ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣ «ΧΙΛΙΑΝΗΣ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ»
Στις 4 Σεπτέμβρη του 1970, σαν αποτέλεσμα της ριζοσπαστικοποίησης της εργατικής τάξης και των φτωχών αγροτών κάτω από το βάρος της κρίσης του Χιλιανού καπιταλισμού και του ασφυκτικού ιμπεριαλιστικού ελέγχου στην οικονομία της χώρας, η «Λαϊκή Ενότητα», ένας συνασπισμός των μεγάλων εργατικών κομμάτων (Σοσιαλιστικό και Κομμουνιστικό) και κάποιων μικρότερων μικροαστικών, με ηγέτη τον Σαλβαδόρ Αλιέντε, παίρνει την πλειοψηφία στις εκλογές και σχηματίζει κυβέρνηση. Η κυβέρνηση Αλιέντε, πιστή στην αυταπάτη για δυνατότητα σοσιαλιστικού μετασχηματισμού μέσα από τον «ειρηνικό» δρόμο της αστικής νομιμότητας, άρχισε να εφαρμόζει ένα πρόγραμμα εθνικοποιήσεων των μεγάλων βιομηχανιών (χαλκού, νίτρου, άνθρακα), του πιστωτικού συστήματος, του εξωτερικού εμπορίου, του δικτύου διανομής, κ.λ.π.
Προχώρησε επίσης στην αγροτική μεταρρύθμιση με την απαλλοτρίωση εκτάσεων γης χωρίς αποζημίωση και πήρε μια σειρά μέτρα υποστήριξης των εργατών και των φτωχών μαζών όπως η αύξηση των μισθών κατά 50%, η δωρεάν ιατρική περίθαλψη και η επιβολή αυστηρού ελέγχου των τιμών στα βασικά καταναλωτικά είδη. Αυτή η πολιτική τόνωσε το ηθικό της εργατικής τάξης και ταυτόχρονα ανησύχησε την ντόπια αστική τάξη και τους Aμερικάνους ιμπεριαλιστές, που φοβούμενοι την προοπτική απώλειας του ελέγχου στη χώρα πέρασαν στην αντεπίθεση, οργανώνοντας ένα εκτεταμένο οικονομικό σαμποτάζ για την αποσταθεροποίηση της οικονομίας και την πτώση της κυβέρνησης. Οι αντεπαναστατικές προκλήσεις κορυφώθηκαν με την υποκινούμενη και χρηματοδοτούμενη από τη CIA απεργία των ιδιοκτητών φορτηγών που παρέλυσε τη χώρα, ενώ οι βιομήχανοι κήρυσσαν «λοκ - άουτ» και οι έμποροι έκλειναν τα μαγαζιά τους. Την ίδια στιγμή οι φασιστικές παρακρατικές συμμορίες της διαβόητης οργάνωσης «Πατρίδα και ελευθερία» τρομοκρατούσαν υποστηριχτές της «Λαϊκής Ενότητας», ενώ η CIA ενέτεινε στα παρασκήνια τις προετοιμασίες για ένα πραξικόπημα.
Οι εργάτες συναισθανόμενοι τον κίνδυνο αντέδρασαν άμεσα. Προχώρησαν σε καταλήψεις σε πολλά εργοστάσια, έφτιαξαν εργοστασιακές επιτροπές και οργάνωσαν δίκτυα άμεσης διανομής των προϊόντων για να αντιμετωπίσουν το σαμποτάζ. Η κυβέρνηση όμως, πιστή στις ρεφορμιστικές της αυταπάτες, αντί να στηριχθεί στους εργάτες και στα κατώτερα στρώματα του στρατού, στα τέλη του 1972 δέχεται στους κόλπους της τρεις ανώτατους στρατιωτικούς, προσπαθώντας με αυτό τον τρόπο να καθησυχάσει την αντίδραση και να αποφύγει το πραξικόπημα…. Στις εκλογές του Μαρτίου του 1973 η «Λαϊκή Ενότητα» αυξάνει τα ποσοστά της, κάτι που αντανακλούσε την αυξανόμενη διάθεση της εργατικής τάξης και των φτωχών αγροτών για συντριβή του καπιταλισμού και των προκλήσεων της αντίδρασης. Στις 29 Ιούνη είχαμε την πρόβα ενός πραξικοπήματος. Έξι τανκ επιτέθηκαν στο Προεδρικό Μέγαρο και στο Υπουργείο Άμυνας.
Το πραξικόπημα αυτό απέτυχε μετά από την άμεση και δυναμική επέμβαση των εργατών, που σχημάτισαν πολιτοφυλακές και σε διάστημα λίγων ωρών κατέλαβαν 350 εργοστάσια και εκατοντάδες αγροκτήματα. Όμως μετά την ήττα του πραξικοπήματος η κυβέρνηση αρνούμενη να διδαχθεί από την κορύφωση των προκλήσεων της αντίδρασης και την επαναστατική διάθεση των εργατών, επιστρέφει τα εργοστάσια στους ιδιοκτήτες τους και απαγορεύει κάθε δυνατότητα για συνδικαλισμό μέσα στο στρατό. Η μεγαλειώδης διαδήλωση 1.000.000 εργατών στις 4 Σεπτέμβρη του 1973 ώθησε την αντεπανάσταση να επισπεύσει την αντεπίθεση της. Στις 11 Σεπτέμβρη του 1973 στρατιωτικές δυνάμεις με την άμεση καθοδήγηση της CIA επιτέθηκαν στο Προεδρικό Μέγαρο. Το Προεδρικό Μέγαρο βομβαρδίζεται και ο Αλιέντε βρίσκει ηρωικά τον θάνατο μέσα σε αυτό. Η τραγωδία θα συνεχιστεί με τις δολοφονίες χιλιάδων αγωνιστών, τα βασανιστήρια, τις εξαφανίσεις και τις αιματοβαμμένες εργατικές εξεγέρσεις της περιόδου του Πινοσέτ.
Ο ΤΡΑΓΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΗΓΕΣΙΑΣ
Στο ενδιαφέρον βιβλίο του με τίτλο «Ο Χιλιανός Σοσιαλισμός» ο Άντον Σεπουλβέδα γράφει : «Ο αντίπαλος ήξερε πάντα τι έπρεπε να κάνει. Ανάλογα με την κατάσταση υποχωρούσαν ή προχωρούσαν για να πετύχουν τους σκοπούς τους. Σε πλήρη αντίθεση με τη Λαϊκή Ενότητα δεν έχασαν καμιά ευκαιρία για να κερδίσουν έδαφος. Οργάνωσαν το πραξικόπημα με προσοχή και αποφασιστικότητα περιμένοντας την πιο κατάλληλη στιγμή για να χτυπήσουν όταν οι αντιφάσεις και το αδιέξοδο για το τι έπρεπε να γίνει είχαν παραλύσει την εργατική ηγεσία». Ίσως στα λόγια του Σεπουλβέδα να υπάρχει μια τάση υπερεκτίμησης των δυνατοτήτων της αντίδρασης. Όμως η αντίθεση ανάμεσα στην ξεκάθαρη στρατηγική της αντίδρασης όπως αποδείχθηκε στα γεγονότα και στον μικροαστικό εφησυχασμό, τη σύγχυση και τις εγκληματικές αυταπάτες των ηγετών της «Λαϊκής Ενότητας» ήταν ένα αναμφισβήτητο γεγονός και αντανακλάται γλαφυρά στα λόγια του Κορβαλάν, γραμματέα του Χιλιανού Κ.Κ, αμέσως μετά την αποτυχία του πρώτου πραξικοπήματος του Ιουνίου του 1973 : «Εξακολουθούμε να υποστηρίζουμε τον απόλυτα επαγγελματικό χαρακτήρα των ένοπλων δυνάμεων».
Το βασικό λάθος των εργατικών ηγετών ήταν ότι πίστευαν πως το αστικό κράτος θα μπορούσε να κρατήσει μια αμερόληπτη στάση στην ανάπτυξη της ταξικής πάλης. Αυτό αντανακλάστηκε σε μια υπερεκτίμηση της «δημοκρατικότητας» της δεμένης με χίλια νήματα με την ντόπια ολιγαρχία και τον ιμπεριαλισμό κάστας των υψηλόβαθμων στρατιωτικών. Οι ηγέτες της «Λαϊκής Ενότητας» υποστήριζαν ότι τάχα «η Χιλή ήταν ιδιαίτερη περίπτωση γιατί σε αυτή τη χώρα ο στρατός είχε δημοκρατικές παραδόσεις»... Πόσο ειρωνικά ακούγονται όλα αυτά σήμερα όταν οι μνήμες από τα εγκλήματα της αστυνομικού - στρατιωτικού καθεστώτος του Πινοσέτ είναι ακόμα βαθιά χαραγμένες στην Χιλιανή εργατική τάξη.
Η εύκολη επικράτηση της χούντας ήταν το άδοξο τέλος των ηρωικών αγώνων που έδωσε η εργατική τάξη και η αγροτιά της Χιλής επί τρία ολόκληρα χρόνια. Η εργατική τάξη παραδόθηκε από την ηγεσία της αφοπλισμένη και χωρίς οργάνωση στα χέρια του χασάπη Αογκούστο Πινοσέτ, ενώ η πλειοψηφία των ηγετών έφυγε αφήνοντας τα απλά μέλη να σώσουν το κεφάλι τους μόνοι τους.
Ο ΗΡΩΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΕΥΘΥΝΕΣ ΤΟΥ ΑΛΙΕΝΤΕ
Τριανταένα χρόνια μετά, υπάρχουν πολλοί που υποστηρίζουν ότι ο θάνατος του Αλιέντε «έσωσε την τιμή του Χιλιανού σοσιαλισμού». Λες και η «Χιλιανή τραγωδία» ήταν ένα θέμα τιμής και αφηρημένης ηθικής και όχι ένα ζήτημα νίκης ή ήττας της σοσιαλιστικής επανάστασης.
Λες και ήταν ζήτημα ζωής ή θανάτου ενός και μόνο ανθρώπου τη στιγμή που σφαγιάστηκε ότι καλύτερο διέθετε η εργατική τάξη δίχως να δοθεί η παραμικρή οργανωμένη μάχη ενάντια στους σφαγείς. Χωρίς αμφιβολία το γεγονός ότι ο Αλιέντε έμεινε μέχρι το τέλος στο βομβαρδιζόμενο Προεδρικό Μέγαρο δεν μπορεί να συγκριθεί με τη συμπεριφορά τον δεκάδων εργατικών ηγετών που «το έσκασαν» αφήνοντας χιλιάδες αγωνιστές στην τύχη τους. Ο Αλιέντε έγινε μάρτυρας της επανάστασης, όμως αυτό δεν αλλάζει την ουσία που είναι το ίδιο το γεγονός της ήττας και ασφαλώς, δεν τον απαλλάσσει από την βαρύτατη ευθύνη του για την πιστή υπηρέτηση των ρεφορμιστικών αυταπατών που οδήγησαν σε αυτή. Η «Χιλιανή τραγωδία» του Σεπτέμβρη του 1973 είναι ένα πολύτιμο μάθημα για τους εργαζόμενους σε όλο τον κόσμο που κατέδειξε ότι η εργατική τάξη δεν έχει ανάγκη απλά από ηρωικούς ηγέτες, αλλά από μια ηγεσία αποφασισμένη να εφαρμόσει ένα σοσιαλιστικό πρόγραμμα, στηριγμένη στις επαναστατικές δυνατότητες των ίδιων των εργατών.
Μαρξιστικής Τάση-Μαρξιστική Φωνή
www.marxismos.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου