Ο Κάστρο δεν θα επιστρέψει πια

Εκτιμήσεις αναλυτών και ειδικών στα ζητήματα της Κούβας — Χαμηλοί τόνοι από αντιφρονούντες ΑΒΑΝΑ. Ελάχιστες πιθανότητες έχει ο Φιντέλ Κάστρο να επιστρέψει στην εξουσία, ακόμη και μετά την ανάρρωσή του, από την εγχείρηση για αιμορραγία στο έντερο, στην οποία υπεβλήθη πριν απο μία εβδομάδα. Αυτή είναι η εκτίμηση των περισσότερων Αμερικανών αναλυτών, ειδικών στο ζήτημα της Κούβας. Την ίδια στιγμή, ηγετικές φυσιογνωμίες των Κουβανών αντιφρονούντων όπως ο Οσβάλντο Πάγια, υποστηρίζουν ότι η ασθένεια του Κάστρο άλλαξε για πάντα την κομμουνιστική χώρα, καθώς «ξεσκέπασε», έστω και προσωρινά, το σύστημα της διακυβέρνησης επί 47 έτη, από τον ίδιο άνθρωπο. Σε «διακοσμητικό» ρόλο «Η εποχή του Κάστρο τελείωσε», δήλωσε ο Μπράιαν Λατέλ, πρώην πράκτορας της CIA, ενώ ο Χάιμε Σασλίκι, διευθυντής του αμερικανοκουβανικού Ινστιτούτου Μελετών στο Μαϊάμι, επεσήμανε ότι ο Φιντέλ Κάστρο δεν θα επιστρέψει και αν τελικώς επιστρέψει, θα έχει «διακοσμητικό» ρόλο. Οι Αμερικανοί αναλυτές που συμμετείχαν σε δημόσια συζήτηση που έγινε στο Μαϊάμι, με θέμα τη διαδοχή στην Κούβα, έθεσαν επίσης το ερώτημα για πόσο διάστημα, ο Ραούλ Κάστρο, στον οποίο ο αδελφός του, Φιντέλ, εκχώρησε την εξουσία, την περασμένη εβδομάδα, θα μπορέσει να κρατήσει τα ηνία της Κούβας. «Ο Ραούλ Κάστρο πίνει πολύ όταν είναι πιεσμένος και τώρα είναι πολύ πιθανό να πίνει ακόμη περισσότερο», τόνισε ο Λατέλ, ενώ ο Σασλίσκι εκτιμά ότι η μεταβατική περίοδος στην Κούβα δεν θα διαρκέσει για μεγάλο διάστημα. Ο αναλυτής απέρριψε επίσης το ενδεχόμενο, ο Ραούλ Κάστρο να προβεί σε ανοίγματα προς την Ουάσιγκτον. Πάντως, στη μετά από τον Φιντέλ Kάστρο εποχή, υποστήριξε η Σούζαν Κάουφμαν, του Πανεπιστημίου του Μαϊάμι, η Ουάσιγκτον θα δεχτεί έντονες πιέσεις να άρει το εμπάργκο που έχει επιβάλει στην Κούβα από το 1962. Στην Κούβα τώρα, οι αντιφρονούντες παρακολουθούν με μεγάλη προσοχή τις εξελίξεις και κρατούν χαμηλό προφίλ σε αντίθεση με τους Κουβανούς εξόριστους του Μαϊάμι. Ο Οσβάλντο Πάγια τονίζει ότι οι περισσότεροι Κουβανοί δεν αναμένουν δραματικές αλλαγές στη χώρα τους στο άμεσο μέλλον παρότι η πλειοψηφία τάσσεται υπέρ των μεταρρυθμίσεων. Αρκετοί επίσης διστάζουν να εκδηλωθούν επειδή φοβούνται τους πράκτορες της κουβανικής ασφάλειας και τους πληροφοριοδότες της, αλλά και τους οπαδούς του Κάστρο. Η ενότητα των Κουβανών είναι το κλειδί για τη μετά Kάστρο εποχή στη χώρα, υπογραμμίζει ο αντιφρονών Οσκαρ Εσπινόσα Τσέπε. «Δεν υπάρχει μεταπολίτευση χωρίς εθνική συμφιλίωση», προσθέτει. Η συμφιλίωση δεν θα είναι εύκολη υπόθεση δεδομένου και του μίσους που έχει καλλιεργηθεί «για τα σκουλήκια», όπως αποκαλούν οι καθεστωτικοί τους πολέμιους του Κάστρο, τους οποίους θεωρούν υποχείρια των Αμερικανών. Επιστολή από 400 Εν τω μεταξύ 400 σημαίνουσες προσωπικότητες, ανάμεσα στους οποίους ο Νοτιοαφρικανός επίσκοπος Ντέσμοντ Τούτου που έχει τιμηθεί με το βραβείο Νομπέλ Ειρήνης, ο συγγραφέας Ζοζέ Σαμαράγκου που έχει επίσης τιμηθεί με το βραβείο Νομπέλ Λογοτεχνίας, και ο καθηγητής του ΜΙΤ, Νόαμ Τσόμσκι, ζητούν με επιστολή τους, από τις ΗΠΑ να μην αναμειχθούν στα εσωτερικά της Κούβας.

Φιντέλ Κάστρο: «Ο επαναστάτης»

O μακροβιότερος ηγέτης παγκοσμίως, γεννήθηκε στις 13 Αυγούστου του 1926, στο Μπιράν της νοτιοανατολικής Κούβας

Επιμέλεια: Λίζα Αλιφραγκή

Για κάποιο χρονικό διάστημα εξάσκησε το επάγγελμα του δικηγόρου, αφού είχε σπουδάσει νομικά στο πανεπιστήμιο της Αβάνας. Η ζωή του, αλλά και η πολιτική του δράση, είχε μεγάλο αντίκτυπο στη χώρα του, αποτελώντας «εθνικό σύμβολο επανάστασης» μέχρι και τα 80 του χρόνια. Ηγετική μορφή, με την εμφάνισή του να αποτελεί παγκόσμιο στερεότυπο τη γενειάδα, τη στρατιωτική στολή, αλλά και την αναγνωρισιμότητα από το μικρό του και μόνο όνομα: Fidel.

Η απίστευτή ικανότητα του να εμπνέει και να επηρεάζει το λαό, αλλά και η πολύωροι λόγοι του, που πολλές φορές ξεπερνούσαν τις 5 ώρες, θα μείνουν αναμφισβήτητα στην ιστορία. Υπήρξε ένθερμος πολέμιος των Ηνωμένων Πολιτειών, οι οποίες επέβαλαν στην Κούβα οικονομικό και εμπορικό αποκλεισμό, κάνοντας το λαό να υποφέρει.

Αδιάλλακτος στις διαπραγματεύσεις του, κατάφερε να αποτελέσει ηγετική μορφή των απανταχού φτωχών και καταπιεσμένων της Λατινικής Αμερικής και του Τρίτου Κόσμου, με κύριο μέλημά του να κάνει την Κούβα χώρα ίσων δικαιωμάτων και απολαβών, να αναπτύξει τις υγειονομικές υπηρεσίες της, αλλά και να παρέχει κάθε δυνατή βοήθεια σε βασανισμένους λαούς.

Η CIA έκανε προσπάθειες - κατά καιρούς - για να ξεφορτωθεί τον Κάστρο, με διάφορους τρόπους, ακόμα και μέσω της μαφίας. Κυρίαρχος, μάλιστα, ήταν ο φόβος μιας πιθανής ενέργειας δηλητηρίασης του κουβανού ηγέτη. Γεγονός είναι πάντως πως δύσκολα μια τέτοια προσπάθεια θα έφερνε αποτέλεσμα, αφού το περιβάλλον του ήξερε πολύ καλά τον τρόπο να τον προστατεύει.

Η ζωή του Κάστρο «περικλείει» αρκετά από τα σημαντικότερα γεγονότα, που επηρέασαν αναμφισβήτητα τον πλανήτη το δεύτερο μισό του αιώνα: επαναστατικές μετακινήσεις, Ψυχρός Πόλεμος, αντιπαλότητα Ανατολής - Δύσης, κομμουνισμός ενάντια στην κεφαλαιοκρατία.

Ιστορικά γεγονότα της ζωής του

Φιντέλ Κάστρο - Ερνέστο Τσε Γκεβαρα (Αβάνα)

Στις αρχές Μαρτίου του 1952, λίγο μετά το πραξικόπημα του στρατηγού Μπατίστα, ο Κάστρο οργανώνει ένα παράνομο επαναστατικό κίνημα. Ένα χρόνο αργότερα, κατά τα τέλη του Ιουλίου 1953, επιτίθεται με τους αντάρτες στο στρατώνα της Μονκάδα, ενώ λίγες μόλις μέρες μετά (1 Αυγούστου 1953) συλλαμβάνεται και καταδικάζεται σε φυλάκιση 15 ετών στο νησί των Πεύκων στον Ειρηνικό, μαζί με τον αδελφό του Ραούλ.

Το 1955 ο Μπατίστα απονέμει αμνηστία στον Κάστρο, ο οποίος καταφεύγει στις ΗΠΑ, όπου συνεχίζει τον αγώνα του, για να κερδίσει τους εξόριστους της Κούβας και να τους μυήσει στην επανάσταση. Το αποτέλεσμα ήταν να εξοργίσει την αμερικανική κυβέρνηση και να εκδιωχθεί και πάλι προς την πόλη του Μεξικό, όπου και γνωρίζει τον Αργεντινό Ερνέστο «Τσε» Γκεβάρα. Αργότερα αποβιβάζεται και πάλι στην Κούβα κυνηγημένος στα βουνά. Στις 12 Ιουνίου1955 ο Φιντέλ ιδρύει το Κίνημα της 26ης Ιουλίου.

Στις 2 Δεκεμβρίου του 1956, με τους άνδρες του καταφθάνουν στην Κούβα με το γιοτ «Γράνμα», όπου μετά από σφοδρές μάχες με το στρατό, ο ίδιος και άλλοι 16 επιζώντες καταλαμβάνουν τη Σιέρρα Μαέστρο.

Η πρώτη ημέρα του χρόνου του 1959, αποτελεί ορόσημο για τη ζωή του Κάστρο: ο δικτάτορας Μπατίστα διαφεύγει στο εξωτερικό και 7 ημέρες μετά με τη βοήθεια των ανταρτών καταλαμβάνει την Αβάνα και έτσι γίνεται πρωθυπουργός της χώρας, μέχρι και το 1976.

Στις 16 Απριλίου του 1961, ο Κάστρο διακηρύττει το «σοσιαλιστικό χαρακτήρα» της επανάστασης, ενώ λίγες μέρες μετά επιχειρείται μια ανεπιτυχής προσπάθεια απόβασης 1.400 αντικαθεστωτικών στον Κόλπο των Χοίρων.

Στις 22 με 28 Οκτωβρίου 1962 η «κρίση των πυραύλων» έφερε αντιμέτωπες τις ΗΠΑ και τη Σοβιετική Ένωση, ενώ 3 χρόνια μετά ιδρύεται το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κούβας.

Η «αυτοκρατορία της επανάστασης», Κούβα, καταρρέει οικονομικά το 1990, μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης.

Ο Φιντέλ Κάστρο έχει τιμηθεί με το διεθνές βραβείο Λένιν (1961) και το χρυσό μετάλλιο Ζολιό-Κιουρί για την ειρήνη το 1972. Αποτελεί μια προσωπικότητα αποδεκτή από κάποιους, μισητή από άλλους, αδιαμφισβήτητα όμως θα παραμείνει στην ιστορία ως το «σύμβολο της επανάστασης», ως ένας κομμουνιστής ηγέτης που κατάφερε να επιβιώσει και να συνεχίσει να βρίσκεται στην εξουσία, ακόμα και μετά από την πτώση του κομμουνισμού.

Πηγή: BBC