Και οι πλούσιοι πλουσιότεροι...

ΣΤΑΘΕΡΗ ΕΚΡΟΗ ΚΑΤΑΘΕΣΕΩΝ ΣΕ ΙΔΡΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ, ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΑΥΞΗΣΗ ΤΗΣ ΖΗΤΗΣΗΣ ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ ΑΠΟ ΕΛΛΗΝΕΣ ΕΦΟΠΛΙΣΤΕΣ, ΑΥΞΗΣΗ ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΩΝ ΓΙΑ MEGA YAGHTS ΚΑΙ ΠΑΝΑΚΡΙΒΑ ΑΚΙΝΗΤΑ

Του Μ. ΓΕΛΑΝΤΑΛΙ

«ΟΙ ΧΟΡΤΑΤΟΙ μιλάνε στους πεινασμένους για τις δύσκολες εποχές που θα έρθουν», έλεγε ο Μπέρτολντ Μπρεχτ, μόνο που αυτές οι μέρες φαίνεται πως αφορούν τον πολύ κόσμο και όχι τους λίγους.


Πώς αλλιώς να εξηγηθεί το γεγονός της σταθερής εκροής καταθέσεων από ελληνικές τράπεζες σε ιδρύματα του εξωτερικού, της κατακόρυφης ζήτησης έργων τέχνης από έλληνες εφοπλιστές, της αύξησης των παραγγελιών για mega yacghts, τις αναφορές της «Guardian» ότι η ζήτηση για ακριβά ακίνητα στο Λονδίνο από Ελληνες ξεπέρασε τους Αραβες.

Off shore

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος οι καταθέσεις στις εγχώριες τράπεζες είχαν μειωθεί το Φεβρουάριο στα 229,3 δισ. ευρώ από 237,7 δισ. ευρώ στο τέλος του 2009. Οι τραπεζίτες ανεπίσημα υποστηρίζουν πως από τα χρήματα που έφυγαν ένα 20% έχει «πάει» σε θυγατρικές ελληνικών τραπεζών στο εξωτερικό και κυρίως στο Λονδίνο. Μικρότερα ποσά λέγεται πως έχουν μεταφερθεί σε ιδρύματα των νησιών Man, Guernsey, αν και όπως σημειώνουν τραπεζικά στελέχη οι έλληνες εφοπλιστές, οι οποίοι «κάηκαν» είτε με την περίπτωση της Lehman είτε με την UBS ή ακόμη και από διαχειριστές όπως ο Madoff είναι πολύ πιο προσεκτικοί τώρα.

Σύμφωνα με την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου οι τράπεζες του νησιού αύξησαν τα υπόλοιπά τους στα 43,4 δισ. ευρώ (τέλος Φεβρουαρίου) από 41,9 δισ. ευρώ στο τέλος του 2009. Το «ρεύμα» εκτιμάται ότι έχει γίνει ισχυρότερο από τον Μάρτιο, οπότε η ανησυχία καταλαμβάνει μεγαλύτερα στρώματα καταθετών.

Τραπεζικοί κύκλοι ισχυρίζονται πως η διάθεση αποχώρησης είναι εμφανής ακόμη και μεταξύ μεγαλομετόχων ιδιωτικών ιδρυμάτων και εγχώριων αμοιβαίων. Πρόκειται για μία ομάδα 30 χιλιάδων οικογενειών που έφτασαν να έχουν (το 2008) κεφάλαια σχεδόν 50 δισ. ευρώ σε τμήματα ιδιωτικής τραπεζικής, ενώ σε άλλα 40 δισ. υπολογίζονται οι καταθέσεις ελλήνων πολιτών στο εξωτερικό.

Δεδομένης της αύξησης του ΑΕΠ μέχρι 60% την τελευταία 12ετία, των κερδών των εισηγμένων (11,8 δισ. ευρώ το 2009, 10 δισ. το 2008 και 11,3 δισ. ευρώ το 2007), των κεφαλαίων «που χαρίστηκαν» μέσω της μείωσης του συντελεστή φορολόγησης (την 5ετία 2004-2008 υπολογίζονται σε 5,1 δισ. ευρώ), των χιλιάδων υπεράκτιων που λειτουργούσαν μέχρι το τέλος του 2009 (υπολογίζονται σε δέκα χιλιάδες ) φαίνεται η οξύμωρη κατάσταση της ελληνικής οικονομίας.

Ξεπούλημα

Ομως, την περίοδο της κρίσης οι παραγγελίες των Ελλήνων στα περίφημα ναυπηγεία Perini Navi (με έδρα στο Viareggio και τη La Spezia της Λιγουρίας) γνωστά για τα σκάφη των 20 έως 60 μέτρων, φέρεται να έχουν διπλασιαστεί. Δίπλα στα ονόματα πελατών όπως Ρούπερτ Μέρντοχ, Μπερλουσκόνι, Τομ Πέρκινς, λέγεται ότι έχουν ναυπηγηθεί σκάφη για έλληνες εφοπλιστές.

Στην κορυφή του διεθνούς yacht design ο Γιώργος Βαφειάδης, ο οποίος έχει το σχεδιαστήριό του στη Ρώμη. Κάνει πραγματικά έργα τέχνης, όπως λένε οι πελάτες του, αρκετοί από τους οποίους είναι έλληνες εφοπλιστές και επιχειρηματίες. Τα σκάφη διά χειρός Giorgio Vafiadis είναι περιζήτητα στην ευρωπαϊκή (και ελληνική) αγορά.

Πρόσφατα η «Guardian» σε άρθρο της επικαλέστηκε δηλώσεις λονδρέζου κτηματομεσίτη, ο οποίος μιλούσε για σοβαρούς αγοραστές με ζεστό χρήμα στο χέρι που ενδιαφέρονται για ακριβά ακίνητα γύρω από το Regent's Park, το Mayfair και την Marylebone Street, τις ακριβότερες περιοχές στην καρδιά του Λονδίνου. Στο ίδιο δημοσίευμα ο κτηματομεσίτης σημείωνε πως «συνήθως είχαν έναν έλληνα αγοραστή κάθε τρεις μήνες αλλά το Μάρτιο είχαν δεκαπέντε ενδιαφερόμενους την εβδομάδα».

Η συνήθης πρακτική είναι να μεταβιβάζουν αμέσως το ακίνητο στα παιδιά τους ούτως ώστε να μην έχουν μπλεξίματα με τις ελληνικές αρχές, υποστήριζε στην «Guardian» στέλεχος άλλου μεγάλου κτηματομεσιτικού γραφείου στο κέντρο του Λονδίνου.

Αλλά και στις δημοπρασίες πανάκριβων έργων τέχνης ηχηρά ονόματα του ελληνικού επιχειρείν σαρώνουν στο Frieze Art Fair ή στην αγορά των Sotheby' s. Ενδεικτική η περίπτωση γνωστού έλληνα εφοπλιστή, ο οποίος παλαιότερα δραστηριοποιούνταν στον κλάδο των τροφίμων: Αγόρασε πρόσφατα το περίφημο «Flight Fantasy» του David Hammons έναντι 1,5 εκατ. δολαρίων. Τρελές προσφορές δόθηκαν, πρώτη φορά στη μετά Lehman περίοδο, για ένα αγαλματάκι του Τζιακομέτι σε μία από τις πιο πετυχημένες δημοπρασίας των Sotheby' s όπου μεταξύ των ενδιαφερομένων συμπεριλαμβάνονταν και έλληνες επιχειρηματίες.