Τετάρτη 12 Σεπτεμβρίου 2012

Το τέλος των διδασκόντων 407/80 και η ορχήστρα του Τιτανικού


Παναγιώτης Σωτήρης

Μέσα από δηλώσεις της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Παιδείας και διαρροές για το «πακέτο μέτρων» των 11,9 δισεκατομμυρίων ευρώ, όπου γίνεται αναφορά σε μείωση του προσωπικού σε ΑΕΙ και ΤΕΙ, έχει γίνει σαφές ότι φέτος δεν θα υπάρξει καμιά πίστωση για συμβασιούχους διδάσκοντες με βάση το ΠΔ 407/80. Είχε προηγηθεί η περσινή περικοπή των σχετικών πιστώσεων κατά περίπου 60% που είχε οδηγήσει στην απόλυση εκατοντάδων συμβασιούχων πανεπιστημιακών δασκάλων σε όλη την Ελλάδα. Την ίδια ώρα το Υπουργείο Παιδείας δήλωσε και επίσημα ότι φέτος δεν θα γίνει κανένας διορισμός από τους εκατοντάδες εκλεγμένους αλλά αδιόριστους καθηγητές πανεπιστημίου. Ακόμη χειρότερα ο προγραμματισμός είναι αυτοί οι διορισμοί, που αφορούν ανθρώπους που έχουν ήδη συμπληρώσει πάνω από δύο χρόνια αδιοριστίας θα ολοκληρωθούν μέσα στα επόμενα 5 με 7 χρόνια στην καλύτερη περίπτωση.

Αυτά διαμορφώνουν μια οριακή συνθήκη απαξίωσης της ανώτατης εκπαίδευσης. Χιλιάδες μαθήματα σε πανεπιστημιακές σχολές δεν θα προσφερθούν φέτος, με αποτέλεσμα την υποβάθμιση των προγραμμάτων σπουδών. Τμήματα που ιδρύθηκαν πρόσφατα και έχουν ελάχιστα διορισμένα μέλη ΔΕΠ θα βρεθούν σε πλήρη αδυναμία λειτουργίας. Το επιστημονικό δυναμικό θα συρρικνωθεί και εκατοντάδες ερευνητές θα οδηγηθούν στην ανεργία ή την αναγκαστική φυγή στο εξωτερικό, ενισχύοντας την αιμορραγία του επιστημονικού δυναμικού που είναι ήδη σε εξέλιξη. Για παράδειγμα: η κατάργηση αυτών των πιστώσεων ένα περιφερειακό πανεπιστήμιο όπως το Πανεπιστήμιο Αιγαίου θα σημαίνει ότι θα απολυθούν περισσότεροι από 100 διδάσκοντες, ότι τα προγράμματα σπουδών θα υπολειτουργούν, ότι τμήματα όπως της Λήμνου (Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής) δεν θα λειτουργήσουν καθόλου.
Δυστυχώς, μέχρι τώρα η αντίδραση των πανεπιστημιακών αρχών σε όλη την Ελλάδα δεν αντιστοιχεί στην κρισιμότητα του ζητήματος. Πέραν των διαβημάτων προς το Υπουργείο, η προσπάθεια περιορίζεται στην αναζήτηση λύσεων που δεν απαντούν στο πρόβλημα, όπως είναι η αξιοποίηση της επιχορήγησης του ΤΣΜΕΔΕ για τα πολυτεχνικά τμήματα (υπό διακύβευση με δεδομένη την κατάσταση των ασφαλιστικών τμημάτων) ή όσων διδασκόντων μπορούν να έχουν παράλληλη απασχόληση σε προγράμματα. Δυστυχώς, όση φιλοτιμία και εάν επιδειχτεί σε αυτή την κατεύθυνση, δεν απαντά στο συντριπτικό χτύπημα που αντιπροσωπεύει η κατάργηση των σχετικών πιστώσεων.
Η κρίσιμη στιγμή ήταν πέρσι, όταν τμήματα και Ιδρύματα δέχτηκαν τη σαρωτική μείωση κατά πάνω από 60% των πιστώσεων. Όταν τότε δεν υπήρξε αντίδραση, όταν πρυτάνευσε η λογική «κάπως θα τη βολέψουμε» και δεν υπήρξαν ούτε καν συμβολικές αναστολές λειτουργίας σε ένδειξη διαμαρτυρίας, επόμενο ήταν η πολιτική εξουσία να εκτιμήσει ότι μπορούσε να περάσει και σε πιο αποφασιστικά μέτρα. Συντελεί σε αυτό και ένας – ευτυχώς ακόμη μειοψηφικός… – κυνισμός ορισμένων συναδέλφων που θεωρούν ότι εφόσον οι ίδιοι εξασφάλισαν τη θέση τους, μπορεί να «κλείσει η πόρτα». Βέβαια, δεν βλέπουν ότι εάν προχωρήσουν οι συγχωνεύσεις / καταργήσεις τμημάτων, τότε και οι δικές τους θέσεις διακυβεύονται. Τα πράγματα είναι απλά: ή τώρα θα υπάρξει αντίδραση και θα γίνει σαφές ότι τυχόν περικοπή των πιστώσεων θα αποτελέσει και αυτή αιτία πολέμου (μαζί με την εφαρμογή των νόμων 4076 και 4009 και τις μισθολογικές μειώσεις), ή απλώς θα γίνουμε θεατές της διάλυσης της ανώτατης εκπαίδευσης.
Ο μύθος θέλει την ορχήστρα του Τιτανικού να παίζει μέχρι την τελευταία στιγμή και τους μουσικούς να χαιρετιούνται ευγενικά στο τέλος λέγοντας: «Κύριοι, τιμή μου που έπαιξα μαζί σας». Μόνο που μετά πνίγηκαν…
Στα Πανεπιστήμια κανείς δεν έχει το δικαίωμα να φέρεται «σαν κανονικά», σαν να μη συμβαίνει τίποτα. Ή θα υψωθεί εκείνο το ανάστημα, ηθικό και αγωνιστικό, που δικαιώνει τον τίτλο του δασκάλου, ή απλώς θα είναι συνένοχοι στο έγκλημα…

Δεν υπάρχουν σχόλια:


Αναγνώστες