Ναι, αγαπητέ Ζαν – Λουκ, η θέση που υιοθέτησες υπέρ της “δυτικής” επέμβασης στη Λιβύη ήταν πραγματικά μια πολύ δυσάρεστη έκπληξη για μένα.
Δεν παρατήρησες κατευθείαν απ’ την πρώτη στιγμή την ολοφάνερη διαφορά ανάμεσα σε αυτό που γίνεται στη Λιβύη και σ’ αυτό που λαμβάνει χώρα στις άλλες περιοχές; Ότι δηλαδή στην Τυνησία και την Αίγυπτο είδαμε στ’ αλήθεια μαζικές λαϊκές συναθροίσεις, ενώ στη Λιβύη δεν έχουμε δει τίποτε τέτοιο να γίνεται;
Ένας αραβολόγος φίλος μου συγκέντρωσε την προσοχή του τις τελευταίες βδομάδες στο να μεταφράζει τα πλακάτ, τα πανό, τις αφίσες και τις σημαίες, που ήταν τόσο χαρακτηριστικές στις διαδηλώσεις σε Τυνησία και Αίγυπτο: δε μπόρεσε να βρει ούτε για δείγμα κάτι αντίστοιχο στη Λιβύη, ακόμη και στη Βεγγάζη. Ένα πολύ εντυπωσιακό γεγονός για τους “αντάρτες” της Λιβύης, το οποίο είμαι έκπληκτος που δεν το σημείωσες, είναι το ότι δε βλέπεις ούτε μία γυναίκα, ενώ στην Τυνησία και την Αίγυπτο η παρουσία των γυναικών είναι πολύ ορατή. Δεν ήξερες ότι οι γαλλικές και οι βρετανικές μυστικές υπηρεσίες οργάνωναν την πτώση του Καντάφι από το περασμένο φθινόπωρο; Και ούτε σου προκάλεσε κατάπληξη το γεγονός ότι, σε αντίθεση με όλες τις υπόλοιπες αραβικές εξεγέρσεις, όπλα άγνωστης προέλευσης εμφανίστηκαν στη Λιβύη; Ή το ότι ομάδες νέων ανθρώπων άρχισαν αμέσως να πυροβολούν στον αέρα, κάτι που ήταν ασύλληπτο αλλού; Κι ούτε καν σου κέντρισε την προσοχή η εμφάνιση ενός δήθεν “επαναστατικού συμβουλίου”, με επικεφαλής έναν πρώην συνεργό του Καντάφι, ενώ πουθενά αλλού δεν τέθηκε το ερώτημα του να διορίσουν οι εξεγερμένες μάζες κάποιους ανθρώπους που θα αντικαθιστούσαν την κυβέρνηση;
Δεν καταλαβαίνεις το πώς όλες αυτές οι λεπτομέρειες, και πολλές άλλες ακόμη, έρχονται και δένουν με το γεγονός ότι εδώ, και πουθενά αλλού, κλήθηκαν οι μεγάλες δυνάμεις για υποστήριξη; Ότι ένας τέτοιος συρφετός, όπως ο Σαρκοζί και ο Κάμερον, των οποίων οι στόχοι είναι ολοφάνερα βρώμικοι, χειροκροτήθηκαν και λατρεύτηκαν – και συ τώρα τους παρέχεις υποστήριξη. Δεν είναι αυταπόδεικτο ότι η Λιβύη παρείχε ένα πέρασμα γι’ αυτές τις δυνάμεις, σε μια κατάσταση που αλλού τους ξέφυγε από κάθε έλεγχο; Όπως και το ότι η στόχευσή τους, απολύτως σαφής κι απολύτως κλασσική, ήταν να μετατρέψουν μια επανάσταση σε πόλεμο, βγάζοντας το λαό εκτός παιχνιδιού και ανοίγοντας το δρόμο για όπλα και στρατούς – για τις πηγές που αυτές οι δυνάμεις μονοπωλιακά ελέγχουν; Αυτή η ιστορία παίζεται μπροστά στα μάτια μας κάθε μέρα, κι εσύ την αποδέχεσαι; Δε βλέπεις το πως μετά τον εναέριο τρόμο, θα πάμε στα βαρέα όπλα εδάφους, μαζί με τους εκπαιδευτές, τα τεθωρακισμένα οχήματα, τους στρατηγούς, τους συμβουλάτορες και τους κυανόκρανους, και μ’ αυτόν τον τρόπο θα αρχίσει η ανακατάληψη (ευτυχώς σπασμωδικά) του αραβικού κόσμου από το δεσποτισμό του κεφαλαίου και των κρατικών υπαλλήλων του;
Πώς γίνεται να πέφτεις απ’ όλους τους ανθρώπους εσύ σ’ αυτή την παγίδα; Πώς μπορείς και αποδέχεσαι κάθε είδος αποστολής “διάσωσης”, που έχει ανατεθεί στους ίδιους ακριβώς ανθρώπους για τους οποίους η παλιότερη κατάσταση ήταν η καλή, και οι οποίοι θέλουν στην κυριολεξία να επιστρέψουν στο παιχνίδι, με βίαια μέσα, ωθούμενοι από τα κίνητρα του πετρελαίου και της ηγεμονίας; Μπορείς έτσι απλά να αποδεχθείς την ανθρωπιστική ομπρέλα, αυτό τον αισχρό εκβιασμό στο όνομα των θυμάτων; Αλλά όμως είναι οι δικοί μας στρατοί που σκοτώνουν περισσότερους ανθρώπους σε περισσότερες χώρες απ’ ό,τι μπορεί να κάνει στη δική του ο Καντάφι, ως ντόπιο αφεντικό. Τι είναι αυτή η εμπιστοσύνη που ξαφνικά εκτείνεται στους μεγαλύτερους χασάπηδες της σύγχρονης ανθρωπότητας, σ’ αυτούς που είναι υπεύθυνοι για το διαμελισμένο κόσμο τον οποίο καλά γνωρίζουμε; Το πιστεύεις, μπορείς να το πιστέψεις, ότι αυτοί εκπροσωπούν τον “πολιτισμό”, ότι οι τερατώδεις στρατοί τους μπορούν να είναι στρατιές της δικαιοσύνης; Νιώθω πραγματικά έκπληκτος, πρέπει να το ομολογήσω. Αναρωτιέμαι τι στο καλό είναι η φιλοσοφία εάν δεν είναι άμεσα η ριζική κριτική κάθε απερίσκεπτης γνώμης τέτοιου είδους, που διαμορφώθηκε από την προπαγάνδα καθεστώτων όπως τα δικά μας, τα οποία εξαναγκάστηκαν σε αμυντική αναδίπλωση από τις λαϊκές εξεγέρσεις σε περιοχές στρατηγικής σημασίας, και τώρα αναζητούν την εκδίκησή τους.
Λες στο κείμενό σου ότι “αργότερα” η ευθύνη θα είναι “δική μας” (αλλά ποιοί απαρτίζουν αυτό το “μας”, εάν σήμερα περιλαμβάνει το Σαρκοζί και το Μπερνάρ Ανρί Λεβί, αυτούς που βομβαρδίζουν και τους υποστηρικτές τους;) να διασφαλίσουμε ότι το πετρέλαιο, η αγορά όπλων και τα συναφή δε θα επιστρέψουν ξανά. Γιατί “αργότερα”; Είναι τώρα που πρέπει να το διασφαλίσουμε, σταματώντας τις μεγάλες δυνάμεις όσο περισσότερο μπορούμε από το να παρέμβουν στις πολιτικές διεργασίες που εξελίσσονται στον Αραβικό κόσμο. Με το να κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας, ώστε αυτές οι δυνάμεις, που έμειναν ευτυχώς έξω απ’ τα πράγματα για μια σειρά βδομάδες, δε θα προωθήσουν εκ νέου – κάτω απ’ το κατεστραμμένο όνομα της “δημοκρατίας” και τα ηθικά και ανθρωπιστικά προσχήματα που έχουν χρησιμοποιηθεί ήδη από τις πρώτες περιπτώσεις αποικιοκρατικής κατοχής – πετρελαϊκές και άλλες συμφωνίες, οι οποίες είναι πολύ απλά και οι μόνες συμφωνίες για τις οποίες ενδιαφέρονται αυτές οι δυνάμεις και τα κράτη τους.
Αγαπητέ Ζαν – Λουκ, σε περιπτώσεις αυτού του είδους, δεν έχει κανένα νόημα για σένα ή για μένα να πάμε με τα νερά της δυτικής συναίνεσης που ορίζει: “πρέπει οπωσδήποτε να παραμείνουμε υπεύθυνοι του καθετί που συμβαίνει”. Θα πρέπει να πάμε ενάντια στο ρεύμα, και να δείξουμε ότι ο πραγματικός στόχος των δυτικών βομβαρδιστικών και στρατιωτών δεν είναι σε καμία περίπτωση ο άθλιος Καντάφι, ένας πρώην πελάτης αυτών που τώρα θέλουν να τον ξεφορτωθούν στο όνομα των ανώτερων συμφερόντων τους. Ο πραγματικός στόχος αυτών που βομβαρδίζουν είναι σίγουρα η λαϊκή εξέγερση στην Αίγυπτο και η επανάσταση στην Τυνησία, είναι ο απρόβλεπτος και ανυπόφορος χαρακτήρας τους, η πολιτική τους αυτονομία και με μια λέξη: η ανεξαρτησία τους. Το να αντιταχθείς στις καταστροφικές επεμβάσεις των μεγάλων δυνάμεων σημαίνει ότι υποστηρίζεις την πολιτική ανεξαρτησία και το μέλλον αυτών των εξεγέρσεων κι επαναστάσεων. Αυτό είναι κάτι που μπορούμε να κάνουμε κι αποτελεί ανεπιφύλακτα το καθήκον μας.
Με φιλικούς χαιρετισμούς,
Αλέν
Η επιστολή αναρτήθηκε στις 4 Απριλίου στο Verso Books UK και μπορεί να βρεθεί εδώ:http://www.versobooks.com/blogs/463-alain-badious-open-letter-to-jean-luc-nancy
Μετάφραση: Γούσης Κώστας
Ζαν-Λουκ Νανσύ: Τι δηλώνουν σε μας οι Αραβικοί λαοί
Η Λιβύη διχάζει τη δυτική διανόηση. Η υποστήριξη της επέμβασης από το Ζαν-Λουκ Νανσύ προκαλεί τη σκληρή απάντηση του Αλέν Μπαντιού.Ένας σημαντικός διάλογος ανάμεσα στους δύο γάλλους φιλοσόφους για τα νέα δεδομένα στη Μέση Ανατολή και το ρόλο της “Δύσης”.
Τι δηλώνουν σε μας οι Αραβικοί λαοί (What the Arab peoples signify to us)
Του Jean-Luc Nancy, 28 Μαρτίου στην εφημερίδα Libération
Οι Αραβικοί λαοί μας δηλώνουν ότι η αντίσταση και η εξέγερση είναι μαζί μας ακόμη μια φορά, και ότι η ιστορία κινείται πέρα από την Ιστορία. Το κάνουν, όπως είναι κατάλληλο, με όλη τη τύχη και τις ατυχίες που αυτό περιλαμβάνει.
Τουλάχιστο έστειλαν ένα μη αναστρέψιμο σήμα που τα αποτελέσματα του μπορούμε να τα περιμένουμε σε όλη την Αφρική και στην απεχθή διαιώνιση του δράματος στην Αρχαία Χώρα της Χαναάν. Σε ένα από τα μέρη που καθόλου δε περιμέναμε ότι θα γίνει εξέγερση, ο ηγέτης της συμμορίας (επισήμως του Κράτους) τη συντρίβει, έτοιμος να εξαφανίσει οποιονδήποτε από τους υποτιθέμενους ανθρώπους του.
Εντωμεταξύ, άλλα κράτη χτυπάνε τους δικούς τους εξεγερμένους αρκετά δυναμικά, μερικές φορές με τη βοήθεια του ισχυρού Άραβα γείτονα. Οι αντικαθεστωτικοί της Βεγγάζη ζητάνε βοήθεια: αυτό δεν είναι απλό, και περιέχει ξεκάθαρα ρίσκα, τόσο πρακτικά όσο και πολιτικά. Πολιτικά, ευθύνη σημαίνει να υπολογίζεις και να αντιμετωπίζεις τέτοιες περιπτώσεις. Είναι όμως αυτός ο καιρός που θα επικαλεστούμε την παλαιομοδίτικη μόδα των παράπλευρων απωλειών και την καχυποψία των (περισσότερο ή λιγότερο) κρυφών συμφερόντων, τις αρχές της μη-επέμβασης και τις βαριές τύψεις μιας «Δύσης» που ίσως, θα μπορούσε να αναρωτηθεί κάποιος, να περιλαμβάνει και την ίδια τη Λιβύη, ή τη Σαουδική Αραβία ή και τη Συρία, για να μην αναφέρω την Κίνα και τη Ρωσία;
Ο αναστεναγμός και η διαμαρτυρία είναι μια χαρά για να έχουν ήσυχη τη συνείδησή τους η αριστερά και η σοφιστικέ δεξιά: είτε όμως στην Ευρώπη είτε στις Αραβικές χώρες κάποιος πρέπει να ξέρει σε ποιο κόσμο βρισκόμαστε. Δεν είμαστε πια στον κόσμο της Δυτικής αλαζονείας, της αυτό-εκτίμησης και του ιμπεριαλισμού. Δεν είναι ότι η φτωχή παλιά δύση έχει καθαριστεί από τις πράξεις τις: είναι απλά στη διαδικασία της τήξης και σύντηξης που φέρνει έναν άλλο κόσμο, χωρίς ηλιοβασίλεμα και ανατολή, έναν κόσμο που είναι μέρα και νύχτα παντού την ίδια ώρα και όπου είναι αναγκαίο να ξανα-ανακαλύψουμε τη πράξη της συμβίωσης και πριν από όλα, την πράξη της ίδιας της ζωής.
Λοιπόν, ναι, είναι ανάγκη να δούμε από κοντά τις επιθέσεις που στόχο έχουν να αποτρέψουν τη μαζική δολοφονία του κόσμου ∙ και βέβαια είναι αναγκαία η επίθεση – σε αυτόν, φυσικά, όχι στους ανθρώπους. Δε μπορούμε πλέον, με το ένα χέρι, να επικαλούμαστε την εθνική κυριαρχία που, με το άλλο χέρι, της αφαιρούμε την ουσία και νομιμότητα της μέσω όλων των διασυνδέσεων – καλών και κακών – του παγκοσμιοποιημένου κόσμου. Εναπόκειται στους ανθρώπους που αμφισβητούν και σε όλους του άλλους, συμπεριλαμβανομένων εμάς, να διασφαλίσουμε πως το οικονομικό, πετρελαϊκό παιχνίδι και το εμπόριο όπλων που εγκαθίδρυσε και διατήρηση αυτή τη μαριονέτα (ανάμεσα σε πολλές) στην εξουσία δε θα ξαναρχίσει. Είναι ευθύνη του λαού, ναι: και επίσης είναι κι ευθύνη για μας, τους λαούς της Ευρώπης και της Αμερικής, στους οποίους απευθύνονται.
Είναι ένα λεπτό καθήκον. Αλλά το διακύβευμα είναι το τι θέλουμε να ζήσουμε και πως θα το ζήσουμε, μέσα σε μια σφοδρότητα στην οποία δεν είμαστε συνηθισμένοι. Κι αυτό είναι ακόμη κάτι που οι Αραβικοί λαοί μας δηλώνουν.
Το κείμενο μπορεί να βρεθεί στα γαλλικά εδώ: http://www.liberation.fr/monde/01012328102-ce-que-les-peuples-arabes-nous-signifient και στα αγγλικά εδώ: http://www.criticallegalthinking.com/?p=2793#more-2793
Μετάφραση: Δημήτρης Πούλιος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου