10 λόγοι για τους οποίους (πραγματικά) θα πεις ΝΑΙ στη λεγόμενη «αξιολόγηση»!

Του Λευτέρη Παπαθανάση*, Χημικού



Συνάδελφε και συναδέλφισσά μου, η μάχη για τη λεγόμενη «αξιολόγηση» έχει αρχίσει. Πρόκειται για μια μάχη, η έκβαση της οποίας θα καθορίσει το χαρακτήρα της (δημόσιας?) εκπαίδευσης στην Ελλάδα για τις επόμενες δεκαετίες. Αυτός είναι και ο λόγος που όλο και συχνότερα πέφτουμε πάνω σε συζητήσεις, διαλέξεις και άρθρα πάνω στο θέμα. Αρκετά επιχειρήματα υπέρ της λεγόμενης «αξιολόγησης», μερικά έξυπνα και μερικά για πέταμα, όλα όμως με κοινό παρονομαστή το κουρέλιασμα κάθε επιστημονικής κατάκτησης είτε της κοινωνιολογίας της εκπαίδευσης είτε της παιδαγωγικής. Όλα με κοινό παρονομαστή τη γλώσσα του νεοφιλελευθερισμού, που κεντρικός της στόχος είναι να φορτώσει όλες τις ευθύνες για την κατάντια της Δημόσιας Εκπαίδευσης στις πλάτες των εργαζόμενων εκπαιδευτικών.

Ανάμεσα στα επιχειρήματα αυτά ξεχωρίζει –σαν μια επιθετική προπαγανδιστική ναυαρχίδα- η απαράδεκτη κατηγορία ότι οι εργαζόμενοι στην εκπαίδευση «φοβούνται» την αξιολόγηση. Το μοτίβο είναι γνωστό. Πατώντας πάνω και χαϊδεύοντας τα πιο καθυστερημένα και συντηρητικά αντανακλαστικά της «κοινής» γνώμης, αναπαράγεται με τη μεγαλύτερη ευκολία (και απρέπεια) η εικόνα για εκπαιδευτικούς που «κάνουν ό,τι γουστάρουν» χωρίς να «ελέγχονται από κανένα» και που φοβούνται τη λεγόμενη «αξιολόγηση» γιατί απλά είναι άχρηστοι και δεν θέλουν να αποκαλυφθεί αυτό.

Συνάδελφε και συναδέλφισσά μου, θεωρούσα λογικό και αναμενόμενο να ακούσω το συγκεκριμένο επιχείρημα από τους κυβερνόντες και τα παπαγαλάκια τους στα ΜΜΕ, αλλά δυστυχώς τώρα τελευταία ακούω και σένα να το αναμασάς και πραγματικά με έχεις τσαντίσει. Επειδή η συνείδησή μου δεν μου επιτρέπει να σιωπώ όταν με προσβάλλουν, αποφάσισα λοιπόν να σηκώσω το γάντι και να σου απαντήσω με την ειλικρίνεια της αγανάκτησής μου. Δεν μου αρέσουν οι δίκες προθέσεων, αλλά αφού εσύ αποφάσισες να διαδίδεις ότι δεν θέλω τη λεγόμενη «αξιολόγηση» επειδή φοβάμαι, άκου τώρα για ποιους λόγους πιστεύω ότι εσύ υποστηρίζεις αυτή τη νέα επίθεση των αφεντικών.

Πριν αρχίσω, είναι αναγκαίο να κάνουμε μια διευκρίνιση. Με ενοχλεί όταν χρησιμοποιείς τη λέξη «αξιολόγηση» για να περιγράψεις τα νομοσχέδια του Υπουργείου Παιδείας. Γνωρίζεις πολύ καλά ότι το συγκεκριμένο νομοσχέδιο δεν έχει καμία σχέση με οποιαδήποτε έννοια πραγματικής αξιολόγησης του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος. Ξέρεις ότι θέλει μεγάλη φαντασία, υποστηριζόμενη από το θράσος της εξουσίας ή της αμορφωσιάς, για να βρεις οποιοδήποτε σημείο τομής μεταξύ του νομοσχεδίου για τη λεγόμενη «αξιολόγηση» και οποιασδήποτε μορφής αξιολόγησης και αυτοαξιολόγησης που χρησιμοποιούμε καθημερινά και οι ίδιοι σαν εργαλείο της δουλειάς μας. Είναι μια ενδιαφέρουσα τακτική από την πλευρά της εξουσίας το να χρησιμοποιεί έννοιες πλατιά αποδεκτές, αλλάζοντας το περιεχόμενό τους ώστε να κρύβει τα τέρατα που εκτρέφει. Δεν θα σου κάνω άλλο μάθημα, μορφωμένος άνθρωπος είσαι, σίγουρα κάτι θα έχεις πάρει χαμπάρι.

Στο ζήτημά μας τώρα. Δεν θα σε ενοχλούσα, όπως πιστεύω ότι δεν το έχω κάνει μέχρι τώρα. Αντικειμενικά όμως είσαι μέρος της «συμμαχίας των προθύμων» καθώς κοινωνείς την προπαγάνδα τους και θέλω να καταλάβεις τι είναι αυτό που σε ενώνει με αυτό το ετερόκλητο υποκείμενο που τάσσεται στο λάβαρο της λεγόμενης «αξιολόγησης». Για ποιους λόγους συνάδελφε και συναδέλφισσά μου ακολουθείς τη σταυροφορία των αφεντικών σου εναντίον ημών των «βολεμένων» και ποιοι είναι οι ανεμόμυλοι που περιμένουν την επίθεσή σου; Οι κατηγορίες που ακολουθούν είναι μια κωδικοποίηση και σαν τέτοια μπορεί να μην σε καλύπτει ακριβώς, αλλά το νόημα δεν αλλάζει. Για να δούμε λοιπόν: