Δημήτρης Κουσουρής
Χρησιμοποιεί νέο αρχειακό υλικό, περιορίζεται όμως στην αναπαραγωγή αντικομμουνιστικών στερεοτύπων. Το βιβλίο του Ν. Μαραντζίδη για τον Δημοκρατικό Στρατό προσεγγίζει «εγκληματολογικά» τον κομμουνισμό και αφήνει αναπάντητα τα πιο καίρια ιστορικά ερωτήματα.Τα αντάρτικα σώματα που συγκεντρώνονταν στην ύπαιθρο μετά τον απηνή διωγμό του ΕΑΜικού κινήματος που είχε ξεσπάσει ενάμιση χρόνο νωρίτερα ενοποιήθηκαν υπό την ονομασία Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας στα τέλη του 1946. Καθώς η χώρα περνούσε σταδιακά στην αμερικανική επικυριαρχία, η σύγκρουση που ακολούθησε ήταν συνάμα και το πρώτο «θερμό» μέτωπο του Ψυχρού Πολέμου: όσο ο ΔΣΕ μαχόταν στο Γράμμο και αλλού «ενάντια στη δεύτερη κατοχή και τον μοναρχοφασισμό», οι κυβερνητικοί πολεμούσαν τους «συμμορίτες-πράκτορες του σλαβοκομμουνισμού». Το ίχνος του Εμφυλίου 1946-1949 παρέμεινε ανεξίτηλο, όχι μόνο γιατί ήταν το πιο αιματηρό επεισόδιο της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας αλλά και γιατί κληροδότησε μαζί με τους νεκρούς, μαζί με τους πολιτικούς πρόσφυγες και τους βίαια εκτοπισθέντες, μια «ανάπηρη δημοκρατία» που εξαιρούσε την κομμουνιστική Αριστερά από την πολιτική ζωή του τόπου.
Το βιβλίο του Νίκου Μαραντζίδη με θέμα τον ΔΣΕ χρησιμοποιεί ένα πλήθος άλλων τεκμηρίων από τα αρχεία του ΚΚΕ και του ΔΣΕ (ΑΣΚΙ), του Ελληνικού Στρατού, των πρώην κομμουνιστικών χωρών, καθώς και μαρτυρίες μελών και αντιπάλων του ΔΣΕ. Το ερώτημα λοιπόν είναι σε ποιο βαθμό αξιοποιεί το υλικό του, συμπληρώνοντας ή/και αμφισβητώντας τις ερμηνείες που έχουν προταθεί από την επιστημονική έρευνα.
