9/11 : 7 χρόνια μετά... (βίντεο)

Η ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΟΥ ΜΠΙΝ ΛΑΝΤΕΝ

Η ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΟΥ ΜΠΙΝ ΛΑΝΤΕΝ


Η ανίερη τζιχάντ της CIA

(από τον Ιό)

Λίγα χρόνια προτού μπει στον κατάλογο του FBI με τους πλέον καταζητούμενους ανθρώπους της υδρογείου, ο Οσάμα Μπιν Λάντεν εκπαιδεύτηκε και συνεργάστηκε στενά με τις αμερικανικές υπηρεσίες στο νικηφόρο τους πόλεμο στο Αφγανιστάν .

Από την πρώτη στιγμή που εκδηλώθηκε η επίθεση εναντίον στόχων στις ΗΠΑ, αναλυτές, πολιτικοί και δημοσιογράφοι άρχισαν να αναρωτιούνται για την προέλευση του χτυπήματος. Εκεί που συγκλίνουν οι περισσότεροι, όσο κι αν ομολογούν ότι είναι αβάσιμη κάθε πρόωρη βεβαιότητα, είναι στο πρόσωπο του Μπιν Λάντεν.

Για μία ακόμα φορά, η CIA πρέπει να έχει τον πρώτο λόγο. Οχι μόνο επειδή διαθέτει το καλύτερο παγκόσμιο δίκτυο πληροφοριών, αλλά -κυρίως- επειδή ο Σαουδάραβας «υπερτρομοκράτης», ο «πλέον καταζητούμενος άνθρωπος στον κόσμο» είναι ένα δικό της παιδί, γέννημα-θρέμμα των σχεδιασμών της.

Οι σχέσεις του Μπιν Λάντεν με τις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες είναι γνωστές και διασταυρωμένες. Πρόκειται βέβαια για κάτι που επιθυμούν να ξεχάσουν και οι δύο πλευρές. Οι Αμερικανοί προσπαθούν να ξεχάσουν ότι προκάλεσαν οι ίδιοι την ανάπτυξη του ισλαμικού φονταμενταλισμού, ότι χρηματοδότησαν και εκπαίδευσαν τις ακραίες παραστρατιωτικές ομάδες στο Αφγανιστάν προκειμένου να χτυπήσουν τη Σοβιετική Ενωση. Αλλά και ο Λάντεν και οι υποστηρικτές του δεν διανοούνται να ομολογήσουν ότι συνεργάστηκαν τόσο στενά με την πραγματική «αυτοκρατορία του κακού», έστω και για έναν «ιερό σκοπό», όπως ήταν τότε γι' αυτούς η απελευθέρωση του Αφγανιστάν από τους Σοβιετικούς.

Ο ίδιος ο Μπιν Λάντεν έχει εκπαιδευτεί από τη CIA, σύμφωνα με τον ειδικό αναλυτή για θέματα Μέσης Ανατολής Χαζίρ Τεϊμουριάν, συνεργάτη του BBC. Οι λεπτομέρειες αυτής της εκπαίδευσης δεν είναι φυσικά γνωστές, αλλά σίγουρα περιελάμβαναν όσα θεωρούσαν απαραίτητα οι Αμερικανοί για τον «ανορθόδοξο» πόλεμο στην περιοχή. Η πτυχή αυτή της δράσης του αποσιωπάται βέβαια απολύτως στο ειδικό τεύχος που εξέδωσε το FBI το καλοκαίρι του 1997, με ενδιαφέρουσες -κατά τα άλλα- πληροφορίες από τη ζωή του. Για ευνόητους λόγους, τα χρόνια της στενής συνεργασίας του Μπιν Λάντεν με τις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες στο Αφγανιστάν παραμένουν σε ένα βολικό για όλες τις ενεχόμενες πλευρές ημίφως. Πρόκειται για μια ιδιότυπη «συνωμοσία σιωπής» προκειμένου να συγκαλυφθεί ένα παρελθόν που θέτει σε δοκιμασία το άκαμπτο αντιαμερικανικό προφίλ του ηγέτη του ιερού μουσουλμανικού πολέμου και την ίδια στιγμή κλονίζει ανεπανόρθωτα τα θεμέλια της τρέχουσας αμερικανικής τρομο-μυθολογίας, η οποία στο πρόσωπο του Μπιν Λάντεν μοιάζει να έχει ανακαλύψει την ενσάρκωση του απόλυτου κακού. Το «εμπάργκο», ωστόσο, της σχετικής ενημέρωσης δεν είναι απόλυτο: διαθέτουμε ήδη αρκετές πληροφορίες για τις διασυνδέσεις του Μπιν Λάντεν με τη CIA την εποχή του πολέμου στο Αφγανιστάν, καθώς και για τη διαδικασία μέσα από την οποία οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες εξέθρεψαν τον καιρό εκείνο το μουσουλμανικό εξτρεμισμό με τον οποίο θα βρίσκονταν αργότερα αντιμέτωπες.

Από την άποψη αυτή, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα στοιχεία που φέρνει στο φως ο δημοσιογράφος Αχμέντ Ρασίντ σε πρόσφατη μελέτη του για τους Ταλιμπάν, στην οποία καταρρίπτονται αρκετές από τις απλουστεύσεις που συνοδεύουν συνήθως τις στερεοτυπικές αναγνώσεις του ταλιμπανικού «φαινομένου» στη Δύση. Στην αφήγησή του, ο Αχμέντ Ρασίντ συναντά τον Οσάμα Μπιν Λάντεν, νεαρό τότε ακόμη φοιτητή από τη Σαουδική Αραβία, να στρατεύεται από νωρίς στην υπόθεση της αφγανικής αντίστασης κατά των σοβιετικών εισβολέων. Δεν ήταν μόνος: Χιλιάδες μουσουλμάνοι ποικίλης προέλευσης, αλλά πάντως ριζοσπαστικών φρονημάτων, στρατολογούνταν τότε στην αφγανική υπόθεση χάρη σε ένα δίκτυο το οποίο διηύθυναν οι πακιστανικές μυστικές υπηρεσίες (ISI). Το δίκτυο αυτό επρόκειτο να δεχθεί σύντομα σοβαρή βοήθεια από τη CIA, σε μια προσπάθεια των Ηνωμένων Πολιτειών να αποδείξουν ότι σύσσωμος ο μουσουλμανικός κόσμος πολεμούσε τους Σοβιετικούς στο πλευρό των Αφγανών, και των αμερικανών συμμάχων τους. Ούτως ή άλλως, στην περίπτωση του Αφγανιστάν, η CIA είχε επιτύχει μια πρωτόγνωρη κλιμάκωση του πολέμου: ο αρχηγός της Ουίλιαμ Κέισι είχε πείσει το Κογκρέσο να προμηθεύσει τους μουτζαχεντίν με αντιαεροπορικούς πυραύλους Στίγκερ αμερικανικής κατασκευής, καθώς και να στείλει ειδικούς συμβούλους για να εκπαιδεύσουν τους αντάρτες. Η CIA, το βρετανικό ΜΙ6 και η πακιστανική ISI είχαν εξάλλου συμφωνήσει να επιχειρήσουν επιθέσεις στις Σοβιετικές Δημοκρατίες του Τατζικιστάν και του Ουζμπεκιστάν, από όπου περνούσαν οι προμήθειες και ο εξοπλισμός των σοβιετικών στρατευμάτων στο Αφγανιστάν. Μια πρώτη επίθεση με πύραυλο σημειώθηκε τον Μάρτιο του 1987 σε χωριά του Τατζικιστάν. Σύμφωνα με μαρτυρίες πακιστανών υπουργών, ο Κέισι ενθουσιάστηκε με τα νέα και στο επόμενο μυστικό ταξίδι του στο Πακιστάν πέρασε τα σύνορα μαζί με τον πρόεδρο Ζία, μπήκε στο αφγανικό έδαφος και επιθεώρησε ομάδες των μουτζαχεντίν.

Μεταξύ 1982 και 1992, οι μουσουλμάνοι που συνέρρευσαν από 43 ισλαμικές χώρες για να βοηθήσουν τους αφγανούς μουτζαχεντίν υπολογίζονται σε 35.000. Προκαλεί σήμερα έκπληξη το γεγονός ότι καμία από τις μυστικές υπηρεσίες οι οποίες ενεπλάκησαν στη μαζική αυτή στρατολόγηση δεν φάνηκε να ενδιαφέρεται για τις σοβαρές επιπτώσεις που θα είχε στο μέλλον η πρωτοφανής αυτή συγκέντρωση και κοινή πολεμική προετοιμασία χιλιάδων «αγωνιστών του ιερού πολέμου». Φαίνεται, ωστόσο, ότι άλλες προτεραιότητες πρυτάνευαν την εποχή εκείνη που προείχε η συντριβή της σοβιετικής πολεμικής μηχανής.Στο κλίμα αυτό, ο Οσάμα Μπιν Λάντεν δεν ήταν ένας ακόμη νεαρός μουσουλμάνος πεισμένος για την αναγκαιότητα της τζιχάντ. Ο Μοχάμεντ Μπιν Λάντεν, ο πατέρας του, είχε υπάρξει στενός φίλος του νεκρού πια βασιλιά Φεϊζάλ και είχε αποκτήσει αμύθητη περιουσία -και τεράστια φήμη- από τις εργασίες ανακαίνισης στα ιερά τεμένη της Μέκκας και της Μεδίνας. Είναι βέβαιο ότι η πακιστανική ISI ζητούσε διακαώς από τον πρίγκιπα Τουρκί Μπιν Φεϊζάλ, επικεφαλής της σαουδαραβικής υπηρεσίας πληροφοριών Ιστακμπαράτ, να αναθέσει σε κάποιον πρίγκιπα την ηγεσία των σαουδαράβων εθελοντών, ώστε να πειστεί ο μουσουλμανικός κόσμος για τη στράτευση της σαουδαραβικής βασιλικής οικογένειας στην τζιχάντ. Η πίεση αποδείχθηκε σύντομα μάταιη, καθώς δεν υπήρχε πρίγκιπας πρόθυμος να εγκαταλείψει τις βολές του για τα αφγανικά βουνά. Στο σημείο αυτό εμφανίζεται ο Οσάμα Μπιν Λάντεν: μπορεί να μην έτρεχε γαλάζιο αίμα στις φλέβες του, ήταν όμως αρκετά κοντά στη βασιλική αυλή και οπωσδήποτε αρκούντως πλούσιος ώστε να ηγηθεί των στρατευμένων στην αφγανική υπόθεση συμπατριωτών του. Οπως επρόκειτο να αποδειχθεί στη συνέχεια, ο Μπιν Λάντεν, ο πρίγκιπας Τουρκί και ο πακιστανός στρατηγός Γκουλ θα γίνονταν στενοί φίλοι και θα συνεργάζονταν αρμονικά για την κοινή υπόθεση.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτει ο Αχμέντ Ρασίντ, ο Μπιν Λάντεν ανέλαβε κατά κύριο λόγο, εκτός από τη στρατολόγηση εθελοντών, τη συγκέντρωση χρημάτων από σαουδαραβικές κυρίως πηγές μέσα από τις δραστηριότητες της οργάνωσης Μακτάμπ αλ-Χινταμάτ (Κέντρο Υπηρεσιών), που ιδρύθηκε το 1984. Δωρεές προερχόμενες από σαουδαραβικές μυστικές υπηρεσίες, μέλη της βασιλικής οικογένειας, τεμένη κ.ο.κ. διακινούνταν μέσω της Μακτάμπ προς τους αφγανούς αντάρτες. (Το Μακτάμπ δεν περιορίστηκε όμως στον αραβικό κόσμο. Διέθετε γραφεία στο Ντιτρόιτ και το Μπρούκλιν, και είχε εξασφαλίσει την ανοικτή υποστήριξη της κυβέρνησης Ρέιγκαν. Μια δεκαετία αργότερα, το Μακτάμπ θα θεωρηθεί ως το κέντρο της παγκόσμιας συνωμοσίας εναντίον των ΗΠΑ: στο γραφείο του Μπρούκλιν σύχναζαν το 1993 τόσο ο τυφλός σεΐχης Ομάρ Αμπντέλ Ραχμάν όσο και οι βομβιστές του World Trade Center.)Ούτως ή άλλως, η θητεία του Μπιν Λάντεν στη συλλογή χρημάτων ήταν ήδη πλούσια: προτού ο ίδιος ασχοληθεί με το ζήτημα, ο πατέρας του ενίσχυε συστηματικά τους Αφγανούς. Ο ίδιος ο Οσάμα Μπιν Λάντεν επισκέφθηκε για πρώτη φορά το Πεσαβάρ το 1980, όπου συνάντησε τους ηγέτες των μουτζαχεντίν, και από τότε και μέχρι το 1982, οπότε αποφάσισε να εγκατασταθεί μονίμως στο Πεσαβάρ, επέστρεφε συχνά στο Πακιστάν μεταφέροντας δωρεές από συμπατριώτες του. Στα 1986 συμμετείχε δραστήρια στην κατασκευή ενός υπόγειου συγκροτήματος κάτω από τα βουνά που βρίσκονται στα σύνορα με το Πακιστάν, και το οποίο χρηματοδότησε η CIA για να χρησιμοποιηθεί για τη φύλαξη οπλισμού, καθώς και ως μυστικό σημείο συγκέντρωσης και νοσοκομείο για τους μουτζαχεντίν. Στις υπόγειες αυτές σήραγγες ο Μπιν Λάντεν εγκατέστησε ένα δικό του στρατόπεδο εκπαίδευσης των λεγόμενων Αραβο-Αφγανών, δηλαδή των εθελοντών μουσουλμάνων που έρχονταν να πολεμήσουν τους Σοβιετικούς στο Αφγανιστάν. «Για να αντιμετωπίσουν τους άθεους Ρώσους, οι Σαουδάραβες με επέλεξαν ως εκπρόσωπό τους στο Αφγανιστάν», έχει δηλώσει ο ίδιος σε μεταγενέστερη συνέντευξή του στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (27 Αυγούστου 1998), εκθέτοντας τη δική του εκδοχή των γεγονότων που ακολούθησαν τη σοβιετική εισβολή στο Αφγανιστάν: «Εγκαταστάθηκα στο Πακιστάν, στην περιοχή δίπλα στα αφγανικά σύνορα. Εκεί υποδέχθηκα τους εθελοντές που έρχονταν από τη Σαουδική Αραβία και από όλες τις αραβικές και ισλαμικές χώρες. Δημιούργησα στη συνέχεια το πρώτο στρατόπεδο, όπου αυτοί οι εθελοντές εκπαιδεύονταν από πακιστανούς και αμερικανούς αξιωματικούς. Τα όπλα μάς τα προμήθευαν οι Αμερικανοί, τα χρήματα οι Σαουδάραβες». Σε άλλες δηλώσεις του, καιρό μετά τα γεγονότα, ο Μπιν Λάντεν έχει ακόμα υποστηρίξει ότι συμμετείχε σε ενέδρες κατά των σοβιετικών στρατευμάτων, αλλά, απ' ό,τι φαίνεται, ο κύριος τομέας της ενασχόλησής του αφορούσε τη διοχέτευση χρημάτων (από την προσωπική του περιουσία αλλά και από δωρεές) για την προώθηση των σχεδίων και την επικράτηση της ιδεολογίας των μουτζαχεντίν.

Η ιδιωτικοποίηση της τζιχάντ

Στο σημείο πάντως που φαίνεται ότι βοήθησε ιδιαίτερα ο Μπιν Λάντεν είναι ο τρόπος χρηματοδότησης των αμερικανικών στρατιωτικών επιχειρήσεων στο Αφγανιστάν. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ, σε συνεργασία με τη Σαουδική Αραβία, δαπάνησε τουλάχιστον 6 δισ. δολάρια για να προμηθεύσει με όπλα το αφγανικό αντάρτικο κατά των Σοβιετικών. Ο Μιλτ Μπέρντεν, ο οποίος είχε εκ μέρους της CIA αναλάβει να οργανώσει το αφγανικό μέτωπο, περιέγραψε σε μια σχετικά πρόσφατη τηλεοπτική παραγωγή το ρόλο του Μπιν Λάντεν στην επιχείρηση αυτή: Ο Μπιν Λάντεν έκανε πράγματι ορισμένα πολύ καλά πράγματα. Εβαλε πολλά χρήματα εκεί που έπρεπε στο Αφγανιστάν». Ο Μπέρντεν υποστηρίζει ότι είναι μύθος όσα θρυλούνται για την ηρωική δράση του Μπιν Λάντεν στο πεδίο της μάχης: «Δεν υπήρξε κανένας Αραβας που να έπαιξε σημαντικό ρόλο στις μάχες. Νομίζω ότι ο Μπιν Λάντεν πήρε μέρος μονάχα σε μια μάχη, την άνοιξη του 1987». Διαφορετική είναι η εκτίμηση ισλαμικών πηγών. Η αρχική χρηματοδότηση της τζιχάντ ήταν πολύ περιορισμένη. Κατά τον πρώτο χρόνο της σοβιετικής κατοχής του Αφγανιστάν, ο τότε διευθυντής της CIA Στάνσφιλντ Τέρνερ δαπάνησε «μόλις» 100 εκατ. δολάρια για τη στήριξη του αντάρτικου. Ο Κέισι που ανέλαβε την επόμενη χρονιά ανέβασε πολύ τον προϋπολογισμό. Παρά το γεγονός ότι δεν δημοσιεύονται τα σχετικά κονδύλια, υπάρχουν αρκετά αξιόπιστες δημοσιογραφικές πληροφορίες που τεκμηριώνουν τον τετραπλασιασμό των σχετικών δαπανών στις αρχές της δεκαετίας του '80. Αυτός ο «μαύρος λογαριασμός» περιλαμβάνει τις δαπάνες για το παράνομο εμπόριο όπλων με το Ιράν και τους Κόντρας, αλλά κυρίως καλύπτει τα έξοδα του ακήρυχτου πολέμου στο Αφγανιστάν.Οι ανάγκες, όμως, του «ιερού αντάρτικου» μεγάλωναν, ενώ η συμμετοχή της Σαουδικής Αραβίας στα έξοδα άρχισε να μειώνεται. Η απαραίτητη χρηματοδότηση άρχισε να στηρίζεται στην ιδιωτική πρωτοβουλία. Εδώ είναι που αρχίζει να παίζει ιδιαίτερο ρόλο ο Μπιν Λάντεν. Οπως παρατηρεί ο Τζον Κούλεϊ, «χάρη στη φήμη του ως πιστού μουσουλμάνου, υποστηρικτή του ισλαμικού κινήματος και χάρη στη συμμετοχή των εταιρειών της οικογένειάς σε κατασκευές και αναστηλώσεις των ιερών τεμένων της Μέκκας και της Μεδίνας θεωρήθηκε από την υπηρεσία πληροφοριών της Σαουδικής Αραβίας και τη CIA ιδανική επιλογή για τον ηγετικό ρόλο που άρχισε να παίζει» (σελ. 119). Με τις ευλογίες, λοιπόν, των δύο μυστικών υπηρεσιών, ο Μπιν Λάντεν άρχισε να πληρώνει τα έξοδα στρατολόγησης, εκπαίδευσης και μεταφοράς αράβων εθελοντών στο Πεσαβάρ αρχικά και στη συνέχεια στο μέτωπο του Αφγανιστάν. Σύμφωνα με αιγυπτιακές πηγές, ο Μπιν Λάντεν άρχισε σχεδόν ταυτόχρονα να υποστηρίζει και τις αιγυπτιακές ισλαμιστικές ομάδες, όπως την Γκαμάα Αλ Ισλαμίγια και την Αλ Τζιχάντ. Με στήριγμα το κοινωνικό στάτους που του εξασφάλιζε η οικογενειακή του παράδοση, ο Μπιν Λάντεν συγκέντρωνε κεφάλαια και από άλλες βαθύπλουτες οικογένειες των αραβικών κρατών, έτσι ώστε να οργανώσει την Αλ Κάιντα, με κέντρα στρατολόγησης στη Σαουδική Αραβία, την Αίγυπτο και το Πακιστάν. Εισήγαγε μπουλντόζες και άλλα βαριά μηχανήματα στο Αφγανιστάν και άρχισε να κατασκευάζει δρόμους, σήραγγες, αποθήκες πολεμικού υλικού και νοσοκομεία στα βουνά της χώρας για να διευκολύνει τον ιερό πόλεμο. Σε όλα αυτά είχε βέβαια συμβούλους και συνεργάτες τους παλιούς του φίλους της CIA και της πακιστανικής ISI.

Η μεταστροφή

Η μετατροπή του συνεργάτη σε πολέμιο των ΗΠΑ σημειώνεται μετά το 1990. Ο Μπιν Λάντεν αισθάνεται προδομένος από την «αντιαραβική» συμμαχία των ΗΠΑ με τη Σαουδική Αραβία την περίοδο του πολέμου στον Κόλπο. Είχε ο ίδιος «προφητέψει» από το 1989 ότι ο Σαντάμ θα εισβάλει στο Κουβέιτ και τη Σαουδική Αραβία. Είχε μάλιστα στείλει σχετικά εμπιστευτικά γράμματα προς τον Σαουδάραβα βασιλιά, αλλά υποστήριζε τις απόψεις του και δημόσια, στα τζαμιά, για τον κίνδυνο που έβλεπε. Αντιδρούσε, όμως, στην παρουσία των αμερικανικών στρατευμάτων στην περιοχή. Υποστήριζε ότι μπορούν «να καθαρίσουν» οι μουσουλμανικές δυνάμεις. Από εκείνη την περίοδο αρχίζει η αυτονόμηση του Μπιν Λάντεν από τα αμερικανικά δίκτυα. Σε λίγα χρόνια θα μετατραπεί σε «βασικό εχθρό» των ΗΠΑ.Κατά παράδοξο, όμως, τρόπο, οι σχέσεις του με τους παλιούς του συνεργάτες δεν σταματούν. Η απόφασή του να καταφύγει στο Αφγανιστάν την άνοιξη του 1996, ακολουθούμενος από 200 πολεμιστές του, επιβλήθηκε και πάλι από τη CIA. Οπως αποκαλύπτει ο Μιλτ Μπέρντεν, «υποχρεώνοντας τον Μπιν Λάντεν να φύγει στο Αφγανιστάν, τον αφήσαμε σε ένα χώρο όπου θα μπορούσαμε να τον παρακολουθούμε και να τον ελέγχουμε καλύτερα και να βλέπουμε τι κάνει». Ο ενθουσιασμός του βετεράνου αξιωματούχου της CIA φτάνει σε υπερβολές: «Η φυγή του Μπιν Λάντεν στο Αφγανιστάν είναι ίσως η καλύτερη κίνηση μετά από εκείνη που είχαν κάνει οι Γερμανοί, βάζοντας τον Λένιν στο τρένο και στέλνοντάς τον στην Πετρούπολη το 191». Ως γνωστόν, η πρώτη κίνηση του Μπιν Λάντεν στο Αφγανιστάν ήταν να εκδώσει -το καλοκαίρι του 1996- τον πρώτο φετφά, με τον οποίο κήρυττε τον πόλεμο στους Αμερικανούς. Αυτή η παλιά αμαρτωλή σχέση των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών με τον Μπιν Λάντεν εξακολουθεί να οδηγεί σε πολιτικούς παραλογισμούς. Στις 20 Αυγούστου 1998 πολεμικά πλοία των ΗΠΑ βομβάρδισαν με πυραύλους τόμαχοκ στόχους στο Αφγανιστάν, ως αντίποινα για τις βομβιστικές επιθέσεις στις πρεσβείες των ΗΠΑ στο Νταρ Ελ Σαλάμ (Τανζανία) και το Ναϊρόμπι (Κένυα). Οι αμερικανικές αρχές δήλωσαν ότι χτύπησαν το σημαντικότερο στρατόπεδο εκπαίδευσης της οργάνωσης του Μπιν Λάντεν καθώς και ένα «πανεπιστήμιο τρομοκρατών». Όμως αυτό το πανεπιστήμιο είχε ιδρυθεί πριν από σχεδόν 20 χρόνια με... χρήματα και φροντίδα της CIA!


Ζωή και δράση του Μπιν Λάντεν

1957.Ο Οσάμα Μπιν Μοχάμεντ Μπιν Αγουαντ Μπιν Λάντεν γεννήθηκε στο Ριάντ. Είναι το 17ο από τα 52 παιδιά του σαουδάραβα κροίσου, μεγαλοκατασκευαστή, Μοχάμεντ Μπιν Λάντεν.

1979, 26 Δεκεμβρίου. Σοβιετική εισβολή στο Αφγανιστάν. Ο Μπιν Λάντεν φεύγει από τη Σαουδική Αραβία για να συμμετάσχει στην αφγανική αντίσταση, στο πλευρό των μουτζαχεντίν.

1980-86. Από το Πακιστάν, ο Μπιν Λάντεν χρηματοδοτεί τις αντάρτικες ομάδες των ισλαμιστών αφγανών μουτζαχεντίν.

1986-89. Μάχεται κατά των Σοβιετικών, ως επικεφαλής ανταρτικών ομάδων. Σύμφωνα με ισλαμικές πηγές, παίρνει μέρος στις σκληρές μάχες της Τζαλαλαμπάντ, η έκβαση των οποίων οδήγησε στην αποχώρηση των Σοβιετικών από το Αφγανιστάν.

1988. Ο Μπιν Λάντεν ιδρύει την οργάνωση «Αλ Καΐντα» («Η Βάση») με σκοπό να στρατολογεί μαχητές και να βρίσκει κεφάλαια για το ισλαμικό αντάρτικο κίνημα στο Αφγανιστάν.

1989. Μετά την αποχώρηση των Σοβιετικών από το Αφγανιστάν, επιστρέφει σαν ήρωας στη Σαουδική Αραβία και συνδέεται με την αντιμοναρχική αντιπολίτευση, ενώ συμμετέχει και στις οικογενειακές μπίζνες.

1991. Μετά την εισβολή του Ιράκ στο Κουβέιτ (2/8/1990), ο Μπιν Λάντεν εγκαταλείπει τη Σαουδική Αραβία, καταγγέλλοντας τη συμμαχία της χώρας του με τις ΗΠΑ και κατευθύνεται προς το Αφγανιστάν και μετά προς το Χαρτούμ. Ηδη, από τις 30 Ιουνίου 1989, στο Σουδάν κυβερνά πραξικοπηματικά το Εθνικό Ισλαμικό Μέτωπο με το οποίο ο Μπιν Λάντεν συνεργάζεται.

1991-92. Σύμφωνα με τους αντιπάλους του, ο Μπιν Λάντεν, μετά την αμερικανική στρατιωτική επέμβαση και παραμονή στον Κόλπο, φέρεται να ενεργοποιεί την «Αλ Καΐντα», ώστε να συνενωθούν όλες οι ένοπλες σιιτικές ομάδες και η Χεζμπολάχ κατά του κοινού εχθρού, δηλαδή εναντίον των ΗΠΑ και των συμμάχων τους. Αποφασίζει να επιτεθεί σε αμερικανικούς στρατιωτικούς στόχους στην Αραβική Χερσόνησο και το Κέρας της Αφρικής. Παράλληλα, μεταφέρει κεφάλαια και ιδρύει (κατασκευαστικές και άλλες) επιχειρήσεις στο Σουδάν. Πολλοί από τους εργαζόμενούς του προέρχονται από τις τάξεις των αφγανών μουτζαχεντίν. Στις 29.12.1992, μια βόμβα σε ξενοδοχείο του Αντεν με στόχο αμερικανούς στρατιωτικούς, σκοτώνει δύο αυστριακούς τουρίστες. Επί τόπου, τραυματίζονται και αργότερα συλλαμβάνονται δύο πολίτες της Υεμένης που είχαν εκπαιδευτεί στο Αφγανιστάν. Κατά τη γνώμη των αμερικανικών υπηρεσιών, αυτή ήταν η πρώτη τρομοκρατική ενέργεια (εναντίον τους) στην οποία εμπλέκεται ο Μπιν Λάντεν.

1993-94. Το Σουδάν χαρακτηρίζεται από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ως χώρα που υποστηρίζει την τρομοκρατία. Στις 26.2.1993, εκρήγνυται βόμβα σε γκαράζ του Γουόρλντ Τρέιντ Σέντερ στο Μανχάταν. Στις 4.10.1993, στο Μογκαντίσου της Σομαλίας, έπειτα από ένοπλη επίθεση στους δρόμους της πόλης, σκοτώνονται 18 αμερικανοί στρατιώτες. Οι αμερικανικές υπηρεσίες θεωρούν ότι πίσω από αυτές τις επιθέσεις βρίσκεται ο Μπιν Λάντεν. Αναλύσεις στην Ουάσιγκτον, από τον Ιανουάριο του 1994, κάνουν λόγο για «τρία στρατόπεδα εκπαίδευσης τρομοκρατών του Μπιν Λάντεν στο βόρειο Σουδάν». Στις 9.4.1994, η Σαουδική Αραβία αφαιρεί την υπηκοότητα από τον Μπιν Λάντεν και δεσμεύει την περιουσία του.

1995. Αμερικανικές πηγές μιλούν για νέα κέντρα εκπαίδευσης ανταρτών του Μπιν Λάντεν -στη Βόρεια Υεμένη αυτή τη φορά. Το Φεβρουάριο του 1995, συλλαμβάνεται στο Πακιστάν και εκδίδεται στις ΗΠΑ ο Ραμζί Γιουσέφ, κατηγορούμενος για τη βόμβα στο Μανχάταν. Θεωρείται ότι χρηματοδοτήθηκε και φιλοξενήθηκε από τον Μπιν Λάντεν. Πιθανολογείται ότι ο Μπιν Λάντεν συνδέεται με τη δολοφονική απόπειρα κατά του Χόσνι Μουμπάρακ (Ιούνιος 1995). Τον Αύγουστο, στέλνει προειδοποιητική ανοιχτή επιστολή στο βασιλιά Φαχντ της Σαουδικής Αραβίας, απειλώντας επιθέσεις κατά των αμερικανικών δυνάμεων, έως ότου φύγουν από το βασίλειο. Ακολουθεί, το Νοέμβριο, φονική βομβιστική επίθεση στο Ριάντ, την οποία ο Μπιν Λάντεν αρνείται.

1996-2001. Τον Μάιο 1996, απελαύνεται από το Σουδάν και γυρίζει στο Αφγανιστάν. Από τότε, χωρίς ποτέ να έχει δηλώσει ότι οργάνωσε κάποια τρομοκρατική ενέργεια, έχει κατηγορηθεί για πολλές. Ο Κλίντον ανακοινώνει ότι θα τον εξοντώσει. Ο Λάντεν επικηρύσσεται και κηρύττει γενικό αντιαμερικανικό πόλεμο. Δίνει συνεντεύξεις σε διάφορα μεγάλα ΜΜΕ των ΗΠΑ, ενώ οι φονικές επιχειρήσεις αναβαθμίζονται (πρεσβείες των ΗΠΑ στην Κένυα και την Τανζανία -7.8.1998), μαζί με τον μύθο του.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ

* Ahmed Rashid «Taliban. Islam, Oil and the new great game in Central Asia» (I.B.Tauris, 2000 London). Η ιστορία του κινήματος των Ταλιμπάν από έναν ρεπόρτερ που κάλυψε, επί 21 χρόνια, τα γεγονότα στην περιοχή του Αφγανιστάν. Σε ιδιαίτερο κεφάλαιο εξετάζεται η παρουσία και ο ρόλος του Οσάμα Μπιν Λάντεν και της «ολοκληρωτικής τζιχάντ».
* John Κ. Cooley «Unholy wars. Afghanistan, America and International Terrorism» (Pluto Press, 1999 London). Δημοσιογραφική περιγραφή της «ανίερης» συμμαχίας των ΗΠΑ με τους ισλαμιστές, κατά τη διάρκεια του πολέμου στο Αφγανιστάν. Περιλαμβάνονται ενδιαφέρουσες πληροφορίες για τη δράση του Μπιν Λάντεν και το ρόλο του στην «ιδιωτικοποίηση» της τζιχάντ.
* John Barry, κ.ά. «Making a symbol of terror» (περ. Newsweek, 1.3.1999). Το πορτρέτο του Μπιν Λάντεν αποσιωπά τις ιδιαίτερες σχέσεις του με τις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες. Οι συγγραφείς αρκούνται στη γενική υποστήριξη της κυβέρνησης Ρέιγκαν προς το ισλαμικό αντάρτικο.

ΔΕΙΤΕ

* Martin Smith «Hunting Bin Laden» (2000). Τηλεοπτική παραγωγή που μεταδόθηκε από την εκπομπή Frontline του δικτύου PBS. Η μεταγραφή του κειμένου βρίσκεται στη διεύθυνση http://www.pbs.org/wgbh/pages/frontline/shows/binladen/etc/script.html
* «Ράμπο Νο 3» του Πίτερ Μακ Ντόναλντ (1988). Ο γνωστός «εθνικός ήρωας» Σιλβέστερ Σταλόνε εκστρατεύει στο Αφγανιστάν για να σώσει ένα φίλο του από τους κακούς Σοβιετικούς, βοηθώντας φυσικά και τους φονταμενταλιστές μουτζαχεντίν. Ταινία που, όπως έχει γράψει ο Νίνος Φενέκ Μικελίδης, γυρίστηκε με τις ευλογίες και την αμέριστη υποστήριξη του Πενταγώνου.


ΙΟΣ - Κυρ. Ελευθεροτυπία, 16/9/2001

Οι πραγματικοί στόχοι του «πολέμου κατά της τρομοκρατίας»

ΤΑΚΗΣ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ

Μολονότι τα ΜΜΕ έχουν βασικά επιδοθεί σε μια εκστρατεία συσκότισης της πραγματικής σημασίας του «πόλεμου κατά της τρομοκρατίας» που ξεκίνησε η υπερεθνική ελίτ, η εικόνα είναι σήμερα αρκετά σαφής ώστε να μπορούμε να προσδιορίσουμε τους πραγματικούς στόχους της. Αρχικά, είναι σαφές ότι ο πραγματικός στόχος δεν είναι αυτός που επικαλείται η ελίτ, δηλαδή η εξάλειψη της «τρομοκρατίας», πράγμα που δεν είναι δυνατό, στο επίπεδο μάλιστα απελπισίας που έχουν σπρωχτεί ολόκληροι λαοί σήμερα, όπως έκαναν φανερό τα ίδια τα φοβερά γεγονότα της 11 Σεπτέμβρη αλλά και οι αντίστοιχες πράξεις-αυτοκτονίας των Παλαιστινίων. Εφόσον η υπερεθνική ελίτ, εξ αντικειμένου, δεν μπορεί ν αντιμετωπίσει τα πραγματικά αίτια της «τρομοκρατίας» και καταφεύγει βασικά στην πάγια μέθοδο της καταστολής, η αποτυχία της είναι εξασφαλισμένη, όπως άλλωστε συνέβαινε πάντοτε: από τους Παλαιστίνιους μέχρι τους Ιρλανδούς και από τους Βάσκους μέχρι τους Τσετσενους. Εάν όμως πάρουμε δεδομένο ότι και η ίδια η υπερεθνική ελίτ δεν έχει βέβαια αυταπάτες για το πόσο αποτελεσματικός είναι ο πόλεμος κατά της τρομοκρατίας, τότε ποιοι είναι οι πραγματικοί στόχοι αυτής της πελώριας εκστρατείας που ξεκίνησε; Μιας εκστρατείας, που κατευθύνεται μεν απο τα κέντρα της υπερεθνικής ελίτ (ΗΠΑ, ΕΕ, Ιαπωνία) αλλά έχει και την αποδοχή περιφερειακών ελίτ όπως η Ρωσική και η Κινεζική, με φανερό αντάλλαγμα τα «στραβά μάτια» στη σφαγή των Τσετσενων, στη καταπίεση των Θιβετιανων κλπ;
Κατά τη γνώμη μου, οι στόχοι της εκστρατείας αυτής, η οποία σχεδιάστηκε μεθοδικά με κατάλληλη προετοιμασία της κοινής γνώμης μέσα από μια πρωτοφανή εκστρατεία εκφοβισμού της που παρόμοια της δεν είχε δει ο κόσμος από το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, είναι πολλαπλοί. Ο γενικός στόχος είναι η διασφάλιση της ίδιας της Νέας Τάξης, της οποίας όμως η δυναμική οδηγεί σε ολοένα μεγαλύτερη συγκεντρωση οικονομικής και στρατιωτικής δύναμης και συνακόλουθη κλιμάκωση της οργής, αν όχι απελπισίας, των θυμάτων της. Πέρα όμως από τον γενικό αυτό στόχο υπάρχουν και διάφοροι επιμέρους στόχοι, όπως είναι η διαφύλαξη των πηγών ενέργειας στη Μέση Ανατολή και την κεντρική Ασία από τις οποίες εξαρτάται καθοριστικά η οικονομία της αγοράς στον Βορρά. Αυτό ομως προϋποθέτει καθεστώτα απόλυτα εξαρτημένα τύπου Σαουδικής Αραβίας, εμιράτων κλπ, ή κάτω από διαρκή εμπάργκο και βομβαρδισμούς (Ιράκ), καθώς και τη συντριβή του Παλαιστινιακού κινήματος. Aκομη υπάρχει μια σειρά οικονομικών στόχων που κυμαίνονται από την αύξηση των αμυντικών δαπανών (ο αντιτρομοκρατικός «πόλεμος» πρόσφερε αλλη μια δικαιολογία στο Πεντάγωνο για τον «πόλεμο των άστρων»!) και τη συνακόλουθη συμπίεση των κοινωνικων δαπανών, μέχρι την παραπέρα περικοπή του φόρου πάνω στα εταιρικά κέρδη που σχεδιάζουν μερικοί στην Αμερικανική κυβέρνηση, επωφελούμενοι του «πατριωτικού» κλίματος που καλλιέργησαν οι ίδιοι![1]

Οι στόχοι αυτοί αφορούν σε τελική ανάλυση κάθε υπαρκτό η δυνητικό αντίπαλο της Νέας Παγκόσμιας Τάξης στην οποία θεμελιώνεται η σημερινή νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση που, με τη σειρά της, αποτελεί το αναπόφευκτο αποτέλεσμα της δυναμικής της οικονομίας της αγοράς και της αντιπροσωπευτικής «δημοκρατίας»— θεσμών που έχουν ιστορία μόλις δύο αιώνων. Και οι αντίπαλοι αυτοί βρίσκονται όχι μόνο στο Νότο, απειλώντας άμεσα το πολιτικοστρατιωτικο και έμμεσα το οικονομικό περιεχόμενο της Νέας Τάξης (πχ τα κινήματα των Παλαιστινίων, φονταμενταλιστών, αυτονομιστών κλπ) αλλά και στον ίδιο τον Βορρά, απειλώντας άμεσα το οικονομικό της περιεχόμενο (πχ τα ριζοσπαστικά ρεύματα μέσα στο κίνημα της αντιπαγκοσμιοποιησης).

Τους στόχους αυτούς διατύπωσε πολύ επιγραμματικά ο πλανητάρχης: «ή είστε μαζί μας (εννοώντας την υπερεθνική ελίτ που εκπροσωπεί) ή είστε με τους τρομοκράτες» (εννοώντας κάθε πραγματικό αντίπαλο της στα κινήματα που ανέφερα). Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι η υπερεθνική ελίτ χρησιμοποιεί ένα συνδυασμό μαστιγίου και καρότου που ουσιαστικά «κόβει τα πόδια» της ρεφορμιστικής Αριστεράς. Έτσι, η ελίτ αυτή δεν αρκείται μόνο στις μεταρρυθμίσεις που προτείνουν τα στελέχη της «Αριστεράς» αυτής στο εξωτερικό και εδώ,[2] τις οποίες τωρα συζητά και η ίδια, πχ την ίδρυση κάποιας παρωδίας Παλαιστινιακού κράτους, την εισαγωγή κάποιας εκδοχής του φόρου Tobin, την μαζική οικονομική βοήθεια στο διάδοχο καθεστώς που ετοιμάζουν στο Αφγανιστάν κλπ. Αντίθετα, εχοντας πλήρη συνείδηση οτι παρόμοιες μεταρρυθμίσεις, ακόμη και αν εισαχθούν, δεν πρόκειται να σταματήσουν τα κινήματα αυτά, εφόσον αποτελούν απλώς εξωραιστικά μπαλώματα στη Νέα Τάξη, προχωρεί στην παράλληλη χρήση του μαστίγιου. Στο κλίμα αυτό, όπου καλούνται όλοι να πάρουν θέσεις με βάση το δίλημμα του πλανητάρχη, δεν είναι περίεργο ότι πολλά στελέχη της «Αριστεράς» αυτής ήδη συμμορφώνονται. Για παράδειγμα, ο Michael Ignatieff, γνωστός «προοδευτικός» κομισάριος της υπερεθνικής ελίτ και νυν καθηγητής στο Χάρβαρντ, μας καλεί να πολεμήσουμε τον «μηδενισμό της Αποκάλυψης» που αποτελεί συνέχεια του φασισμού και του κομμουνισμού.[3] Αντίστοιχα ο Χόρχε Σεμπρούν ενθουσίασε προ ημερών την δική μας ελίτ όταν μας κάλεσε και αυτός να συστρατευθουμε για να υπερασπίσουμε τη σημερινή «δημοκρατία» και τον δυτικό «ορθολογισμό», που θρασύτατα ταύτισε με την κλασσική δημοκρατία και τον κλασσικό ορθολογισμό![4]

Τα μέσα που χρησιμοποιούνται στον «πόλεμο» αυτό είναι βασικά δυο. Πρώτον, η μόνιμη στρατιωτική παρουσία της υπερεθνικής ελίτ στη περιοχή (Αραβική θάλασσα, Κόλπος, πιθανές βάσεις στο Αφγανιστάν) που θα εξασφαλίζει την εξωτερική κρατική τρομοκρατία, δίνοντας τη δυνατότητα συνεχών επιθέσεων εναντίον κινημάτων και «κρατών-ταραξιών», τα οποία θα χαρακτηρίζει η ίδια ως «τρομοκρατικά» ή ως παραβιάζοντα τα ανθρώπινα δικαιώματα. Έτσι, μετά το Αφγανιστάν, όπως αποκαλύπτεται, έρχεται η σειρά των Ιράκ, Ιράν, Συρίας, Λίβανου και των Παλαιστινιακών οργανώσεων, ενώ ο Μπλαιρ ζητά η εκστρατεία να φθάσει μέχρι τη... Ζιμπάμπουε για χάρη των Βρετανών αποίκων. Περιττό να σημειωθεί ότι το μεγαλύτερο τρομοκρατικό κράτος, το Σιωνιστικό Ισραήλ, δεν είναι στη λίστα εφόσον η τρομοκρατία του βαφτίζεται «αυτοάμυνα» από την υπερεθνική ελίτ. Είναι ακόμη σχεδόν βέβαιο οτι η δική μας ελίτ μάταια ελπίζει σε «κάποιο κόκαλο» από την συμμετοχή της στην εκστρατεία εφόσον η Τουρκία είναι το μόνο κράτος, πέρα απο τις ΗΠΑ και τη Βρετανία, που έχει μόνιμο πρωταγωνιστικό ρόλο στα σχέδια του Πεντάγωνου.[5]

Δεύτερον, το νομικό καθεστώς που εισάγεται παντού για χάρη του πόλεμου που θα εξασφαλίζει την εσωτερική κρατική τρομοκρατία. Έτσι, πέρα από τους «τρομονομους» που έχουν ήδη εισαχθεί σε πολλά κράτη, σήμερα εισάγονται διάφορες ρυθμίσεις με στόχο όχι μόνο το κτύπημα των ριζοσπαστικών ρευμάτων μέσα σε κινήματα, όπως αυτό της αντιπαγκοσμιοποίησης, αλλά και της παράνομης μετανάστευσης από χώρες του Νότου. Σε αυτό αποβλέπει για παράδειγμα το νομοσχέδιο που συζητά η Αμερικανική γερουσία το οποίο, μεταξύ άλλων, δίνει τη δυνατότητα παρακολούθησης ακόμη και της ηλεκτρονικής επικοινωνίας όποιου πολίτη θεωρούν ύποπτο. Ο εκπρόσωπος μάλιστα του Λευκού Οίκου ήταν σαφής όταν δήλωνε ότι οι Αμερικανοί πρέπει να προσέχουν τι λενε και τι κάνουν, εννοώντας καθαρά, όπως παρατηρεί η Maureen Dowd, ότι όποιος αμφισβητεί την ελίτ δεν είναι πατριώτης.[6] Παράλληλα, η «δημοκρατική» Ευρώπη σχεδιάζει αντίστοιχες ρυθμίσεις, μέσω της δημιουργίας ενός Ευρωπαϊκού Δικαστικού Χώρου (Eurojust), της διεύρυνσης των αρμοδιοτήτων της Europol, της ενισχυμένης αστυνόμευσης, της ανάμιξης του στρατού στην εσωτερική ασφάλεια (όπως στην Ελλάδα) κλπ.

Συμπερασματικά, πράγματι όλοι σήμερα καλούμαστε να πάρουμε θέση. Οχι βέβαια στο ψευτο-δίλημμα της υπερεθνικής ελίτ, «με τη Νέα Τάξη ή με την τρομοκρατία». Αλλά, στο πραγματικό δίλημμα, που προσπαθεί να προσπεράσει η ρεφορμιστική Αριστερά : υποταγή στη Νέα Τάξη, ή πάλη για το κτίσιμο ενός μαζικού δημοκρατικού κινήματος με στόχο μια άλλη, πραγματικά δημοκρατική, «τάξη».

[1] Paul Krugman, Guardian, 1/10/2001
[2] Βλ πχ Μιχ. Παπαγιαννάκη και Περ. Κοροβέση, ΝΕΤ-Πρωταγωνιστές, 24&25/9/2001
[3]M. Ignatieff, Guardian, 1/10/2001
[4] Eλευθεροτυπία, 2/10/2001
[5] Ed Vulliamy, Ομπσερβερ, 30/9/2001
[6] New York Times/Guardian, 1/10/2001

Ελευθεροτυπία 6 Οκτωβρίου 2001

Ο Μεγάλος Αδελφός είναι εδώ...