Τετάρτη 28 Μαΐου 2008

Wikinomics: μια μορφή ελευθεριακού σοσιαλισμού!


Αν αφαιρέσουμε από τον σοσιαλισμό την υποχρεωτικότητα και τον κεντρικό σχεδιασμό (ελευθεριακός σοσιαλισμός) και δημιουργήσουμε δομές συμμετοχικότητας, (PARECON- Wikinomics) οι άνθρωποι φαίνεται να ξεδιπλώνουν ένα άλλο πρόσωπο που μπορεί να νικήσει τις επιχειρήσεις και την ακαμψία του κέρδους ως υπέρτατη προτεραιότητα.

Προγραμματιστές και χρήστες δημιουργούν κάτι και το αφήνουν ελεύθερο για τροποποιήσεις στο διαδίκτυο, οι αλλαγές και οι βελτιώσεις που υφίσταται το λογισμικό προέρχεται από μια συλλογική νοημοσύνη που δεν μπορούν να ανταγωνιστούν οι μεγάλοι επιχειρηματικοί κολοσσοί. Η συμμετοχική αυτή διαδικασία ονομάστηκε Wikinomics (με εφαρμογές στο λογισμικό ανοιχτού κώδικα, την Wikipedia κ.α.). Αποτελεί διεθνώς μια νέα, σύγχρονη πειραματική μορφή εθελοντικής οργάνωσης που βασίζεται στην καινοτομία και τη φαντασία των χρηστών. Η βασική φιλοσοφία μιας οικονομίας που βασίζεται στην αλληλεγγύη, το κοινό καλό και όχι στο υπερκέρδος περιέχεται στα χαρακτηριστικά των Wikinomics. Τι μας δείχνει αυτό;;

Αν αφαιρέσουμε από τον σοσιαλισμό την υποχρεωτικότητα και τον κεντρικό σχεδιασμό (ελευθεριακός σοσιαλισμός) και δημιουργήσουμε δομές συμμετοχικότητας, (PARECON- Wikinomics) οι άνθρωποι φαίνεται να ξεδιπλώνουν ένα άλλο πρόσωπο που μπορεί να νικήσει τις επιχειρήσεις και την ακαμψία του κέρδους ως υπέρτατη προτεραιότητα. Ο άνθρωπος όχι μόνο δεν είναι από τη φύση του κακός αλλά σε συνθήκες ελευθερίας μπορεί να ξεδιπλώσει μια ανέλπιστη δημιουργικότητα και αλληλεγγύη χωρίς να έχει άμεσο βραχυπρόθεσμο όφελος.

Ποιος δεν ξέρει την Wikipedia η οποία είναι η μεγαλύτερη εγκυκλοπαίδεια, ελεύθερη σε όλους, που έχει δημιουργηθεί ποτέ φτιαγμένη με τη συλλογική εθελοντική δουλειά ενώ είναι 10 φορές μεγαλύτερη από την πλήρη αλλά ιδιωτική Britannica. Στην Wikipedia μπορούν οι χρήστες συμμετέχοντας εθελοντικά σε ένα παγκόσμιο εγχείρημα να προσθέτουν συνεχώς νέες πληροφορίες αυξάνοντας το ήδη τεράστιο μέγεθος. Τι όφελος και τι κέρδος έχουν οι συμμετέχοντες σε αυτήν τη διαδικασία και πως έγινε αυθόρμητα δυνατή η ανάδυση μιας τέτοιας δημοκρατικής υπερσυλλογικότητας που θα δυσκολευόταν να φτιάξει ακόμη και το πιο καταπιεστικό καθεστώς;

Το ίδιο συμβαίνει και με τα blogs, όσο υπάρχουν άνθρωποι που αυτοπαρακεινούνται να γράφουν χωρίς κανένα άμεσο όφελος στο ίντερνετ (σε αντίθεση με το υπάρχον σύστημα που προσμετράει μόνο τα άμεσα οφέλη κάθε ανθρώπινης πράξης) τόσο η δημοκρατικότητα και η αλληλεγγύη θα αυξάνεται. Τα blogs βέβαια δεν είναι τόσο σημαντικά ακόμη όπως οι κύριες πηγές ενημέρωσης, όμως εγώ που ασχολούμαι ελάχιστο διάστημα ξέρω ποια blogs θα διαβάσω στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Η πληροφορία έτσι διυλίζεται από πολλά φίλτρα και η εξουσία δεν μπορεί να χωνέψει στο μυαλό μου αυτά που επιθυμεί. Η εξουσία μπορεί να ελέγξει έναν σταθμό, δύο σταθμούς, 40 εφημερίδες, δεν μπορεί όμως να ελέγξει 1000 blogs ή 10.000 blogs αυτόνομων και σκεπτόμενων κυρίως ανθρώπων.

Ποιοι ήταν αυτοί που έλεγαν ότι ο σοσιαλισμός πέθανε; Μιλάω για τον ελευθεριακό, δημοκρατικό, αυτόνομο σοσιαλισμό, την αυτοδιεύθυνση και την αυτοθέσμιση. Υπάρχει καλύτερο παράδειγμα από τα παραπάνω για το ότι αυτές οι έννοιες είναι όχι μόνο ζωντανές αλλά αναπτύσσονται στη σκιά ενός βάρβαρου παρασιτικού κερδοσκοπισμού των πολυεθνικών επιχειρήσεων; Δεν είναι, άλλωστε, τυχαίο που τα Indemedia διεθνώς φτιάχτηκαν από ανθρώπους του ελευθεριακού σοσιαλισμού, των κινημάτων και της αντίδρασης στον κόσμο της εξουσίας.

Σίγουρα τέτοια εγχειρήματα τρομοκρατούν πολλές επιχειρήσεις οι οποίες μπορούν να οδηγηθούν μέχρι και στο κλείσιμο. Έτσι δεν βλέπουν με καλό μάτι τέτοιες προσπάθειες τις οποίες θα προσπαθήσουν να τερματίσουν. Στις μέρες μας αντί να γίνεται ανάπτυξη ανανεώσιμων και εναλλακτικών πηγών ενέργειας (ήλιος, θάλασσα, αέρας, γεωθερμία κτλ) υπάρχει μια προσπάθεια εγκαθίδρυσης της πυρηνικής τεχνολογίας. Το σύστημα δεν επιδιώκει την αυτονομία, την αλληλεγγύη, την δημοκρατικότητα αφού με αυτά θα χάσει τη δυνατότητα εξουσίας του στις κοινωνίες και τους θεσμούς. Το σύστημα επιδιώκει τον εκβιασμό, την χειραγώγηση και την σπατάλη. Έτσι έμαθε για πολλές δεκάδες και εκατοντάδες χρόνια.


Συνεπώς σε αυτό το νέο τοπίο έχουν τεράστιο ρόλο οι οργανωμένοι πολίτες και τα κοινωνικά κινήματα σε μια προσπάθεια να αντισταθούν στις επιθέσεις που θα αρχίσουν να δέχονται (ήδη τις δέχονται με το ελεύθερο λογισμικό ανοιχτού κώδικα ). Είναι δυνατόν οι επιχειρήσεις και οι ελίτ που άρρητα κυβερνάνε να αφήσουν αμαχητί την εξουσία τους και τα προνόμιά τους; Είναι δυνατόν να βοηθήσουν την αυτοοργάνωση των ανθρώπων στη βάση σοσιαλιστικών αρχών; Ασφαλώς όχι, θα προσπαθήσουν, αντίθετα, να περιορίσουν όλη αυτή τη δυναμική και στη συνέχεια να την ελέγξουν για να την στρέψουν σε καθαρά κερδοσκοπικούς σκοπούς. Αντίθετα οι αντιστάσεις μπορούν σε αυτό το κομβικό σημείο που βρισκόμαστε να οδηγήσουν τελείως αλλού τις εξελίξεις.

Τι μπορεί να είναι χρησιμότερο από μια στροφή της παραγωγής στα πολιτιστικά αγαθά και τη γνώση; Ποιος είπε ότι οι άνθρωποι μπορούν να παράγουν μόνο σκουπίδια καταστρέφοντας τον πλανήτη; Όλη αυτή η ανθρώπινη επινοητικότητα και δημιουργικότητα θα μπορούσε κάλλιστα να κατευθυνθεί (όπως κατευθύνεται αυθόρμητα) σε πολιτισμική παραγωγή! Αντί να κατασκευάζουμε κενές γυαλιστερές συσκευασίες και να προσπαθούμε να τρελάνουμε ψυχικά τους ανθρώπους για να τις αγοράζουν μπορούμε να στρέψουμε την παραγωγή στη δημιουργία γνώσης. Θα κερδίζει περισσότερο (όχι αναγκαστικά χρήματα) αυτός που θα παράγει περισσότερη και ποιοτικότερη γνώση και πολιτισμό έτσι δεν θα εξαλειφθεί και μια πολύ πιο ήπια και βιώσιμη μορφή στοιχειώδους ανταγωνισμού.

Πόσες εφαρμογές θα μπορούσαν να έχουν οι νέες τεχνολογίες και το internet στη δημιουργία μιας συμμετοχικής άμεσης διακυβέρνησης και την ισοκατανομή της εξουσίας;

Πόσο καλύτερος θα ήταν ο κόσμος αν οι επιχειρήσεις δεν διηύθυναν τα πάντα στη στρεβλή ανάπτυξη, τον άσκοπο πλουτισμό και υπερκαταναλωτισμό! Θα μπορούσε, λοιπόν, να υπάρξει μια άλλη κοινωνία, που τώρα φαίνεται ουτοπική ή μήπως πια δεν είναι καθόλου ουτοπική αλλά απόλυτα ρεαλιστική;

Να πως μια σπίθα (internet) μπορεί να δημιουργήσει εξελίξεις που θα αλλάξουν ριζικά τη δομή του κόσμου προς μια άλλη κατεύθυνση. Η συλλογική συνείδηση και συμμετοχή που αναπτύσσεται είναι ασύγκριτα πιο δυνατή έναντι κάθε ατομιστικού συμφέροντος και ολιγαρχικής καθοδήγησης.

greekrider.blogspot.com/2008/05/wikinomics.html

Δεν υπάρχουν σχόλια:


Αναγνώστες