Τετάρτη 2 Ιανουαρίου 2008

2008: Στην πρέσα με το καλημέρα

Αντί διαθέσιμου εισοδήματος προκύπτει αφαίμαξη με φόρους, τιμές και επιτόκια

Καλημέρα θλίψη με παγωμένες τσέπες

Του ΚΩΣΤΑ ΤΣΟΥΠΑΡΟΠΟΥΛΟΥ

Πέντε οξύμωρα σχήματα, δηλαδή οι αντιφάσεις μεταξύ κυβερνητικών διακηρύξεων και κοινωνικής πραγματικότητας, ρίχνουν βαριά τη σκιά τους στο δύσκολο για όλους 2008.

Στοιχεία, κυβερνητικά επώδυνα μέτρα, μετρήσεις της κοινής γνώμης και προβλέψεις του ίδιου του κόσμου της εργασίας (μηδέ των επιχειρηματιών εξαιρουμένων) οδηγούν στην κοινή πεποίθηση ότι τα μικροπαραφρασμένα πρωτοχρονιάτικα κάλαντα (κι αρχή κακός μας χρόνος) δυστυχώς θα επιβεβαιωθούν.

Συντονισμένος σε άλλη συχνότητα ο πρωθυπουργός στο πρωτοχρονιάτικο μήνυμά του
Εξαίρεση αποτελούν οι άκρως αισιόδοξες νότες που εκπηγάζουν από το πρωτοχρονιάτικο μήνυμα του κ. Καραμανλή, που κάνει λόγο για «απτά πλέον αποτελέσματα των μεταρρυθμίσεων», για «σωστό δρόμο», για «ορατή οικονομική και κοινωνική σύγκλιση», αλλά και για διαμόρφωση «σε βάθος χρόνου και με ήπιες αλλαγές (μάλλον αναφέρεται στο Ασφαλιστικό), ένα πλαίσιο ασφάλειας και σιγουριάς για όλους».

Το πρώτο οξύμωρο απαντάται στο Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης που κατατέθηκε στην Ε.Ε. Προβλέπει αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών κατά 4,1 ποσοστιαίες μονάδες, όταν τα ίδια τα κυβερνητικά μέτρα και η κυβερνητική αβελτηρία (είναι η ευγενική προσφώνηση της σκόπιμης απουσίας τους από την καταναλωτική και τραπεζική αγορά) προκαλούν μια τεράστια αφαίμαξη εισοδήματος, μέσω φορολογίας, τιμών και επιτοκίων.

Ηδη από προχθές αρχίζουν να «τρέχουν» οι φόροι στο πετρέλαιο κίνησης και τη βενζίνη, καθώς και η αυξημένη παρακράτηση φόρου των μισθωτών. Στις 15 Ιανουαρίου ο Γ. Αλογοσκούφης παίζει το πρώτο του μεγάλο «χαρτί» με την ενιαιοποίηση των φόρων στο πετρέλαιο θέρμανσης και κίνησης. Εαν επιτύχει, η πρώτη μεγάλη αβεβαιότητα περί της συγκέντρωσης 6,2 δισ. ευρώ επιπλέον φόρων το 2008, θα έχει αρθεί και ο υπουργός θα έχει σταθεροποιήσει τη θέση και την εικόνα του. Αν το σύστημα μπάσει νερά και το λαθρεμπόριο συνεχιστεί, θα είναι η πρώτη πράξη του δράματος του υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών, που θα καταλήξει στην αποπομπή του.

Το δεύτερο στοίχημα θα είναι η είσπραξη των εσόδων από τον Φόρο Ακίνητης Περιουσίας. Ωφελημένη και εδώ η μεγάλη έγγεια ιδιοκτησία, που ελαφρύνεται, και θιγμένες η μικρή και η μεσαία. Η αφαίμαξη θα είναι έντονη την καινούργια χρονιά μέσω των τιμών και των επιτοκίων. Ο πληθωρισμός κινείται με ρυθμό 4% και άνω, αλλά τα βασικά είδη διατροφής αυξάνονται με ρυθμούς υπερδιπλάσιους και υπερτριπλάσιους του πληθωρισμού. Τα φορολογικά έσοδα του Προϋπολογισμού προβλέπεται να αυξηθούν με ρυθμό 13,9% επίσης υπερδιπλάσιο της αύξησης του ονομαστικού ΑΕΠ. Μια ολόκληρη κυβέρνηση σηκώνει κυριολεκτικά τα χέρια στην καταναλωτική αγορά, προφασιζόμενη ανυπαρξία μέσω παρέμβασης, όταν αυτή νομοθετεί και εισάγει οποιαδήποτε στιγμή θέλει τα όποια μέσα παρέμβασης. Τα πρόστιμα που επέβαλε η Επιτροπή Ανταγωνισμού στις γαλακτοβιομηχανίες μπορεί να τις «συνετίσουν» για το μέλλον, όμως δεν είχαν καμία θετική επίπτωση για τους καταναλωτές. Οι τιμές παρέμειναν στα τωρινά υψηλά επίπεδα και πιθανόν να αυξηθούν μέσα στον Ιανουάριο. Εξαιτίας των υψηλών αυξήσεων, κυρίως των τροφίμων, το 2008 είναι πιθανόν να υπερβούμε το μέσο κόστος ζωής στην Ευρωπαϊκή Ενωση, όπως το καταγράφει η Eurostat. Από 86% το 2006 φτάσαμε στο 97% το 2007.

Ο Χρ. Φώλιας ως υπουργός Ανάπτυξης και ο υφυπουργός αρμόδιος για την αγορά Γ. Βλάχος θα κληθούν -μάλλον επί ματαίω- το 2008 να αποδείξουν ότι η κυβέρνηση δεν... κάααθεται (η φράση ανήκει στον αξέχαστο Μίμη Φωτόπουλο).

Το δεύτερο οξύμωρο οφείλεται στην παθητική αντιμετώπιση από την πλευρά της κυβέρνησης του υψηλού κόστους του δανεισμού. Η Τράπεζα της Ελλάδος με έρευνες, δηλώσεις και καταγραφές σημειώνει ότι στην Ελλάδα οι τράπεζες επιβάλλουν τις υψηλότερες προμήθειες στην Ε.Ε. και διατηρούν το μεγαλύτερο εύρος της ψαλίδας μεταξύ επιτοκίων, χορηγήσεων και καταθέσεων. Την ίδια στιγμή η κυβέρνηση καθεύδει. Βεβαίως, με το πρόσφατο φορολογικό νομοσχέδιο αυξήθηκε στο 100% η προκαταβολή φόρου των τραπεζών για το επόμενο έτος και επιβλήθηκε φόρος στα αφορολόγητα αποθεματικά που δεν χρησιμοποιούνται σ' ένα έτος για επενδύσεις.

Αν αυτό επιφέρει ενόχληση στις τράπεζες ή αφαίρεση ενός μικρού μέρους των κερδών τους (οδεύει προς το 40% και πλέον για το 2007) δεν δίνει λύση στο υπέρογκο κόστος. Μάλιστα ο πρόσθετος φόρος μπορεί να καταλήξει στις πλάτες των δανειοληπτών· αν οι τράπεζες προτιμήσουν να μετακυλίσουν την επιβάρυνση αυτή.

Οσον αφορά την αύξηση του κόστους του χρήματος, που προκύπτει από τις επιπτώσεις που έχει στη ρευστότητα των τραπεζών η διεθνής πιστωτική κρίση, η κυβέρνηση, παρά το ότι αναγνωρίζει την υψηλή κερδοφορία των τραπεζών, αποφεύγει να επέμβει. Οντως, το euribor -δηλ. το επιτόκιο με το οποίο μια τράπεζα της Ευρώπης δανείζεται από την άλλη- ανέβηκε μέχρι το 5% και έπεσε στη συνέχεια γύρω στο 4,5%. Και, όντως, οι ελληνικές τράπεζες δέχονται πίεση, εξ ου και αυξάνουν το επιτόκιο καταθέσεων προθεσμίας στο 4,5% και άνω.

Ομως, άρχισαν τα καμπανάκια των δανείων. Οσοι έχουν δανειστεί με κυμαινόμενο επιτόκιο, θα δουν το επιτόκιό τους να αυξάνεται. Τα επιτοκιακά σκαμπανεβάσματα προβλέπεται να κρατήσουν όλο το 2008, καθώς η διεθνής πιστωτική κρίση δεν έχει αποκαλυφθεί σε όλο της το βάθος.

Η κυβέρνηση θα είχε καθήκον -προκειμένου να υπερασπιστεί τα ελληνικά νοικοκυριά πολλά από τα οποία κινδυνεύουν με υπερχρέωση- να πιέσει, έστω με κομψό τρόπο, τις τράπεζες να απορροφήσουν την αύξηση του κόστους του χρήματος αντί να τη μετακυλίσουν στους δανειολήπτες.

Ζαχόπουλος και ανεργία

Τρίτη σοβαρή αντίφαση (οξύμωρο σχήμα) είναι ο διαρκής κυβερνητικός λόγος για μείωση της ανεργίας (που έρχεται, υποτίθεται, ως απότοκος της ισχυρής οικονομικής ανάπτυξης και της αύξησης των επενδύσεων). Σύμφωνα με τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, η ανεργία μειώθηκε στο 7,6% και η κυβέρνηση περιέλαβε στο Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης πρόβλεψη για ανεργία 6% το 2010. Ομως, η κοινωνική πραγματικότητα βρίσκεται σε διαρκή σύγκρουση με τα στατιστικά στοιχεία και τους κυβερνητικούς στόχους.

Ο μέσος όρος της ανεργίας δεν έχει καμία σημασία για τον κόσμο, αλλά ούτε και για εκείνους που καταρτίζουν την οικονομική και κοινωνική πολιτική τής εκάστοτε κυβέρνησης. Σημασία έχουν τα επιμέρους στοιχεία, που δείχνουν ότι η ανεργία των νέων βρίσκεται στο 16% και ότι η ανεργία των γυναικών είναι διπλάσια από αυτή των ανδρών, άρα χρειάζονται συγκεκριμένες παρεμβάσεις στους δύο αυτούς τομείς, μετά τα ψήγματα πολιτικών που υιοθετήθηκαν για τους άνεργους ηλικίας άνω των 55 ετών (Νάουσα-Ταμείο Συνοχής κ.λπ.).

Ακόμη και η υπόθεση Ζαχόπουλου -αν, μάλιστα, αποσυνδεθεί από το ροζ χρώμα της, τα ποινικά αδικήματα και τα οικονομικά της εγκλήματα- αναδεικνύει περίτρανα το κοινωνικό πρόβλημα της ανεργίας και της ανασφάλειας ενός ανθρώπου. Μιας γυναίκας που στα 34 χρόνια της ψάχνει εναγωνίως και χρησιμοποιεί όλα τα μέσα για να εξασφαλίσει μια θέση στον ήλιο, που δεν της εξασφάλισε το πανεπιστήμιο και οι άριστες σπουδές της (υποτροφία), ούτε και οι διάφοροι πολιτικοί και προσωπικοί φίλοι του κ. Ζαχόπουλου.


ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 02/01/2008

Νεοφιλελεύθερα παρατράγουδα

Οξύμωρο σχήμα, το τέταρτο, είναι όσα πράττει η κυβέρνηση στην υπόθεση «απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας».Στον τομέα αυτό η κυβέρνηση διεκδικεί παγκόσμια πρωτοτυπία. Παραβιάζοντας όλα τα νάματα του νεοφιλελευθερισμού, που θέλει κάθε απελευθέρωση τομέα οικονομικής δραστηριότητας να αποβαίνει σε όφελος των καταναλωτών και να ρίχνει τις τιμές, ο κ. Φώλιας και οι συνεργάτες του (μηδέ εξαιρουμένου του πρωθυπουργού που έδωσε το πράσινο φως), αύξησαν τις τιμές, για να προσελκύσουν ιδιώτες-επενδυτές στην παραγωγή ηλεκτρισμού. Η μείωση των τιμών θα έρθει σε μια, πλην απροσδιόριστη χρονικά, δεύτερη φάση.

Συνειδητά η κυβέρνηση από τη στιγμή που ανέβηκε στην εξουσία (2004), μέχρι σήμερα, αύξησε τις τιμές της ΔΕΗ κατά 25%. Την 1η Ιουλίου έπεται συνέχεια με νέα αύξηση της τάξης του 7%, συνολικά δηλ. 32% ή περί το 17% πάνω από τον πληθωρισμό.

Πέμπτο οξύμωρο σχήμα η αντίφαση μεταξύ των κυβερνητικών λόγων περί ενίσχυσης της κοινωνικής συνοχής αφ' ενός και του εγχειρήματος αφ' ετέρου για μείωση των συντάξεων και αύξηση των ορίων ηλικίας, που προκαλεί κοινωνικές εντάσεις και ανασφάλειες στον κόσμο της Κοινωνικής Ασφάλισης.

Ανεξάρτητα από το πού θα καταλήξουν η νέα υπουργός Απασχόλησης Φάνη Πάλλη-Πετραλιά και το εγχείρημά της, η κοινωνική πραγματικότητα αποδεικνύει ότι οι «αντιασφαλιστικοί» -όπως έχουν χαρακτηριστεί για την πλειονότητα των διατάξεών τους- νόμοι Σιούφα και Ρέππα ήλθαν φέτος πολύ πιο κοντά απ' όσο πιστευόταν όταν ψηφίστηκαν, δηλ. το 1992 επί κυβέρνησης Μητσοτάκη ο πρώτος και το 2002 επί κυβέρνησης Σημίτη ο δεύτερος. Ο νόμος Σιούφα συνεχίζει, μέσω των περιβόητων εξαμήνων, να αυξάνει τα όρια ηλικίας. Και ο νόμος Ρέππα αρχίζει από φέτος να μειώνει τις συντάξεις των εργαζομένων στις τράπεζες, το Δημόσιο και τις ΔΕΚΟ κατά 1% κάθε χρόνο μέχρι το 2017 (δηλ. περίπου κατά 12% συνολικά), που θα τις μειώσει περαιτέρω απ' το 2013, εισάγοντας την πενταετία ως βάση υπολογισμού της σύνταξης αντί του τελευταίου μισθού που ισχύει σήμερα.


Κ.Τ.


ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 02/01/2008

Δεν υπάρχουν σχόλια:


Αναγνώστες