπεδίου, ανάλογα πού ήταν η οικοδομική έκρηξη γιά κάθε εποχή : το ’50 στο κέντρο και τις συνοικίες της Αθήνας, μετά το ’70 στην πολυκατοικιούμενη περιφέρεια
* μικροεπιτηδευματίες, μικροπωλητές, υπάλληλοι και άλλοι απασχολούμενοι στον τομέα των υπηρεσιών, κατά περίπτωση.



4. Η ταξική τους συνείδηση, η πολιτική τους συμπεριφορά, τα πολιτισμικά τους πλαίσια ήταν σαφώς προσανατολισμένα σε καθαρή εργατική τάξη:



* συνειδητά αριστεροί στην πλειοψηφία τους κομμουνιστές,
* η ψήφος τους πήγαινε σχεδόν «μονοκούκκι» στην ΕΔΑ
* οι πολιτισμικές τους κατευθύνσεις περιστρέφονταν στην μουσική Θεοδωράκη, στο λαϊκό τραγούδι και το ρεμπέτικο, αλλά και στην ευρύτερη πολιτική τους δραστηριότητα που διεξάγετο μέσα από Επιτροπές Ειρήνης, εξωραϊστικούς τοπικούς συλλόγους, δημοτικές παρατάξεις και άλλες οργανώσεις[7]







Τα μεγαλοαστικά και τα μικροαστικά τμήματα της πόλης



Φυσικά παράλληλα με τις εργατικές και προσφυγικές συνοικίες στην πόλη, υπήρχαν και οι μεγαλοαστικές περιοχές, καθώς και οι περιοχές των μικροαστικών και μεσαίων αστικών στρωμάτων, τις οποίες απλά υπενθυμίζουμε : περιοχές της μεγάλης αστικής τάξης στον 19ο αιώνα, ήταν η περιοχή του επίσημου κέντρου των Αθηνών, (Πανεπιστημίου/Σταδίου/Ακαδημίας), Ανάκτορα, Κολωνάκι και ως εξοχικές περιοχές τους η Κηφισιά, η Εκάλη, το Νέο και Παληό Φάληρο, τμήμα της Πατησίων και η Καστέλλα. Στον Μεσοπόλεμο έχασε ολοκληρωτικά την αίγλη του το Νέο Φάληρο, μερικά η Πατησίων και η Καστέλλα, παρέμειναν όμως οι λοιπές περιοχές που επεκτάθηκαν στον άξονα της Λ.Κηφισίας στο Παλαιό Ψυχικό και την Φιλοθέη. Μετά τον Πόλεμο, και κυρίως μετά τον ΑΝ 395/68 που επέβαλε την πολυκατοικιοποίηση σε όλη την Ελλάδα, επεκτάθηκαν γύρω από τους παληούς τους πυρήνες του Μεσοπολέμου καταλαμβάνοντας δάση και βουνά όπως στο Κεφαλάρι και στην συνέχεια πίσω από την Πεντέλη, στα ορεινά πέρα από το Π.Ψυχικό και την Φιλοθέη, στην παραλιακή του Σουνίου κλπ.



Τα μικρομεσαία στρώματα κράτησαν όλες τις περιοχές που κατείχαν από την αρχή της Αθήνας ως πρωτεύουσας: Κυψέλη, Παγκράτι, Καλλιθέα, Νεάπολη, και στον Μεσοπόλεμο επεκτάθηκαν στην Νέα Σμύρνη, την Αργυρούπολη, την Ηλιούπολη, τους Αμπελοκήπους, την περιοχή Πατησίων στο σύνολό της, ενώ μετά τον Εμφύλιο επεκτάθηκαν σε όλες τις «διπλανές» τους περιοχές.



Η πολυκατοικιοποίηση στην Ελλάδα και ειδικά στην Αθήνα, αρχικά στον Μεσοπόλεμο ξεκίνησε ως επενδυτική δραστηριότητα της μεγάλης αστικής τάξης[8] στο «επίσημο κέντρο» που έκτισε πολυτελείς και μεγάλες πολυκατοικίες εκεί και στο Κολωνάκι, ενώ μετά τον Εμφύλιο έγινε μιά από τις κύριες δραστηριότητες της μικροαστικής τάξης[9] αντικαθιστώντας τις μικροαστικές διόροφες κατοικίες από πολυκατοικίες σε όλη «την Αθήνα τους». (δηλαδή στις περιοχές που ήδη χαρακτηρίσαμε ως περιοχές των μικροαστών του Μεσοπολέμου).



Αργότερα με τον Αναγκαστικό Νόμο 395/68 οι μικρομεσαίοι εγκαταλείπουν την Αθήνα και μετοικίζουν σε νέες πολυκατοικίες στα πρώην προάστεια, Ηράκλειο, Μαρούσι, Αγία Παρασκευή, Χαλάνδρι, Αργυρούπολη, Ηλιούπολη, Νέα Σμύρνη κ.α, στο σύνολο τελικά της μικροαστικής περιφέρειας του Λεκανοπεδίου



Από την γειτονιά της εργατικής τάξης στην μικροαστική πόλη



Πώς τώρα εξελίχτηκε η προλεταριακή γειτονιά σε μικροαστική. Η μεταλλαγή αυτή έγινε ως συνέπεια της μεταλλαγής του προλετάριου σε μικροαστό. Οικοδόμοι που δεν κατείχαν παρά μόνο την εργατική τους δύναμη, μετατράπηκαν σε υπεργολάβους και αποδέκτες υπεραξίας[10]. Μικρέμποροι εδραιώθηκαν και άρχισαν να απασχολούν και προσωπικό (άλλη συμμετοχή στο ροκάνισμα της υπεραξίας), ενώ μεγάλο μέρος από αυτούς, μετατράπηκε σε «εισοδηματίες» μέσα από την μετατροπή του αυθαίρετου σε νόμιμο, και την ανοικοδόμηση της παράγκας σε πολυκατοικία. Μικροαγρότες που εξελίχτηκαν σε μικρομεσαίους με αγρεργάτες (κυρίως οικονομικούς μετανάστες) στην δούλεψή τους. Και βέβαια αγρότες που αναγκαστικά μέσα από τις γνωστές διαδικασίες του «εσωοικονομικού καταναγκασμού» συνέρρευσαν στα αστικά κέντρα πολλοί προλεταριοποιούμενοι, αλλά και κάποιοι αναβαθμίστηκαν στο επίπεδο του μικροαστού «...τα χωράφια χτυπάω στο σφυρί/ και στην πόλη ό,τι βγεί, μα αστός/....μιά χαρά πήγε το μαγαζί/..../ είμαι πιά ένας αστός/ είμαι πιά κα-θε-στώς.»[11]



Και τί έγινε πλέον σε επίπεδο πόλης; Αφήνοντας τους εξ αγροτών προερχόμενους αγρότες μικροαστούς των μικρών πόλεων με αγροτική ενδοχώρα όπως π.χ. η Λάρισα, ας δούμε τί συνέβει στον κυρίως αστικό χώρο όπως στην Αθήνα. Οι παληές περιοχές των μικροαστών της Αθήνας, Παγκράτι, Κυψέλη, Κάτω Πατήσια, Αμπελόκηποι, δέχτηκαν πολλούς από τους νεοφώτιστους οι οποίοι αναβαθμίζοντας το εισόδημά τους αναβάθμισαν και την περιοχή κατοικίας τους αγοράζοντας ή νοικιάζοντας διαμερίσματα στις μικροαστικές περιοχές του Λεκανοπεδίου.



Από την άλλη μεριά έχουμε όμως την μεταλλαγή της εργατικής γειτονιάς σε μικροαστική περιοχή, και αναφέραμε ότι αυτό έγινε με δύο τρόπους, με εσωτερική μεταλλαγή ως συνέπεια ή και παράλληλα με την μετάβαση του προλετάριου σε μικροαστό, αλλά και βίαια από το ίδιο το αστικό κράτος.



Η πρώτη περίπτωση, είναι η συνηθισμένη. Παληές περιοχές αυθαιρέτων εντάσσονται στο «Σχέδιο Πόλης», και οι παράγκες και τα προχειροφτιαγμένα σπιτάκια μπορούν πιά να οικοδομηθούν νόμιμα, και μάλιστα και με απλόχερους όρους δόμησης οι οποίοι κατά διαστήματα γινόταν ακόμη πιό πλούσιοι, όπως με τον ΑΝ 395/68 αλλά και χωρίς αυτόν όπου οι πιέσεις των ιδιοκτητών και των κατασκευαστών ήταν πάντα η αύξηση του Συντελεστή Δόμησης «γιά την αξιοποίηση της ιδιοκτησίας μας». Εδώ βλέπουμε τί εννοούσε ο Μαρξ όταν έλεγε γιά την οικονομική βάση του μικροαστού.



Σ’ αυτό το πλαίσιο, όπου το αστικό κράτος βρήκε έναν ακόμη τρόπο ενσωμάτωσης στο σύστημα με την μετατροπή του προλετάριου σε μικροϊδιοκτήτη, οι λαϊκές γειτονιές των προσφυγικών και των αυθαιρέτων του ’50 πολυκατοικιοποιούνται σε μικρές ή μεγαλύτερες μονάδες (μικρά ή μεγαλύτερα οικόπεδα, ή με και συνένωση περισσότερων ιδιοκτησιών). Η ευτελής και χωρίς ανέσεις και χώρο κατοικίας λαϊκή γειτονιά, όπου όμως επικρατούσαν ανθρώπινες συνθήκες στην πολεοδομική κλίμακα, με τα κηπάκια τους, τα δρομάκια τους, τα ξανοίγματα κοτσομπολιού, τα μικρομάγαζα, τα καφενεδάκια και τις μικροταβέρνες που αποτελούσαν και χώρους κοινωνικής συνεύρεσης και πολιτικής ζύμωσης, μετατράπηκε ξαφνικά σε ένα στρίμωγμα από απάνθρωπες πολυκατοικίες ή έστω και τριόροφες εμπορικές όμως πλέον κατοικίες χωρίς ήλιο, χωρίς πράσινο, με στενούς δρόμους γεμάτους πλέον από παρκαρισμένα και κινούμενα αυτοκίνητα: «...τώρα σε μιά κάμαρα / σε πολυκατοικία / πλήξη και καυσαέρια / σ’ αυτή την ηλικία...»[12]. Η αθηναϊκή πολυκατοικία που μέσα από το σύστημα της αντιπαροχής έδωσε την ευκαιρία σε κάθε μικρομεσαίο επιχειρηματία να εξελιχθεί σε «κατασκευαστή» ήταν ότι πιό άθλιο πολεοδομικά μπορούσε να σκεφθεί κανείς. Ο μικροαστός είναι στην καλύτερη περίπτωση μικροεισοδηματίας από τα νοίκια των διαμερισμάτων της αντιπαροχής, στην χειρότερη απλός κάτοικος ενός πολεοδομικού περιβάλλοντος που δημιούργησε με την δική του συναίνεσή (και πίεση) το αστικό καθεστώς στην έξυπνη προσπάθεια ενσωμάτωσής του στο Σύστημα.



Θα πρέπει να διευκρινίσουμε ότι δεν είναι η «ιδιοκτησία της κατοικίας» που φταίει αλλά η εμπορευματοποιημένη ιδιοκτησία της κατοικίας. Δεν είναι κακό να έχει ο καθένας κατοικία δική του, το πρόβλημα ξεκινά από την στιγμή που είναι κάτοχος κατοικίας που την εκμεταλλεύεται ενοικιάζοντάς την ή μεταπωλώντας την.



Οι θέσεις του Ενγκελς[13] ότι ο εργάτης δεν πρέπει να έχει δική του κατοικία γιά να μην δεσμεύεται από την εργοδοσία, αφορά άλλες περιπτώσεις π.χ. όταν η κατοίκηση είναι σε μικρές πόλεις που ο εργάτης πραγματικά δεσμεύεται να εργαστεί σε ολιγάριθμες επιχειρήσεις λόγω της μόνιμης διαμονής του ή σε περιπτώσεις που η κατοικία «παρέχεται» από τον εργοδότη, προφανώς με πλήθος δεσμεύσεων.



Τέτοιες περιοχές που μεταλλάχτηκαν από εργατικές γειτονιές σε απρόσωπες μικροαστικές περιοχές πολυκατοικιών είναι γιά παράδειγμα το Πέραμα, η Νέα Ιωνία, ο Περισσός, ο Υμηττός, ο Βύρωνας, ο Κορυδαλλός, το Κερατσίνι, ακόμη και η Καισαριανή, και άλλες προσφυγικές περιοχές, αλλά και από τις περιοχές αυθαιρέτων της εσωτερικής μετανάστευσης του ’50 το Μενίδι, τα Λιόσια, η Πετρούπολη, το Περιστέρι, τα Σούρμενα, το Μπουρνάζι, το Μπραχάμι, ο Κολωνός, το Αιγάλεω, και πλήθος άλλες παραδοσιακές εργατικές συνοικίες οι οποίες στην δεκαετία του ’50 ήταν προπύργια της ΕΔΑ και σήμερα εκλέγουν δημάρχους σοσιαλδημοκράτες, από το ΠΑΣΟΚ, ακόμη και από την ΝΔ, συνέπεια ακριβώς της μικροαστικής ιδεολογίας που αναπτύχθηκε μετά την οικονομική μεταλλαγ’ή τους από προλεταριάτο σε μικροαστικό στρώμα.



Η δεύτερη περίπτωση, είναι λίγο μελετημένη αλλά εξ ίσου σημαντική. Εδώ, το αστικό καθεστώς παρενέβει βίαια με το πρόσχημα της παροχής στέγης σε προσφυγικές κυρίως περιοχές, με κύριο στόχο του να διαλύσει συμπαγείς κοινωνικά ενότητες με αριστερή και κομμουνιστική κατεύθυνση, που είχαν ήδη έντονη δράση σε κρίσιμες εποχές, όπως στην Αντίσταση, τον Εμφύλιο και τα μετεμφυλιοπολεμικά χρόνια. Εδώ περιλαμβάνονται πολλές από τις προσφυγικές περιοχές, όπως της Καλλιθέας (Χαροκόπου) της Δραπετσώνας, του Δουργουτιού, του Ταύρου, του Ασυρμάτου (γνωστή από την ταινία «συνοικία τ’ όνειρο» του Α.Αλεξανδράκη) και άλλες.



Η τυπική κατεύθυνση «εξυγείανσης και αποκατάστασης των προσφύγων» από το αστικό καθεστώς ήταν ίδια σε όλες τις περιπτώσεις : κατεδάφιση των παραγκών, εντάξει, σωστό ως μέτρο, αλλά



* πρώτον διασκορπισμός των κατοίκων στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα



* και δεύτερο εγκατάστασή τους σε διαμερίσματα πολυκατοικιών είτε κτισμένων από το κράτος, είτε από ιδιώτες, στην περίπτωση αυτή έδιναν στους πρόσφυγες χρηματικά ποσά και συμπληρωματικά δάνεια γιά αγορά διαμερισμάτων. (η πολιτική αυτή γενικεύτηκε στον Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας μετά το 1980, καταργώντας την οικοδόμηση οργανωμένης δόμησης εργατικών κατοικιών)



Στην περίπτωση του προσφυγικού συνοικισμού του Χαροκόπου στην Καλλιθέα έχουμε μιά πολύ γλαφυρή περιγραφή αυτής της πολιτικής όπου ο Βασίλης Λιόγκαρης περιγράφει συναισθηματικά αλλά και πολιτικά την «μετοίκηση» και διάλυση του Συνοικισμού το 1952: «...Οι πρώτες φαμίλιες πήραν διαμερίσματα σε λαϊκές πολυκατοικίες στον Ταύρο. Εμείς ήμασταν πιό τυχεροί, μας έπεσε οικόπεδο στην Ανω Νέα Σμύρνη... Ο συνοικισμός μας σαν ένα τεράστιο δέντρο, μέρα με την μέρα χάνει τα κλαριά του...οι γείτονες χάνονται, οι φίλοι χάνονται, τα παιδιά αραιώνουν, το βουητό αργοσκεπάζει η θλίψη...Πέρασαν χρόνια από τότε. Οπου και να πάω ο συνοικισμός μ’ ακολουθεί....Διαμόρφωσε την συνείδησή μου, τη σκέψη μου, την ταξική μου έκφραση και θωριά, γιατί ήταν το ίδιο το είναι μου, η ίδια η ψυχή μου...»[14]



Στην Δραπετσώνα, οι κάτοικοι αντιστάθηκαν έντονα γιά χρόνια, και μόνο με την Χούντα κατάφερε το αστικό κράτος να τους διαλύσει. Το 1960, η τότε κυβέρνηση Καραμανλή, δημοσιοποιεί τα σχέδιά της γιά την κατασκευή πολυκατοικιών όπου θα μεταστέγαζε τους πρόσφυγες της Δραπετσώνας, όμως οι κάτοικοι αντέδρασαν άμεσα με το σύνθημα «επί τόπου αυτοστέγαση γιά όλους», το οποίο προφανώς σήμαινε την διατήρηση της χωρικής κατανομής των κατοίκων και των μαγαζιών κλπ και φυσικά και της κοινωνικής συνοχής τους. Οι κινητοποιήσεις που ονομάστηκαν «η μάχη της παράγκας» κράτησαν χρόνια, με βίαιες εξάρσεις όπως στις 14 Νοεμβρίου 1960 όπου η αστυνομία εισέβαλε με 1000 αστυνομικούς γιά να εκδιώξει τους κατοίκους και να προχωρήσει η κατεδάφιση, η οποία γινόταν αργά και με διαλείμματα και μόνο η Χούντα του ’67 πέτυχε την ολοκληρωτική κατεδάφιση του συνοικισμού και τον διασκορπισμό των κατοίκων της[15].



Είναι χαρακτηριστικό τόσο η στήριξη της τότε ΕΔΑ στο αίτημα των κατοίκων, όσο και η συμπαράταξη σ’ αυτούς του Μίκη Θεοδωράκη, που έγραψε τότε το γνωστό τραγούδι «Δραπετσώνα» σε στίχους Τάσου Λειβαδίτη. Βέβαια, η μικροαστική εξέλιξη δεν άφησε αλώβητο ούτε τον Μίκη, ο οποίος σε επίσκεψή του στην Δραπετσώνα μαζί με τον (Πασόκο) Δήμαρχό της και τον Υπουργό Χωροταξίας Κ.Λαλιώτη, το 2001 εκθείαζε την «Νέα» Δραπετσώνα[16], πετώντας γιά μιά ακόμη φορά στα σκουπίδια όλη την αγωνιστική του πορεία του ’60....



[1] Β.Λιόγκαρης, Συνοικισμός Χαροκόπου, Αθήνα 1996, σελ. 224

[2] Κ.Μαρξ, «η 18η Μπρυμαίρ του Λουδοβίκου Βοναπάρτη», και ακόμη «ο εμφύλιος πόλεμος στην Γαλλία» , και στον 4ο τόμο του Κεφάλαιου (οι θεωρίες της υπεραξίας) και αλλού.

[3] «μακρυά από την πόλη» στίχου Γιάννη Νεγραπόντη, μουσική Λουκιανού Κηλαϊδόνη από την σειρά «Μικροαστικά», 1973

[4] «στην μικρή αίθουσα εκθέσεων Παρνασσού», οπ.παρ.

[5] Ε.Παπαδοπούλου-Γ.Σαρηγιάννης, «Συνοπτική Εκθεση γιά τις προσφυγικές περιοχές του Λεκανοπεδίου Αθηνών», Αθήνα 2006, (Εκδοση σε CD από το Σπουδαστήριο Πολεοδομικών Ερευνών του ΕΜΠ), των ίδιων, «Η εγκατάσταση των προσφύγων του ’22 στο Λεκανοπέδιο Αθηνών ..» στο ηλεκτρονικό περιοδικό Monumenta τ. 01/2007

[6] βλ. τα αφιερώματα του «Διάπλου» γιά την «χαμένη συνείδηση της εργατικής τάξης» 21/2007, «πόλη και τοπική αυτοδιοίκηση», 11/2006

[7] Γ.Σαρηγιάννης «Αριστερά και τοπική Αυτοδιοίκηση, πενήντα χρόνια πορείας και αλλαγών», Διάπλους 11/2006

[8] Ε. Παπαδάμ-Ριζά, Συμβολή της αστικής πολυκατοικίας στην γένεση της σύγχρονης ελληνικής οικοδομικής, διδ. διατριβή στην Αρχιτεκτονική Σχολή του ΕΜΠ, 2002, Μ.Μαρμαράς, η αστική πολυκατοικία της μεσοπολεμικής Αθήνας, Αθήνα 1991, Γ.Σαρηγιάννης η εξέλιξη της εμπορευματοποίησης της κατοικίας και η επίδρασή της στην μορφή της κατοικίας και της πόλεως. Αρχιτεκτονικά Θέματα 1978

[9] Γ.Σαρηγιάννης «Αθήνα 1830-2000» Αθήνα 2000 στα αντίστοιχα κεφάλαια, κυρίως στις συνέπειες της Εκθεσης Βαρβαρέσου.

[10] Γ.Σαρηγιάννης, «η πολεοδομική εξέλιξη της Αθήνας, παράγοντες που συντελούν στην σημερινή μορφή της πόλης» Οδηγητής, τ.891/Ιαν. 2003, του ίδιου «καταστολή και πολεοδομία στην ελληνική πόλη του 21ου αιώνα, στον τόμο – αφιέρωμα στον Α.Αραβαντινό «Πόλη και Χώρος; από τον 20ο στον 21ο αιώνα, Αθήνα 2004, του ίδιου «η αιχμή του δόρατος του ελληνικού προλεταριάτου» Παλμός των Οικοδόμων, 123/2004, του ίδιου «η εργατική τάξη και η εξέλιξή της στην Ελλάδα» μαζί με άλλα αναλυτικότερα άρθρα στο αφιέρωμα του περιοδικού Διάπλους «Η χαμένη συνείδηση της εργατικής τάξης», Διάπλους 21/2007

[11] «κολλήγα γιός» στίχοι Γιάννη Νεγρεπόντη, μουσική Λουκιανού Κηλαϊδόνη οπ.παρ.

[12] «ξερίζωμα», οπ.παρ.

[13] Φ.Ενγκελς, «γιά το ζήτημα της κατοικίας» στην συλλογή «Διαλεχτά έργα» τ.1ος, σελ. 756

[14] Βασίλης Λίογκαρης «συνοικισμός Χαροκόπου» Αθήνα 1996, σελ. 282

[15] «Στα 50 χρόνια του Δήμου Δραπετσώνας» ημερολόγιο-τεύχος του Εξωραϊστικού Πολιτιστικού Συλλόγου και της Ενωσης Δημοτών Δραπετσώνας «Θυμότης», 2002.

[16] Ελευθεροτυπία 29.9.2001

Τετάρτη 8 Οκτωβρίου 2008

ΓΙΑ ΕΝΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΤΟΥ ΕΛΕΥΘΡΟΥ ΧΩΡΟΥ, ΤΟΥ ΕΛΥΘΕΡΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΛΥΘΕΡΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ. ΟΥΜΑΝΙΣΜΟΣ, ΓΙΑ ΜΙΑ ΑΥΘΕΝΤΙΚΗ ΖΩΗ

Καταστασιακές Θέσεις για την Κυκλοφορία *

Του Guy Debord (1959)

_____________________________________________
ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ : http://autonomous-land.blogspot.com/
_____________________________________________


1. Ένα από τα λάθη που κάνουν όλοι οι πολεοδόμοι είναι ότι αντιμετωπίζουν το ιδιωτικό αυτοκίνητο (και τα υποπροϊόντα του, όπως η μοτοσικλέτα) σαν να επρόκειτο ουσιαστικά για ένα μέσο μεταφοράς. Στην πραγματικότητα, είναι η κύρια υλοποίηση μιας αντίληψης της ευτυχίας που τείνει να διαδώσει ο αναπτυγμένος καπιταλισμός σε ολόκληρη την κοινωνία. Το αυτοκίνητο ως υπέρτατο αγαθό μιας αλλοτριωμένης ζωής και, αδιαχώριστα, ως βασικό προϊόν της καπιταλιστικής αγοράς, βρίσκεται στο επίκεντρο της ίδιας γενικής προπαγάνδας: λέγεται με ευφράδεια φέτος ότι η αμερικανική οικονομική ευημερία θα εξαρτάται σύντομα από την επιτυχία του συνθήματος: «Δύο αυτοκίνητα ανά οικογένεια».

2. Όπως παρατήρησε ορθά ο Λε Κορμπυσιέ, ο χρόνος μεταφοράς αποτελεί πλεονάζουσα εργασία που μειώνει αναλόγως τον λεγόμενο ελεύθερο χρόνο της ζωής.

3. Πρέπει να αντικαταστήσουμε το ταξίδι ως συμπλήρωμα της εργασίας με το ταξίδι ως απόλαυση.

4. Η επιδίωξη μετασχηματισμού της αρχιτεκτονικής σύμφωνα με τις ανάγκες της υπάρχουσας μαζικής και παρασιτικής ύπαρξης των ιδιωτικών αυτοκινήτων αποτελεί μια εξόχως ανεδαφική μετατόπιση των προβλημάτων. Η αρχιτεκτονική πρέπει, αντίθετα, να μετασχηματιστεί σύμφωνα με τη συνολική εξέλιξη της κοινωνίας, ασκώντας κριτική σε όλες τις προσωρινές αξίες που συνδέονται με παρωχημένες μορφές κοινωνικών σχέσεων (στην πρώτη θέση των οποίων βρίσκεται η οικογένεια).

5. Ακόμα και αν μπορούμε να δεχτούμε προσωρινά, κατά τη διάρκεια μιας μεταβατικής περιόδου, την αυστηρή διαίρεση ανάμεσα σε ζώνες εργασίας και ζώνες κατοικίας, θα πρέπει τουλάχιστον να προβλέψουμε μια τρίτη σφαίρα: εκείνη της ίδιας της ζωής (τη σφαίρα της ελευθερίας και των δραστηριοτήτων αναψυχής – την ουσία της ζωής). Η ενιαία πολεοδομία δεν αναγνωρίζει όρια· επιδιώκει να διαμορφώσει ένα ενοποιημένο ανθρώπινο περιβάλλον όπου τελικά οι διαχωρισμοί – όπως αυτοί ανάμεσα σε εργασία/συλλογικές ασχολίες ελεύθερου χρόνου/ιδιωτική ζωή – θα εξαφανιστούν. Προκαταβολικά, ωστόσο, η ελάχιστη δραστηριότητα της ενιαίας πολεοδομίας είναι να διευρύνει το πεδίο τού παιχνιδιού σε όλες τις επιθυμητές κατασκευές. Το πεδίο αυτό θα βρίσκεται στο επίπεδο συνθετότητας μιας παλιάς πόλης.

6. Το ζήτημα δεν είναι να καταπολεμηθεί το αυτοκίνητο σαν να είναι ένα δεινό αυτό καθαυτό. Η υπερβολική συγκέντρωσή του στις πόλεις είναι εκείνη που καταλήγει στην αναίρεση της λειτουργίας του. Η πολεοδομία δε θα πρέπει βέβαια να αγνοήσει το αυτοκίνητο, αλλά θα ήταν ακόμα λιγότερο σκόπιμο να το θεωρήσει σαν κεντρικό θέμα. Πρέπει να ποντάρει στη σταδιακή κατάργησή του. Σε κάθε περίπτωση, μπορούμε να προβλέψουμε την απαγόρευση της κυκλοφορίας αυτοκινήτων στο εσωτερικό ορισμένων καινούριων οικισμών, καθώς επίσης και σε μερικές παλιές πόλεις.

7. Εκείνοι που πιστεύουν ότι το αυτοκίνητο είναι αιώνιο δεν αναλογίζονται, ακόμα και από αυστηρά τεχνολογική σκοπιά, άλλους μελλοντικούς τρόπους μεταφοράς. Για παράδειγμα, ορισμένα μοντέλα μονοθέσιων ελικοπτέρων που δοκιμάζονται επί του παρόντος από τον αμερικανικό στρατό θα έχουν, ενδεχομένως, διαδοθεί στο κοινό εντός είκοσι ετών.

8. Η ρήξη της διαλεκτικής του ανθρώπινου περιβάλλοντος προς όφελος των αυτοκινήτων (η διάνοιξη των σχεδιαζόμενων αυτοκινητόδρομων υπερταχείας κυκλοφορίας στο Παρίσι θα επιφέρει την καταστροφή χιλιάδων κατοικιών, μολονότι η στεγαστική κρίση επιδεινώνεται συνεχώς) συγκαλύπτει την ανορθολογικότητά της κάτω από ψευδο-πρακτικές δικαιολογίες. Αλλά η αληθινή πρακτική αναγκαιότητά της αντιστοιχεί σε μια συγκεκριμένη κοινωνική συνθήκη. Εκείνοι που θεωρούν μόνιμα τα δεδομένα του προβλήματος θέλουν, στην πραγματικότητα, να πιστεύουν στη μονιμότητα της υφιστάμενης κοινωνίας.

9. Οι επαναστάτες πολεοδόμοι δε θα ασχολούνται μονάχα με την κυκλοφορία των αντικειμένων, ή με την κυκλοφορία ανθρώπων παγιδευμένων σε έναν κόσμο αντικειμένων. Θα προσπαθήσουν να σπάσουν αυτές τις τοπολογικές αλυσίδες, διερευνώντας πειραματικά πεδία για την κυκλοφορία των ανθρώπων εν μέσω μιας αυθεντικής ζωής.
______________________
* To κείμενο αυτό δημοσιεύτηκε στο 3ο τεύχος της επιθεώρησης Καταστασιακή Διεθνής (Παρίσι, Δεκέμβρης 1959). Η μετάφραση έγινε από τα γαλλικά.

Παρασκευή 19 Σεπτεμβρίου 2008

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ - ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΑΕΠ


Η Επιτροπή Αγώνα Πολιτών συζήτησε το θέμα του ρυθμιστικού Σχεδίου Ιωαννίνων και κατέληξε στα κάτωθι:

Α. Θεωρεί εντελώς απαράδεκτα τα στενά χρονικά περιθώρια που έχουν τεθεί από το ΥΠΕΧΩΔΕ για το δημόσιο διάλογο πάνω σ’ αυτό το ζωτικής σημασίας σχέδιο που αφορά το μέλλον και την βιωσιμότητα της πόλης αλλά και του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος του λεκανοπεδίου.

Β. Θεωρεί ότι αυτό το Ρυθμιστικό με τα δύο εναλλακτικά σενάρια του (προτάσεις) είναι αλόγιστα αναπτυξιακό και διακυβεύει την περιβαλλοντική βιωσιμότητα των Ιωαννίνων και της ευρύτερης περιοχής, αφού η «ανάπτυξη» έχει ήδη φτάσει στα όρια κορεσμού και υπερβαίνει την φέρουσα ικανότητα των οικοσυστημάτων.


Κατόπιν αυτών:

*Ζητάμε την παράταση του χρόνου δημόσιας διαβούλευσης για το ρυθμιστικό σχέδιο τουλάχιστον κατά έξη μήνες. Γνωρίζουμε ότι το ρυθμιστικό Σχέδιο της Αθήνας είχε συζητηθεί για ένα χρόνο.

*Καλούμε όλες τις Δημοτικές Παρατάξεις των Δήμων του λεκανοπεδίου καθώς και τις Νομαρχιακές να τοποθετηθούν στα παραπάνω θέματα και τις καλούμε μαζί με όλους τους άλλους φορείς επιμελητήρια, συλλόγους καθώς και όλους τους πολίτες, σε ανοικτή σύσκεψη

τη Δευτέρα 22/9 στο Εργατικό Κέντρο Ιωαννίνων

και ώρα 8.00 μ.μ.

ώστε να ακουστούν όλες οι απόψεις και οι προβληματισμοί.



Γιάννενα 17.9.2008

Δευτέρα 15 Σεπτεμβρίου 2008

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΓΩΝΑ ΠΟΛΙΤΩΝ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

Σας καλεί σε συζήτηση
που διοργανώνει
στην Λέσχη «Κόκκινη Κλωστή»
Φώτου Τζαβέλα 23
(απέναντι από την κεντρική πύλη του Σταδίου)
με θέμα:

Το Ρυμοτομικό Σχέδιο
του Λεκανοπεδίου Ιωαννίνων

την Τετάρτη 17-9-2008
και ώρα 8.00 μ.μ.

Θα γίνει επίσης ενημέρωση
για ζητήματα
που απασχολούν την πόλη μας
και με τα οποία ασχολείται η ΕΑΠ:
Κεντρική Πλατεία, Ξενία,
ΚΤΕΛ Μάτσικα, Κυκλοφοριακό.


Γιάννενα 15.9.2008

Τρίτη 9 Σεπτεμβρίου 2008

Το απογυμνωμένο γεύμα

*Τροφή για σκέψη*

Το φαγητό υπήρξε για όλες τις κοινωνίες μια ιεροτελεστία. Η ποικιλία των όσων έχουν κριθεί κατάλληλα προς βρώσιν στο πέρασμα των αιώνων, ή των όσων σήμερα τρώγονται στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα, υποδηλώνει πως η τροφή, μακράν του να είναι απλά και μόνο μια ανάγκη βιολογική, συνιστά μιαν ανάγκη κοινωνικά θεσμισμένη, που, όπως με όλες τις κοινωνικές ανάγκες συμβαίνει, προϋποτίθεται να υποστεί μια πολιτισμική επεξεργασία, μια φαντασιακή επένδυση, προκειμένου να καταστεί τέτοια. Σε αυτό συνηγορεί πληθώρα παραδειγμάτων από τον τοτεμισμό, τις «πρωτόγονες» φυλές που πιστεύουν πως έλκουν την καταγωγή τους από ένα ιερό ζώο, το οποίο απαγορεύεται να σκοτώσουν με μόνη εξαίρεση μια φορά το χρόνο, οπότε και το τρώνε, όπως επιτάσσει το αυστηρό τελετουργικό, ως το οικογενειακό τραπέζι, την επίκληση του θεού από τον οποίο ζητείται να ευλογήσει τη βρώση και την πόση. Το νέκταρ και η αμβροσία. Οι σπονδές, οι τελετουργικές θυσίες. Οι διονυσιακές γιορτές με την έκσταση που τις συνόδευε. Η επιταγή η απαράβατη για έναν ορθόδοξο Εβραίο να μην μοιράζεται το γεύμα του με έναν αλλόθρησκο. Το χοιρινό κρέας για τους Εβραίους πάλι ή τους Μουσουλμάνους. Οι ιερές αγελάδες των Ινδών. Η απέχθεια που προξενεί στον δυτικό το διαιτολόγιο των Κινέζων. Όλα καταμαρτυρούν πως ποτέ οι άνθρωποι δεν έτρωγαν, αποσκοπώντας μονάχα στο να γεμίσουν το στομάχι τους.

Όσα προαναφέρθηκαν αντιμετωπίζονται από την υφιστάμενη κοινωνική θέσμιση ως κατασκευάσματα της «παιδικής ηλικίας της ανθρωπότητας», ως δεισιδαιμονίες. Και ο χλευασμός που τους επιφυλάσσεται προδίδει την αλαζονεία, η οποία διέπει μιαν εποχή που –εφόσον θα έπρεπε να υιοθετήσουμε την προσέγγιση περί «περιόδων ανάπτυξης» της ανθρωπότητας, αντίστοιχων με τα ηλικιακά στάδια από τα οποία διέρχεται ένας άνθρωπος– μοιάζει να πρεσβεύει τη γεροντική ηλικία της ανθρωπότητας, να έπεται της απευθείας μετάβασης σε αυτήν με ένα άλμα και μόνο. Αρτηριοσκληρωτική όντας, αδυνατεί να συλλάβει πως η δική της δεισιδαιμονία έχει πολύ πιο δυσμενείς –ολέθριες θα έλεγε κανείς– συνέπειες. Πρόκειται βέβαια για την «ορθολογικότητα» του καπιταλισμού. Μια ψευδο-ορθολογικότητα, μια ορθολογικότητα εργαλειακή που αφορά στην επιλογή των μέσων, των οποίων οφείλει κανείς να μετέλθει για την επίτευξη ενός σκοπού. Όμως αυτός ο (αυτό)σκοπός, η οικονομική αύξηση, διαφεύγει οποιουδήποτε ορθολογικού ή άλλου ελέγχου. Και ως συνέπεια όλων αυτών ο άνθρωπος ταυτίζεται με μια μηχανή, επιφορτισμένη με το καθήκον να φέρει εις πέρας την δίχως τέλος –δίχως πέρας, δίχως σκοπό– ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων. Για ποιόν όμως αυτή η ανάπτυξη; Και γιατί; Έχουμε ενώπιον μας μια κατάσταση, η οποία προσομοιάζει στη βουλιμία. Τη διατροφική διαταραχή που συνίσταται στο να τρώει κανείς με λαιμαργία, να καταβροχθίζει χωρίς σταματημό μόνο και μόνο για να ξεράσει εν συνεχεία.

Επομένως, υπό αυτό το πρίσμα, βάσει των προαναφερθέντων φαντάζει λιγότερο παράδοξο, παρέχεται μια κάποια εξήγηση στο γιατί κυκλοφόρησε προσφάτως στην αγορά λάδι φυτικό σε πρόσμιξη με ορυκτέλαιο, μιας και, προφανώς, με την κατανάλωση του θα επιτυγχάνεται η πλέον εύρυθμη λειτουργία της μηχανής, της οποίας τα γρανάζια έχουν, όπως είναι ευνόητο, ανάγκη από τακτικό λάδωμα. Αυτό επιτάσσει η αποδοτικότητα. Όπως επιτάσσει ταχύτητα. Φρενήρεις ρυθμούς εν μέσω των οποίων πασχίζεται να χωρέσει και η πρόσληψη τροφής, της απαραίτητης καύσιμης ύλης. Τροφές εμπλουτισμένες με όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά. Βιταμίνες και ιχνοστοιχεία. Γιαούρτια - πολέμιοι της δυσκοιλιότητας για ικανοποιημένους, παραγωγικούς εργαζόμενους. Παιδικά γιαούρτια και φρουτόκρεμες με «ειδικά μελετημένη σύνθεση», ούτως ώστε να εξοικειωνόμαστε παιδιόθεν με τα νέα διατροφικά ήθη. Με τη δίαιτα του αστροναύτη η οποία εκτός του ότι απαρτίζεται από τροφή που προσλαμβάνεται σε σκόνη, προοριζόμενη για μια κοινωνία κονιορτοποιημένη –μια κοινωνία σε σκόνη– είναι συμβεβλημένη με τις κανιβαλικές διατροφικές συνήθειες του καπιταλισμού – εντάξει, δεν κυριολεκτούμε, αναφερόμαστε στις γνωστές θυμοσοφίες του τύπου «το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό» κλπ, κλπ. Οφείλει κανείς όμως να αναγνωρίσει την αδηφαγία του καπιταλισμού. Την ακόρεστη πείνα του για κυριάρχηση επάνω στη φύση και τον άνθρωπο.

Αυτή η λειτουργιστική προσέγγιση που προηγούμενα περιγράφηκε έχει ως παρεπόμενο τη φτώχεια. Δεν πρόκειται για φτώχεια υλική. Όπως έχουμε πει αλλού –και όπως καταμαρτυρείται από το φαινόμενο της αυξανόμενης παχυσαρκίας που μαστίζει τις τάξεις της εργατικής τάξης– το πρόβλημα των σημερινών δυτικών κοινωνιών δεν είναι η απαθλίωση του προλεταριάτου. Ο καπιταλισμός καλύπτει τις ανάγκες στη «εφεύρεση» των οποίων βασίζεται, εξαρτάται δηλαδή από το φαντασιακό –οι ανάγκες της εκάστοτε κοινωνίας, όπως ήδη είπαμε, τίθενται από την ίδια–, το επισημαίνουμε για όσους ακόμη αρνούνται να αντικρύσουν τα συντρίμμια της «ορθολογικότητας» του. Είναι όμως αυτό ένα φαντασιακό αποστεωμένο, δίχως δική του υπόσταση. Μιλάμε, λοιπόν, για μια ένδεια φαντασιακή, η οποία διέπει μια κοινωνία πάσχουσα από μια ψύχωση που την ωθεί να ανακαλύψει την «πραγματική» φύση των πραγμάτων. Την «πραγματική» τους λειτουργία, πέρα από τα «επιφαινόμενα», από το «εποικοδόμημα». Και έχει πλέον φτάσει στο σημείο να αποκαλύψει τα οστά της «πραγματικότητας». Ξεχνώντας δε ότι η κάθε κοινωνία δημιουργεί εν πολλοίς τη δική της πραγματικότητα, η δική μας είναι ιδιαιτέρως απορροφημένη σε ετούτη τη δραστηριότητα, η οποία στο νου φέρνει τα μεγάλα πνεύματα της Αναγέννησης, το Λεονάρντο Ντα Βίντσι που προμηθευόταν λαθραία πτώματα καταδίκων, προκειμένου να προβεί σε νεκροτομή, ούτως ώστε να μελετήσει την ανθρώπινη ανατομία. Ενάντια στο σκοταδισμό της εκκλησίας ο Ορθός Λόγος όφειλε να θριαμβεύσει. Μόνον που σήμερα η ψευδοορθολογικότητα, έχοντας η ίδια εδραιωθεί ως θρησκεία των καιρών μας, διεξάγει τη δική της ιατροδικαστική εξέταση επάνω στο πτώμα, στο άμοιρο κουφάρι της κοινωνίας… Τα σαπροβόρα έχουν τρομερή όρεξη…

Ήταν κάποτε καλοκαιρινά μεσημέρια ή απογεύματα ή βράδια εν μέσω της ραστώνης, υπό τη συνοδεία των γεύσεων φρούτων εποχής. Καρπούζια, πεπόνια, ροδάκινα –ξέρουμε, άραγε, σήμερα ποια είναι τα φρούτα εποχής;– και ύστερα, καθώς το θέρος πλησίαζε στο τέλος του, τα σταφύλια, τα πρώτα σύκα που προανήγγελλαν την έλευση του Φθινοπώρου. Όπως αυτές τις μέρες. Μόνο που τις μέρες αυτές αν επιχειρήσει κανείς αδαής να αναβιώσει τέτοιες στιγμές, περασμένες ανεπιστρεπτί, θα μείνει με μια πικρή γεύση στο στόμα. Δεν θα ‘ναι από τα φρούτα. Αυτά πλέον δεν έχουν γεύση. Θα είναι η απογοήτευση εκείνη που θα έχει δοκιμάσει. Περσυνά ξινά σταφύλια… Οι γεύσεις των παιδικών μας χρόνων. Εξορισμένα αυτά τα τελευταία, πλάι στην «παιδική ηλικία της ανθρωπότητας». Όσοι είναι σήμερα παιδιά, στο μέλλον θα ανακαλούν ως τέτοιες γεύσεις τα χάμπουργκερς και τα τυρογαριδάκια – καημένα παιδιά! Φαίνεται πως πια στις φλέβες του σύγχρονου ανθρώπου κυλάει νερό – δύσμοιρα κουνούπια! Όπως αυτό που έχουν μέσα τους πια τα ροδάκινα. Δαγκώνεις και χύνεται στο πάτωμα. Κι όμως είναι οι άνθρωποι του καιρού μας, θα έλεγε κανείς, συναισθηματικά, ψυχικά αποξηραμένοι.

Ο Φρόυντ, μιας και μιλάμε για ψυχή, περιέγραψε τη libido, παραλληλίζοντας τη με το αίσθημα της πείνας. Η libido formandi είναι η επιθυμία για διαμόρφωση, το δημιουργικό πάθος που χαρακτηρίζει το ανθρώπινο ον – ή που το χαρακτήριζε άλλοτε. Σήμερα οι άνθρωποι πάσχουν, θα τολμούσαμε να πούμε, από δημιουργική ανορεξία. Απρόθυμοι, ανόρεκτοι και ίσως πλέον ανήμποροι να δημιουργήσουν, ακόμη και αν πρόκειται για μια δραστηριότητα, όπως το… μαγείρεμα, αρκούνται στο χυλό που μαγειρεύεται με τα υπολείμματα που έχουν περισσέψει από το φαγητό της προηγούμενης μέρας. Με ότι άλλοτε αποτελούσε βίωμα της κοινωνίας, ενώ σήμερα υποβιβάζεται σε «εξευγενισμένη» εικόνα. Συνηθισμένοι, εξοικειωμένοι με την απουσία νοήματος, αρκούνται επί παραδείγματι στις υποσχέσεις της διαφήμισης, της βιομηχανίας υγιεινής διατροφής, για «παραδοσιακές, αυθεντικές γεύσεις», υποσχέσεις καταδικασμένες να παραμένουν ανεκπλήρωτες, που έρχονται να υπενθυμίσουν ότι ζούμε σε έναν κόσμο, ο οποίος εκτός από α-νόητος είναι, κατά πως φαίνεται, και άγευστος. Καμία έκπληξη.

Δευτέρα 8 Σεπτεμβρίου 2008

Τι είναι ο Freegan

Freegans είναι οι άνθρωποι που εφαρμόζουν εναλλακτικές στρατηγικές στη διαβίωσή τους βασισμένοι σε μια περιορισμένη συμμετοχή στην συμβατική οικονομία και ελάχιστη κατανάλωση πρώτων υλών. Ενστερνίζονται την κοινονικότητα, την γενναιοδωρία, την κοινωνική ευαισθητοποίηση, την ελευθερία, την συνεργασία και το μοίρασμα σε αντίθεση με την υπόλοιπη κοινωνία που βασίζεται στην υλικότητα, ηθική απάθεια, ανταγωνισμό, υποταγή/ομοιομορφία και απληστία.

Μετάφραση του κειμένου από την παρακάτω ιστοσελίδα

http://freegan.info/


Τι είναι ο Freegan

Freegans είναι οι άνθρωποι που εφαρμόζουν εναλλακτικές στρατηγικές στη διαβίωσή τους βασισμένοι σε μια περιορισμένη συμμετοχή στην συμβατική οικονομία και ελάχιστη κατανάλωση πρώτων υλών. Ενστερνίζονται την κοινονικότητα, την γενναιοδωρία, την κοινωνική ευαισθητοποίηση, την ελευθερία, την συνεργασία και το μοίρασμα σε αντίθεση με την υπόλοιπη κοινωνία που βασίζεται στην υλικότητα, ηθική απάθεια, ανταγωνισμό, υποταγή/ομοιομορφία και απληστία.

Μετά από χρόνια προσπαθειών για μποϋκοτάζ προϊόντων από αμοραλιστικές επιχειρήσεις υπεύθυνες για παραβίαση ανθρώπινων δικαιωμάτων, περιβαλλοντικές καταστροφές, κακοποίηση ζώων, πολλοί από εμάς ανακάλυψαν ότι άσχετα με το τι αγοράζουμε ή όχι τελικά καταλήγουμε να υποστηρίζουμε κάτι αξιοθρήνητο. Συνειδητοποιήσαμε ότι το πρόβλημα δεν είναι μερικές κακές επιχειρήσεις, αλλά το σύστημα στο σύνολό του.

Ο Φρηγκανισμός είναι ένα ολικό μποϋκοτάζ ενός οικονομικού συστήματος στο οποίο τα κίνητρα του κέρδους έχουν οδηγήσει στην έκλειψη ηθικών αποφάσεων και όπου μαζικά πολύπλοκα συστήματα παραγωγής διασφαλίζουν ότι όλα τα προϊόντα που αγοράζουμε θα έχουν βλαβερές επιπτώσεις πολλές από τις οποίες δεν τις έχουμε καν διανοηθεί. Ετσι, αντί να αποφεύγουμε την αγορά προϊόντων από μια κακιά εταιρεία υποστηρίζοντας μιαν άλλη, αποφεύγουμε να αγοράζουμε οτιδήποτε στο μεγαλύτερο βαθμό που μπορούμε.

Η λέξη Freegan είναι σύμφυση των λέξεων «Free» και «Vegan». Vegans είναι αυτοί που αποφεύγουν προϊόντα ζωικής προέλευσης ή προϊόντα που έχουν δοκιμαστεί πρώτα σε ζώα σε μια προσπάθεια να μην στηρίζουν την κακοποίηση ζώων. Οι Freegans πάνε αυτό ένα βήμα παραπέρα αναγνωρίζοντας ότι μια περίπλοκη βιομηχανοποιημένη οικονομία της μαζικής παραγωγής που κινείται από το κέρδος, βρίθει από κακοποιήσεις ανθρώπων, ζώων και του περιβάλλοντος που είναι «ενσωματωμένες» σε κάθε επίπεδο της παραγωγής (από την απόκτηση πρώτων υλών μέχρι την παραγωγή και την μεταφορά) και σε κάθε προϊόν που αγοράζουμε. Κακοπληρωμένη εργασία, καταστροφή τροπικών δασών, κλιματική αλλαγή, εκτοπισμός ιθαγενών φυλών, μόλυνση του αέρα και των νερών, καταστροφή της άγριας ζωής σε αγροκαλλιέργειες ως ζιζάνια και επιβλαβή, πραξικοπήματα ενάντια σε νόμιμες κυβερνήσεις για την εγκαθίδρυση ανδρείκελων δικτατόρων που υποστηρίζουν τα συμφέροντα μεγάλων πολυεθνικών, ορυχεία που τρώνε τοπία, εξόρυξη πετρελαίου σε ευαίσθητα οικοσυστήματα, απαγόρευση και δίωξη συνδικαλισμού, παιδική σκλαβιά και εργασία και χρηματοδότηση καταπιεστικών καθεστώτων είναι μερικές από τις πολλές επιπτώσεις πολλών φαινομενικά αθώων προϊόντων που καθημερινά καταναλώνουμε ανύποπτοι.

Οι Freegans εφαρμόζουν μια γκάμα στρατηγικών πρακτικής διαβίωσης βασισμένη στις αρχές μας

Επανάκτηση των σκουπιδιών

Ζούμε σε ένα οικονομικό σύστημα όπου οι πωλητές αξιολογούν τη γη και τα εμπορεύματα σε σχέση με την ικανότητά τους να παράγουν κέρδος. Οι καταναλωτές βομβαρδίζονται ασταμάτητα με διαφημίσεις που τους λένε να πετάν και να αντικαθιστούν συνεχώς αγαθά που ήδη τα έχουν γιατί αυτό αυξάνει τις πωλήσεις τους. Αυτή η πρακτική των κοινωνιών της αφθονίας παράγει τόσα πολλά σκουπίδια που πολλοί άνθρωποι θα μπορούσαν να τραφούν και να στηριχτούν μόνο από αυτά. Σαν Freegans «βόσκουμε» αντί να αγοράζουμε ώστε να αποφεύγουμε να είμαστε σπάταλοι καταναλωτές, να προκαλούμε πολιτικά την αδικία του να επιτρέπουμε να σπαταλούνται ζωτικές πρώτες ύλες και αγαθά ενώ χιλιάδες έχουν έλλειψη σε βασικά είδη όπως τροφή, ρουχισμό και στέγη και να ελαττώνουμε τα σκουπίδια που καταλήγουν σε χωματερές και αποτεφρωτήρες τα οποία μάλιστα δυσανάλογα βρίσκονται πάντα σε μη-λευκούς συνοικισμούς (σε εμάς σε υποβαθμισμένες συνοικίες ρομ, μεταναστών, κλπ) όπου προκαλούν εκτεταμένα προβλήματα υγείας (άσθμα, καρκίνους κλπ)

Ισως η πιο κακόφημη στρατηγική ενός Freegan είναι αυτό που κοινώς ονομάζεται «αστική βόσκηση» ή «βουτιά στα σκουπίδια». Αυτή η τεχνική περιλαμβάνει ψαχούλευμα στα σκουπίδια καταστημάτων, κατοικιών, γραφείων και άλλων βολικών σημείων για εύρεση χρήσιμων πραγμάτων. Σε αντίθεση με τα στερεότυπα της κοινωνίας για τα σκουπίδια, όσα ανακτούνται από freegans είναι ασφαλή, χρησιμοποιήσιμα, καθαρά και σε τέλεια έως σχεδόν τέλεια κατάσταση, ένα σύμπτωμα μιας κοινωνίας που αχρηστοποιεί συνεχώς αγαθά το οποίο μας παροτρύνει να αντικαθιστούμε συνεχώς τα παλιά μας αγαθά με καινούργια και όπου οι καταστηματάρχες σχεδιάζουν μεγάλο χώρο απόθεσης σκουπιδιών ως μέρος του οικονομικού τους μοντέλου.

Μερικοί ρακοσυλλέκτες κάνουν αυτό μόνοι τους, άλλοι λειτουργούν ως ομάδες, αλλά πάντα μοιραζόμαστε τα ευρήματά μας ανοιχτά μεταξύ μας και με όποιον στο δρόμο συναντήσουμε που τα χρειάζεται. Ομάδες όπως η «Τροφή, όχι Βόμβες» ανακτούν τροφές οι οποίες ειδάλλως προορίζονταν για σκουπίδια και τις χρησιμοποιούν για να ετοιμάζουν γεύματα που τα μοιράζονται σε δημόσιους χώρους με οποιονδήποτε επιθυμεί να συμμετέχει στο γεύμα.

Με το να ανακτούμε τα απορρίμματα των καταστηματων, γραφείων σχολείων, κατοικιών, ξενοδοχειών, κλπ με το να ψαχουλεύουμε μέσα στους κάδους τους, οι Freegans είναι ικανοί να βρίσκουν τροφή, ποτά, βιβλία, περιοδικά, εφημερίδες, βίντεο, DVD/CD, χαλιά, είδη οικιακής χρήσης, βάζα, φυτά, γλάστρες, ρούχα, εργαλεία, έπιπλα, ηλεκτρονικά, παιχνίδια, ποδήλατα, καλλιτεχνήματα, διακοσμητικά και κάθε λογής αγαθό που δεν το θέλει ένας καταναλωτής και το πετάει μετατρέποντάς το σε σκουπίδι. Αντί να συνεισφέρουν σε μια παραπέρα αύξηση των σκουπιδιών, οι Freegans, αντιθέτως, περιορίζουν τα σκουπίδια και την μόλυνση με το να ελαττώνουν τον συνολικό όγκο σκουπιδιών που καταλήγουν στην χωματερή.

Ένα σωρό χρήσιμα αντικείμενα μπορούν να βρεθούν δωρεάν ή να μοιραστούν με άλλους σε σάιτ όπως το Freecycle. Για να αποθέσεις χρήσιμων αντικειμένων απευθύνσου στο EPA's Materials and Waste Exchanges. Σε κοινότητες στην ύπαιθρο, γίνονται εκδηλώσεις όπως τα "Really, Really, Free Markets" και "Freemeets". Αυτές οι εκδηλώσεις είναι μίνι λαϊκές αγορές-παζάρια με δωρεάν είδη. Οι άνθρωποι φέρνουν τα αντικείμενά τους και τα ανταλλάσουν με άλλους ή τα μοιράζονται μεταξύ τους. Κατά τη διάρκεια των ανταλλαγών αυτών δεν διακινείται ούτε ένα δολάριο. Οταν οι Freegans χρειάζονται να αγοράσουν κάτι, προτιμούν μεταχειρισμένα είδη που μειώνουν έτσι την παραγωγή και υποστηρίζουν την επαναχρησιμοποίηση και την μείωση του όγκου αυτών που ειδάλλως θα είχαν πεταχτεί ως σκουπίδια χωρίς να συμβάλλουμε στην κατάθεση οποιουδήποτε επιπλέον κεφάλαιου για νέα παραγωγή.

Ελάττωση σκουπιδιών

Λόγω της συχνής μας «διαμονής» μέσα στα απόβλητα της κοινωνίας της αχρηστοποίησης, εμείς οι Freegans έχουμε βαθειά κατανοήσει και νοιώθουμε αηδιασμένοι από τους τεράστιους όγκους σκουπιδιών που παράγει ο μέσος αμερικάνος καταναλωτής και επιλέγουμε να μην είμαστε μέρος του προβλήματος. Ετσι, οι Freegans ευσυνειδητα ανακυκλώνουν, κομποστοποιούν οργανικές ύλες και επιδιορθώνουν παρά αντικαθιστούν αντικείμενα όσο αυτό είναι δυνατό. Κάθε τι που δεν μας χρειάζεται το αναδιανέμουμε στους φίλους στα «δωρεάν παζάρια» ή στα σχετικά σάιτ.

Οικολογικές μετακινήσεις

Οι Freegans αναγνωρίζουν τις καταστροφικές στην κοινωνία και το περιβάλλον συνέπειες της αυτοκίνησης. Ολοι γνωρίζουμε ότι τα αυτοκίνητα προκαλούν μόλυνση από την καύση του πετρελαίου και της βενζίνης, αλλά δεν αναλογιζόμαστε εύκολα άλλες σχετιζόμενες με την αυτοκίνηση καταστροφές, όπως η διάνοιξη δόμων σε δάση ή περιοχές καταφυγίων άγριας ζωής και τα θανατηφόρα ατυχήματα σε ανθρώπους και ζώα. Επιπρόσθετα, η μαζική χρήση πετρελαίου στη ζωή μας δημιουργεί τα οικονομική ώθηση για πολέμους στο Ιράκ και αλλού στον κόσμο. Συνεπώς οι Freegans επιλέγουν να μην χρησιμοποιούν αυτοκίνητα όσο γίνεται περισσότερο. Αντιθέτως, χρησιμοποιούμε άλλες μεθόδους μετακίνησης όπως το τραίνο, ώτο-στόπ, περπάτημα, πατίνια, σκέητμποαρντ, ποδήλατο. Με το ώτο-στόπ χρησιμοποιείται όλο το αυτοκίνητο που θα έμενα αχρησιμοποίητο αν χρησιμοποιούσε ο κάθε επιβάτης το δικό του αμαξι, οπότε συμβάλλουμε έτσι στη μείωση της χρησης, παραγωγής και αγοράς αυτοκινήτων και χρήσης βενζίνης.

Μερικοί Freegans βρίσκουν ότι είναι αναπόφευχτη η έστω ελάχιστη χρήση αυτοκινητου, οπότε προσπαθούμε να ελαττώσουμε την εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα με το να χρησιμοποιούμε κινητήρες ντήζελ που έχουν μετατραπεί να καίνε φυτικά έλαια όπως τηγανισμένο λάδι που πετάνε τα εστιατόρια, ένα ακόμα παράδειγμα μετατροπής απορριμμάτων σε κάτι χρήσιμο. Εθελοντικές ομάδες σχηματίζονται παντού που βοηθάνε ανθρώπους να μετατρέψουν τους κινητήρες ντήζελ να καίνε φυτικό λάδι.

Κατοικία χωρίς νοίκι

Οι Freegans πιστεύουν ότι η κατοικία είναι δικαίωμα και όχι προνόμιο. Όπως ακριβώς θεωρούμε πολύ απάνθρωπο το να πεινάνε άνθρωποι ενώ πετιέται τροφή, εξίσου εξοργιζόμαστε να βλέπουμε άστεγους ανθρώπους να πεθαίνουν στην κυριολεξία από το κρύο, ενώ ιδιοκτήτες και δήμοι να κρατάν κτίρια σφραγισμένα και άδεια μόνο και μόνο επειδή δεν έχουν κέρδος με το να τα κάνουν κατοικήσιμα.

Οι Squatters είναι ομάδες ανθρώπων που καταλαμβάνουν και ξανακάνουν κατοικήσιμα εγκαταλειμμένα και ετοιμόρροπα κτίρια. Πιστεύουν ότι οι θεμελιώδεις ανθρώπινες ανάγκες είναι πολύ σημαντικότερες από τις αφηρημένες έννοιες της ιδιοκτησίας και ότι αυτοί που κατέχουν τίτλους ιδιοκτησίας κτισμάτων/διαμερισμάτων αλλά δεν επιτρέπουν ανθρώπους να ζήσουν σε αυτά, ακόμα και σε περιοχές με έντονο στεγαστικό πρόβλημα, δεν αξίζουν να κατέχουν αυτά τα κτίρια. Επιπλέον, σε αστικά κέντρα, οι Squatters συνήθως μετατρέπουν τα εγκαταλειμμένα κτίρια σε κοινωνικά κέντρα όπου γίνονται διάφορες εκδηλώσεις και προγράμματα, όπως δραστηριότητες τέχνης για παιδιά, περιβαλλοντική εκπαίδευση, συναντήσεις κοινωνικών οργανώσεων, κλπ

Πώς να γίνεις «Πράσινος»

Ζούμε σε μια κοινωνία όπου τα τρόφιμα που τρώμε καλλιεργούνται μέχρι και στην άλλη άκρη της γης, περνάν έντονη επεξεργασία και μετά μεταφέρονται μεγάλες αποστάσεις για να αποθηκευτούν για μεγάλο χρονικό διάστημα, όλα αυτά με μεγάλο περιβαλλοντικό τίμημα. Εξαιτίας αυτής της διαδικασίας, χάνουμε την επαφή με τις αλλαγές στις εποχές και τους κύκλους της ζωής, αλλά κάποιοι από εμάς τους έχουν ανακτήσει μέσω της ατομικής διατήρησης και καλλιέργειας λαχανόκηπων και με συλλογή άγριων φρούτων, μανιταριών και χόρτων στη φύση.

Πολλοί οικολόγοι των πόλεων έχουν μετατρέψει εγκαταλειμμένα οικοδομικά τετράγωνα ή οικόπεδα που ήταν γεμάτα σκουπίδια σε πράσινους κοινοτικούς κήπους. Σε γειτονιές όπου τα περισσότερα μαγαζιά είναι φαστφουντάδικα και γυράδικα όπου δεν βρίσκεις εύκολα φρέσκα λαχανικά, αυτοί οι κοινοτικοί κήποι αποτελούν μια πηγή υγιεινής τροφής. Οπου ο αέρας είναι πνιγηρός και ρυπασμένος και προκαλεί άσθμα, τα δέντρα στους κοινοτικούς κήπους παράγουν οξυγόνο. Σε τοπία όπου κυριαρχεί το τσιμέντο, τα τούβλα και η άσφαλτος, οι κοινοτικοί κήποι αποτελούν μια όαση πράσινου, ανοιχτού χώρου και χώρων συναναστροφής μεταξύ των κατοίκων να βρεθούν μαζί, να δουλέψουν μαζί, να μοιραστούν τροφή, να μεγαλώσουν μαζί και να γκρεμίσουν τους φραγμούς που κρατούν χώρια τους ανθρώπους σε μια κοινωνία όπου όλοι έχουμε απομονωθεί τόσο ο ένας από τον άλλον.

Οσοι συλλέγουν φυτά και τροφή από την άγρια φύση μας έχουν δείξει ότι μπορούμε να τραφούμε χωρίς τα σουπερμάρκετς και να θεραπεύσουμε αρρώστειες χωρίς φάρμακα με το να εξοικειωθούμε με τα φαγώσιμα και φαρμακευτικά φυτά που φυτρώνουν γύρω μας. Ακόμα και πάρκα πόλεων μπορούν να μας παρέχουν τροφή και φάρμακα, προσφέροντάς μας μια νέα εκτίμηση της πραγματικότητας ότι η επιβίωσή μας εξαρτάται όχι από επιχειρήσεις της διατροφής, αλλά από την ίδια τη γη. Αλλοι πηγαίνουν τον τρόπο ζωής της τροφοσυλλογής κατευθείαν από την φύση ακόμα παραπέρα αποκόπτοντας τον εαυτό τους από αστικές αντιλήψεις και προσπαθούν να στήσουν μικρές κοινότητες στην άγρια φύση χρησιμοποιώντας πρωτόγονες μεθόδους διαβίωσης.

Εργάζομαι λιγότερο/Εκούσια ανεργία

Αναρωτηθήκατε πόσο χρόνο χάνουμε από τη ζωή μας στο να πληρώνουμε λογαριασμούς και να καταναλώνουμε αγοράζοντας; Για πολλούς από εμάς δουλειά σημαίνει το να θυσιάσουμε την ελευθερία μας για να εκτελούμε διαταγές κάποιου άλλου, σημαίνει άγχος, βαρεμάρα, μονοτονία και πολλές φορές κινδύνους για την σωματική και ψυχική μας ζωή.

Από τη στιγμή που θα κατανοήσουμε ότι δεν είναι μόνο μερικά κακά προϊόντα ή μερικές κακόφημες εταιρείες υπεύθυνες για τις κοινωνικές και οικολογικές κακοποιήσεις στον κόσμο, αλλά το συνολικό σύστημα μέσα στο οποίο ζούμε, θα αρχίσουμε να συνειδητοποιούμε ότι σαν εργαζόμενοι είμαστε γρανάζια σε μια μηχανή παραγωγής βίας, θανάτου, εκμετάλλευσης και καταστροφής. Είναι ο απλός υπάλληλος σε μαγαζί που κόβει ένα φιλέτο λιγότερο υπεύθυνος για την βαρβαρότητα στην βιομηχανοποιημένη παραγωγή κρέατος από έναν απλό εργάτη που εργάζεται σε αυτή; Τι θα λέγατε για τον σχεδιαστή διαφημίσεων που προσπαθεί να κάνει το προϊόν πιο ελκυστικό; Ή τον λογιστή που κρατά τα βιβλία της επιχείρησης; Ή για τον εργάτη εργοστάσιου που κατασκευάζει ψυγεία; Και φυσικά τα ανώτερα στελέχη της επιχείρησης απαιτούν την υψηλότερη υπευθυνότητα όλων αυτών για να παίρνουν τις αποφάσεις τους που προκαλούν καταστροφή και σκουπίδια. Δεν χρειάζεται να είσαι μέτοχος σε μια επιχείρηση ή να είσαι ιδιοκτήτης εργοστασίου ή χημικής βιομηχανίας για να είσαι άξιος ενοχοποίησης.

Λαμβάνοντας υπόψιν τις βασικές μας ανάγκες σε τροφή, ρουχισμό, κατοικία, επίπλωση και μετακινήσεις χωρίς να χρειάζεται να σπαταλήσεις ούτε ένα ευρώ, οι Freegans είναι σε θέση να ελαττώσουν ή και να εκμηδενίσουν την ανάγκη του να είσαι συνεχώς δέσμιος σε κάποια δουλειά. Αντιθέτως, αφιερώνουμε τον χρόνο μας να ασχολούμαστε με τις οικογένειές μας, να προσφέρουμε εθελοντική βοήθεια στις κοινότητες και να λαμβάνουμε μέρος σε ομάδες ακτιβιστών που μάχονται ενάντια στις πρακτικές των επιχειρήσεων οι οποίες σε άλλη περίπτωση θα μας είχαν υπό επιτήρηση για να κάνουμε την δουλειά τους. Για κάποιους, η ολική ανεργία δεν είναι επιλογή, είναι πολύ πιο δύσκολο να βρεις πχ χειρούργο οδοντίατρο να σου κάνει τα δόντια δωρεάν από μια δωρεάν βιβλιοθήκη πεζοδρομίου, αλλά περιορίζοντας τις οικονομικές μας ανάγκες, ακόμα και αυτοί που νομίζουν ότι χρειάζεται να δουλεύουν μπορούν να βάλουν σημαντικά όρια στο πόσο χρειάζεται να δουλεύουν, να πάρουν περισσότερο τον έλεγχο της ζωής στα χέρια τους και να γλυτώσουν από την συνεχή πίεση και το άγχος. Αλλά ακόμα και αν πρέπει να δουλεύουμε δεν χρειάζεται να παραχωρούμε τον ολικό έλεγχο στα αφεντικά μας. Το πνεύμα της ενδυνάμωσης μέσω της συνεργασίας και αλληλεγγύης των Freegans μπορεί να επεκταθεί και στον χώρο εργασίας ως μέρος καθοδηγούμενων από τους ίδιους τους εργάτες συνδικαλισμού όπως οι Industrial Workers of the World.

Κυριακή 31 Αυγούστου 2008

ΑΥΓΑ ΚΑΙ ΓΙΑΟΥΡΤΙΑ ΣΤΟ ΔΗΜΑΡΧΟ ΛΕΥΚΙΜΜΗΣ

Φεύγοντας ο Δήμαρχος Σπύρος Γατσούλης απείλησε ότι «θα κόψει το νερό την ερχόμενη εβδομάδα».

Τότε οι κάτοικοι αγανακτισμένοι από τις απειλές άρχισαν να πετούν αυγά και γιαούρτια στον Δήμαρχο!!!.

Με Αυγά και γιαούρτια έληξε άδοξα η 13η Συνεδρίαση του Δημοτικού συμβουλίου του Δήμου Λευκιμμαίων.

Ο Πρόεδρος του Δ.Σ. σήμερα 29/8/2008 και για ώρα 19:00 είχε συγκαλέσει το σώμα να συνεδριάσει και να αποφασίσει για την υπογραφή της προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Δήμου και του Συνδέσμου Καθαριότητος που αφορούσε την διαχείριση του ΧΥΤΑ Νότιας Κέρκυρας.

Στο συμβούλιο είχαν προσέλθει 9 σύμβουλοι.

Μόλις άρχισε ο πρόεδρος την συνεδρίαση ζήτησε και πήρε τον λόγο ο κύριος Μοναστηριώτης ο οποίος είπε:

«Τηρώντας την υπόσχεση που δώσαμε στον Λευκιμμιώτικο Λαό, όσο θα είναι τα ΜΑΤ στη Λευκίμμη ο σύνδεσμός μου θα απέχει από όλες τις συνεδριάσεις, για αυτό αποχωρούμε».

Με την αποχώρηση του κυρίου Μοναστηριώτη δεν υπήρχε πλέον πλειοψηφία στο ΔΣ και ο πρόεδρος έλυσε την συνεδρίαση.

Οι κάτοικοι άρχισαν να διαμαρτύρονται έντονα για την συμπεριφορά του Δημάρχου.

Φεύγοντας ο Δήμαρχος Σπύρος Γατσούλης απείλησε ότι «θα κόψει το νερό την ερχόμενη εβδομάδα».

Τότε οι κάτοικοι αγανακτισμένοι από τις απειλές άρχισαν να πετούν αυγά και γιαούρτια στον Δήμαρχο!!!.

Αυτός μπροστά στη κάμερα του CN ζήτησε για άλλη μια φορά από τον Διοικητή του Αστυνομικού τμήματος να «φέρει καμιά 20ρια αστυνομικούς ΑΜΕΣΩΣ» για να συλλάβουν τους ψηφοφόρους του.

Τον Λαό του Δήμου του.

Τον Λαό της Λευκίμμης.

δείτε το video

http://www.corfunews.eu/xyta-leukimmis/xyta-leukimmis/auga-giaourtia-sto-demarkho-leukimmes.html

www.corfunews.eu



Τετάρτη 6 Αυγούστου 2008

Κυβερνητική «επιχείρηση» να ματαιώσει το δημοψήφισμα

«ΜΗ ΝΟΜΙΜΗ» Η ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΠΕΡΔΙΚΑΣ, ΛΕΕΙ Ο ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ

Τετάρτη, 6 Αυγούστου 2008



Υπό τον φόβο του καθολικού «όχι» στην διέλευση του αγωγού φυσικού αερίου από την Πέρδικα, η κυβέρνηση επιχειρεί να ακυρώσει την διαδικασία του δημοψηφίσματος της ερχόμενης Κυριακής.

Η εναντίωση των φορέων και κατοίκων της κοινότητας στον σχεδιασμό της ΔΕΠΑ (Δημόσια Επιχείρηση Αερίου) ανάγκασε την κυβέρνηση να παρέμβει, προκειμένου να μην πάρει πανελλαδικές διαστάσεις το «όχι» στον αγωγό φυσικού αερίου. Μία εβδομάδα πριν ανοίξουν οι κάλπες για τους εγγεγραμμένους στα δηματολόγια της κοινότητας Πέρδικας, ο περιφερειάρχης με απόφασή του ακύρωσε την ομόφωνη απόφαση του κοινοτικού συμβουλίου σχετικά με τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος, χαρακτηρίζοντάς την «μη νόμιμη». Με τον τρόπο αυτό επιχειρεί ουσιαστικά να μην στηθούν οι κάλπες την ερχόμενη Κυριακή στην Πέρδικα και τα γραφεία της Πανηπειρωτικής στην Αθήνα, φοβούμενος το πολιτικό κόστος.

Η ενέργεια του Δημήτρη Πανοζάχου προκάλεσε έκπληξη στους φορείς της Πέρδικας, οι οποίοι πάντως αποφάσισαν να διεξαχθεί κανονικά η εκλογική διαδικασία την ερχόμενη Κυριακή, 10 Αυγούστου. Η κυβέρνηση, πλέον, βρίσκεται μπροστά σε ένα ακόμη αδιέξοδο, αφού η απόφασή της να μην γίνει το δημοψήφισμα… επιστρέφεται ουσιαστικά στον περιφερειάρχη Ηπείρου. Και, ακόμη, παραδέχεται εμμέσως τη δυναμική και την απήχηση που έχει η λαϊκή βούληση που θα έχει το δημοψήφισμα της Κυριακής για ένα θέμα που υπάρχει καθολική εναντίωση στις κυβερνητικές επιλογές.

Εθνικό θέμα

Κύριο επιχείρημα του περιφερειάρχη είναι ότι η διέλευση του αγωγού φυσικού αερίου είναι θέμα εθνικής πολιτικής και ως εκ τούτου δεν προβλέπεται η διεξαγωγή τοπικού δημοψηφίσματος. Επίσης, θεωρεί ότι το δημοψήφισμα είναι νομικά αστήρικτο, καθώς στον ισχύοντα Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων δεν έχουν εκδοθεί οι σχετικές υπουργικές αποφάσεις. «Για να ενεργοποιηθούν οι διατάξεις του άρθρου 216 που αφορούν τα τοπικά δημοψηφίσματα, πρέπει να εκδοθεί το προεδρικό διάταγμα που δίνει ισχύ στις διατάξεις αυτές, το οποίο μέχρι στιγμής δεν έχει εκδοθεί, γεγονός που συνιστά τις ως άνω διατάξεις ανενεργές», αναφέρει στο σκεπτικό του ο κ. Πανοζάχος.

Έτσι, ο περιφερειάρχης ασκεί κριτική στον υπουργό Εσωτερικών και πολιτικό του προϊστάμενο, Προκόπη Παυλόπουλο, επειδή ακόμη δεν έχει προχωρήσει στην έκδοση του αναγκαίου προεδρικού διατάγματος. Επιπροσθέτως, αμφιβάλλει για την ισχύ και τη σαφήνεια του νέου Κώδικα, ενώ, σύμφωνα με πληροφορίες, γνώση της πρωτοβουλίας του περιφερειάρχη είχαν και οι τοπικοί πολιτικοί παράγοντες της Ηπείρου και κυρίως οι υφυπουργοί Κ. Τασούλας, Α. Μπέζας, Στ. Καλογιάννης και Γ. Παπαγεωργίου.

Θα γίνει κανονικά

Την ίδια ώρα οι διοργανωτές του δημοψηφίσματος δηλώνουν κατηγορηματικά ότι οι κάλπες θα στηθούν και στην Πέρδικα και στην Αθήνα. Τη Δευτέρα το βράδυ συνεδρίασε εκτάκτως η πενταμελής επιτροπή και απέρριψε το «τελεσίγραφο» του περιφερειάρχη, ενώ παράλληλα αποφάσισε να γίνει το δημοψήφισμα. «Η απόφασή μας ήταν ομόφωνα και το δημοψήφισμα θα γίνει κανονικά», δήλωσε στον «Η.Α.» το μέλος της εκλογικής επιτροπής Κώστας Βέρμπης.

Η εκλογική επιτροπή είναι πενταμελής και αποτελείται από τρεις αιρετούς και δύο υπαλλήλους της κοινότητας Πέρδικας. Υπέρ της διεξαγωγής του δημοψηφίσματος τάσσεται και η κοινότητα με την πρόσφατη απόφασή της καθώς και η επιτροπή πρωτοβουλίας εναντίον του αγωγού φυσικού αερίου. Όπως ήδη έγραψε ο «Η.Α», οι συμμετέχοντες στο δημοψήφισμα θα κληθούν να ψηφίσουν «ναι» ή «όχι» στη διέλευση του αγωγού φυσικού αερίου, ενώ το εκλογικό αποτέλεσμα θα ανακοινωθεί σε όλους τους αρμόδιους φορείς.


Αρθρογράφοι : ΣΩΤΗΡΗΣ ΑΡΓΥΡΗΣ (sargiris@agon.gr)

Δευτέρα 21 Ιουλίου 2008

ΣΥΒΟΤΑ- ΠΕΡΔΙΚΑ- Αλλη μια πανέμορφη γωνιά της Ελλάδας που καταστρέφουν για το κέρδος...

θεματικές: Τοπικές Περιβαλλοντολογικές Δράσεις \ Υγεία / Περιβάλλον / Οικολογία

Το αέριο δεν μας έρχεται καθόλου φτηνά!!! Για να το πάρουν οι Ευρωπαίοι για τον ενεργειακό γαργαντούα τους, θα καταστραφεί από την κυβέρνηση και την ΔΕΠΑ η πιό όμορφη γωνιά της Θεσπρωτίας...

Η παραλία Σοφάς Πέρδικας όπως είναι σήμερα. Τοπίο εξαίρετου φυσικού κάλους...
Σύσωμοι οι πολίτες των Συβότων και της Πέρδικας λένε ΟΧΙ στην βιομηχανοποίηση της περιοχής.
Συνέντευξη της κίνησης πολιτών στο ΣΚΑΙ στις 24/2 (2,9 ΜΒσε mp3)
Φυλλάδιο ενημέρωσης (πατήστε για μεγένθυση)

Στις 24 Σεπτεμβρίου 2007 η Πέρδικα έθεσε το δικό της βέτο, φώναξε το δικό της ΟΧΙ στα σχέδια της ΔΕΠΑ να εγκαταστήσει σταθμός συμπίεσης φυσικού αερίου στην καταπράσινη παραλιακή ζώνη της Πέρδικας. Η Κίνηση Πολιτών Ενάντια στην Κατασκευή και Λειτουργία Σταθμού Συμπίεσης Φυσικού Αερίου στην Πέρδικα Θεσπρωτίας, είναι μια ομάδα πρωτοβουλίας που στηρίζει το ομόφωνο και καθολικό όχι του κοινοτικού συμβουλίου και του συνόλου των Περδικιωτών. Σκοπός της κίνησης μας είναι να ενημερώσουμε τους πολίτες για το τι μέλλει γενέσθαι. Να τους ευαισθητοποιήσουμε για τις επιπτώσεις που θα έχει μια τέτοια κατασκευή στη ζωή τους, στηριζόμενη όχι μόνο στη προμελέτη της ΔΕΠΑ, η οποία είναι κάτι παραπάνω από ανησυχητική, αλλά και στη γνώμη ανεξαρτήτων ειδικών, που θα αξιολογήσουν το έργο έχοντας γνώμονα το καλό του πληθυσμού και όχι τα συμφέροντα της εταιρίας. Η προμελέτη χαρακτηρίζει της παρεμβάσεις στο περιβάλλον «μη σημαντικές». Ας το εξετάσουμε με βάση τα στοιχεία που μας δίνει η ίδια η μελέτη. Σε έκταση 30 στρεμμάτων, όπου τώρα φύονται ελαιόδεντρα, θα εγκατασταθεί σταθμός συμπίεσης φυσικού αερίου, ο οποίος πέρα από κτιριακές εγκαταστάσεις συνολικού εμβαδού 3000 τετραγωνικών μέτρων θα περιλαμβάνει και 3 καμινάδες ύψους 35 μέτρων και διαμέτρου 3 μέτρων και μια καμινάδα ύψους 20 μέτρων και διαμέτρου 2 μέτρων! Αν αυτή δεν είναι σημαντική παρέμβαση, τότε ποία είναι; Πόσο μάλλον όταν το βόρειο τμήμα του όρμου του Σταυρολιμένα έχει χαρακτηριστεί «Τοπίο Εξαίρετου Φυσικού Κάλλους» (Βλ. Σελ. 55 παραγρ. 4.2.1.1) σύμφωνα με τη βάση δεδομένων ΦΙΛΟΤΗΣ του Ε.Μ. Πολυτεχνείο. Συγκεκριμένα, τμήμα της περιοχής του Σταυρολιμένα εντάσσεται στην τοποθεσία «Όρμος Αρίλλας» με κωδικό ΑΤ. 3011017, η οποία έχει συμπεριληφθεί στην παραπάνω βάση δεδομένων. Ο τουρισμός σαν κύρια πηγή οικονομίας και εισοδήματος θα υποστεί πλήγμα. Φανταστείτε τον Δυτικοευρωπαίο τουρίστα που φεύγει από τις βιομηχανικές περιοχές στις οποίες ζει, αναζητώντας τη φύση, να έρχεται αντιμέτωπος με μια βιομηχανική εγκατάσταση τέτοιου μέγεθος. Αφενός μεν, χαρακτηριζόμαστε ως ζώνη υψηλής τουριστικής ανάπτυξης αφετέρου δε σχεδιάζουν αν μας μετατρέψουν σε ζώνη βιομηχανική, σχήμα οξύμωρο και αντιφατικό. Με βάση και πάλι την ίδια προμελέτη (σελ. 77/78 παραγρ. 553) «Αρνητικές επιπτώσεις στην αισθητική και υποβάθμιση του τοπίου αναμένεται να προκύψουν από την εγκατάσταση και λειτουργία του συμπιεστή, η εγκαταστάσεις του οποίου θα είναι ορατές από τους κοντινούς οικισμούς». Είναι λοιπόν «Μη σημαντική» η επίπτωση στον τουρισμό; Οι εκπομπές ρύπων (οξείδια αζώτου, διοξείδιο του άνθρακα) όσο «μη σημαντικές» κι αν υποτίθεται να είναι θα υφίστανται. Θα επηρεάζουν την ατμόσφαιρα που αυτή τη στιγμή τουλάχιστον, δεν επηρεάζονται από τέτοιες εκπομπές, με όποιες συνέπειες θα έχει αυτό για την υγεία μας. Την ίδια μοίρα περιμένει και την αγροτική μας παραγωγή, την παραγωγή λαδιού, και άλλον προϊόντων, και την προώθηση τους στην αγορά ως αγνά και φυσικά. Σε όλα αυτά έρχονται να προσδεθούν η αγωνία μας για την θαλάσσια χλωρίδα και πανίδα, τις επιπτώσεις από το θόρυβο που θα προκαλεί η εγκατάσταση, η αγωνία για τον κίνδυνο ατυχημάτων και σεισμών, ο οποίος βάση της προμελέτης ελαχιστοποιείται μεν (σελ. 96 παραγρ. 8.6) αλλά δεν αποκλείεται. Θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι προκειμένου να μεταφερθούν μελλοντικά μεγαλύτερη ποσότητα φυσικού αερίου (φάση 4) θα υπάρξει αναβάθμιση των υφιστάμενων σταθμών (βλ. ΥΠ.ΑΝ. Δελτίο τύπου ) με όλες τις επιπτώσεις και συνέπειες που συνεπάγεται αυτή. Ίσως πολλοί σκεφτούν ότι εναντιωνόμαστε στη πρόοδο και στην ανάπτυξη. Ίσως ακόμη ότι απορρίπτουμε θέσεις εργασίας. Αυτό δεν ανταποκρίνεται στην αλήθεια. Σύμφωνα με την προμελέτη (σελ. 77 παραγρ. 551) για την λειτουργία της εγκατάστασής απασχολείται προσωπικό 8 ατόμων σε καθημερινή βάση στο σταθμό συμπίεσης. Ποίο λοιπόν το οικονομικό όφελος για τον τόπο μας; Αναγνωρίζουμε τη σπουδαιότητα του έργου σε επίπεδο εθνικής σημασίας. Πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό βήμα για την ανάδειξη της Ελλάδος σε ενεργειακό εταίρο. Το βήμα αυτό δεν πρέπει όμως να γίνει σε βάρος του Περδικιώτη με κόστος την υγεία του το περιβάλλον του , τον τρόπο ζωής του, την τουριστική ανάπτυξη στην οποία έχουν επενδυθεί κεφάλαια κόπος και όνειρα. Πρόκειται για ένα μεγάλο έργο που θ΄ αλλάξει την καθημερινότητα της τοπικής κοινωνίας και γι΄ αυτό η εταιρεία θα πρέπει να μελετήσει προσεκτικά σε ποια περιοχή ταιριάζει μια βιομηχανική δραστηριότητα. Υπάρχουν πάντα εναλλακτικές λύσεις Ας προστατεύσουμε ότι πολυτιμότερο έχουμε, τον τόπο μας και την ομορφιά του, την υγεία μας, το περιβάλλον μας, την ζωή μας όλη. Ας μην καταστρέψουμε αυτό που μας χάρισε απλόχερα η φύση. Κίνηση Πολιτών Ενάντια στην Κατασκευή και Λειτουργία Σταθμού Συμπίεσης Φυσικού Αερίου στην Πέρδικα Θεσπρωτίας Με την υποστήριξη και την αρωγή των τοπικών φορέων. Υ.Γ. Η Κίνηση Πολιτών έχει ξεκινήσει συλλογή υπογραφών η οποία εντός 3 ημερών ανέρχεται στον αριθμό 623.

Ομόφωνο ΌΧΙ από το κοινοτικό συμβούλιο Πέρδικας στην κατάληξη του αγωγού φυσικού αερίου

26.09.07
Του Βαγγέλη Γρ. Αθανασίου Ύστερα από ανοιχτή συνεδρίαση στην αίθουσα εκδηλώσεων του κοινοτικού καταστήματος Πέρδικας το κοινοτικό συμβούλιο ψήφισε ομόφωνα ΟΧΙ στη διέλευση και κατάληξη του ελληνοιταλικού αγωγού αερίου και της υποθαλάσσιας διασύνδεσης στη θέση «Σταυρολιμένας» Πέρδικας και γενικότερα στα διοικητικά όρια της τουριστικής κοινότητας.
Έντονη και έκδηλη ήταν η ανησυχία των κατοίκων από τη στιγμή που ο φάκελος με την προμελέτη του έργου έφτασε στο Κοινοτικό Μέγαρο.
Αποτέλεσμα αυτής της ανησυχίας και της δημόσιας έκφρασης προβληματισμών και σκέψεων με τη διανομή εντύπων σχετικά με το θέμα από τους επικεφαλής της αντιπολίτευσης ήταν η δυναμική και ζωντανή παρουσία πολιτών στην αίθουσα εκδηλώσεων του κοινοτικού μεγάρου, οι οποίοι όχι μόνο παρακολούθησαν τη συνεδρίαση αλλά παράλληλα εξέφρασαν και ενδιαφέρουσες θέσεις και απόψεις σχετικά με το όλο θέμα.
Διαβασμένο λοιπόν το χωριό, δεν αιφνιδιάστηκε από την παρουσίαση της μελέτης έτσι όπως την εισηγήθηκε ο Πρόεδρος της Κοινότητας Πέρδικας, κ. Δημήτρης Πάκος.
Επιπλέον αίσθηση και έντονη ανησυχία προκάλεσε εκείνο το στοιχείο της μελέτης που κάνει λόγο για τη δημιουργία εργοστασιακής μονάδας συμπίεσης υγραερίου με 3-4 καμινάδες 35-40 μέτρων σε εκταση περίπου 30 στρεμμάτων. Ένα τέτοιο τερατούργημα πολύ δύσκολα θα πείσει τους Περδικιώτες ότι γίνεται προς όφελος της δρομολογημένης τουριστικής ανάπτυξης. Ότι δηλαδή οι ρύποι αν και φυσικού αερίου παραμένουν ρύποι που θα επιβαρύνουν το περιβάλλον και θα υποβαθμίσουν τον τρόπο ζωής στην περιοχή.
Ως τέτοιο ζήτημα επιβίωσης και παράλληλα προστασίας της τουριστικής κοινότητας των επενδύσεων που έχουν υλοποιήσει και δρομολογήσει οι Περδικιώτες οι οποίοι για την επίτευξη των στόχων τους μετανάστευσαν και έχουν επενδύσει όλες τις οικονομίες τους στην περιοχή, εξελίχθηκε η συζήτηση, διατυπώνοντας και το παράπονο ότι ένα εθνικής και ευρωπαϊκής σημασίας έργο έρχεται σε αντίθεση με μια συλλογική προσπάθεια που κρατάει χρόνια επειδή οι μελετητές αναζητούν τον εύκολο δρόμο και τη φτηνότερη λύση.
Τέλο,ς πολλές φορές ακούστηκε στην συνεδρίαση ότι η Πέρδικα δεν είναι αντίθετη στην ανάπτυξη, είναι όμως αντίθετη σε αυτού του είδους την ανάπτυξη που θα βάλει ταφόπλακα στα όνειρα και τις προσδοκίες των Περδικιωτών, ένα μήνυμα που θέλουν να στείλουν στην κεντρική εξουσία, η οποία οφείλει να δει με σύνεση και ρεαλισμό το θέμα.
Άλλωστε στην όλη ιστορία διαπιστώνεται μια τεράστια αντίφαση, πως είναι δυνατόν στο χωροταξικό σχεδιασμό για τον Τουρισμό η Πέρδικα και ο παραθαλάσσιος χώρος μέχρι και την Ηγουμενίτσα να εντάσσεται στη ζώνη υψηλής τουριστικής ανάπτυξης, και από την άλλη το Υπουργείο Ανάπτυξης στο οποίο ανήκει η ΔΕΠΑ (Δημόσια Επιχείρηση Αερίου) να φυτεύει στην καρδιά αυτής της ζώνης και σε μια περιοχή εξαιρετικού φυσικού κάλλους μια βιομηχανική μονάδα συμπίεσης φυσικού αερίου;
Απορίες που ζητάνε επειγόντως απαντήσεις όπως και υπεύθυνη ενημέρωση από ειδικούς σχετικά με το όλο θέμα όχι μόνο στην κοινότητα Πέρδικας αλλά σε ολόκληρη τη Θεσπρωτία που καλείται να φιλοξενήσει μια υποδομή από την οποία δεν θα έχει κανένα όφελος, αφού ο αγωγός είναι «τράνσιτ» (διερχόμενος) και για να γίνει ανταποδοτικά διανομή φυσικού αερίου στην περιοχή απαιτούνται επιπλέον μονάδες αποσυμπίεσης.

Πέρδικα Θεσπρωτίας: Σταθμός... εφιάλτης


Οι κάτοικοι θέτουν βέτο για το φυσικό αέριο Της Αννας Στεργίου Ενώ Ελλάδα, Βουλγαρία, Ρωσία και Ιταλία έχουν δώσει τα χέρια για τον πολυδιαφημισμένο αγωγό φυσικού αερίου, οι κάτοικοι της Πέρδικας Θεσπρωτίας θέτουν βέτο στα σχέδια για την εγκατάσταση σταθμού συμπίεσης φυσικού αερίου στην περιοχή τους, υποστηρίζοντας ότι θα υποβαθμίσει τον τόπο τους.
Η κοινότητα Πέρδικας έχει πανέμορφες παραλίες, όπως αυτή της Αγίας Παρασκευής, και οι κάτοικοι φοβούνται τυχόν περιβαλλοντική υποβάθμιση
Την ώρα που άλλα χωριά, ιδίως στο βόρειο τμήμα του νομού Θεσπρωτίας, ερημώνουν τον χειμώνα και μένουν μόνο γέροντες, η κοινότητα Πέρδικας την τελευταία δεκαπενταετία γνωρίζει ανάπτυξη και πληθυσμιακή άνθηση. Θεωρείται «περιοχή ιδιαίτερου φυσικού κάλλους» και οι μαγευτικές παραλίες της (Καραβοστάσι, Αγία Παρασκευή, Αρίλλας κ.ά.) την έχουν καταστήσει δημοφιλή τουριστικό προορισμό. Το φυσικό αέριο, ως γνωστόν, θα ξεκινά από την Κομοτηνή, θα φτάνει στη Νέα Μεσημβρία Θεσσαλονίκης κι από 'κει, μέσω ενός αγωγού διαμέτρου 36 εκατοστών και μήκους 300 χιλιομέτρων, πρόκειται να μεταφέρεται στο Σταυρολιμένα Πέρδικας Θεσπρωτίας. Από 'κει θα μεταφέρεται με υποθαλάσσιο αγωγό, μήκους 212 χιλιομέτρων και διαμέτρου 32 εκατοστών, στο Οτράντο της Ιταλίας.

Το κοινοτικό συμβούλιο Πέρδικας αποφάσισε ομόφωνα στα τέλη του περασμένου Σεπτεμβρίου να μην κατασκευαστεί ο σταθμός συμπίεσης φυσικού αερίου στο χωριό τους. Βασικοί λόγοι, λένε οι κάτοικοι, που οδήγησαν σ' αυτήν την απόφαση, είναι ότι δεν πρόκειται για ήπιας μορφής ανάπτυξη, αλλά ότι το χωριό τους θα υποστεί:

* Περιβαλλοντική επιβάρυνση από ρύπους.

* Αισθητική κακοποίηση από καμινάδες φυσικού αερίου.

* Μαρασμό αντί για τουριστική ανάπτυξη, αφού η περιοχή τους θεωρείται αναπτυσσόμενη και έχουν υπάρξει επενδυτικά σχέδια για ξενοδοχειακές επιχειρήσεις.

* Συρρίκνωση ή και καταστροφή της παραγωγής ελαιολάδου από την εγκατάσταση της μονάδας, αφού και κοντά στις παραλίες υπάρχουν ελαιόδεντρα.

Η προμελέτη, σημειώνει η Κίνηση Πολιτών Ενάντια στην Κατασκευή και Λειτουργία Σταθμού Συμπίεσης Φυσικού Αερίου, προβλέπει ότι σε έκταση 30 στρεμμάτων όπου τώρα φυτρώνουν ελαιόδεντρα «θα εγκατασταθεί σταθμός συμπίεσης φυσικού αερίου, ο οποίος πέρα από κτιριακές εγκαταστάσεις συνολικού εμβαδού 3.000 τετραγωνικών μέτρων θα περιλαμβάνει και 3 καμινάδες ύψους 35 μέτρων και διαμέτρου 3 μέτρων και μία καμινάδα ύψους 20 μέτρων και διαμέτρου 2 μέτρων».

Η Αδελφότητα Περδικιωτών τάσσεται στο πλευρό της Κίνησης Πολιτών και δηλώνει ότι υπάρχουν μελέτες σκοπιμότητας από τη Νομαρχιακή Επιτροπή Χωροταξίας και Περιβάλλοντος Θεσπρωτίας και από την «Πίνδος», που γνωμοδότησαν αρνητικά στη διέλευση του αγωγού. Καλεί, δε, τον υφυπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και βουλευτή Θεσπρωτίας τής Ν.Δ. Αντώνη Μπέζα και τους συναρμόδιους φορείς να πάρουν θέση ώστε «να μας απαλλάξουν από τον εφιάλτη αυτής της εγκατάστασης».

«Οι αρμόδιοι για το φυσικό αέριο πρόκειται να μας ενημερώσουν αυτές τις μέρες», μας ανέφερε ο νομάρχης Θεσπρωτίας Βασίλης Γιόγιακας. «Οταν τέθηκε το ζήτημα αυτό το 2005, το παλαιό προεδρείο της κοινότητας Πέρδικας συναινούσε. Τώρα ξαφνικά, όταν παρουσιάστηκε η προμελέτη, οι κάτοικοι ξεσηκώθηκαν. Επειδή πρόκειται για σοβαρό θέμα εθνικής και στρατηγικής σημασίας, δεν μπορούμε να μιλήσουμε χωρίς ενημέρωση. Μπορούμε να δούμε και όλες τις δυνατές εναλλακτικές λύσεις που υπάρχουν και να τοποθετηθούμε. Ας μην προτρέχουμε». Πηγή: Εφημ. Ελευθεροτυπία

Στην Πέρδικα Θεσπρωτίας δεν ταιριάζουν τα φουγάρα Του Γιαννη Ελαφρου Τι είναι χωροταξία στην Ελλάδα; Κάτι που συνήθως δεν υπάρχει, παρά μόνο για να παραβιάζεται. Υπερβολές; Εχετε, για παράδειγμα, έναν υπέροχο τόπο, καταπράσινο και με εντυπωσιακές παραλίες, με αξιόλογη αγροτική παραγωγή, ο οποίος έχει χαρακτηριστεί από το τοπικό χωροταξικό ως «περιοχή υψηλής τουριστικής ανάπτυξης» και από ερευνητική ομάδα του Πολυτεχνείου ως «τοπίο εξαίρετου φυσικού κάλλους». Τι κάνετε; Πάτε και τοποθετείτε πάνω του, μόλις 500 μέτρα από τη θάλασσα, ένα εργοστάσιο, συνολικού εμβαδού 3.000 τετραγωνικών μέτρων, με τρεις καμινάδες 35 μέτρων ύψους και άλλης μίας 20 μέτρων! Παράλογο; Δυστυχώς, όμως αυτή είναι η πρόταση των υπευθύνων της ΔΕΠΑ, για τον χώρο δημιουργίας του εργοστασίου που θα συμπιέζει το φυσικό αέριο για να περάσει από την Ελλάδα στην Ιταλία. Η περιοχή του χωριού Πέρδικα, στον νομό Θεσπρωτίας, βρέθηκε στο στόχαστρο μιας «ανάπτυξης - τράνζιτ», αφού το φυσικό αέριο θα περάσει χωρίς να τροφοδοτεί την περιοχή, χωρίς να δημιουργήσει θέσεις εργασίας (μόλις 8 άτομα), επιβαρύνοντας όμως πολύπλευρα το περιβάλλον. «Προφανώς δεν είμαστε αντίθετοι στο φυσικό αέριο, ούτε στη σύνδεση Ελλάδας - Ιταλίας. Αλλά αυτή πρέπει να γίνει στον κατάλληλο τόπο και όχι όπου βολεύει την εταιρεία», τονίζει στην «Κ» εκ μέρους της Κίνησης Πολιτών Ενάντια στην Κατασκευή και Λειτουργία Σταθμού Συμπίεσης Φυσικού Αερίου στην Πέρδικα, ο κ. Κώστας Ντούρος. Η δημιουργία της Κίνησης τάραξε τα νερά. Λαϊκή συνέλευση απέρριψε τα σχέδια για το εργοστάσιο συμπίεσης, το κοινοτικό συμβούλιο Πέρδικας πήρε ομόφωνη αρνητική απόφαση, ενώ έχουν συγκεντρωθεί πάνω από 1.000 υπογραφές. «Σύμφωνα με την ίδια την προμελέτη, η εγκατάσταση, που θα καταλάβει 30 στρέμματα, θα είναι ορατή από τους κοντινούς οικισμούς και θα επιφέρει υποβάθμιση του τοπίου», υπογραμμίζει ο κ. Ντούρος. Στις ανακοινώσεις της Κίνησης επισημαίνονται ακόμα οι επιπτώσεις από τις εκπομπές ρύπων, η επίδραση στη θαλάσσια χλωρίδα και πανίδα κ.λπ. Πόσω μάλλον που υπάρχει προοπτική επέκτασης της μονάδας. Οι ομόθυμες αντιδράσεις των κατοίκων υποχρέωσαν τους πάντες σε αναδίπλωση. Ηδη πραγματοποιήθηκε (προ λίγων ημερών) σύσκεψη με τη συμμετοχή της Νομαρχίας, της τοπικής ένωσης δήμων και κοινοτήτων, της κοινότητας Πέρδικας, της ΔΕΠΑ κ.λπ., όπου διαπιστώθηκε, όπως είπε στην «Κ» ο κοινοτάρχης κ. Δημήτριος Πάκος, ότι η αρχική πρόταση της ΔΕΠΑ δεν είναι εφικτή. «Εξετάζονται εναλλακτικές λύσεις», μας είπε και ο νομάρχης Θεσπρωτίας κ. Βασίλης Γιαγιάκας, υπογραμμίζοντας όμως ότι «το έργο είναι αναγκαίο και δεν πρέπει να το δαιμονοποιούμε». Ενδιαφέρουσα πάντως είναι η κατάθεση πρότασης δημιουργίας του εργοστασίου συμπίεσης κοντά στην πόλη της Ηγουμενίτσας.
Ομόφωνο ΟΧΙ από το κοινοτικό συμβούλιο Πέρδικας στην κατάληξη του αγωγού φυσικού αερίου στη θέση «Σταυρολιμένας»
Ρεπορτάζ: Βαγγέλης Γρ. Αθανασίου Ύστερα από ανοιχτή συνεδρίαση στην αίθουσα εκδηλώσεων του κοινοτικού καταστήματος Πέρδικας το κοινοτικό συμβούλιο ψήφισε ομόφωνα ΟΧΙ στην διέλευση και κατάληξη του ελληνοιταλικού αγωγού αερίου και της υποθαλάσσιας διασύνδεσης στην θέση «Σταυρολιμένας» Πέρδικας και γενικότερα στα διοικητικά όρια της τουριστικής κοινότητας.
Έντονη και έκδηλη ήταν οι ανησυχία των κατοίκων από την στιγμή που ο φάκελος με την προμελέτη του έργου έφτασε στο Κοινοτικό Μέγαρο.
Αποτέλεσμα αυτής της ανησυχίας και της δημόσιας έκφρασης προβληματισμών και σκέψεων μ ε την διανομή εντύπων σχετικά με το θέμα από τους επικεφαλής της αντιπολίτεσης Βέρμπη Κων/νο και Ζωγράφο Γιώργο ήταν η δυναμική και ζωντανή παρουσία πολιτών στη ν αίθουσα εκδηλώσεων του κοινοτικού μεγάρου, οι οποίοι όχι μόνο παρακολούθησαν την συνεδρίαση αλλά παράλληλα εξέφρασαν και ενδιαφέρουσες θέσεις και απόψεις σχετικά με το όλο θέμα.
Διαβασμένο λοιπόν το χωριό δεν αιφνιδιάστηκε από την παρουσίαση της μελέτης έτσι όπως την εισηγήθηκε ο Πρόεδρος της Κοινότητας Πέρδικας κ. Πάκος Δημήτριος.
Επιπλέον αίσθηση και έντονη ανησυχία προκάλεσε εκείνο το στοιχείο της μελέτης που κάνει λίγο για την δημιουργία εργοστασιακής μονάδας συμπίεσης υγραερίου με 3-4 καμινάδες 35-40 μέτρων και έκταση περίπου 30 στρεμμάτων. Ένα τέτοιο τερατούργημα πολύ δύσκολα θα πείσει τους Περδικιώτες ότι γίνεται προς όφελος της δρομολογημένης τουριστικής ανάπτυξης ότι οι ρύποι αν και ρύποι φυσικού αερίου παραμένουν ρύποι που θα επιβαρύνουν το περιβάλλον και θα υποβαθμίσουν τον τρόπο ζωής στην περιοχή.
Ως τέτοιο ζήτημα επιβίωσης εξελίχθηκε η συζήτηση και παράλληλα προστασίας της τουριστικής κοινότητας των επενδύσεων που έχουν υλοποιήσει και δρομολογήσει οι Περδικιώτες οι οποίοι για την επίτευξη των στόχων τους μετανάστευσαν και έχουν επενδύσει όλες τις οικονομίες τους στην περιοχή διατυπώνοντας και το παράπονο ότι ένα εθνικής και ευρωπαϊκής σημασίας έργο έρχεται σε αντίθεση με μια συλλογική προσπάθεια που κρατάει χρόνια επειδή οι μελετητές αναζητούν τον εύκολο δρόμο και την φτηνότερη λύση.
Τέλος πολλές φορές ακούστηκε στην συνεδρίαση ότι η Πέρδικά δεν είναι αντίθετη στην ανάπτυξη, είναι όμως αντίθετη σε αυτού του είδους την ανάπτυξη που θα βάλει ταφόπλακα στα όνειρα και τις προσδοκίες των Περδικιωτών, ένα μήνυμα που οι Περδικιώτες θέλουν να στείλουν στην κεντρική εξουσία, η οποία οφείλει να δει με σύνεση και ρεαλισμό το θέμα.
Άλλωστε στην όλη ιστορία διαπιστώνεται μια τεράστια αντίφαση, γιατί πως είναι δυνατόν στον χωροταξικό σχεδιασμό για τον Τουρισμό η Πέρδικα και ο παραθαλάσσιος χώρος μέχρι και την Ηγουμενίτσα να εντάσσεται στην ζώνη υψηλής τουριστικής ανάπτυξης και από την άλλη το Υπουργείο Ανάπτυξης στο οποίο ανήκει η ΔΕΠΑ (Δημόσια Επιχείρηση Αερίου) να φυτεύει στην καρδιά αυτής της ζώνης και σε μια περιοχή εξαιρετικού φυσικού κάλλους μια στην κυριολεξία βιομηχανική μονάδα συμπίεσης φυσικού αερίου;
Απορίες που ζητάνε επειγόντως απαντήσεις όπως και υπεύθυνη ενημέρωση από ειδικούς σχετικά με το όλο θέμα όχι μόνο στην κοινότητα Πέρδικας αλλά σε ολόκληρη τη Θεσπρωτία που καλείται να φιλοξενήσει μια υποδομή από την οποία δεν θα έχει κανένα όφελος, αφού ο αγωγός είναι «τράνσιτ» (διερχόμενος) και για να γίνει ανταποδοτικά διανομή φυσικού αερίου στην περιοχή απαιτούνται επιπλέον μονάδες αποσυμπίεσης φυσικού αερίου.

Σταυρώνουν… τα φουγάρα του φυσικού αερίου

Πέρδικα: καθολικό «όχι» από κοινότητα και κατοίκους στη μονάδα του Σταυρολιμένα

Τετάρτη, 26 Σεπτεμβρίου 2007 Περιβαλλοντική υποβάθμιση της παράκτιας περιοχής και «αποβολή» των τουριστών από την περιοχή τους φοβούνται οι φορείς και κάτοικοι της Πέρδικας ότι θα έχει η εγκατάστασητης μονάδας του φυσικού αερίου στην θέση «Σταυρολιμένας». Μετά τις πρώτες αντιδράσεις της αντιπολίτευσης, το κοινοτικό συμβούλιο του χωριού, το οποίο συνεδρίασε προχθές βράδυ, είπε κατηγορηματικά «όχι» στην κατασκευή της μονάδας φυσικού αερίου στα διοικητικά όρια του χωριού. Η απόφαση ήταν τελικά ομόφωνη και πλέον το θέμα της εγκατάστασης της μονάδας προσλαμβάνει νέες διαστάσεις, αφού το σύνολο των φορέων του χωριού δείχνει απρόθυμο να συναινέσει στην χωροθέτηση και την κατασκευή του έργου. Ταυτόχρονα, εναντίον του έργου τάσσεται το σύνολο της τοπικής κοινωνίας, με τους κατοίκους και τους επαγγελματίες να κινούνται στην ίδια κατεύθυνση και να δηλώνουν αντίθετοι, ενώ προχθές βράδυ κατέκλυσαν το συνεδριακό κέντρο της κοινότητας. Για πρώτη φορά οι κάτοικοι ενημερώθηκαν επίσημα για τις βασικές παραμέτρους της βιομηχανικής μονάδας, όπως αυτές αναφέρονται στην προμελέτη που τους παρουσιάστηκε. Τα τέσσερα… φουγάρα (καμινάδες) που προβλέπεται να εγκατασταθούν στην παραθαλάσσια περιοχή ήταν το βασικό στοιχείο που ενίσχυσε την άποψη των φορέων και κατοίκων να πουν «όχι στο φυσικό αέριο». Είναι εφιάλτης Ο Σταυρολιμένας βρίσκεται μεταξύ των δύο γνωστότερων παραλιών της Πέρδικας, το Καραβοστάσι και τον Αρρίλα, και σε κοντινή σχετικά απόσταση. Στην περιοχή υπάρχουν ήδη τουριστικές μονάδες, με τους ιδιοκτήτες να αγωνιούν για το «αύριο» των επιχειρήσεών τους. Η εγκατάσταση της μονάδας φυσικού αερίου, όπως εκτιμούν οι επαγγελματίες και οι κάτοικοι, θα επηρεάσει αρνητικά την τουριστική ανάπτυξη στην περιοχή, η οποία βρίσκεται σε ανοδική τροχιά τα τελευταία χρόνια. Η εκτίμηση αυτή, επηρέασε, ως ένα βαθμό, την ομόφωνη απόφαση του κοινοτικού συμβουλίου που σηματοδοτεί ουσιαστικά νέες εξελίξεις. Απόλυτα ικανοποιημένος από τις μέχρι αντιδράσεις των φορέων και των κατοίκων δηλώνει ο Κώστας Βέρμπης, κοινοτικός σύμβουλος, ο οποίος αντιτάχθηκε εξ αρχής στην κατασκευή του έργου. «Οι κάτοικοι είναι ενωμένοι και αποφασισμένοι να αγωνιστούν ώστε να πείσουν την εταιρία και την πολιτεία ότι ο αγωγός φυσικού αερίου που καταλήγει στο χωριό μας είναι ένας εφιάλτης που πρέπει να απομακρυνθεί», δήλωσε στον «Η.Α.». Και εκτίμησε ότι η ζημιά που θα προξενήσει η βιομηχανική μονάδα και οι καμινάδες στην τουριστική ανάπτυξη της περιοχής θα είναι μεγάλη. Όλα ανοιχτά Οι φορείς και κάτοικοι της Πέρδικας θα έχουν σύμμαχό τους, σ’ αυτή την προσπάθεια. και τη Νομαρχιακή αυτοδιοίκηση Θεσπρωτίας, η οποία δηλώνει πρόθυμη να «ξανασυζητήσει το θέμα». Να σημειωθεί ότι μία τουλάχιστον ακόμη περιοχή, βάσει της προμελέτης, προτείνεται για την εγκατάσταση του φυσικού αερίου και βρίσκεται στη θέση «Φτελιάς» του δήμου Σαγιάδας. Ο νομάρχης Βασίλης Γιόγιακας δήλωσε χθες στην ΕΡΑ Ιωαννίνων ότι «θα πρέπει να βρούμε θέση που δεν θα ενοχλεί» και ανέφερε πως η Θεσπρωτία είναι κατ’ εξοχήν τουριστικός νομός. Ερωτηθείς, εάν με το έργο αυτό υπάρξουν επιπτώσεις στον τουρισμό της Πέρδικας ο νομάρχης σημείωσε πως «μια τόσο μεγάλη δραστηριότητα μπορεί να επηρεάζει, αλλά δεν θέλω να προτρέξω». Επίσης, διευκρίνισε πως πάγια αρχή του είναι «να υπάρχει συναίνεση», άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο «να επανεξετάσουμε τις λύσεις με σοβαρότητα και υπευθυνότητα» και τόνισε ότι «πρέπει να σεβόμαστε τις αποφάσεις της τοπικής κοινωνίας». Τέλος, θεώρησε σκόπιμο να γίνει αναλυτική ενημέρωση όλων των εμπλεκόμενων φορέων για την μελέτη και τις επιπτώσεις του έργου, δηλώνοντας πρόθυμος να συζητήσει στην Πέρδικα με το κοινοτικό συμβούλιο του χωριού για την μονάδα του φυσικού αερίου. Αρθρογράφοι : ΣΩΤΗΡΗΣ ΑΡΓΥΡΗΣ (sargiris@agon.gr)

Όχι στη εγκατάσταση Μονάδας Φυσικού Αερίου

03.01.08
sivotaΞεκάθαρη θέση στο θέμα της διέλευσης του αγωγού φυσικού αερίου από την Θεσπρωτία και την σχετική εγκατάσταση μονάδας φυσικού αερίου έλαβε στο Δ.Σ της ΤΕΔΚ Ν. Θεσπρωτίας με την 56 / 2007 απόφαση του να μην εγκατασταθεί η μονάδα συμπίεσης φυσικού αερίου στα τουριστικά παράλια και στα διοικητικά όρια Πέρδικας και Συβότων αλλά να σχεδιαστεί εναλλακτική χάραξη σε άλλη περιοχή του νομού Θεσπρωτίας , αφού η ΤΕΔΚ Ν. Θεσπρωτίας διαφωνεί μεν ως προς τις περιοχές που έχουν μέχρι στιγμής επιλεγεί, ενώ παράλληλα θεωρεί στρατηγικής σημασίας τη διέλευση του αγωγού φυσικού αερίου για την χώρα μας. Συγκεκριμένα η απόφαση που εστάλη στα τοπικά μέσα ενημέρωσης και υπογράφει ο Πρόεδρος της ΤΕΔΚ Θεσπρωτίας και Δήμαρχος Ηγουμενίτσας κ. Θωμάς Πιτούλης έχει ως εξής: "Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΤΕΔΚ κατά την συνεδρίασή του της 21ης Δεκεμβρίου 2007 παρουσία του Δημάρχου Συβότων κ. Γιαννούλη Γεώργιου , του Προέδρου της Κοινότητας Πέρδικας κ. Πάκου Δημήτριου, Δημοτικών και Κοινοτικών Συμβούλων Συβότων και Πέρδικας , εκπροσώπων της Κίνησης Πολιτών Πέρδικας και Πολιτών - Δημοτών, αφού ενημερώθηκε, συζήτησε το θέμα του φυσικού αερίου στη Θεσπρωτία που έχει να κάνει με την σχεδιαζόμενη διέλευση του αγωγού και την κατασκευή Σταθμού Συμπίεσης στη Θεσπρωτία και την εν συνεχεία μεταφορά του με υποθαλάσσιο αγωγό στην Ιταλία και έλαβε την παραπάνω σχετική απόφαση η οποία κατά το αποφασιστικό της μέρος έχει ως εξής:
Τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της ΤΕΔΚ Νομού Θεσπρωτίας , εκπροσωπώντας τους ΟΤΑ του Νομού και υπερασπίζοντας τις θέσεις και τις προτάσεις τους σε όλα τα ζητήματα που άπτονται της νομιμότητας και προασπίζουν τον Πολίτη - Δημότη ενάντια σε κάθε είδους προσπάθεια, ενέργεια, έργο ή πρωτοβουλία τρίτων που έχει ως συνέπεια την πρόκληση περιβαλλοντικής και οικονομικής ζημιάς και αντιστρατεύεται την αναπτυξιακή πορεία του τόπου, αφουγκραζόμενοι τη θέληση των τοπικών κοινωνιών της Κοινότητας Πέρδικας και του Δήμου Συβότων Θεσπρωτίας που ενώνονται σε μια φωνή με την θέληση και τις αποφάσεις των Δημοτικών και Κοινοτικών Αρχών ενάντια στην διέλευση του αγωγού φυσικού αερίου και την εγκατάσταση - στην ευρύτερη τουριστικά ανεπτυγμένη περιοχή της παραθαλάσσιας ζώνης ιδιαίτερου φυσικού κάλλους των ΟΤΑ αυτών - Σταθμού συμπίεσης Φυσικού Αερίου με σκοπό την μεταφορά του υποθαλάσσια στη γειτονική Ιταλία:
ΖΗΤΟΥΝ Να αποκλειστεί η διέλευση του αγωγού φυσικού αερίου και η εγκατάσταση - στην ευρύτερη τουριστικά ανεπτυγμένη περιοχή της παραθαλάσσιας ζώνης ιδιαίτερου φυσικού κάλλους των ΟΤΑ Πέρδικας και Συβότων - Σταθμού συμπίεσης Φυσικού Αερίου και να αναζητηθεί εναλλακτική θέση σε άλλη περιοχή του νομού Θεσπρωτίας, εκτός των παραπάνω περιοχών, για την διέλευση και εγκατάσταση του αγωγού και του Σταθμού Συμπίεσης φυσικού αερίου σε συνεννόηση της ΤΕΔΚ με την Δ.Ε.Π.Α και με προαπαιτούμενο την σύμφωνη θέληση των τοπικών κοινωνιών, θεωρώντας ότι το έργο έχει μεγάλη Εθνική σημασία, παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον, έχει τεράστια σημασία στον τομέα της ενέργειας σε Διεθνές και Ευρωπαϊκό επίπεδο και κυρίως έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το Νομό μας λόγω των τεράστιων αναπτυξιακών δυνατοτήτων που θα δημιουργήσει στη Θεσπρωτία ως ενεργειακού κόμβου στη Δυτική Ελλάδα…

Από την ΤΕΔΚ Θεσπρωτίας
Εναλλακτική λύση για το φυσικό αέριο
Μείζονος σημασίας για την περιοχή η κατασκευή του έργου
Να σχεδιαστεί εναλλακτική λύση εγκατάστασης της Μονάδας Συμπίεσης φυσικού αερίου σε άλλη περιοχή της Θεσπρωτίας και όχι στα τουριστικά παράλια της Πέρδικας και των Συβότων, πρότεινε με πρόσφατη απόφασή της η ΤΕΔΚ Θεσπρωτίας.
Ενώ θεωρεί στρατηγικής σημασίας τη διέλευση του αγωγού φυσικού αερίου τόσο από τη χώρα μας όσο και από την περιοχή μας με σκοπό την υποθαλάσσια μεταφορά του στη γειτονική Ιταλία, διαφωνεί με τους τόπους που μέχρι τώρα έχουν επιλεγεί.
Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΤΕΔΚ Θεσπρωτίας με αυτή του την απόφαση, που υπογράφει ο Πρόεδρός της και Δήμαρχος Ηγουμενίτσας κ. Θωμάς Πιτούλης παίρνει ξεκάθαρη θέση στο καυτό αυτό πρόβλημα. Στη συνεδρίαση ήταν παρόντες και εξέφρασαν τις απόψεις του ο Δήμαρχος Συβότων κ. Γεώργιος Γιαννούλης, ο Πρέδρος της κοινότητας Πέρδικας κ. Δημήτριος Πάκος και μέλη Κινήσεων Πολιτών.
Η ΤΕΔΚ είπε «όχι» στη λειτουργία της Μονάδας Συμπίεσης φυσικού αερίου στα τουριστικά παράλια της Θεσπρωτίας, στηριζόμενη σε δύο επιχειρήματα.
Πρώτον προασπίζεται τους πολίτες απέναντι σε κάθε προσπάθεια, ενέργεια, έργο ή πρωτοβουλία τρίτων, που έχει ως συνέπεια την πρόκληση περιβαλλοντικής και οικονομικής ζημιάς και αντιστρατεύεται την αναπτυξιακή πορεία του τόπου.
Δεύτερον αφουγκράσθηκε τη θέληση των τοπικών κοινωνιών της Πέρδικας και των Συβότων, όπως εκφράσθηκε από την κοινοτική και την δημοτική αρχή αντίστοιχα.
Συγκεκριμένα η ΤΕΔΚ Θεσπρωτίας ζητά:
«Να αποκλειστεί η διέλευση του αγωγού φυσικού αερίου και η εγκατάσταση στην ευρύτερη τουριστικά ανεπτυγμένη περιοχή της παραθαλάσσιας ζώνης ιδιαίτερου φυσικού κάλλους των ΟΤΑ Πέρδικας και Συβότων του Σταθμού Συμπίεσης Φυσικού Αερίου και να αναζητηθεί εναλλακτική θέση σε άλλη περιοχή του Νομού Θεσπρωτίας, εκτός των παραπάνω περιοχών, για τη διέλευση και εγκατάσταση του αγωγού και του Σταθμού Συμπίεσης φυσικού αερίου σε συννενόηση της ΤΕΔΚ με την Δ.Ε.Π.Α. και με προαπαιτούμενο τη σύμφωνη θέληση των τοπικών κοινωνιών, θεωρώντας ότι το έργο έχει μεγάλη εθνική σημασία, παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον, έχει τεράστια σημασία στον τομέα της ενέργειας σε διεθνές και ευρωπαϊκό επίπεδο και κυρίως έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το Νομό μας λόγω των τεράστιων αναπτυξιακών δυνατοτήτων, που θα δημιουργήσει τη Θεσπρωτία ως ενεργειακό κόμβο στη Δυτική Ελλάδα».
Όλοι συμφωνούν ότι η Μονάδα Συμπίεσης φυσικού αερίου πρέπει να γίνει άμεσα, ωστόσο εξακολουθούν να υπάρχουν διαφωνίες και αντιρρήσεις για τον τόπο λειτουργίας της. Την ίδια στιγμή η ΔΕΠΑ διαβεβαιώνει ότι όπου και να εγκατασταθεί η Μονάδα, δεν θα υπάρξουν επιπτώσεις και επιβαρύνσεις στο περιβάλλον.






Η παραλία Σοφάς Πέρδικας όπως είναι σήμερα. Τοπίο εξαίρετου φυσικού κάλους...

Η Πέρδικα είναι
από Πέρδικας 1:59πμ, Κυριακή 20 Ιουλίου 2008
..ακριβώς απέναντι απο την Λευκίμμη της Κέρκυρας. Είναι το νησί που φαίνεται απέναντι στην φωτογραφία.
Παραθέτω και το URL
από Πέρδικας 2:14πμ, Κυριακή 20 Ιουλίου 2008

Εχει πολυ μεγάλο ενδιαφέρον γιατί είναι πολύ καλά στοιχειοθετημένα τα επιχειρήματα της επιτροπής Αγώνα και το θέμα είναι σχεδόν άγνωστο.

Διαβαστε τις σελίδες τους.

http://www.perdika.eu/



Αναγνώστες